7. نقش روان شناسی سلامت در ارتقای نظام بهداشتی
حسین زارع؛ آزاده ثابتی
چکیده
مقدمه: مطالعه‌ی حاضر با هدف پیش‌بینی سوگ پیچیده بر اساس انعطاف‌پذیری شناختی با نقش میانجی تنظیم شناختی هیجان در بازماندگان کووید 19صورت گرفت.روش: این مطالعه توصیفی از نوع همبستگی با روش تحلیل مسیر بود. جامعه‌ی آماری شامل کلیه‌ی افراد داغداری بود که از ابتدای شیوع کرونا در سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰یکی از بستگان نزدیک یا اعضای خانواده‌ی ...
بیشتر
مقدمه: مطالعه‌ی حاضر با هدف پیش‌بینی سوگ پیچیده بر اساس انعطاف‌پذیری شناختی با نقش میانجی تنظیم شناختی هیجان در بازماندگان کووید 19صورت گرفت.روش: این مطالعه توصیفی از نوع همبستگی با روش تحلیل مسیر بود. جامعه‌ی آماری شامل کلیه‌ی افراد داغداری بود که از ابتدای شیوع کرونا در سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰یکی از بستگان نزدیک یا اعضای خانواده‌ی خود را به‌دلیل ابتلا به کرونا از دست دادند. بر این اساس ۲۰۰ فرد بازمانده و عزادار نمونه‌ی پژوهش را تشکیل داد. در این مطالعه از سه پرسشنامه؛ تنظیم شناختی- هیجانی گارنفسکی و همکاران، انعطاف‌پذیری شناختی دنیس ووندروال و تجربه سوگ بارت و اسکات استفاده شد. آمار استنباطی به منظور تحلیل روابط همبستگی توسط نرمافزار SPSS-26 انجام شد و برای ارزیابی دستیابی به مدل برازش شده از نرمافزار ایموس نسخه‌ی 24 استفاده شد.یافتهها: نتایج نشان داد که بین انعطاف‌پذیری شناختی و تجربه‌ی سوگ بازماندگان کووید 10 رابطه‌ی معنادار منفی وجود دارد. بین ابعاد انعطاف‌پذیری شناختی و ابعاد راهبردهای سازش‌نایافته‌ی تنظیم شناختی هیجان بازماندگان کرونا رابطه معنادار منفی وجود دارد (01/0>P). همچنین انعطاف‌پذیری شناختی از طریق نقش میانجی تنظیم شناختی هیجان بر سوگ پیچیده‌ی بازماندگان کرونا تاثیر معنادار دارد (01/0>P). نتیجه‌گیری: در سوگ پیچیده‌ی ناشی از حوادثی مانند کووید 19عوامل روانشناختی و شناختی گوناگونی مانند انعطاف‌پذیری شناختی و تنظیم شناختی هیجان دخیل هستند که روان‌درمان‌گران خصوصاً درمان‌گران شناختی-رفتاری باید به این موارد توجه و بر عوامل مثبت تاثیرگذار بر کاهش سوگ پیچیده تمرکز کنند و روند درمان بیماران را با استفاده از این عوامل به بهترین صورت مدیریت نمایند.
علی خدائی؛ رضا رحیمی؛ حسین زارع
چکیده
مقدمه: پرستاری یک حرفة پرتنش است که می‌تواند مسائلی را در قلمرو سلامت روانشناختی و جسمانی و همچنین مشکلات رفتاری موجب شود. در بخش انکولوژی، اضافه‌بار کاری پرستاران و روند صعودی افزایش مبتلایان به سرطان، ضرورت مطالعة کیفیت فشار کاری پرستاران این بخش را سبب میشود. مطالعة حاضر با هدف آزمون ساختار عاملی نسخة کوتاه فهرست مقابله با ...
بیشتر
مقدمه: پرستاری یک حرفة پرتنش است که می‌تواند مسائلی را در قلمرو سلامت روانشناختی و جسمانی و همچنین مشکلات رفتاری موجب شود. در بخش انکولوژی، اضافه‌بار کاری پرستاران و روند صعودی افزایش مبتلایان به سرطان، ضرورت مطالعة کیفیت فشار کاری پرستاران این بخش را سبب میشود. مطالعة حاضر با هدف آزمون ساختار عاملی نسخة کوتاه فهرست مقابله با موقعیت‌های تنیدگی‌زا در بین گروهی از پرستاران ایرانی انجام شد. روش: در پژوهش همبستگی حاضر، 151 نفر از پرستاران شاغل در بخش‌های اونکولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران، به نسخة کوتاه فهرست مقابله با موقعیت‌های تنیدگی‌زا پاسخ دادند. به‌منظور آزمون ساختار عاملی نسخة کوتاه فهرست مقابله با موقعیت‌های تنیدگی‌زا در بین پرستاران از روش‌های آماری تحلیل مؤلفه‌های اصلی و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. یافتهها: نتایج روش آماری تحلیل مؤلفه‌های اصلی با استفاده از چرخش وریمکس نشان داد که ساختار عاملی نسخة کوتاه فهرست مقابله با موقعیت‌های تنیدگی‌زا در بین پرستاران از چهار عامل هیجان‌مداری، مسئله‌مداری، تمرکززدایی و حواس‌پرتی تشکیل شده است. نتایج در این بخش نشان داد که چهار عامل استخراج‌شده حدود 18/55 درصد از واریانس نمرات عامل مکنون زیربنایی مقاله را تبیین کردند. علاوه بر این، شاخص‌های برازش تحلیل عاملی تأییدی بر پایه نرمافزار AMOS نیز وجود عوامل چهار‌گانه را تأیید کرد. ضرایب آلفای کرانباخ برای چهار عامل هیجان‌مداری، مسئله‌مداری، تمرکززدایی و حواس‌پرتی در بین پرستاران به ترتیب برابر با 83/0، 78/0، 77/0 و 77/0 به دست آمد. نتیجه‌گیری: درمجموع، نتایج پژوهش حاضر، بر ثبات ساختار عاملی نسخة کوتاه فهرست مقابله با موقعیت‌های تنیدگی‌زا و همچنین اعتبار این فهرست برای سنجش سبک ترجیحی پرستاران ایرانی در مواجهه با تجارب تنیدگی‌زا، تأکید کرد.
