مداخلات روانشناختی در سلامت و بیماریها
نیلوفر میکائیلی؛ علی سلمانی؛ آیسان شارعی
چکیده
مقدمه: سردرد یک مشکل عصبی شایع در کودکان و نوجوانان است که می‌تواند منجر به کاهش کیفیت زندگی شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی مداخله روان‌درمانی مثبت‌نگر بر سردردهای میگرنی و نشخوار خشم در دانش‌آموزان دختر مبتلا به میگرن اجرا شد.روش: روش پژوهش آزمایشی از نوع پیش‌آزمون-پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل تمامی ...
بیشتر
مقدمه: سردرد یک مشکل عصبی شایع در کودکان و نوجوانان است که می‌تواند منجر به کاهش کیفیت زندگی شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی مداخله روان‌درمانی مثبت‌نگر بر سردردهای میگرنی و نشخوار خشم در دانش‌آموزان دختر مبتلا به میگرن اجرا شد.روش: روش پژوهش آزمایشی از نوع پیش‌آزمون-پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل تمامی دانش‌آموزان دختر مبتلا به میگرن دوره‌ی متوسطه‌ی دوّم شهر اردبیل در سال‌تحصیلی 1403-1402 بود که از میان آنها بر حسب ملاک‌های ورود به پژوهش و به روش نمونهگیری هدفمند 30 دانش‌آموز مبتلا به میگرن انتخاب و بهصورت تصادفی در گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش 8 جلسه‌ی 90 دقیقهای روان‌درمانی مثبت‌نگر (سلیگمن، 2002) را دریافت کرد و و گروه کنترل که در لیست انتظار قرار داشت، هیچ آموزشی دریافت نکرد. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامة شدت علایم میگرن نجاریان (1376) و مقیاس نشخوار خشم سوکودولسکی و همکاران (2001) استفاده شد. دادهها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره در نرم افزار SPSS26 تجزیه و تحلیل شدند.یافتهها: نتایج نشان داد که بعد از کنترل اثرات پیش‌آزمون، تفاوت معناداری بین میانگین پسآزمون دو گروه سردردهای میگرنی (001/0>P؛ 04/73F= و 73/0ηp2=) و نشخوار خشم (001/0>P؛ 66/20F= و 44/0ηp2=) وجود داشت.نتیجه‌گیری: می‌توان نتیجه گرفت که مداخله روان‌درمانی مثبت‌نگر بر بهبود سردردهای میگرنی و نشخوار خشم در دانش‌آموزان مبتلا به میگرن اثربخش است و بنابراین با توجه به یافته‌های پژوهش، می‌توان از روان‌درمانی مثبت‌نگر در کاهش مشکلات افراد مبتلا به میگرن استفاده کرد.
جنبه های روانشناختی در سلامت و بیماریها
زهرا کرمی باغطیفونی؛ سیما هوشیدری فرد
چکیده
مقدمه: حساسیت اضطرابی یک ساختار خطر تشخیصی است که مورد مطالعه قرار گرفته است و اعتقاد بر این است که پاسخ به انواع مختلف استرس را تقویت می‌کند. همه‌گیری کووید-۱۹ یک عامل استرسزای گسترده با تهدیدات جسمی و اجتماعی قابل‌توجه است لذا پژوهش حاضر باهدف تعیین نقش میانجی تنظیم شناختی هیجان در رابطه تحمل پریشانی با حساسیت اضطرابی بیماران ...
بیشتر
مقدمه: حساسیت اضطرابی یک ساختار خطر تشخیصی است که مورد مطالعه قرار گرفته است و اعتقاد بر این است که پاسخ به انواع مختلف استرس را تقویت می‌کند. همه‌گیری کووید-۱۹ یک عامل استرسزای گسترده با تهدیدات جسمی و اجتماعی قابل‌توجه است لذا پژوهش حاضر باهدف تعیین نقش میانجی تنظیم شناختی هیجان در رابطه تحمل پریشانی با حساسیت اضطرابی بیماران بهبودیافته از کرونا انجام شد.
روش: پژوهش توصیفی از نوع همبستگی میباشد. بدین منظور از بین بیماران بزرگ‌سال بهبودیافته از ابتلا به کرونا در شهر تهران در سال 1400، 201 نفر به روش نمونهگیری در دسترس بهعنوان نمونه انتخاب شدند. دادهها با استفاده از پرسشنامههای تنظیم هیجان شناختی گرنفسکی، کریج و اسپین هاون (2001)، حساسیت اضطرابی فلوید، گارفیلد و لاسوتا (2005) و تحمل پریشانی سیمونز و گاهر (2005) جمعآوری شد.
