مداخلات روانشناختی در سلامت و بیماریها
محمد نریمانی؛ محمد جواد بگیان کوله مرز؛ بهناز مهدی نژاد مقدم
دوره 4، شماره 13 ، فروردین 1394، صفحه 7-20
چکیده
مقدمه: این مطالعه مقایسه باورهای غیرمنطقی، خود کارآمدی و بهزیستی روانشناختی در بیماران مبتلا به سردردهای میگرنی و افراد سالم بود. روش: این پژوهش پس رویدادی از نوع (مقطعی ـ مقایسه‌ای) بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه زنان و مردان مبتلا به سردرد میگرن و کلیه زنان و مردان سالم شهر اردبیل در سال 1390 تشکیل میدادند. آزمودنیهای پژوهش ...
بیشتر
مقدمه: این مطالعه مقایسه باورهای غیرمنطقی، خود کارآمدی و بهزیستی روانشناختی در بیماران مبتلا به سردردهای میگرنی و افراد سالم بود. روش: این پژوهش پس رویدادی از نوع (مقطعی ـ مقایسه‌ای) بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه زنان و مردان مبتلا به سردرد میگرن و کلیه زنان و مردان سالم شهر اردبیل در سال 1390 تشکیل میدادند. آزمودنیهای پژوهش 30 نفر از مبتلایان به سردرد میگرنی مراجعه‌کننده به کلینیک‌های روان‌پزشکی و مغز و اعصاب شهر اردبیل بود که به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب و 30 فرد سالم بود که به شیوه همتا سازی (بر اساس سن، سطح تحصیلات و وضعیت اجتماعی اقتصادی) انتخاب شدند. برای جمع‌آوری دادهها از پرسشنامه باورهای غیرمنطقی، خود کارآمدی و بهزیستی روانشناختی استفاده شد. یافتهها: نتایج تحلیل واریانس چند متغیره (MANOVA) و ضریب همبستگی نشان داد که بین دو گروه میگرنی و سالم در سه متغیر خود کارآمدی، باورهای غیرمنطقی و بهزیستی روانشناختی در سطح (01/0≥P) تفاوت معنادار وجود دارد. نتیجهگیری: این نتایج نشان داد بسیاری از مشکلات روانی ریشه در باورها و افکار غیرمنطقی در مورد خود، دیگران و جهان پیرامون دارد. به‌عبارتی‌دیگر باورهای غیرمنطقی در افراد میگرنی باعث میشود که در زندگی تنش و اضطراب بیشتری را تجربه کنند و در مسائل مربوط به زندگی دچار مشکلات بیشتری شوند.
جنبه های روانشناختی در سلامت و بیماریها
مینا مجتبایی؛ هایده صابری؛ عزیزه علیزاده
دوره 4، شماره 13 ، فروردین 1394، صفحه 21-40
چکیده
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش طرح‌واره‌های جنسی و تصویر بدنی بر کارکرد جنسی زنان است. روش: جامعه آماری شامل همه زنان متأهل پرستار شاغل در بیمارستان‌های دولتی تهران است.200 نفر به روش نمونهگیری چندمرحله‌ای انتخاب شدند. آن‌ها مقیاس طرحواره جنسی اندرسن و سیرانوسکی، پرسشنامه تصویر تن فیشر و شاخص کارکرد جنسی زنان را تکمیل کردند. ...
بیشتر
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش طرح‌واره‌های جنسی و تصویر بدنی بر کارکرد جنسی زنان است. روش: جامعه آماری شامل همه زنان متأهل پرستار شاغل در بیمارستان‌های دولتی تهران است.200 نفر به روش نمونهگیری چندمرحله‌ای انتخاب شدند. آن‌ها مقیاس طرحواره جنسی اندرسن و سیرانوسکی، پرسشنامه تصویر تن فیشر و شاخص کارکرد جنسی زنان را تکمیل کردند. 190 پرسشنامه به‌طور کامل پاسخدادهشده بود و بررسی شدند. یافتهها: نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد که بین طرحواره جنسی، خرده مقیاس پرشور ـ عاشقانه و خرده مقیاس خجالتی ـ محتاط با کارکرد جنسی رابطه معنیداری وجود دارد، اما خرده مقیاس صریح ـ راحت با کارکرد جنسی رابطه معناداری ندارد. رضایت بدنی نیز با کارکرد جنسی رابطه معنیداری دارد. نتیجهگیری: طرح‌واره‌های جنسی و تصویر بدنی، کارکرد جنسی زنان متأهل را پیشبینی می‌کند.
