با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا روانشناسی عمومی، دانشگاه پیام‌نور

2 کارشناس ارشدروانشناسی عمومی، دانشگاه پیام‌نور

3 استادروانشناسی،رئیس مرکزتحقیقات علوم رفتاری

4 استاد گروه روانشناسی، دانشگاه پیام‌نور

5 استادگروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور

چکیده

هدف: هموفیلی از شایعترین اختلال خونریزی دهنده ارثی و سومین بیماری شایع وابسته به کروموزوم x میباشد که ناشی از کمبود یا فقدان فاکتورهای انعقادی هشت و نه میباشد. تولد فرزند هموفیل در خانوادههایی که این بیماری در آنها وجود نداشته است باعث اضطرا ، ناامیدی و حتی احساس گناه میشود و درماندگی آنها را درمراقبت از فرزندشان موجب میشود بنابراین این هدف اصلی پشوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش مراقبت از بیماران هموفیلی در کاهش اضطرا و افسردگی مادران دارای فرزند هموفیل زیر 10 سال استان تهران است.
روش: در یک تحقیق نیمهتجربی با طرح پیشآزمون و پ آزمون، از بین 022 نفر از مادران بیماران هموفیلی زیر 10 سال تعداد 32 نفر که در پرسشنامههای حالت صفت اسپیلبرگر و افسردگی بک نمرۀ بالا کسب کرده بودند به روش نمونهگیری در دسترس انتخا شده و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت 0 جلسه، تحت آموزش مراقبت از بیماران هموفیلی قرار گرفتند اما گروه کنترل مداخلهای دریافت نکرد. سپ هردو گروه دوباره پرسشنامههای نام برده شده را تکمیل کردند. دادهها با روش تحلیل کوواریان )آنکوا( تحلیل شدند.2/
یافته ها: یافتههای تحقیق نشان داد که در سطح معناداری ) 20 p (، آموزش مراقبت از بیماران هموفیلی در مادران دارای فرزند هموفیل، اضطرا و افسردگی را در این مادران به طور معناداری کاهش می دهد.
نتیجه گیری: آموزش مراقبت از بیماران هموفیلی در کاهش اضطرا و افسردگی مادران دارای فرزند هموفیل زیر 10 سال نقش بهسزایی دارد. بنابراین پیشنهاد می شود همه مادران و کسانی که از بیماران هموفیلی مراقبت می کنند تحت این آموزش قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of care of Patients with Hemophilia Hemophilia in Redacing Anxiety and Depression in Mothers of Children Under 15 Years

نویسندگان [English]

  • Samira Hasanzadeh 1
  • Zahra Shabani 2
  • Ali Fathi Ashtyani 3
  • Ahmad Alipor 4
  • Hossin Zare 5

چکیده [English]