ماشااله یزدی؛ مجید صفارنیا؛ حسین زارع
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشیدرمانمبتنیبرکیفیتزندگیودرمانمبتنیبرتنظیمهیجانبر نشانگرهای زیستی (HbA1C و گلوکز خون) بیماران مبتلا به دیابت نوع دو انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش شامل بیماران مبتلابهدیابتنوعدومراجعهکنندهبهبیمارستان ایرانی ...
بیشتر
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشیدرمانمبتنیبرکیفیتزندگیودرمانمبتنیبرتنظیمهیجانبر نشانگرهای زیستی (HbA1C و گلوکز خون) بیماران مبتلا به دیابت نوع دو انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش شامل بیماران مبتلابهدیابتنوعدومراجعهکنندهبهبیمارستان ایرانی شهر دبی بود. 45 نفر از بیماران بهصورت در دسترس انتخاب و بهصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل قرار گرفتند. گروههای آموزش تحت درمانمبتنیبرکیفیتزندگی وتنظیمهیجان قرار گرفتند. مقادیر هموگلوبینگلیکوزیله و قندخون ناشتا بیماران قبل، بعد و سه ماه بعد از مداخله اندازهگیری شد. یافتهها: نتایج نشان داد که درمان مبتنی بر کیفیت زندگی و تنظیم هیجان بر نشانگرهای زیستی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو مؤثر است (01/0p≤). مقایسه میانگینهای دو گروه آزمایش نشان داد که تفاوت معناداری بین اثربخشی آنها بر روی HbA1C وجود ندارد (05/0<p)؛ اما تفاوت معناداری بین اثربخشی آنها بر میزان گلوکز خون در مرحله پسآزمون وجود داشت (01/0p≤). نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه، تأثیر درمانمبتنیبرکیفیتزندگی و تنظیمهیجان را در کنترل میزان گلوکز خون و HbA1C بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 نشان داد.
مینا مقتدری؛ مجید صفاری نیا؛ حسین زارع؛ احمد علی پور
چکیده
مقدمه: بروز بیماریهای مزمن همچون پارکینسون، علاوه بر سلامت جسمی، سلامت روانشناختی مبتلایان را نیز با آسیب جدی مواجه می‌سازد. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی بسته امیددرمانی مبتنی بر رویکرد مثبت‌نگر بر خودکارآمدی و احساس تنهایی بیماران پارکینسون انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون ...
بیشتر
مقدمه: بروز بیماریهای مزمن همچون پارکینسون، علاوه بر سلامت جسمی، سلامت روانشناختی مبتلایان را نیز با آسیب جدی مواجه می‌سازد. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی بسته امیددرمانی مبتنی بر رویکرد مثبت‌نگر بر خودکارآمدی و احساس تنهایی بیماران پارکینسون انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل افراد مبتلا به بیماری پارکینسون شهر اصفهان در سه‌ماهه زمستان سال 1397 بود. در این پژوهش تعداد 40 فرد مبتلا به بیماری پارکینسون با روش نمونهگیری غیرتصادفی در دسترس انتخاب و با گمارش تصادفی در گروههای آزمایش و کنترل گمارده شدند (20 بیمار در گروه آزمایش و 20 بیمار در گروه کنترل). گروه آزمایش مداخله آموزشی امیددرمانی مبتنی بر رویکرد مثبت‌نگر را طی سه ماه در 10 جلسه 90 دقیقه‌ای دریافت نمودند. پرسشنامههای مورداستفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه خودکارآمدی (شرر و آدامز، 1982) و پرسشنامه احساس تنهایی (راسل، 1996) بود. داده‌های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر با استفاده از نرمافزار آماری 23SPSS مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافتهها: نتایج نشان داد که بسته آموزشی امیددرمانی مبتنی بر رویکرد مثبت‌نگر بر خودکارآمدی و احساس تنهایی بیماران پارکینسون تأثیر معنادار دارد (0001/0>p). این در حالی بود که این تأثیر در مرحله پیگیری نیز ثبت خود را حفظ کرده بود. نتیجه‌گیری: یافتههای پژوهش حاضر بیانگر آن بودند که بسته آموزشی امیددرمانی مبتنی بر رویکرد مثبت‌نگر به دلیل برخورداری از روش‌های امیددرمانی و روان‌درمانی مثبت‌نگر، می‌تواند منجر به بهبود خودکارآمدی و احساس تنهایی بیماران پارکینسون شود.
3. عوامل روانی گسترش جراحی های زیبایی، سزارین، مصرف مواد آرایشی و ...