سیده زهرا علی بخشی؛ احمد علیپور؛ ولی اله فرزاد؛ مهناز علی اکبری دهکردی
دوره 4، شماره 13 ، فروردین 1394، صفحه 41-52
چکیده
مقدمه: هدف از این پژوهش، بررسی نقش واسطه‌ای افسردگی در رابطۀ بین دلبستگی و سبک فرزند پروری با چاقی و اضافه‌وزن نوجوانان دختر است. روش: طرح پژوهش توصیفی بوده و جامعه آماری را تمامی دانش‌آموزان دختر ساکن شهر تهران تشکیل می‌دهند که 114 نفر از این دانش‌آموزان با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ...
بیشتر
مقدمه: هدف از این پژوهش، بررسی نقش واسطه‌ای افسردگی در رابطۀ بین دلبستگی و سبک فرزند پروری با چاقی و اضافه‌وزن نوجوانان دختر است. روش: طرح پژوهش توصیفی بوده و جامعه آماری را تمامی دانش‌آموزان دختر ساکن شهر تهران تشکیل می‌دهند که 114 نفر از این دانش‌آموزان با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش از ابزارهای افسردگی، اضطراب و تنیدگی، پرسشنامه فرزند پروری بامریند و پرسشنامه دلبستگی نوجوانان به والدین و همسالان استفاده شد. یافتهها: مدل ارائه شده مبتنی بر نقش واسطه‌ای افسردگی از برازندگی قابل قبولی برخوردار است و نتایج تحلیل مسیر نشان می‌دهد که مسیر مستقیم دلبستگی به چاقی معنادار نیست اما مسیر غیرمستقیم آن با واسطه افسردگی معنادار است. همچنین افسردگی واسطه معناداری برای رابطه فرزند پروری با چاقی به شمار می‌رود. نتایج تحلیل مسیر نیز نشان داد که افسردگی می‌تواند در رابطه بین دلبستگی و سبک فرزند پروری با چاقی و اضافه‌وزن نقش واسطه‌ای داشته باشد. نتیجهگیری: یافتهها از وجود مکانیسم‌های روانشناختی زیربنایی در بروز چاقی و اضافه‌وزن در نوجوانان دختر حمایت می‌کند؛ بنابراین توجه به متغیرهای مذکور در پیشگیری و طراحی درمان‌های مناسب‌تر به پژوهشگران و درمانگران یاری می‌رساند.
شهرام وزیری؛ فرح لطفی کاشانی؛ نیلوفر زین العابدینی؛ سیده نرگس زین العابدینی
دوره 4، شماره 13 ، فروردین 1394، صفحه 53-62
چکیده
مقدمه: سرطان یکی از بیماریهای بسیار رایج در جوامع مختلف است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر نظم‌بخشی رفتار بر کاهش اضطراب زنان مبتلا به سرطان پستان اجرا شد. روش: برای انجام پژوهش، در یک طرح نیمه آزمایشی با پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون، گروه کنترل، 30 نفر از زنان مبتلا به سرطان پستان مرکز تحقیقات سرطان بیمارستان شهدای تجریش به‌صورت در دسترس ...