یافتهها: تجزیه‌وتحلیل یافتهها از طریق تحلیل مسیر نشان دادند که تحمل پریشانی بر حساسیت اضطرابی تأثیرگذار است (44/0-) و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان مثبت (31/0) و منفی (30/0-) در رابطه بین رابطه تحمل پریشانی با حساسیت اضطرابی نقش میانجی دارد.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج پژوهش، می‌توان گفت هدف قرار دادن سه مؤلفۀ تحمل پریشانی و تنظیم شناختی مثبت و منفی هیجان در ارتباط با درمان‌ها و کمک‌های روانشناختی برای حساسیت اضطرابی بیماران بهبودیافته از کرونا می‌تواند مؤثر باشد.
1. فرایندهای روانشناختی و اجتماعی مرتبط با علائم بیماری ها
احمد منصوری؛ دانیال جغراتیان؛ آرمین الهی
چکیده
مقدمه: خودزنی غیرخودکشی به آسیب عمدی سطح بدن بدون نیت خودکشی اشاره دارد. این رفتار یکی از نگرانی عمده متخصصان حوزه سلامت روان در جهان است و همچنین یکی از اختلال‌هایی است که نیاز به مطالعه بیشتر دارد؛ ازاین‌رو هدف پژوهش حاضر بررسی همبسته‌های بدنی و روانشناختی خودزنی غیرخودکشی در دانشجویان بود.
روش: پژوهش ازنظر هدف بنیادی و به لحاظ ...
بیشتر
مقدمه: خودزنی غیرخودکشی به آسیب عمدی سطح بدن بدون نیت خودکشی اشاره دارد. این رفتار یکی از نگرانی عمده متخصصان حوزه سلامت روان در جهان است و همچنین یکی از اختلال‌هایی است که نیاز به مطالعه بیشتر دارد؛ ازاین‌رو هدف پژوهش حاضر بررسی همبسته‌های بدنی و روانشناختی خودزنی غیرخودکشی در دانشجویان بود.
روش: پژوهش ازنظر هدف بنیادی و به لحاظ روش جمعآوری دادهها توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور در سال تحصیلی 1402 بود. تعداد 200 نفر از دانشجویانی که به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند، نمونه آماری را تشکیل دادند. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامه خود آسیب‌رسانی آگاهانه و تعمدی (گراتز، 2001)، شاخص توده بدنی، پرسشنامه نگرانی در مورد بدشکلی (اوستوزین، لمبرت و کاسل، 1998) و پرسشنامه شرم از تصویر بدن (دوارت، پینتو گوویا، فریرا و همکاران، 2015) استفاده شد. دادهها با روش همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام و همچنین در سطح معناداری 05/0 تحلیل شد.
یافتهها: یافته‌های پژوهش نشان داد که بین نگرانی درباره بدشکلی و شرم از بدن و مؤلفه‌های آن (شرم برونی شده و درونی شده) با خودزنی غیرخودکشی رابطه مثبت وجود دارد (01/0 >p). باوجوداین رابطه‌ای بین وزن و شاخص توده بدنی با خودزنی غیرخودکشی وجود ندارد (05/0 <p). نتایج نشان داد که از بین این متغیرها شرم برونی شده پیش‌بینی کننده خودزنی غیرخودکشی است.
نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان‌دهنده نقش و اهمیت عوامل روانشناختی ازجمله نگرانی درباره بدشکلی و شرم از بدن در خودزنی غیرخودکشی است. دراین‌بین شرم برونی شده نقش مهم‌تری در پیش‌بینی این رفتار دارد. توجه به شرم برونی می‌تواند در تدوین مدل‌های آسیب‌شناختی، آموزشی و درمانی مهم باشد
1. فرایندهای روانشناختی و اجتماعی مرتبط با علائم بیماری ها
مریم کریمی؛ سارا قربانی
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف پیش‌بینی خودمراقبتی بر اساس مهارت حل مسئله، رابطه والد-فرزند و استقلال عاطفی با توجه به نقش میانجی‌گری حمایت اجتماعی در نوجوانان مبتلا به دیابت به روش توصیفی-همبستگی (مدل معادلات ساختاری) انجام شد.
روش: جامعه آماری پژوهش شامل کلیه نوجوانان شهر اصفهان که طبق تشخیص‌های بالینی طی سال 1400 مبتلا به دیابت بود که ...
بیشتر
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف پیش‌بینی خودمراقبتی بر اساس مهارت حل مسئله، رابطه والد-فرزند و استقلال عاطفی با توجه به نقش میانجی‌گری حمایت اجتماعی در نوجوانان مبتلا به دیابت به روش توصیفی-همبستگی (مدل معادلات ساختاری) انجام شد.