فرشته حسنی اسطلخی؛ حسین زارع؛ رضا دوستی
چکیده
مقدمه: نظریۀارتباطمیانعزتنفسوعملکرد اختلال بدریخت انگاری بدنمتکیبراین موضوعاستکهعزتنفسمی‌تواندبرایافراد،احساساتِهمراهباایمنیدرمواجههبا تهدیدواسترسفراهمآورد.هدفازاجرایاین پژوهش،مقایسه عزت نفس آشکار و ناآشکار در افراد متقاضی عمل جراحی بینی با افراد عادی بود. روش: پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌های علی-مقایسه‌ای بود. جامعۀ پژوهش ...
بیشتر
مقدمه: نظریۀارتباطمیانعزتنفسوعملکرد اختلال بدریخت انگاری بدنمتکیبراین موضوعاستکهعزتنفسمی‌تواندبرایافراد،احساساتِهمراهباایمنیدرمواجههبا تهدیدواسترسفراهمآورد.هدفازاجرایاین پژوهش،مقایسه عزت نفس آشکار و ناآشکار در افراد متقاضی عمل جراحی بینی با افراد عادی بود. روش: پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌های علی-مقایسه‌ای بود. جامعۀ پژوهش شامل کلیۀ زنان متقاضی عمل جراحی بینی مراجعه کننده به مراکز زیبایی شهر رشت در فصل بهار 1397و زنان عادی بود. از این جامعه به روش نمونهگیری در دسترس 70 نفر از زنان و دختران متقاضی عمل جراحی بینی و 70 زن و دختر عادی انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش مقیاس عزت نفس روزنبرگ (RSES) و مقیاس ترجیح حروف الفبای نام (IPT) بود. یافتهها: نتایج نشان‌دهندۀ آن بود که توانایی زنان متقاضی عمل جراحی بینی در عزت نفس آشکار و ناآشکار ضعیف‌تر از زنان عادی است. نتایج تحلیل واریانس چندمتغیری نشان داد که بین زنان و دختران متقاضی جراحی بینی از لحاظ عزت نفس آشکار و ناآشکار تفاوت معنی‌دار وجود دارد. نتیجه‌گیری: پایین بودن عزت نفس در افراد می‌تواند یکی از علل گرایش افراد به انجام جراحی‌های زیبایی باشد، بنابراین با بهبود عزت نفس می‌توان از گرایش به جراحی‌های زیبایی در جامعه کاست
حسین زارع؛ رکسانا ساسان نژاد
چکیده
پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه باورهای فرانگرانی و نشانه های یائسگی با حس انسجام درونی در زنان یائسه 50 تا 55 ساله انجام گرفت. برای انجام این پژوهش 160 زن یائسه 50 تا 55 ساله، به روش نمونهگیری دردسترس از بین زنانی که به متخصصین زنان و زایمان سطح شهر تهران مراجعه کرده بودند، انتخاب شدند. روش این پژوهش توصیفی- همبستگی بود و برای جمع‌آوری دادهها ...
بیشتر
پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه باورهای فرانگرانی و نشانه های یائسگی با حس انسجام درونی در زنان یائسه 50 تا 55 ساله انجام گرفت. برای انجام این پژوهش 160 زن یائسه 50 تا 55 ساله، به روش نمونهگیری دردسترس از بین زنانی که به متخصصین زنان و زایمان سطح شهر تهران مراجعه کرده بودند، انتخاب شدند. روش این پژوهش توصیفی- همبستگی بود و برای جمع‌آوری دادهها از پرسشنامههای باورهای فرانگرانی ولز (ANTI)، نشانه های یائسگی (MRS) و مقیاس حس انسجام درونی آنتونوسکی استفاده شد. تحلیل دادهها نیز با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره انجام گرفت. همانطور که همبستگی منفی معناداری بین باورهای فرانگرانی با حس انسجام (05/0>P و 290/0-=r) و بین نشانگان یائسگی با حس انسجام (01/0>P و 349/0-=r) وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره حاکی از آن بود که باورهای فرانگرانی و نشانگان یائسگی، حس انسجام درونی را به طور معناداری در جهت منفی پیش بینی می کنند (05/0˂P). یا توجه به نتایج حاصله می توان گفت که زنانی که در سنین یائسگی قرار دارند، به دلیل شرایط سنیشان، با مشکلات جسمی و روانی عدیده ای دست و پنجه نرم می کنند بنابراین این افراد نیازمند توجه از طرف اعضای خانواده و نظام های سلامت می باشند
1. فرایندهای روانشناختی و اجتماعی مرتبط با علائم بیماری ها
علی مصطفائی؛ حسین زارع؛ احمد علی پور؛ ولی اله فرزاد
دوره 7، شماره 25 ، خرداد 1397، ، صفحه 35-55
چکیده
مقدمه: هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی مداخله شناختی مبتنی بر مدل فرانظری و فراشناخت درمانی بر میزان درد و درآمیختگی افکار در بیماران مبتلا به درد مزمن بود که به مراکز درمانی شهر بوکان مراجعه کردند و تشخیص درد مزمن در مورد آنان داده شد. روش: در این پژوهش روش نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پس آزمون با گروه کنترل به کار گرفته شد. 105 بیمار ...