بیشتر
مقدمه: سرطان یکی از بیماریهای بسیار رایج در جوامع مختلف است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر نظم‌بخشی رفتار بر کاهش اضطراب زنان مبتلا به سرطان پستان اجرا شد. روش: برای انجام پژوهش، در یک طرح نیمه آزمایشی با پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون، گروه کنترل، 30 نفر از زنان مبتلا به سرطان پستان مرکز تحقیقات سرطان بیمارستان شهدای تجریش به‌صورت در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه کاربندی شدند. آزمودنیها در ابتدا و انتهای پژوهش با پرسشنامه اضطراب بک BAI (بک و کلارک، 1988) مورد آزمون قرار گرفتند. گروه آزمایش طی 8 جلسه 90 دقیقهای گروهی، شیوه نظم‌بخشی رفتار (لطفی کاشانی، وزیری، 1389) را یاد گرفتند. دادهها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس مورد تحلیل قرار گرفت. یافتهها: نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس نمرات اضطراب آزمودنیهای گروه آزمایش و گواه نشان داد که با ثابت نگه داشتن تغییرات نمرات، کاهش معناداری در میزان اضطراب گروه آزمایش به وجود آمده است (05/0p
تاثیر هیجانات بر سلامت و رفتارهای مرتبط با سلامت
محسن کچویی؛ علی فتحی آشتیانی؛ عباسعلی اله یاری
دوره 4، شماره 13 ، فروردین 1394، صفحه 63-72
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سبکهای مقابلهای و صفات شخصیتی در رفتارهای خوردن بیمارگون انجام شد. روش: بدین منظور، 331 دانشجوی دانشگاه تهران با روش خوشهای به‌عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. کلیه شرکت‌کنندگان به پرسشنامههای نگرشهای خوردن، پرسشنامه راهبردهای مقابلهای و پرسشنامه صفات شخصیتی نئو فرم کوتاه پاسخ دادند. ...
بیشتر
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سبکهای مقابلهای و صفات شخصیتی در رفتارهای خوردن بیمارگون انجام شد. روش: بدین منظور، 331 دانشجوی دانشگاه تهران با روش خوشهای به‌عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. کلیه شرکت‌کنندگان به پرسشنامههای نگرشهای خوردن، پرسشنامه راهبردهای مقابلهای و پرسشنامه صفات شخصیتی نئو فرم کوتاه پاسخ دادند. قد و وزن و شاخص توده بدنی اندازهگیری شد. دادهها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و روش رگرسیون چند متغیره مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. یافتهها: نتایج بیانگر رابطه معنادار رفتار خوردن آشفته با سبکهای مقابله هیجان مدار، مسئله مدار و صفات شخصیتی توافق، نورز گرایی و باوجدان بودن بود. بهطوریکه نتایج تحلیل رگرسیون نیز حاکی از تبیین 5/17 درصد از تغییرات رفتار خوردن آشفته با سبک مقابلهای هیجانمدار و صفات شخصیتی باوجدان بودن و توافق بود. نتیجهگیری: این یافتهها بیانگر آن است که بهواسطه تعامل سبکهای دفاعی و صفات شخصیتی، افراد از رفتار خوردن آشفته به‌عنوان وسیلهای برای رویارویی با مسائل و مشکلات استفاده میکنند
فاطمه اکبری؛ محسن دهقانی؛ مجتبی حبیبی
دوره 4، شماره 13 ، فروردین 1394، صفحه 73-88
چکیده
مقدمه: هرچند شواهدی درباره ارتباط متغیرهای فاجعهآفرینی و رضایت زناشویی با افسردگی در بیماران درد مزمن وجود دارد اما اینکه آیا ارتباط مذکور پس از کنترل اثر متغیرهای مداخلهگر همچنان معنی‌دار است یا خیر، موردبررسی قرار نگرفته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی سهم فاجعهآفرینی درد و رضایت زناشویی در پیشبینی افسردگی پس از کنترل اثر ...
