امین رفیعی پور؛ عباس رحیمی نژاد؛ رضا رستمی؛ مسعود غلامعلی لواسانی
دوره 6، شماره 23 ، آذر 1396، صفحه 5-16
چکیده
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی روشهای درمانگری بیوفیدبک و کگل بر روی ارتقاء کیفیت زندگی در زنان مبتلا به بی اختیاری ادرار فوریتی بود.روش: در یک طرح شبه آزمایشی 45 بیمار زن مبتلا به بی اختیاری ادرار فوریتی مراجعه کننده به مرکز علوم اعصاب آتیه از مهر تا بهمن 1393 با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و در یکی از گروه های آزمایش و ...
بیشتر
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی روشهای درمانگری بیوفیدبک و کگل بر روی ارتقاء کیفیت زندگی در زنان مبتلا به بی اختیاری ادرار فوریتی بود.روش: در یک طرح شبه آزمایشی 45 بیمار زن مبتلا به بی اختیاری ادرار فوریتی مراجعه کننده به مرکز علوم اعصاب آتیه از مهر تا بهمن 1393 با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و در یکی از گروه های آزمایش و کنترل قرار گرفتند. بیماران در گروه بیوفیدبک 2 روز در هفته به مدت 5 جلسه 40 دقیقه الکترومایوگرافی بیوفیدبک را دریافت کردند. در گروه تمرینات کگل بیماران هر روز دوبار مجموعاً به مدت 30 دقیقه در طی 8 هفته تمرینات کگل را انجام دادند. بیماران از طریق پرسشنامه سنجش کیفیت زندگی در افراد مبتلا به بی اختیاری ادرار (I-QOL) در قبل و در بعد از درمان ارزیابی شدند و در نهایت داده ها به کمک روش آماری مانکوا تحلیل شدند.یافتهها: درمان بیوفیدبک باعث تغییرات معناداری در ارتقاء کیفیت زندگی زنان مبتلا به بی اختیاری ادرار فوریتی گردید (0001/0>P). تمرینات کگل باعث تغییرات معناداری در کیفیت زندگی بیماران مبتلا به بی اختیاری فوریتی نگردید (9/0P
مداخلات روانشناختی در سلامت و بیماریها
زیبا برقی ایرانی؛ مسلم رجبی؛ محسن ناظمی؛ محمدجواد بگیان کولهمرز
دوره 6، شماره 23 ، آذر 1396، صفحه 17-38
چکیده
مقدمه: شناسایی عوامل مرتبط با بهزیستی روانی سالمندان، یکی از موضوعات مورد علاقه حوزه روانشناسی سالمندی است. هدف این پژوهش، بررسی نقش سبک زندگی، سرمایه روانشناختی و رفتارهای خودمراقبتی در پیش بینی بهزیستی ذهنی سالمندان مبتلا به بیماری دیابت نوع 2 بود. روش: روش این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. در این مطالعه 350 سالمند به روش نمونهگیری ...