بیشتر
مقدمه: هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی مداخله شناختی مبتنی بر مدل فرانظری و فراشناخت درمانی بر میزان درد و درآمیختگی افکار در بیماران مبتلا به درد مزمن بود که به مراکز درمانی شهر بوکان مراجعه کردند و تشخیص درد مزمن در مورد آنان داده شد. روش: در این پژوهش روش نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پس آزمون با گروه کنترل به کار گرفته شد. 105 بیمار واجد ملاکهای ورود با روش نمونهگیری در دسترس از بین بیماران زن مبتلا انتخاب و به طور تصادفی در گروههای آزمایش (مداخله فرانظری و فراشناخت درمانی) و گروه کنترل جایگزین شدند. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل دادهها از آزمون آماری مانکوا استفاده شد. یافته ها: نتایج به روشنی بیانگر اثربخشی هر دو مدل درمانی بر کاهش درد و درآمیختگی افکار مبتلایان به درد مزمن است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از آن است که فراشناخت درمانی با تمرکز و چالش بر باورهای فراشناختی و مدل فرانظری با تمرکز بر چگونگی درمان منطبق با مراحل تغییر می‌تواند برای ایجاد تغییر مثبت و مناسب در مبتلایان به درد مزمن، مورد استفاده قرار گیرد.
مداخلات روانشناختی در سلامت و بیماریها
علیرضا آقایوسفی؛ حسین زارع؛ رقیه محمدی
دوره 6، شماره 24 ، اسفند 1396، ، صفحه 162-179
چکیده
مقدمه: دیابت موجب افت عملکرد شناختی در بیماران میشود. این پژوهش، با هدف بررسی تاثیر برنامه تمرین رایانه‌ای شناختی بر افزایش حافظه و توجه در دانشآموزان مبتلا به دیابت انجام یافت. روش: مطالعه حاضر یک تحقیق شبه‌آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل میباشد که در آن، 18 دانش‌آموز مبتلا به دیابت (در دو گروه 9 نفری آزمایش ...
بیشتر
مقدمه: دیابت موجب افت عملکرد شناختی در بیماران میشود. این پژوهش، با هدف بررسی تاثیر برنامه تمرین رایانه‌ای شناختی بر افزایش حافظه و توجه در دانشآموزان مبتلا به دیابت انجام یافت. روش: مطالعه حاضر یک تحقیق شبه‌آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل میباشد که در آن، 18 دانش‌آموز مبتلا به دیابت (در دو گروه 9 نفری آزمایش و کنترل) از انجمن دیابت شهرستان بناب انتخاب شدند. حافظه و توجه هردو گروه آزمایش و کنترل در مرحله پیش آزمون سنجش شد. سپس دانشآموزان گروه آزمایش بصورت انفرادی در 10 جلسه نیم ساعته با کمک نرمافزار آموزش حافظه کاری، در معرض تمرینات بهسازی حافظه و توجه قرار گرفتند. بار دیگر در مرحله پسآزمون، حافظه و توجه هردو گروه آزمایش و کنترل سنجش شد. داده ها با تحلیل کواریانس، تجزیه و تحلیل شدند. یافتهها: نتایج، حاکی از افزایش عملکرد حافظه و توجه دانشآموزان گروه آزمایش بود و مداخله توانبخشی اعمال شده برای دانشآموزان راهنمایی و متوسطه، و بیماران با سابقه کمتر از 5 سال و بیشتر از 5 سال، به یک اندازه موثر بود. نتیجه‌گیری: می‌توان گفت که تمرین رایانه ای شناختی برای افزایش عملکرد حافظه و توجه در دانشآموزان دیابتی، لازم، مفید و موثر است.
آسیه رضایی نیاسر؛ حسین زارع؛ فرزانه برجسته
دوره 6، شماره 22 ، شهریور 1396، ، صفحه 35-50
چکیده
مقدمه: مطالعات نشان داده است که چاقی و اضافه وزن با افت کارکردها و تواناییهای شناختی همراه است. که می تواند به دلیل تغییرات ایجاد شده در ساختار و کارکردهای مغز باشد، این مطالعه با هدف ارزیابی چگونگی عملکرد کارکردهای اجرایی به ویژه عملکرد سیستم بازداری و کنترل و حل مساله در دو گروه کودکان و نوجوانان دارای اضافه وزن و چاق و کودکان ...
بیشتر
مقدمه: مطالعات نشان داده است که چاقی و اضافه وزن با افت کارکردها و تواناییهای شناختی همراه است. که می تواند به دلیل تغییرات ایجاد شده در ساختار و کارکردهای مغز باشد، این مطالعه با هدف ارزیابی چگونگی عملکرد کارکردهای اجرایی به ویژه عملکرد سیستم بازداری و کنترل و حل مساله در دو گروه کودکان و نوجوانان دارای اضافه وزن و چاق و کودکان نرمال انجام شده است. روش: طرح مطالعه حاضر از نوع علی- مقایسه ای می باشد. در این مطالعه 41 دانش آموز در محدوده سنی 7 تا 12 سال،21 دانش آموز دارای اضافه وزن و چاق و 20 دانش آموز دارای وزن نرمال، از جمعیت دانش آموزان دبستانهای تهران در سال 95 به شیوه نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونههای این پژوهش انتخاب شدند و دو آزمون استروپ و برج لندن ارزیابی شدند. یافته ها: نتاییج حاصل از مقایسه میانگین عملکرد دانش آموزان در آزمونها نشان می دهد، که در عملکرد سیستم بازداری و کنترل بین دو گروه تفاوت معنادار وجود دارد، عملکرد کودکان چاق پایین تر است. نتیجه گیری: : یافته ها نشان می دهد عملکرد شناختی کودکان چاق و دارای اضافه وزن نسبت به کودکان دارای وزن نرمال پایین تر است، که این افت عملکرد می تواند به مرور سایر تواناییهای شناختی آنها را نیز متاثر سازد و در موفقیت های تحصیلی و اجتماعی آنها تاثیر گذار باشد.