بیشتر
مقدمه: هرچند شواهدی درباره ارتباط متغیرهای فاجعهآفرینی و رضایت زناشویی با افسردگی در بیماران درد مزمن وجود دارد اما اینکه آیا ارتباط مذکور پس از کنترل اثر متغیرهای مداخلهگر همچنان معنی‌دار است یا خیر، موردبررسی قرار نگرفته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی سهم فاجعهآفرینی درد و رضایت زناشویی در پیشبینی افسردگی پس از کنترل اثر شدت درد، ترس از درد و ناتوانی ناشی از درد انجام شده است. روش: در یک طرح توصیفی ـ همبستگی از بین بیمارانی که به کلینیک ارتوپدی بیمارستان آتیه و کلینیک درد رسا مراجعه کرده بودند و با توجه به معیارهای ورود و خروج، 121 بیمار انتخاب شدند و از آن‌ها خواسته شد که به پرسشنامههای مقیاس دیداری شدت درد، مقیاس فاجعهآمیز کردن درد، ترس از حرکت، ناتوانی ناشی از درد، مقیاس افسردگی و رضایت زناشویی پاسخ دهند. یافتهها: تحلیل دادهها نشان داد که افسردگی با رضایت زناشویی همبستگی منفی معنادار و با فاجعهآفرینی، ترس از درد و ناتوانی بیمار همبستگی مثبت معناداری داشت. در تحلیل رگرسیون، فاجعهآفرینی و رضایت زناشویی توانستند افسردگی را فراتر از اثر شدت درد، ترس از درد و ناتوانی ناشی از درد پیشبینی کنند. نتیجه گیری: با توجه به اینکه افکار فاجعه‌آفرین و رضایت زناشویی پایین خلق افسرده را در بیماران درد مزمن پیشبینی می‌کند لذا اگر در کنار برنامه درمانی این بیماران برای کاهش درد، از راهکارهای شناختی مربوط به کاهش افکار فاجعهآفرینی و نیز رویکردهای زوج‌درمانی در جهت افزایش رضایت زناشویی آن‌ها استفاده شود، میتوان به پیشگیری از افسردگی این بیماران کمک کرد.
علیرضا آقایوسفی؛ مجید صفاری نیا؛ حمید رضا ایمانی فر
دوره 4، شماره 13 ، فروردین 1394، صفحه 89-98
چکیده
مقدمه: این تحقیق به بررسی قدرت پیشبینی کنندگی تکانشوری و چاقی بر ادراک زمان می‌پردازد. روش: در این تحقیق توصیفی 50 زن با وزن نرمال و 50 زن چاق با روش در دسترس انتخاب گردیدند. ابزار پژوهش پرسشنامه تکانشگری بارت و روش بازتولید زمان برای سنجش ادراک زمان بود. یافتهها: تکانشوری حرکتی، ادراک زمان را به‌طور منفی پیشبینی می‌کند. بین افراد ...
بیشتر
مقدمه: این تحقیق به بررسی قدرت پیشبینی کنندگی تکانشوری و چاقی بر ادراک زمان می‌پردازد. روش: در این تحقیق توصیفی 50 زن با وزن نرمال و 50 زن چاق با روش در دسترس انتخاب گردیدند. ابزار پژوهش پرسشنامه تکانشگری بارت و روش بازتولید زمان برای سنجش ادراک زمان بود. یافتهها: تکانشوری حرکتی، ادراک زمان را به‌طور منفی پیشبینی می‌کند. بین افراد با وزن چاق و نرمال تفاوت معناداری در تکانشوری و ادراک زمان مشاهده نگردید اما با توجه به پراکندگی نمرات ادراک زمان در افراد چاق، نتایج قابلبحث است. نتیجهگیری: با توجه به نتایج ناهمسو در تحقیقات مختلف و روشهای مختلف سنجش تکانشگری و ادراک زمان و کلاسهای مختلف چاقی، پیشنهاد میگردد، تحقیقات بیشتری در این زمینه با توجه به همه روشهای اندازهگیری انجام گردد.
اسماعیل ناصری؛ فرامرز سهرابی؛ احمد برجعلی؛ محمد رضا فلسفی نژاد
دوره 4، شماره 13 ، فروردین 1394، صفحه 99-112
چکیده
مقدمه: در بین اختلالات روان‌پزشکی شناخته‌شده، اختلال شخصیت ضداجتماعی (ASPD)، بیشترین همبودی را با اختلالات وابستگی به مواد، به‌ویژه هروئین دارد و وجود هم‌زمان ASPD، پیشبینی کننده نتایج ضعیف درمان اختلالات وابستگی به مواد است. این پژوهش با هدف بررسی کارآمدی طرحواره درمانی دووجهی در کاهش شدت وابستگی مردان وابسته به مواد مخدر مبتلا ...