بیشتر
مقدمه: شناسایی عوامل مرتبط با بهزیستی روانی سالمندان، یکی از موضوعات مورد علاقه حوزه روانشناسی سالمندی است. هدف این پژوهش، بررسی نقش سبک زندگی، سرمایه روانشناختی و رفتارهای خودمراقبتی در پیش بینی بهزیستی ذهنی سالمندان مبتلا به بیماری دیابت نوع 2 بود. روش: روش این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. در این مطالعه 350 سالمند به روش نمونهگیری تصادفی و به صورت خوشهای از مناطق مختلف شهری جهت شرکت در پژوهش انتخاب شدند برای جمعآوری اطلاعات ازپرسشنامههای مقیاس اصلی آدلری برای موفقیت بین فردی (نسخه بزرگسالان) کرن و همکاران (1933)، سرمایه روانشناختی مکگی (2011)، رفتارهای خودمراقبتی دیابت توبرت و همکاران (2000) و بهزیستی ذهنی کی یز و مارگامیو (2003) استفاده شد. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار Spss21 و آزمونهای آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیری به شیوه گام به گام مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: رابطه سبک زندگی با هر یک از مؤلفههای بهزیستی اجتماعی (412/0=r)، هیجانی (427/0=r)، روانشناختی (461/0=r) و بهزیستی ذهنی (403/0=r) مثبت و معنیدار است (001/0≥P)، رابطهمتغیرهای سرمایه روانشناختی با بهزیستی ذهنی (410/0=r) مثبت و معنیدار است. همچنین بین خودمراقبتی و بهزیستی ذهنی (497/0=r) ارتباط مثبت و معنیداری وجود دارد (001/0≥P). نتایج رگرسیون چندمتغیری نشان داد که 78 درصد از واریانس بهزیستی ذهنی سالمندان توسط تعلق- علاقه اجتماعی، مسئولیتپذیری، ملایمت، خودکارآمدی، تابآوری، خوشبینی، امیدواری وخودمراقبتی تببین میشود. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق تلویحات مهمی در خصوص اهمیت سبک زندگی، سرمایه روانشناختی و رفتارهای خودمراقبتی در حفظ بهزیستی هیجانی، روانشناختی و اجتماعی سالمندان داشت.
مداخلات روانشناختی در سلامت و بیماریها
محمد مهدی ذاکری؛ جعفر حسنی؛ نفیسه اسماعیلی
دوره 6، شماره 23 ، آذر 1396، صفحه 39-56
چکیده
مقدمه: نقش پریشانی روانشناختی در سیر بالینی بسیاری از بیماریهای پوستی مورد تائید قرارگرفته است که میتوانند سبب پیشرفت و بروز برخی بیماریهای پوستی شوند. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش نظمجویی فرآیندی هیجان (PERST) بر پریشانی روانشناختی افراد مبتلا به ویتیلیگو بود. روش: پژوهش حاضر از نوع مطالعهی تجربی با طرح تک آزمودنی ...
بیشتر
مقدمه: نقش پریشانی روانشناختی در سیر بالینی بسیاری از بیماریهای پوستی مورد تائید قرارگرفته است که میتوانند سبب پیشرفت و بروز برخی بیماریهای پوستی شوند. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش نظمجویی فرآیندی هیجان (PERST) بر پریشانی روانشناختی افراد مبتلا به ویتیلیگو بود. روش: پژوهش حاضر از نوع مطالعهی تجربی با طرح تک آزمودنی است که در آن از طرحA B استفاده شد. در این پژوهش6 بار اندازهگیری (یکبار به عنوان خط پایه، چهار بار طی درمان و یکبار نیز در مرحلهی پیگیری) بعمل آمد. از بین بیماران مبتلا به اختلالهای پوستی به مراکز درمانی، تعداد 3 بیمار مبتلا به ویتیلیگو به صورت نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای بهکار رفته در این پژوهش شامل بسته کامل درمان آموزش راهبردهای خود نظمجویی فرآیندی هیجان مبتنی بر مدل گروس، مقیاس افسردگی، اضطراب، استرس (DASS) و مصاحبهی بالینی ساختیافته برای اختلالهای محور Iدر DSM-IV (SCID-I) بود. یافتهها: نتایج پژوهش حاکی از روند کاهشی پایدار نمرات مقیاس پریشانی روانشناختی و مؤلفههای افسردگی، اضطراب و استرس بیماران بود که بیانگر اثربخشی آموزش PERST در کاهش متغیرهای مذکور است. نتیجهگیری: پریشانی روانشناختی نقش مستعد کننده، تسریعکننده و تداومبخش را در بیماریهای پوستی مانند ویتیلیگو و متعاقباً جنبههای دیگر زندگیشان بازی میکند و آموزش PERSTمیتواند با کاهش آن نقش مهمی را به عنوان درمانهای کمکی و توانبخشی در کنار درمانهای پزشکی ایفا کند.