مداخلات روانشناختی در سلامت و بیماریها
بهرام ملکی؛ احمد علی پور؛ حسین زارع؛ فرهاد شقاقی
دوره 5، شماره 18 ، تیر 1395، ، صفحه 5-20
چکیده
زمینه: مطالعۀ عزت نفس یکی از فراوان‌ترین روش‌های مطالعۀ تفاوت‌های فردی در روانشناسی است. نظریۀ ارتباط میان عزت نفس و عملکرد قلبی عروقی متکی بر این موضوع است که عزت نفس می‌تواند برای افراد، احساساتِ توأم با ایمنی در مواجهه با تهدید و استرس فراهم آورد. هدف: هدف از اجرای تحقیق حاضر بررسی ارتباط میان سطوح عزت نفس آشکار و ناآشکار با ضربان ...
بیشتر
زمینه: مطالعۀ عزت نفس یکی از فراوان‌ترین روش‌های مطالعۀ تفاوت‌های فردی در روانشناسی است. نظریۀ ارتباط میان عزت نفس و عملکرد قلبی عروقی متکی بر این موضوع است که عزت نفس می‌تواند برای افراد، احساساتِ توأم با ایمنی در مواجهه با تهدید و استرس فراهم آورد. هدف: هدف از اجرای تحقیق حاضر بررسی ارتباط میان سطوح عزت نفس آشکار و ناآشکار با ضربان قلب، فشار خون سیستولیک و فشارخون دیاستولیک به عنوان شاخص‌های قلبی عروقی بود. روش: تحقیق حاضر یک مطالعۀ توصیفی از نوع همبستگی بود که بر روی 320 نفر با استفاده از نمونهگیری تصادفی انجام شد. عزت نفس آشکار و ناآشکار آزمودنی‌ها به هنگام ورود به آزمایشگاه اندازه گیری و سپس فشار خون و ضربان قلب آنها اندازه گیری و ثبت شد. یافتهها: نتایج حاصل از ضریب همبستگی اسپیرمن و تحلیل رگرسیون نشان داد میان عزت نفس آشکار و شاخص‌های عملکرد قلبی عروقی در هر سه مورد همبستگی منفی معنی دار (01/0> P) وجود دارد. تحلیل رگرسیون دادها نشان داد عزت نفس آشکار و ناآشکار توانستند فشار خون سیستولیک و ضربان قلب را در سطح معنی داری پیش بینی کنند. در هر دو زمینه، عزت نفس ناآشکار توان پیش بینی کنندگی بیشتری نسبت به عزت نفس آشکار داشت. نتیجه گیری: به طور کلی نتایج نشان داد عزت نفس پایین در سطح معنی داری می‌تواند پیش بینی کنندۀ ضربان قلب و فشارخون بالا و برعکس، عزت نفس بالا می‌تواند پیش بینی کنندۀ ضربان قلب و فشارخون پایین باشد.
علیرضا آقایوسفی؛ مریم زارع؛ حسین زارع؛ فرها شقاقی؛ محمد افتخاری
دوره 5، شماره 18 ، تیر 1395، ، صفحه 52-68
چکیده
هدف: شناسایی جنبه‌ها و وابسته‌های روانشناختی ناهماهنگی شناختی به‌ویژه ویژگی‌های شخصیتی، می‌تواند ضمن افزایش کاربرد روانشناسی در سایر حیطه‌های علوم انسانی، متخصصین حیطه تبلیغات و سیاست را یاری برساند، لذا هدف کلی از این پژوهش بررسی رابطه ویژگی‌های شخصیتی با تغییرات فیزیولوژیک ناشی از ناهماهنگی شناختی بود. روش: بدین‌منظور ...
بیشتر
هدف: شناسایی جنبه‌ها و وابسته‌های روانشناختی ناهماهنگی شناختی به‌ویژه ویژگی‌های شخصیتی، می‌تواند ضمن افزایش کاربرد روانشناسی در سایر حیطه‌های علوم انسانی، متخصصین حیطه تبلیغات و سیاست را یاری برساند، لذا هدف کلی از این پژوهش بررسی رابطه ویژگی‌های شخصیتی با تغییرات فیزیولوژیک ناشی از ناهماهنگی شناختی بود. روش: بدین‌منظور از 130 دانشجوی دانشگاه علمی کاربردی صفادشت که از طریق نمونهگیری در دسترس انتخاب شده بودند دعوت شد تا در این پژوهش شرکت کنند. پرسشنامه شخصیت گری-ویلسون در اختیار آنها قرار گرفت و قبل و بعد از پر کردن پرسشنامه شاخص‌های فیزیولوژیک آنها ارزیابی و ثبت شد. برای ایجاد ناهماهنگی شناختی در طی دو مرحله از آنها خواسته شد ابتدا افت علاقه خود را نسبت به شخصیت محبوبی که با بی‌اعتنایی با یک کودک برخورد می‌کرد، مشخص کنند و سپس در مورد لزوم کاستن از مقرری سازمان بهزیستی برای کودکان بی‌سرپرست انشا بنویسند. برای تحلیل دادهها از همبستگی و رگرسیون استفاده شد. یافتهها: افزایش نمرات گریز و روی‌آوری با کاهش نمرات ناهماهنگی شناختی ارتباط داشت و افزایش نمرات جنگ، خاموشی و اجتناب فعال با افزایش نمرات ناهماهنگی شناختی و اینکه ویژگی‌های شخصیتی می‌توانند تغییرات فیزیولوژیک ناشی از ناهماهنگی شناختی را پیش‌بینی کنند. نتیجه: از یافتههای این پژوهش این نتیجه حاصل شد که ویژگی‌های شخصیتی با ناهماهنگی شناختی و تغییرات فیزیولوژیک ناشی از آن ارتباط دارند.