بیشتر
مقدمه: در بین اختلالات روان‌پزشکی شناخته‌شده، اختلال شخصیت ضداجتماعی (ASPD)، بیشترین همبودی را با اختلالات وابستگی به مواد، به‌ویژه هروئین دارد و وجود هم‌زمان ASPD، پیشبینی کننده نتایج ضعیف درمان اختلالات وابستگی به مواد است. این پژوهش با هدف بررسی کارآمدی طرحواره درمانی دووجهی در کاهش شدت وابستگی مردان وابسته به مواد مخدر مبتلا به ASPD انجام شده است. روش: سه آزمودنی مرد مبتلا به ASPD، بر اساس پرسشنامه چندمحوری میلون و مصاحبه بالینی ساختاریافته برای اختلالات محور دو و به شیوه نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. در این پژوهش، از طرح تجربی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه استفاده شد. طرحواره درمانی دووجهی در 28 جلسه و در 24 هفته به کار گرفته شد و مرحله پیگیری نیز سه ماه پس از پایان درمان دنبال شد. مقیاس شدت اعتیاد و فرم کوتاه پرسشنامه طرح‌واره‌های یانگ برای توسط آزمودنیها تکمیل شد. یافتهها: نتایج نشان دادند که طرحواره درمانی دووجهی در کاهش شدت وابستگی روانشناختی به مواد و طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه آزمودنیهای این پژوهش به‌طور معناداری مؤثر بود. نتیجهگیری: طرحواره درمانی دووجهی در کاهش شدت وابستگی مردان وابسته به مواد مخدر مبتلا به ASPD، کارآمد است.
بیماریهای مزمن مانند سرطان،دیابت،ایدز، قلبی-عروقی ، ام اس و ....
معصومه عبدالخالقی؛ امید شکری؛ مریم صفایی؛ راحمه صالحی
دوره 4، شماره 13 ، فروردین 1394، صفحه 113-126
چکیده
مقدمه: مطالعه حاضر باهدف تحلیل روانسنجِی نسخه کوتاه مقیاس مقابل مذهبی (BRCS، پارگامنت، کوینگ و پرز، 2000) در گروهی از بیماران مبتلابه سرطان انجام شد. روش: 155 بیمار سرطانی (119 زن و 36 مرد) به نسخه کوتاه مقیاس مقابله مذهبی پاسخ دادند. به‌منظور تعیین روایی عاملی BRCS از روشهای آماری تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و به‌منظور بررسی همسانی ...
بیشتر
مقدمه: مطالعه حاضر باهدف تحلیل روانسنجِی نسخه کوتاه مقیاس مقابل مذهبی (BRCS، پارگامنت، کوینگ و پرز، 2000) در گروهی از بیماران مبتلابه سرطان انجام شد. روش: 155 بیمار سرطانی (119 زن و 36 مرد) به نسخه کوتاه مقیاس مقابله مذهبی پاسخ دادند. به‌منظور تعیین روایی عاملی BRCS از روشهای آماری تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و به‌منظور بررسی همسانی درونی BRCS از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد. یافتهها: نتایج تحلیل مؤلفههای اصلی با استفاده از چرخش وریمکس نشان داد که BRCS از دو بْعد راهبردهای مقابل مذهبی مثبت و منفی تشکیلشده است. شاخصهای برازش تحلیل عاملی تأییدی بر پایه نرمافزار AMOS، وجود عوامل دوگانه را تائید کرد. مقادیر ضرایب همسانی درونی برای راهبردهای مقابله مذهبی مثبت و منفی به ترتیب برابر با 85/0 و 80/0 به دست آمد. نتیجهگیری: درمجموع، نتایج نشان داد که در گروه نمونه بیماران سرطانی فارسیزبان، نسخه کوتاه مقیاس مقابله مذهبی، راهبردهای مقابل مذهبی مثبت و منفی را از طریق یک روش کارآمد و ازلحاظ روان‌سنجی و نظری دقیق و معنادار میسنجد.