Objective: Hemophilia is the most common inherited bleeding disorder and also third common disorder depending on X chromosome which is a deficiency or lack of Factor VIII or IX in blood. In families without history of hemophilia patients, having a hemophilia child causes anxiety, hopelessness and even sin feeling that causes disabilities to take care of hemophilia child. so the  main aim of present research is studying theeffect of hemophilia cares education in decreasing of anxiety and depression of mothers with hemophilia child under 15 years old in Tehran.
Method: In a semi-experimental design, among 200 mothers of hemophilia patients under 15 years old, 30 of them with high scores  in Beck Depression II(BD-II) and state-trait anxiety inventory (STAI) Speilberger) byaccessible samplingwere selected and then they randomly were put in experimental and control groups. Exprimental group was educated in 8 sessions but control group received no intervention. Then, these two groups completed two questionnaires which mentioned above again. Data analyzed by using statistical method Covariate (Ancova).
Results: The findings of research showed that, hemophilia cares education in significance level (p£0.05) reduces the rate ofanxiety and depression in hemophilia patients's mothers.
Conclusion: Heamophilia cares education has important role in decreasing anxiety and depression in mothers with hemophilia child under 15 years old, so suggest all of mothers with hemophiliachild or hemophilia care givers should be educated by the hemophilia cares.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hemophilia
  • Anxiety
  • Depression
  • Hemophilia cares education
ابوالقاسمی، ح.؛ امید، آ.؛ زینعلی، س.؛ رادفر، م.؛ عشقی، پ.؛ رحیم­نژاد ، م و همکاران (1385). «تالاسمی در ایران، شیوع، پیشگیری و مدیریت». (4) 29. 8 – 233.
پناهی شهری، محمود (1372). «بررسی مقدماتی روایی، اعتبار و نرم­یابی فهرست حالت -  رگه اضطراب اسپیلبرگر». پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت مدرس.
حسینی قمی، ط.؛ بجستانی، ح. (1391). «اثربخشی آموزش تاب­آوری بر استرس مادران دارای فرزند مبتلا به سرطان در بیمارستان امام خمینی (ره) تهران». فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی سلامت. سال اول. شماره 4.
دابسون، ک. س.؛ محمدخانی، پ. (1386). «مختصات روان­سنجی پرسشنامه افسردگی بک-2 در مبتلایان به اختلال افسردگی اساسی در دوره بهبودی نسبی». فصلنامه توانبخشی. دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی. شماره 29. ص 88-82.
رحیمی، ابوالفضل؛ احمدی، فضل­اله؛ غلیاف، محمود (1385). «بررسی تأثیر مدل مراقبت پیگیر بر میزان استرس، اضطراب و افسردگی بیماران همودیالیزی». مجله پژوهش در پزشکی. دوره 30. شماره 4. صص 359 - 353.
سبزمکان، لیلا؛ هزاوه­ئی، سیدمحمد مهدی؛ حسن­زاده، اکبر؛ ربیعی، کتایون (1388). «تأثیر برنامه آموزش بهداشت بر افسردگی بیماران بعد از جراحی بای پس عروق کرونر». مجله علمی پژوهشی اصول بهداشت روانی. شماره 1 (پیاپی41). صص 68-61.
عسکری، پ. (1388). راهنمای آزمون­های روانشناختی. چاپ اول. تهران: انتشارات بعثت.
فتحی آشتیانی، علی؛ داستانی، محبوبه (1389). آزمون­های روانشناختی: ارزشیابی شخصیت و سلامت روان. تهران: انتشارات بعثت.
منصوری، روح­الله (1389). پرسشنامه افسردگی بک. وبلاگ جامع روانشناسی صنعتی سازمانی.
مهرابی، طیبه؛ شیخ­السلامی، فرزانه؛ قضاوی، زهرا؛ نصیری، محمود (1381). «تأثیر گروه درمانی بر میزان افسردگی و اضطراب مبتلایان به سکته قلبی».
مهرام، بهروز (1373). «هنجاریابی آزمون اسپیلبرگر در شهر مشهد». پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
 Antunes, S.  B.; Marques, De Aquino & A. Kuhn (2006). "Psychological aspects and neuro-otological complains im hemophiliacs mothers". Haemophilia. 12. Suppl.
Bottos, A.M.; Zanon, E.; Sartori, M. T.; Girolami, A. (2007). "Psychological aspects and coping styles of parents with Hemophilia child undergoing a programme of consulling and psychological support".
Butler, B.; Regina, O.; Crudder, Sally.; Riske, Brenda.; Toal, Susan (2007). "Basic Concepts of Hemophilia (A self-Study and Planning Work book for Families with a new Diagnosis of Hemophilia)".
Bayat, M.; Erdem, E.; Gül Kuzucu, E. (2008). "Depression, anxiety, hopelessness, and social support levels of the parents of children with cancer". J Pediatr Oncol Nurs. 25 (5). 247-53.
Beck, A. T.; Steer, R. A.; Brown, G. K. (2000). Manual for the Beck Depression Inventory-II. San Antonio. TX: The Psychological Corporation.
Carrasco Mejias, A. (2002). "Tottes  Ortuno, Family involvement in the treatment of hemophilia, Psychological and Social issues". Hemophilia.8. 492-501.
Chilcote, R. R.; Baehner, R. L. (1980). "Atypical bleeding in hemophilia: application of the conversion model to the case study of a child". Psychosom Med. 42 (1 Suppl). 221-30.
Dabrowska, A.; Pisula, E. (2010). "Parenting, stress and coping styles in mothers and fathers of pre-school children with autism and Down syndrome". J Intellect Disabil Res.  54 (3). 266-80.
Hamilton, M. A. (1960). "Rating Scale for Depression". J Neurol Neurosurg Psychiat. 23. 56-61.
Hemophilia in childhood: the impact of the disease on parent΄s participation in their child΄s education.
Jorde, L. B.; Carey, J. C.; Bamshad, M. J.; White, L. R. (2006). "Medical Genetics". 3rd eds. Mosby. pp 91-93.
Kang, H. S.;  Kim, W. O.; CHO &  JEONG, Y. (2010).  "development, implementation and evaluation of a new self-help programm for mothers of haemophiliac children in korea." Haemophilia. 16. 130-135.
Kang, H. S.; Kim, W. O.; Jeong, Y.; Kim, S. Y.; Yoo, K. Y. (2012). "Effect of a self-help program for mothers of hemophilic children in Korea". 18 (6). 892-7.
Kelly, M.; Axsom, Catherine, S. (2004). "Manno, Treatment of Hemophilia with Genetic  Engineering". TATM. 6 (2). pp 46-54.
Myrin-Westesson, L.; Baghaei, F.; Friberg, F. (2013). "The experience of being a female carrier of haemophilia and the mother of a haemophilic child". 19 (2). 219-24.
Saviolo-Negrin, N.; Cristante, F.; Zanon, E.; Canclini, M.; Stocco, D.; Girolami, A. (1999). "Psychological aspects and coping of parents with a
haemophilic child: a quantitative approach".
Haemophilia. 5 (1). 63-8.
Speilberger, C. D. (1983). Manual for the state-trait Anxiety Inventory. STAI (Formy) CA: Consulting Psychologist Press.
Oliveira Tassia de,; Fabiane de Amorim Almeida (2008). Hemophilia in childhood: the impact of the disease on parents participation in their childs education.
Tassia de Oliveira, Fabiane de Amorim Almeida (2008). Hemophilia in childhood: the impact of the disease on parent s participation in their childs education.