جنبه های روانشناختی در سلامت و بیماریها
مهرداد اکبری؛ احمد علیپور؛ حسین زارع
دوره 4، شماره 15 ، آبان 1394، ، صفحه 21-36
چکیده
مقدمه: بیماری سرطان مشکلات فراوانی در ابعاد جسمانی، روانشناختی و اجتماعی ازجمله تحمل درد و کاهش کیفیت زندگی ایجاد می‌کند. این مطالعه با هدف اثربخشی آموزش مهارتهای مقابله با استرس بر میزان درد، کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سرطان پستان ساکن در شهرستان دزفول انجام شد. روش: این تحقیق یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون ـ پسآزمون ...
بیشتر
مقدمه: بیماری سرطان مشکلات فراوانی در ابعاد جسمانی، روانشناختی و اجتماعی ازجمله تحمل درد و کاهش کیفیت زندگی ایجاد می‌کند. این مطالعه با هدف اثربخشی آموزش مهارتهای مقابله با استرس بر میزان درد، کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سرطان پستان ساکن در شهرستان دزفول انجام شد. روش: این تحقیق یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون ـ پسآزمون با گروه کنترل همراه با پیگیری است. برای این منظور طی دعوت‌نامه‌ای غیررسمی از 34 بیمار که دارای شرایط مطالعه بودند ثبت‌نام به عمل آمد. این بیماران بهصورت تصادفی به دو گروه 17 نفری آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش تحت آموزش برنامه 8 هفته‌ای 5/1 ساعته مهارتهای مقابله با استرس (لازاروس و فولکمن، 1984) قرار گرفت و گروه کنترل تا پایان برنامه، برنامه درمانی عادی خود را دریافت نمودند. هر دو گروه قبل و بعد از اجرای برنامه، پرسشنامه مختصر شدت درد و پرسشنامه کیفیت زندگی را تکمیل کردند. یافته ها: نتایج توصیفی نشان‌دهنده وضعیت بهتر گروه آزمایش در متغیرهای کیفیت زندگی و ابعاد آن و درد و ابعاد آن، نسبت به گروه کنترل بود. نتیجه‌گیری: نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیره نیز با کنترل اثر پیشآزمون، نشان داد که آموزش مهارتهای مقابله با استرس باعث بهبود در کیفیت زندگی و ابعاد عملکردی و علائم آن در بیماران مبتلا به سرطان سینه شده است. همچنین این برنامه در کاهش شدت درد و کاهش تداخل درد در عملکرد روزمره این بیماران شده است.
زیبا برقی ایرانی؛ حسین زارع؛ مریم عابدین
دوره 4، شماره 14 ، تیر 1394، ، صفحه 113-128
چکیده
هدف: درمانهای مبتنی بر پذیرش باعث افزایش انعطاف پذیری روانشناختی و ارتقاء سلامت روانی در افراد مبتلا به دردهای مزمن میشود. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش سرمایه روانشناختی مبتلایان به سرطان مری بود. روش: روش پژوهش از نوع نیمه تجربی بوده و از طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل استفاده ...
بیشتر
هدف: درمانهای مبتنی بر پذیرش باعث افزایش انعطاف پذیری روانشناختی و ارتقاء سلامت روانی در افراد مبتلا به دردهای مزمن میشود. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش سرمایه روانشناختی مبتلایان به سرطان مری بود. روش: روش پژوهش از نوع نیمه تجربی بوده و از طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. شرکت کنندگان پژوهش شامل 32 نفر از زنان مبتلا به سرطان مری بودند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و به تصادف در دو گروه 16 نفری آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه سرمایه های روانشناختی بود که توسط شرکت کنندگان تکمیل گردید. سپس شرکت کنندگان گروه آزمایش در 8جلسه 45دقیقه ای درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد شرکت کردند. برای تجزیه و تحلیل آماری داده ها نیز از روش تحلیل واریانس استفاده شد. یافتهها: تحلیل داده ها نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، سرمایه روانشناختی و زیرمقیاس های آن را در شرکت کنندگان گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل به طور معناداری افزایش داده است. نتیجه گیری: بنابر یافته های این مطالعه، روش درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، سبب افزایش سرمایه های روانشناختی مبتلایان به سرطان مری می شود و نمایانگر افق های تازهای در مداخلات بالینی است و می توان از آن به عنوان یک روش مداخلهای موثر سود جست.
احمد علی پور؛ رضا دوستی؛ حسین زارع؛ علی رضا آقایوسفی
دوره 3، شماره 11 ، مهر 1393، ، صفحه 5-17
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر، مطالعه اثر آزمون استروپ بر مقادیر کورتیزول بزاقی، نبض و فشارخون در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شهر ایلام بود. روش: حجم نمونه شامل 20 نفر و روش نمونهگیری تصادفی ساده بود. شرکت‌کننده‌ها بهصورت تصادفی در گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش در معرض آزمون استروپ قرار گرفت، سپس نمونه‌ی بزاق، نبض و فشارخون ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر، مطالعه اثر آزمون استروپ بر مقادیر کورتیزول بزاقی، نبض و فشارخون در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شهر ایلام بود. روش: حجم نمونه شامل 20 نفر و روش نمونهگیری تصادفی ساده بود. شرکت‌کننده‌ها بهصورت تصادفی در گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش در معرض آزمون استروپ قرار گرفت، سپس نمونه‌ی بزاق، نبض و فشارخون شرکت‌کننده‌ها دو بار یعنی یکبار قبل و یکبار بعد از اجرای آزمون استروپ گرفته شد. یافتهها: نتایج تحلیل کوواریانس تک متغیره نشان داد که بین دو گروه استروپ و کنترل از لحاظ کورتیزول بزاقی در سطح 05/0P< تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیره نشان داد که تفاوت نبض و فشارخون سیستولیک و دیاستولیک بین دو گروه استروپ و کنترل از لحاظ آماری در سطح 05/0 P< معنی‌دار است. نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که آزمون استروپ بهعنوان یک منبع استرسزا با تحریک محور HPA و SAM باعث افزایش کورتیزول بزاقی، نبض و فشارخون در دانشجویان شده است.
