با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری ، گروه روانشناسی ، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 استاد ، گروه روانشناسی ، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

3 استاد، گر وه ر وانشناسی، دانشگاه پیام نور ، تهر ان، ایران.

4 استاد، گروه روان‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران ، ایران

چکیده

مقدمه: بروز بیماری­های مزمن همچون پارکینسون، علاوه بر سلامت جسمی، سلامت روان‌شناختی مبتلایان را نیز با آسیب جدی مواجه می‌سازد. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی بسته امیددرمانی مبتنی بر رویکرد مثبت‌نگر بر خودکارآمدی و احساس تنهایی بیماران پارکینسون انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر نیمه­آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل افراد مبتلا به بیماری پارکینسون شهر اصفهان در سه‌ماهه زمستان سال 1397 بود. در این پژوهش تعداد 40 فرد مبتلا به بیماری پارکینسون با روش نمونه‌گیری غیرتصادفی در دسترس انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه­های آزمایش و کنترل گمارده شدند (20 بیمار در گروه آزمایش و 20 بیمار در گروه کنترل). گروه آزمایش مداخله آموزشی امیددرمانی مبتنی بر رویکرد مثبت‌نگر را طی سه ماه در 10 جلسه 90 دقیقه‌ای دریافت نمودند. پرسشنامه‌های مورداستفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه خودکارآمدی (شرر و آدامز، 1982) و پرسشنامه احساس تنهایی (راسل، 1996) بود. داده‌های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر با استفاده از نرم‌افزار آماری 23SPSS مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بسته آموزشی امیددرمانی مبتنی بر رویکرد مثبت‌نگر بر خودکارآمدی و احساس تنهایی بیماران پارکینسون تأثیر معنادار دارد (0001/0>p). این در حالی بود که این تأثیر در مرحله پیگیری نیز ثبت خود را حفظ کرده بود. نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش حاضر بیانگر آن بودند که بسته آموزشی امیددرمانی مبتنی بر رویکرد مثبت‌نگر به دلیل برخورداری از روش‌های امیددرمانی و روان‌درمانی مثبت‌نگر، می‌تواند منجر به بهبود خودکارآمدی و احساس تنهایی بیماران پارکینسون شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of the Package of Hope Therapy Based on Positivist Approach on the Self-efficacy and Loneliness of Parkinson Patients

نویسندگان [English]

  • Mina Moghtaderi 1
  • Majid Saffarinia 2
  • Hossein Zare 3
  • Ahmad Alipour 4

1 PhD student, Department of Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran.

2 Professor, Department of Psychology, payam noor university. Tehran, Iran.

3 Professor, Department of Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran.

4 Professor. Department of Psychology, Payame Noor University, Tehran. Iran

چکیده [English]