مداخلات روانشناختی در سلامت و بیماریها
محبوبه اکبری؛ فرح لطفی کاشانی
دوره 6، شماره 23 ، آذر 1396، صفحه 57-73
چکیده
هدف: احقاق جنسی عاملی مهم در رضایت جنسی و زناشویی است. با توجه به اینکه بازماندگان سرطان پستان الگویی از فعالیت جنسی دارند که برای اغلب آنها رضایت بخش نیست، هدف این پژوهش بررسی اثربخشی روان درمانی چهارعاملی (رابطهدرمانی، امید و انتظار درمان، آگاهیافزایی و نظمبخشی رفتار)، بر ارتقاء احقاق جنسی زنان مبتلا به سرطان پستان میباشد. ...
بیشتر
هدف: احقاق جنسی عاملی مهم در رضایت جنسی و زناشویی است. با توجه به اینکه بازماندگان سرطان پستان الگویی از فعالیت جنسی دارند که برای اغلب آنها رضایت بخش نیست، هدف این پژوهش بررسی اثربخشی روان درمانی چهارعاملی (رابطهدرمانی، امید و انتظار درمان، آگاهیافزایی و نظمبخشی رفتار)، بر ارتقاء احقاق جنسی زنان مبتلا به سرطان پستان میباشد. روش: پژوهش حاضر یک مطالعۀ نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل و پیگیری 2/5 ماهه است. جامعۀ آماری، زنان متأهل مبتلا به سرطان پستان مراجعهکننده به بیمارستان شهدای تجریش در سال 1393 بودند که از آنها 30 نفر به صورت در دسترس انتخاب و بهصورت تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و کنترل جایگزین شدند. پرسشنامه احقاق جنسی هالبرت (HISA) در مراحل پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری توسط شرکت-کنندگان تکمیل گردید. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه 90 دقیقهای تحت رواندرمانی قرار گرفت. در پایان به منظور تجزیه و تحلیل آماری دادهها از تحلیل واریانس عاملی استفاده شد. یافته ها: نشان میدهد گروه آزمایش و کنترل پس از اجرای درمان، تفاوت معناداری در متغیر احقاق جنسی ندارند. از سویی، این درمان توانسته احقاق جنسی زنانی که در پیشآزمون احقاق جنسی بالاتری داشتهاند افزایش دهد اما این معناداری در پیگیری 2/5 ماهه ناپایدار بود. نتیجه گیری: رواندرمانی چهار عاملی، روش موثری برای ارتقاء احقاق جنسی زنان مبتلا به سرطان پستان نمیباشد.
جنبه های روانشناختی در سلامت و بیماریها
فاطمه سندی؛ پروین احتشام زاده؛ پرویز عسگری؛ موسی کافی
دوره 6، شماره 23 ، آذر 1396، صفحه 74-91
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه سندرم شناختی-توجهی با اضطراب وافسردگی با توجه به نقش میانجی گرانه سبک های مقابله با استرس در بیماران سوختگی انجام شد.روش: تعداد170 نفراز بیماران سوختگی مرکز سوانح سوختگی و جراحی ترمیمی رشت ازطریق نمونه گیری تصادفی انتخاب و وارد پژوهش شدند و پرسشنامه های اختلالات روان شناختیSCL-90-R٬ مقیاس سندرم شناختی-توجهیCAS-1، ...