الهام موسوی؛ احمد علی پور؛ مژگان آگاه هریس؛ حسین زارع
دوره 3، شماره 10 ، شهریور 1393، ، صفحه 47-63
چکیده
هدف: این پژوهش بررسی تأثیر برنامه مدیریت استرس لرن (LEARN) در کاهش استرس ادراک شده و نگرانی دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور تهران انجام شد. روش: بدین منظور از میان افراد داوطلبی که نمره آنها در مقیاس استرس اداراک شده یک انحراف استاندارد بیشتر از میانگین (32/8,SD=26/27M=) بود و بر این اساس پراسترس تشخیص داده شدند، 26 نفر بر اساس معیارهای ورود ...
بیشتر
هدف: این پژوهش بررسی تأثیر برنامه مدیریت استرس لرن (LEARN) در کاهش استرس ادراک شده و نگرانی دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور تهران انجام شد. روش: بدین منظور از میان افراد داوطلبی که نمره آنها در مقیاس استرس اداراک شده یک انحراف استاندارد بیشتر از میانگین (32/8,SD=26/27M=) بود و بر این اساس پراسترس تشخیص داده شدند، 26 نفر بر اساس معیارهای ورود و خروج انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. کلیه آزمودنی ها قبل و بعد از ارائه برنامه لرن به آزمودنی های گروه آزمایش به کلیه گویه های مقیاس استرس ادراک شده و پرسشنامه نگرانی پنسیلوانیا پاسخ دادند. یافته ها: تحلیل داده ها با به کارگیری آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر نشان داد که نمرات آزمودنی های گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل در هر یک از متغیرهای استرس ادراک شده و نگرانی به طور معنادار بهبود یافته است (05/0>P). نتیجه گیری: بنابراین برنامه LEARN می‌تواند به واسطه مؤلفه هایش با تحت تأثیر قرار دادن چرخه استرس از جهات مختلف، به کاهش استرس و نگرانی منتهی شود.
سمیرا حسن زاده پشنگ؛ زهرا شعبانی؛ علی فتحی آشتیانی؛ احمد علی پور؛ حسین زارع
دوره 3، شماره 9 ، فروردین 1393، ، صفحه 60-75
چکیده
هدف: هموفیلی از شایعترین اختلال خونریزی دهنده ارثی و سومین بیماری شایع وابسته به کروموزوم x میباشد که ناشی از کمبود یا فقدان فاکتورهای انعقادی هشت و نه میباشد. تولد فرزند هموفیل در خانوادههایی که این بیماری در آنها وجود نداشته است باعث اضطرا ، ناامیدی و حتی احساس گناه میشود و درماندگی آنها را درمراقبت از فرزندشان موجب میشود بنابراین ...
بیشتر
هدف: هموفیلی از شایعترین اختلال خونریزی دهنده ارثی و سومین بیماری شایع وابسته به کروموزوم x میباشد که ناشی از کمبود یا فقدان فاکتورهای انعقادی هشت و نه میباشد. تولد فرزند هموفیل در خانوادههایی که این بیماری در آنها وجود نداشته است باعث اضطرا ، ناامیدی و حتی احساس گناه میشود و درماندگی آنها را درمراقبت از فرزندشان موجب میشود بنابراین این هدف اصلی پشوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش مراقبت از بیماران هموفیلی در کاهش اضطرا و افسردگی مادران دارای فرزند هموفیل زیر 10 سال استان تهران است.روش: در یک تحقیق نیمهتجربی با طرح پیشآزمون و پ آزمون، از بین 022 نفر از مادران بیماران هموفیلی زیر 10 سال تعداد 32 نفر که در پرسشنامههای حالت صفت اسپیلبرگر و افسردگی بک نمرۀ بالا کسب کرده بودند به روش نمونهگیری در دسترس انتخا شده و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت 0 جلسه، تحت آموزش مراقبت از بیماران هموفیلی قرار گرفتند اما گروه کنترل مداخلهای دریافت نکرد. سپ هردو گروه دوباره پرسشنامههای نام برده شده را تکمیل کردند. دادهها با روش تحلیل کوواریان )آنکوا( تحلیل شدند.2/
یافته ها: یافتههای تحقیق نشان داد که در سطح معناداری ) 20 p (، آموزش مراقبت از بیماران هموفیلی در مادران دارای فرزند هموفیل، اضطرا و افسردگی را در این مادران به طور معناداری کاهش می دهد.
نتیجه گیری: آموزش مراقبت از بیماران هموفیلی در کاهش اضطرا و افسردگی مادران دارای فرزند هموفیل زیر 10 سال نقش بهسزایی دارد. بنابراین پیشنهاد می شود همه مادران و کسانی که از بیماران هموفیلی مراقبت می کنند تحت این آموزش قرار گیرند.