Objective: The emergence of chronic diseases such as Parkinson seriously damages the patients’ psychological health besides physical health. Therefore, the present study was conducted with the purpose of investigating effectiveness of the package of hope therapy based on positivist approach on Self-efficacy and loneliness of patients with Parkinson. Method: The present study was quasi-experimental with pretest, posttest, control group and two-month follow-up period. The statistical population of the present study included the people with Parkinson in the city of Isfahan in the winter of 2018-19. 40 patients with Parkinson were selected through non-random available sampling and were randomly replaced into experimental and control groups (20 patients in the experimental group and 20 in the control group). The experimental group received training intervention of hope therapy based on positivist approach in ten ninety-minute sessions during three months. The applied questionnaires in this study included Self-efficacy (Sherer and Adams, 1994) and loneliness questionnaire (Russell, 1996). The data from the study were analyzed through repeated measurement ANOVA. Findings: The results showed that the training package of hope therapy based on positivist approach has significant effect on Self-efficacy and loneliness of Parkinson patients (p<0/001). However, this effect on the follow-up was also maintained. Conclusion: The findings of the present study showed that training package of hope therapy based on positivist approach can lead to the improvement of Self-efficacy and loneliness of Parkinson patients due to enjoying the methods of hope therapy and positivist psychotherapy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Training hope therapy based on positivist approach
  • Self-efficacy
  • loneliness
  • Parkinson
اصغرنژاد، طاهره.، احمدی ده‌قطب‌الدینی، محمد.، فرزاد، ولی‌الله و خداپناهی، محمدکریم. (1385). مطالعه ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس خودکارآمدی شرر، مجله روان‌شناسی، 10(3): 274-262.
امینی، سعیده.، دهقانی چم‌پیری، اکرم.، صالحی، اعظم و سلطانی‌زاده، محمد. (1398). نقش اجتناب تجربه‌ای و سرمایه‌های روان‌شناختی در پیش‌بینی احساس تنهایی با میانجیگری معنای زندگی در سالمندان، مجله علوم روان‌شناختی، 18(74)، 234-223.
بحرایی، هادی.، دلاور، علی و احدی، حسن. (1385). بهنجار کردن مقیاس تنهایی ICLA (نسخه سوم)  در  دانشجویان  مستقر  در تهران، مجله روان‌شناسی کاربردی، 1: 18-7.
براتی‌بختیاری، سعید. (1376). بررسی رابطه خوداثربخشی، عزت‌نفس و خودپایی در میان دانش‌آموزان سوم دبیرستان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران.
پورکمالی، طاهره.، یزدخواستی، فریبا.، عریضی، حمیدرضا و چیت‌ساز، احمد (1396). مقایسه‌ی اثربخشی روش دوساهو و ماساژدرمانی در افزایش شادی، سازگاری اجتماعی، امید، کیفیت زندگی و سلامت روان بیماران مبتلا به پارکینسون، فصلنامه علمی پژوهشی روان‌شناسی سلامت، 6(22)، 162-145.
حیدری، مریم.، فیاضی، صدیقه.، برسی، سیدحمید و وفایی‌زاده، مونا. (1395). تأثیر برنامه خودمدیریتی بر خودکارآمدی بیماران مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه، نشریه پرستاری ایران، 29(100-99): 55-45.
خدادادی، مجید. ف رهنما، نادر.، هاشمی، سیدحسین و جهرمی دستجردی، علیرضا (1396). مقایسه تأثیر تمرینات تعادلی با و بدون لباس فضایی بر کیفیت زندگی و عملکرد حرکتی بیماران مبتلا به پارکینسون. طب توانبخشی، 6(1)، 184-175.
ذاکری، محمدمهدی.، حسنی، جعفر و اسماعیلی، نفیسه. (1396). اثربخشی آموزش نظم جویی فرایندی هیجان بر پریشانی روان‌شناختی افراد مبتلا به ویتیلیگو، فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی سلامت، 6 (23)،56-39.
راسخی، محمد و آبرون، احسان. (۱۳۹۷). بررسی رابطه احساس تنهایی و رضایت از زندگی با تأکید بر نقش واسطه-ای عزت‌نفس و خوش‌بینی، چهارمین همایش ملی علوم و فناوری‌های نوین ایران، تهران، انجمن توسعه و ترویج علوم و فنون بنیادین.
رحیمی پردنجانی، سعید و غباری‌بناب، باقر. (1391). تأثیر مداخله مبتنی بر نظریه گاردنر بر خودکارآمدی عمومی دانش‌آموزان ناشنوای هنرستانی شهر اصفهان، فصلنامه پژوهش‌های علوم شناختی و رفتاری، 1(1): 86-73.
رشیدی، کبری.، صفوی، محبوبه.، یحیوی، سیدحسین و فراهانی، حجت‌الله. (1394). بررسی تأثیر حمایت همتا بر خودکارآمدی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو، مجله علمی دانشکده پرستاری و مامایی همدان، 23(3): 26-15.
شیخ الاسلامی، علی و رمضانی، شکوفه. (1396). تأثیر امید درمانی گروهی مبتنی بر نظریه‌ی اسنایدر بر خودکارآمدی مردان کم‌توان جسمی-حرکتی. فصلنامه مددکاری اجتماعی، ۶ (۱): ۵-۱۲.
ضامنی‌مطلق، مهدی.، نزاکت الحسینی، مریم.، صالحی، حمید و چیت‌ساز، احمد. (1395). اثر تمرینات شناختی بر انجماد راه رفتن بیماران مبتلا به پارکینسون. تازه‌های علوم شناختی، 18(4)، 59-50.