بیشتر
مقدمه: پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه سندرم شناختی-توجهی با اضطراب وافسردگی با توجه به نقش میانجی گرانه سبک های مقابله با استرس در بیماران سوختگی انجام شد.روش: تعداد170 نفراز بیماران سوختگی مرکز سوانح سوختگی و جراحی ترمیمی رشت ازطریق نمونه گیری تصادفی انتخاب و وارد پژوهش شدند و پرسشنامه های اختلالات روان شناختیSCL-90-R٬ مقیاس سندرم شناختی-توجهیCAS-1، مقیاس مقابله با موقعیت تنش زا CISS (اندلروپارکر1990)٬ را تکمیل کردند. داده ها از طریق الگویابی معادلات ساختاری (SEM) تحلیل شد. جهت آزمون اثرهای واسطه ای درمدل پیشنهادی از روش بوت استراپ استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد سندرم شناختی-توجهی برعلائم اضطراب و افسردگی بیماران سوختگی تاثیر معنادار و مثبت دارد. همچنین یافته ها نشان دهنده ی تاثیر منفی و معنادار سبک مقابله مساله مدار و تاثیر مثبت و معنادار سبک مقابله هیجان مدار بر علائم اضطراب و افسردگی در بیماران بود. نقش میانجی سبکهای مقابله ای مساله مدار و هیجان مدار در رابطه بین سندرم شناختی-توجهی و علائم اضطراب و افسردگی بیماران نیز تایید شد. نتیجه گیری: سازه های فراشناختی مانند سندرم شناختی-توجهی و سبک مقابله ای درحیطه توانبخشی و بهزیستی روانی بیماران سوختگی بسیار حائز اهمیت هستند که باید مورد توجه قرار گیرد.
میانجی گرهای روانشناختی و اجتماعی مرتبط با سلامت
مریم حق شناس؛ شیدا سوداگر؛ مریم بهرامی هیدجی
دوره 6، شماره 23 ، آذر 1396، صفحه 92-117
چکیده
مقدمه: هدف از انجام پژوهش حاضر مطالعه نقش میانجیگری حمایت اجتماعی ادراک شده در پیش بینی درماندگی روانشناختی بر اساس کنترل هیجانی و سبک های مقابله ای در مادران کودکان مبتلا به تالاسمی بود. روش:جامعه آماری پژوهش حاضر مادران کودکان مبتلا به تالاسمی شهر تهران بود که از بین آنها 200 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه پژوهش انتخاب ...
بیشتر
مقدمه: هدف از انجام پژوهش حاضر مطالعه نقش میانجیگری حمایت اجتماعی ادراک شده در پیش بینی درماندگی روانشناختی بر اساس کنترل هیجانی و سبک های مقابله ای در مادران کودکان مبتلا به تالاسمی بود. روش:جامعه آماری پژوهش حاضر مادران کودکان مبتلا به تالاسمی شهر تهران بود که از بین آنها 200 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه پژوهش انتخاب گردیدند. یافته ها: شواهد پژوهش و نتایج حاصل از تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که حمایت ادراک شده نقش میانجیگری در پیش بینی درماندگی روانشناختی بر اساس سبکهای مقابله ای را داشت اما نقش میانجیگری در پیش بینی درماندگی روانشناختی بر اساس کنترل هیجانی را نداشت. همچنین حمایت اجتماعی ادراک شده بر درماندگی روانشناختی اثر مستقیم معنادار داشته است که این اثر برابر 75/0-، برای کنترل هیجانی و سبک های مقابله ای این اثر برابر 36/0است. اثر مستقیم سبک های مقابله ای بر حمایت اجتماعی ادراک شده برابر 36/0 است. تنها متغیر کنترل هیجانی بر حمایت اجتماعی ادراک شده اثر مستقیم معنادار نداشته است. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت حمایت اجتماعی ادراک شده، کنترل هیجانی و سبکهای مقابله ای بر درماندگی روانشناختی مادران کودکان مبتلا به تالاسمی تاثیر داشته است. بنابراین آموزش این موارد می تواند به کاهش درماندگی مادران کودکان مبتلا به تالاسمی کمک کند.
منصوره فضیلتی؛ علامعلی افروز؛ احمد علیپور؛ صدیقه حنطوش زاده
دوره 6، شماره 23 ، آذر 1396، صفحه 118-135
چکیده
چکیدههدف پژوهش حاضر بررسی کارآمدی مداخلات روانشناختی خانواده محور بر رضامندی زوجیت مادران باردار و وزن تولد نوزادان آنها بود. در این پژوهش شبهآزمایشی جامعه آماری را کلیه زنان بارداری تشکیل دادند که در سه ماه اول بارداری بوده و برای مراقبتهای دوران بارداری به بیمارستان مدائن مراجعه نمودند. با استفاده از نمونهگیری در دسترس30 مادر ...