شهرزاد دامادنژاد؛ احمد علیپور؛ حسین زارع
دوره 2، شماره 8 ، دی 1392، ، صفحه 5-21
چکیده
هدف: چاقی و اضافهوزن در بسیاری از کشورهای در حال توسعه در حال افزایش است. چاقی پیامدهای نامطلوب زیادی به ویژه در کودکان و نوجوانان دارد. لذا پژوهش حاضر به منظور تعیین و مقایسۀ میزان دلبستگی به والدین و مهارگری عاطفی در نوجوانان 11 تا 18 سال با توجه به سطوح شاخص تودۀ بدنی (اضافه وزن و بهنجار) در شهر اصفهان انجام شد.
روش: بدین منظور از بین ...
بیشتر
هدف: چاقی و اضافهوزن در بسیاری از کشورهای در حال توسعه در حال افزایش است. چاقی پیامدهای نامطلوب زیادی به ویژه در کودکان و نوجوانان دارد. لذا پژوهش حاضر به منظور تعیین و مقایسۀ میزان دلبستگی به والدین و مهارگری عاطفی در نوجوانان 11 تا 18 سال با توجه به سطوح شاخص تودۀ بدنی (اضافه وزن و بهنجار) در شهر اصفهان انجام شد.
روش: بدین منظور از بین دانشآموزان راهنمایی و دبیرستانی شهرستان اصفهان نمونهای شامل 366 نفر به روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای انتخاب شدند و سپس با اندازهگیری قد و وزن و تعیین شاخص تودۀ بدنی، افراد فزون وزن با 25<BMI (145=n) و افراد بهنجار با 25>BMI (211=n) به پرسشنامههای آزمون دلبستگی به والدین و همسالان و مقیاس کنترل عواطف نوجوانان پاسخ دادند.
یافتهها: تحلیل یافتهها با نرمافزار آماری SPSS16 با استفاده از روش تحلیل واریانس یکراهه و تحلیل واریانس چندمتغیری (MANOVA) در سطح معنیداری 05/0>P نشان داد که میان دلبستگی به مادر و کنترل خلق افسرده در دو گروه تفاوت معنادار وجود دارد (05/0>P).
نتیجه‌گیری: بنابراین نتایج این پژوهش حاکی از آن است که دلبستگی به مادر از جمله عواملی است که می‌توان نقش آن را در اضافه شدن وزن و چاقی درنظر گرفت.
محمد اورکی؛ حسین زارع؛ نسترن شیرازی؛ سمیرا حسن زاده پشنگ
دوره 1، شماره 4 ، بهمن 1391، ، صفحه 56-70
چکیده
چکیدههدف : دیابت یکی از شایع ترین بیماری های مزمن است که با مشکلات روانشناختی به ویشه خشم رابطه زیادیدارد. هدف پشوهش حاضر، تعیین اثربخشی آموزش مدیریت خشم بر پیروی از درمان و کنترل قند خون بیمارانمبتلا به دیابت نوع 2 بود.روش: در یک تحقیق نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پ آزمون ، از بین 211 بیمار دیابتی نو ع 2- ، مراجعه کننده به یک مطب خصوصی، ...
بیشتر
چکیدههدف : دیابت یکی از شایع ترین بیماری های مزمن است که با مشکلات روانشناختی به ویشه خشم رابطه زیادیدارد. هدف پشوهش حاضر، تعیین اثربخشی آموزش مدیریت خشم بر پیروی از درمان و کنترل قند خون بیمارانمبتلا به دیابت نوع 2 بود.روش: در یک تحقیق نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پ آزمون ، از بین 211 بیمار دیابتی نو ع 2- ، مراجعه کننده به یک مطب خصوصی، تعداد 28 نفر که پ از پاسخ گویی به پرسشنامه حالت صفت بیان خشم 2در این آزمون نمره بالا کسب کرده بودند به روش نمونه گیری داوطلبانه در دسترس انتخا شدند . سپ اینبیماران به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند و علاوه بر گرفتن آزمایش HbA1c خون ،پرسشنامه سنجش رفتارهای خودمراقبتی در دیابت به منظور بررسی پیروی از درمان در این بیماران ، در مورد آنهااجرا شد. سپ گروه آزمایش به مدت 11 جلسه 91 دقیقه ای در دوره آموزش مدیریت خشم که به شیوه شناختی -رفتاری برگزار شد، شرکت نمود اما گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. پ از پایان مداخله، میزان HbA1c خونافراد هر دو گروه، مورد ارزیابی مجدد قرار گرفت و تمام افراد به پرسشنامه سنجش رفتارهای خودمراقبتی در دیابتبه عنوان پ آزمون پاسخ دادند. برای تحلیل داد هها از آزمون تحلیل کوواریان تک متغیره )آنکوا( استفاده شد.یافته ها: نتای تحلیل کوواریان نشان داد که آموزش مدیریت خشم با رویکرد شناختی رفتاری موجب -افزایش میزان پیروی از درمان و کاهش قند خون ) HbA1c ( گروه آزمایش شده است.نتیجه گیری: آموزش مدیریت خشم با رویکرد شناختی رفتاری می تواند در بهبود پیروی از درمان و کنترل قند -خون ) HbA1c ( بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 اثربخش باشد. بنابراین ارائه چنین آموزش هایی در کنار سایرمداخلات پزشکی به عنوان بخشی از درمان و مراقبت جامع دیابت، توصیه می گردد.