علی‌اکبری دهکردی، مهناز.، علی‌پور، احمد.، زارع، حسین.، شهیدی، غلامعلی و برقی ایرانی، زیبا. (1392). اثربخشی شناخت - رفتار درمانگری سالمندی بر کیفیت زندگی مبتلایان به بیماری پارکینسون. پژوهش در سلامت روان‌شناختی، 7(2)، 33-23.
کنعانی، کبری.، هادی، سمیرا.، سلیمانی، منیژه و آرمان‌پناه، آرزو. (1394). بررسی تأثیر امید درمانی بر بهبود کیفیت زندگی، امید و بهزیستی روان‌شناختی مادران کودکان عقب‌مانده ذهنی. مجله پرستاری کودکان، ۱ (۳): ۳۴-۴۷.
موید قاعدی، طاهره و قربان شیرودی، شهره. (1395). اثربخشی امیددرمانی گروهی بر افسردگی، احساس تنهایی و خودکارآمدی دانش‌آ‌موزان دختر، فصلنامه سلامت روان کودک، ۳ (۲): ۶۵-۷۵.
نریمانی، محمد.، بگیان کوله‌مرز، محمدجواد و مهدی‌نژادمقدم، بهناز. (1394). مقایسه باورهای غیرمنطقی، خودکارآمدی و بهزیستی روان‌شناختی در بیماران مبتلا به سردردهای میگرنی و افراد سالم. فصلنامه علمی پژوهشی روان‌شناسی سلامت، 4(13)، 20-7.
Aminoff, M.J., Christine, C.W., Friedman, J.H., Chou, K.L., Lyons, K.E., Pahwa, R., et al. (2011). Management of the hospitalized patient with Parkinson's disease: current state of the field and need for guidelines. Parkinsonism Relate Disorder ;17(3):139-45.
Badcock, J.C., Mackinnon, A., Waterreus, A., Watts, G.F., Castle, D., McGrath, J.J., Morgan, V.A. (2019). Loneliness in psychotic illness and its association with cardiometabolic disorders. Schizophrenia Research, 204: 90-95.
Berendes, D., Keefe, F.J., Somers, T.J., Kothadia, S.M., Porter, L.S., Cheavens, J.S. (2010). Hope in the Context of Lung Cancer: Relationships of Hope to Symptoms and Psychological Distress. Journal of Pain and Symptom Management, 40(2): 174-182.
Bergman, Y.S., Bodner, E., Haber, Y. (2018). The connection between subjective nearness-to-death and depressive symptoms: The mediating role of meaning in life. Psychiatry Research, 261: 269-273.
Bolier, L., Haverman, M., Westerhof, G., Riper, H., Smit, F., Bohlmeijer, E. (2013). Positive psychology interventions: A meta-analysis of randomized controlled studies. Public Health,13: 119.
De Vlaming, R., Haveman-Nies, A., Van’t Veer, P., de Groot, L.C. (2010). Evaluation design for a complex intervention program targeting loneliness in noninstitutionalized elderly Dutch people. BMC Public Health;10(74): 552-560.
Derry, P.C., Shah, K.J., Caie, L., Counsell, C.E. (2010). Medication management in people with Parkinson's disease during surgical admissions. Postgrad Medicine Journal; 86: 334-7.
Flink, I.K., Smeets, E., Bergbom, S., Peters, M.L. (2015). Happy despite pain: Pilot study of a positive psychology intervention for patients with chronic pain, Scandinavian Journal of Pain, 7: 71–79.
Fukunaga, J.Y., Quitschal, R.M., Dona, F., Ferraz, B. Gananc, M., Caovilla, H. (2014). Postural control in Parkinson’s disease, Brazilian Journal of Otorhinolaryngology, 80(6): 508-514.
Ghezelsefloa, M., Esbati, M. (2013). Effectiveness of Hope-Oriented Group Therapy on Improving Quality of Life in HIV+ Male Patients. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 84: 534-537.
Gürol, A., Aktı, S. (2010). The relationship between pre-service teachers’ self-efficacy and their internet self-efficacy. Social and Behavioral Sciences, 2(2): 3252-3257.
Hayes, M.T. (2019). Parkinson's Disease and Parkinsonism. The American Journal of Medicine, In Press, Accepted Manuscript.
Huang, C. (2016). Achievement goals and self-efficacy: A meta-analysis. Educational Research Review, 19: 119-137.
Huffman, J.C., Feig, E.H., Millstein, R.A., Freedman, M., Healy, B.C., Chung, W., Amonoo, L.H., Malloy, L., Slawsby, E., Januzzi, J.L., Celano, C.M. (2019). Usefulness of a Positive Psychology-Motivational Interviewing Intervention to Promote Positive Affect and Physical Activity after an Acute Coronary Syndrome. The American Journal of Cardiology, In Press, Accepted Manuscript.
Jackson, G.A., Newbronner, L., Chamberlain, R., Borthwick, R., Yardley, C., Boyle, K. (2017). Caring for people with dementia with Lewy bodies and Parkinson's dementia in UK care homes – A mixed methods study. European Geriatric Medicine, 8(2): 146-152.
Kogan, M., McGuire, M., Riley, J.(2019). Deep Brain Stimulation for Parkinson Disease. Neurosurgery Clinics of North America, 30(2): 137-146.
Lannie, A., Peelo-Kilroe, L. (2019). Hope to hope: Experiences of older people with cancer in diverse settings. European Journal of Oncology Nursing, In Press, Accepted Manuscript.