روش: جامعه آماری پژوهش شامل کلیه نوجوانان شهر اصفهان که طبق تشخیص‌های بالینی طی سال 1400 مبتلا به دیابت بود که به صورت هدفمند پرسشنامه‌ها بین 149 نوجوان مبتلا به دیابت توزیع گردید. به منظور جمعآوری اطلاعات از پرسشنامههای خودمراقبتی دیابت (خلاصه فعالیت‌های خودمراقبتی دیابت)، پرسشنامه استاندارد حمایت اجتماعی ادراک شده (MSPSS)، پرسشنامه تجدیدنظر شده حل مسئله اجتماعی (SPSI-R)، پرسشنامه ارزیابی رابطه والد – فرزند (PCRS) و پرسشنامه استقلال عاطفی استنبرگ و سیلوربرگ استفاده شده است.
یافتهها: پس از جمعآوری اطلاعات و تحلیل آنها به شکل توصیفی و استنباطی و ارائه‌ی مدل با استفاده از نرم‌افزارهای آماری نتایج به دست آمده حاکی از آن بود که حمایت اجتماعی در ابعاد خانواده، رابطه‌ی والد فرزند و استقلال عاطفی و همچنین مهارت حل مسئله در ابعاد راهبردهای منفی، تکانشی و اجتنابی در خودمراقبتی نوجوانان مبتلا به دیابت شهر اصفهان نقش داشته‌اند. همچنین نتایج تحلیل مسیر نشان داد که حمایت اجتماعی نقش میانجی در پیش‌بینی خودمراقبتی بر اساس مهارت حل مسئله، رابطه والد-فرزند و استقلال عاطفی ایفا می‌کند.
نتیجه‌گیری: خودمراقبتی در نوجوانان مبتلا به دیابت تحت تاثیر حمایت اجتماعی ادراک‌شده و رابطه والد فرزندی و توانایی حل مساله اجتماعی آنها قرار دارد.
3. عوامل روانی گسترش جراحی های زیبایی، سزارین، مصرف مواد آرایشی و ...
سلماز کریمی؛ نعیمه محب
چکیده
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر پیش‌بینی گرایش به عمل زیبایی زنان متقاضی جراحی زیبایی بر اساس سلامت معنوی، قدردانی از بدن و فریب ادراک‌شده تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی بود.
روش: طرح پژوهش حاضر از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش تمامی زنان متقاضی جراحی زیبایی (بدون ضرورت طبی) مراجعه‌کننده به کلینیک‌های زیبایی در شهر مشهد در سه ماه ...
بیشتر
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر پیش‌بینی گرایش به عمل زیبایی زنان متقاضی جراحی زیبایی بر اساس سلامت معنوی، قدردانی از بدن و فریب ادراک‌شده تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی بود.
روش: طرح پژوهش حاضر از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش تمامی زنان متقاضی جراحی زیبایی (بدون ضرورت طبی) مراجعه‌کننده به کلینیک‌های زیبایی در شهر مشهد در سه ماه اول سال 1402 بودند که از میان نمونه، 120 نفر بهصورت در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامههای گرایش به عمل زیبایی و فریب ادراک‌شده تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی، مقیاس سلامت معنوی (SWBS) و مقیاس قدردانی از بدن (BAS) پاسخ دادند. بررسی و تجزیه‌وتحلیل دادهها با استفاده از ضریب پیرسون و تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام، با کمک نرمافزار SPSS انجام شد.
یافتهها: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که فریب ادراک‌شده تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی رابطه مثبت معنادار و سلامت معنوی و قدردانی از بدن رابطه منفی معناداری با گرایش به عمل زیبایی دارند. با ورود متغیرهای پیش‌بین مشخص گردید هر سه متغیر سلامت معنوی (322/0- =β)، قدردانی از بدن (344/0-=β) و فریب ادراک‌شده تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی (353/0=β) حدود 38 درصد از واریانس گرایش به عمل زیبایی را تبیین می‌کنند، البته متغیر فریب ادراک‌شده تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی وزن بیشتری در تبیین گرایش به عمل زیبایی دارد.
نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاضر این مضمون مهم را برای پژوهشگران و متخصصین حوزه سلامت روان مشخص ساخت که رسانه‌های اجتماعی مهم‌ترین نقش را در گرایش به عمل زیبایی دارند.
1. فرایندهای روانشناختی و اجتماعی مرتبط با علائم بیماری ها
هنگامه بلورساز مشهدی؛ عیسی جعفری؛ علی مقدم‌زاده
چکیده
مقدمه: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر حساسیت اضطرابی، ادراک درد و مدیریت هیجان در زنان سالمند مبتلا به آرتریت روماتوئید انجام شد.روش: روش پژوهش حاضر، نیمهآزمایشی با طرح پیش- پسآزمون با دو گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی زنان سالمند مبتلا به آرتریت روماتوئید مراجعه‌کننده به کلنیک ...