بیشتر
چکیدههدف پژوهش حاضر بررسی کارآمدی مداخلات روانشناختی خانواده محور بر رضامندی زوجیت مادران باردار و وزن تولد نوزادان آنها بود. در این پژوهش شبهآزمایشی جامعه آماری را کلیه زنان بارداری تشکیل دادند که در سه ماه اول بارداری بوده و برای مراقبتهای دوران بارداری به بیمارستان مدائن مراجعه نمودند. با استفاده از نمونهگیری در دسترس30 مادر برای گروه مداخله و گواه انتخاب شدند. کلیه مادران مقیاس رضامندی زوجیت افروز را بعنوان پیش-آزمون و پسآزمون تکمیل کردند و وزن نوزاد آنها نیز پس از تولد اندازهگیری شد. برای گروه مداخله، 16 جلسه پی در پی مداخلات روانشناختی خانوادهمحور بصورت هفته ای یکبار اجرا شد. تحلیل دادههای پژوهش با استفاده از ANCOVA و MANCOVAنشان داد که مداخلات روانشناختی خانواده محور موجب بهبود رضامندی زوجیت زنان باردار (05/0>p) و همچنین وزن تولد نوزادان آنها (05/0>p) شده است. نظر به نتایج پژوهش، توجه به آموزش مداخلات روانشناختی خانوادهمحور در دوران بارداری و داشتن برنامههای آموزشی در راستای بهبود ویژگیهای روانی زنان باردار و افزایش وزن تولد نوزاد ضرورت مینماید.
1. فرایندهای روانشناختی و اجتماعی مرتبط با علائم بیماری ها
سمیرا رحمانی جوانمرد؛ محمدحسین خانی
دوره 6، شماره 23 ، آذر 1396، صفحه 136-150
چکیده
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر مطالعه و مقایسه نارسایی هیجانی، تحمل آشفتگی و نشخوار خشم در زنان مبتلا به فشار خون و زنان سالم میباشد روش: روش پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی از نوع علی- مقایسهای است. جامعه آماری این پژوهش، شامل تمامی بیماران زن مبتلا به فشار خون مراجعهکننده به کلینکها و مراکز درمانی شهر الشتر بودند. از این جامعه، 40 نفر به ...
بیشتر
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر مطالعه و مقایسه نارسایی هیجانی، تحمل آشفتگی و نشخوار خشم در زنان مبتلا به فشار خون و زنان سالم میباشد روش: روش پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی از نوع علی- مقایسهای است. جامعه آماری این پژوهش، شامل تمامی بیماران زن مبتلا به فشار خون مراجعهکننده به کلینکها و مراکز درمانی شهر الشتر بودند. از این جامعه، 40 نفر به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند و با 40 نفر از زنان سالم مورد مقایسه قرار گرفتند. جهت گردآوری دادهها از مقیاسهای نارسایی هیجانی، تحمل آشفتگی و نشخوار خشم استفاده شد و دادهها با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیری تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل دادهها نشان داد که بین نارسایی هیجانی، تحملآشفتگی و نشخوارخشم در زنان مبتلا به فشار خون و زنان سالم تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که عوامل روانشناختی بر نشانههای بیماری فشارخون و کنترل آن تاثیر میگذارند. بنابراین در تدوین برنامههای درمانی توجه به این خصوصیات ضروری به نظر میرسد.
بیماریهای مزمن مانند سرطان،دیابت،ایدز، قلبی-عروقی ، ام اس و ....