Lee, S.J., Kim, S.R., Chung, S.J., Kang, H.C., Kim, M.S., Cho, S., Kwon, H.K., Kim, J., Jung, S.Y.(2018). Predictive model for health-related quality of life in patients with Parkinson's disease. Geriatric Nursing, 39(2): 204-211.
Mitchell, J., Vella-Brodrick, D., Klein, B. (2010). Positive psychology and the Internet: A mental health opportunity. E-Journal of Applied Psychology, 6(2): 30–41.
Moeller, R.W., Seehuus, M. (2019). Loneliness as a mediator for college students' social skills and experiences of depression and anxiety. Journal of Adolescence, 73: 1-13.
Nwoke, M.B., Onuigbo, E.N., Odo, V.O. (2017). Social support, self-efficacy and gender as predictors of reported stress among inpatient caregivers, The Social Science Journal, 54(2): 115-119.
Ochoa, C., Casellas-Grau, A., Vives, J., Font, A., Borràs, J. (2017). Positive psychotherapy for distressed cancer survivors: Posttraumatic growth facilitation reduces posttraumatic stress. International Journal of Clinical and Health Psychology, 17(1): 28-37.
Proyer, R.T., Gander, F., Wellenzohn, S., Ruch, W. (2016). Nine beautiful things: A self-administered online positive psychology intervention on the beauty in nature, arts, and behaviors increases happiness and ameliorates depressive symptoms, Personality and Individual Differences 94: 189–193.
Qiong, W., Weihua, X., Longfei, R., Wenhao, W., Yang, W.(2019). The relationship between hope and post-traumatic stress disorder in Chinese shidu parents: The mediating role of perceived stress. Journal of Affective Disorders, 251: 23-30.
Rashid, T. (2008). positive psychotherapy. In: Lopez SJ, editor. Positive psychology: Exploring the best in people. Westport CT: Greenwood publishing Company; p. 146-170.
Reich, S.G., Savitt, J.M. (2019). Parkinson’s Disease, Medical Clinics of North America, 103(2): 337-350.
Rodin, G., Lo, C., Mikulincer, M., Donner, A., Gagliese, L., Zimmermann, C. (2009). Pathways to distress: the multiple determinants of depression, hopelessness, and the desire for hastened death in metastatic cancer patients. SocSci Med; 68(3): 562-569.
Russell, D. (1996). UCLA Loneliness Scale (Version 3): Reliability, Validity and factor structure. Journal of personality Assessment. 66, 1, 20-40.
Rutherford, T., Long, J.J., Farkas, G. (2017). Teacher value for professional development, self-efficacy, and student outcomes within a digital mathematics intervention. Contemporary Educational Psychology, 51: 22-36.
Sanatani, M., Schreier, G., Stitt, L. (2008). Level and direction of hope in cancer patients: an exploratory longitudinal study, Support Care Cancer, 16(5): 493-9.
Shoshani, A., Steinmetz, S., Kanat-Maymon, Y. (2016). Effects of the Maytiv positive psychology school program on early adolescents' well-being, engagement, and achievement, Journal of School Psychology, 57: 73–92.
Skelly, R. Brown, L. Fakis, A. Kimber, L. Downes, CH. Lindop, F. Johnson, J. Bartliff, C. Bajaj, N. (2014). Does a specialist unit improve outcomes for hospitalized patients with Parkinson's disease? Parkinsonism and Related Disorders 20: 1242-1247.
Spino, E., Kameg, K.M., Cline, T.W., Terhorst, L., Mitchell, A.M. (2016). Impact of Social Support on Symptoms of Depression and Loneliness in Survivors Bereaved by Suicide. Archives of Psychiatric Nursing, 30(5): 602-606.
Suratos, C.T.R., Saranza, G.RM., Sumalapao, D.E.P., Jamora, R.D.G. (2018). Quality of life and Parkinson’s disease: Philippine translation and validation of the Parkinson’s disease questionnaire. Journal of Clinical Neuroscience, 54: 156-160.
Uliaszek, A.A., Rashid, T., Williams, G.E., Gulamani, T. (2016). Group therapy for university students: A randomized control trial of dialectical behavior therapy and positive psychotherapy, Behavior Research and Therapy, Behavior Research and Therapy 77: 78-85.
Unal, I., Emekli-Alturfan, E. (2019). Fishing for Parkinson’s Disease: A
review of the literature. Journal of Clinical Neuroscience, 62: 1-6.
Walsh, S., Szymczynska, P., Taylor, S.J.C., Priebe, S. (2018). The acceptability of an online intervention using positive psychology for depression: A qualitative study. Internet Interventions, 13: 60-66.
Wawrzyniak, A. J., & PollardWhiteman, M.C. (2011). Perceived stress, loneliness and interaction with fellow students does not affect innate mucosal immunity in first year university students. Japanese Psychological Research, 53(2): 121–132.