بیشتر
مقدمه: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر حساسیت اضطرابی، ادراک درد و مدیریت هیجان در زنان سالمند مبتلا به آرتریت روماتوئید انجام شد.روش: روش پژوهش حاضر، نیمهآزمایشی با طرح پیش- پسآزمون با دو گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی زنان سالمند مبتلا به آرتریت روماتوئید مراجعه‌کننده به کلنیک درد وابسته به بیمارستان میلاد شهر تهران در سال 1401 بود، که با روش نمونهگیری در دسترس تعداد 28 نفر انتخاب و به روش تصادفی در دو گروه مساوی 14 نفری گمارش شدند. درمان پذیرش و طی 8 جلسه گروهی و هر جلسه به مدت 90 دقیقه (5/1 ساعته) برای افراد گروه آزمایش اجرا شد، اما گروه کنترل این برنامه مداخلاتی را دریافت نکردند. گردآوری دادهها با پرسشنامه حساسیت اضطرابی (پترسون و ریس، 1992)، پرسشنامه استاندارد شدت درد (کیوبک و همکاران، 1995) و پرسشنامه دشواری تنظیم هیجان (گرتز و رومر، 2004) انجام شد. به منظور تحلیل دادهها از آزمونهای t مستقل و زوجی تحلیل کواریانس چندمتغیری با کمک نرمافزار آماری SPSS/26 استفاده شد.یافتهها: نتایج پژوهش نشان داد که میانگین نمره حساسیت اضطرابی در گروه آزمایش در مرحله پسآزمون نسبت به گروه کنترل تفاوت معناداری داشته است (05/0>P). همچنین، تحلیل کوواریانس نشان داد بین میانگین نمره شدت درد ادراک شده و مدیریت هیجان آزمودنیهای دو گروه در مرحله پسآزمون تفاوت از نظر آماری معنادار بوده است (05/0>P).نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش می‌تواند تلویحات کاربردی برای درمانگران جهت کاهش مشکلات عاطفی-رفتاری مبتلایان به آرتریت روماتوئید به ویژه در زنان سالمند در کنار دارو درمانی ارایه دهد.
1. فرایندهای روانشناختی و اجتماعی مرتبط با علائم بیماری ها
زهرا قنبری
چکیده
مقدمه: بیماری دیسپپسی موجب بروز مشکلات روانشناختی و دردهای مزمن در افراد میشود. برای رفع این مشکلات به مداخلاتی مانند شناختدرمانی مبتنی بر ذهنآگاهی نیاز میباشد. لذا، پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهنآگاهی بر انعطافپذیری شناختی و درد مزمن بیماران مبتلا به دیس پپسی انجام شد.
روش: روش پژوهش ...
بیشتر
مقدمه: بیماری دیسپپسی موجب بروز مشکلات روانشناختی و دردهای مزمن در افراد میشود. برای رفع این مشکلات به مداخلاتی مانند شناختدرمانی مبتنی بر ذهنآگاهی نیاز میباشد. لذا، پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهنآگاهی بر انعطافپذیری شناختی و درد مزمن بیماران مبتلا به دیس پپسی انجام شد.
روش: روش پژوهش نیمهآزمایشی با طرح پیش‌آزمون – پسآزمون با گروه کنترل و مرحله پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه بیماران تا ۵۰20 تا ساله با تشخیص سوءهاضمه بدون زخم در کلینیک تخصصی و فوق تخصصی بعثت شهر کرمان در سال 1401 بودند. از بین آنها 30 نفر به روش نمونهگیری در دسترس، بهعنوان نمونه پژوهش انتخاب و بهصورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گروه گواه (15 نفر(، گمارده شدند. افراد گروه آزمایش، شناختدرمانی مبتنی بر ذهنآگاهی را در 8 جلسه، 90 دقیقهای بهصورت گروهی، دریافت کردند. پرسشنامههای مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه انعطافپذیری شناختی دنیس و وندروال (2010) و پرسشنامه درد مک گیل (2009) بود. دادههای پژوهش با روش تحلیل واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بونفرونی توسط نرمافزار SPSS-24 تجزیه و تحلیل شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که میانگین نمرات انعطافپذیری شناختی در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در مرحله پسآزمون و پیگیری افزایش معنیداری یافته است. همچنین میانگین نمرات درد مزمن در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در مرحله پسآزمون و پیگیری کاهش معنیداری یافته است (001/0P<).
نتیجه‌گیری: شناختدرمانی مبتنی بر ذهنآگاهی بر افزایش انعطافپذیری شناختی و کاهش درد مزمن در بیماران مبتلا به دیس پپسی دارای اثربخشی و کارایی بود.