مهسا قربانی؛ احمد علیپور؛ مهناز علی اکبری دهکردی
دوره 6، شماره 23 ، آذر 1396، صفحه 151-167
چکیده
مقدمه:شواهدی پژوهشی در رابطه با اثربخشی رویکرد مثبت گرا بر اختلالاتی چون افسردگی،اضطراب و کاهش هیجانات منفی وجود دارد.این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی مداخلات رویکرد مثبت گرا بر افسردگی،عزت نفس،امید به زندگی و تصویر بدنی زنان ماستکتومی انجام شد.روش:طرح تحقیق مطالعه حاضر از نوع پژوهش های نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه ...
بیشتر
مقدمه:شواهدی پژوهشی در رابطه با اثربخشی رویکرد مثبت گرا بر اختلالاتی چون افسردگی،اضطراب و کاهش هیجانات منفی وجود دارد.این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی مداخلات رویکرد مثبت گرا بر افسردگی،عزت نفس،امید به زندگی و تصویر بدنی زنان ماستکتومی انجام شد.روش:طرح تحقیق مطالعه حاضر از نوع پژوهش های نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بوده است که در آن تعداد 30 نفر از زنانی که در بیمارستان تجریش مرکز تحقیقات سرطان تهران تحت عمل ماستکتومی قرار گرفته بودند بصورت در دسترس و بعد از احراز ملاک ورود به پژوهش و اجرای پیش آزمون،انتخاب گردیدند و بصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند..بعد از اجرای مداخلات مربوط به رویکرد مثبت گرا در شش جلسه به گروه مورد مداخله،پس آزمون اجرا و نتایج جمع آوری شدند و با استفاده از نرم افزارSPSS تحلیل شد.یافته ها:یافته های حاصل از اجرای تحلیل کوواریانس نشان داد که رویکرد مثبت گرا توانست افسردگی در افراد را کاهش دهد و عزت نفس،تصویر بدنی و امید را در آنها افزایش دهد.نتیجه گیری:در نهایت نتیجه گیری:بر اساس یافته های پژوهش میتوان چنین نتیجه گیری کرد که رویکرد مثبت گرا با توجه به فنون و تکنیک های مختص خود میتواند در کار با افراد ماستکتومی شده مفید و مؤثر باشد.
مهدی پوراصغر؛ فاطمه فتحی؛ قاسم جان بابایی
دوره 6، شماره 23 ، آذر 1396، صفحه 168-182
چکیده
مقدمه:بی تردید سرطان یکی از پر استرس ترین رخداد ها است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر هیپنوتیزم درمانی برتاب آوری بیماران مبتلا به لوسمی میلوئید حاد تحت درمان شیمی درمانی انجام شد.روش:روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه بیماران مبتلا به لوسمی میلوئید حاد مراجعه کننده به کلینیک کانسر بیمارستان امام بوده ...
بیشتر
مقدمه:بی تردید سرطان یکی از پر استرس ترین رخداد ها است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر هیپنوتیزم درمانی برتاب آوری بیماران مبتلا به لوسمی میلوئید حاد تحت درمان شیمی درمانی انجام شد.روش:روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه بیماران مبتلا به لوسمی میلوئید حاد مراجعه کننده به کلینیک کانسر بیمارستان امام بوده و دارای پروند پزشکی و آزمایش فلوسایتومتری در تشخیص لوسمی میلوئید حاد می باشند که تعدادشان 86 نفر بوده و نمونه به حجم 26 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (13 نفر) و گروه کنترل (13 نفر) قرار گرفتند.یافته ها:پرسشنامه ای که جهت جمع آوری اطلاعات از گروه نمونه در نظر گرفته شد عبارت بوداز کانر و دیویدسون بود. شش جلسه هیپنوتیزم درمانی برای گروه آزمایش اجرا شد و برای تجزیه و تحلیل آماری داده ها از تحلیل کوواریانس به کمک نرم افزار SPSS₂₂ استفاده شد.نتیجه گیری:نتایج نشان داد که هیپنوتیزم درمانی به طور معنادار موجب موجب افزایش تاب آوری شد که از لحاظ آماری معنادار بوده(p