با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتر روان‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران(نویسنده مسئول )

2 استاد دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

3 دانشیار دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

4 دانشیار دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

مقدمه: هدف از این پژوهش، بررسی نقش واسطه‌ای افسردگی در رابطۀ بین دل‌بستگی و سبک فرزند پروری با چاقی و اضافه‌وزن نوجوانان دختر است. روش: طرح پژوهش توصیفی بوده و جامعه آماری را تمامی دانش‌آموزان دختر ساکن شهر تهران تشکیل می‌دهند که 114 نفر از این دانش‌آموزان با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش از ابزارهای افسردگی، اضطراب و تنیدگی، پرسشنامه فرزند پروری بامریند و پرسشنامه دل‌بستگی نوجوانان به والدین و همسالان استفاده شد. یافته‌ها: مدل ارائه شده مبتنی بر نقش واسطه‌ای افسردگی از برازندگی قابل قبولی برخوردار است و نتایج تحلیل مسیر نشان می‌دهد که مسیر مستقیم دل‌بستگی به چاقی معنادار نیست اما مسیر غیرمستقیم آن با واسطه افسردگی معنادار است. همچنین افسردگی واسطه معناداری برای رابطه فرزند پروری با چاقی به شمار می‌رود. نتایج تحلیل مسیر نیز نشان داد که افسردگی می‌تواند در رابطه بین دل‌بستگی و سبک فرزند پروری با چاقی و اضافه‌وزن نقش واسطه‌ای داشته باشد. نتیجه‌گیری: یافته‌ها از وجود مکانیسم‌های روان‌شناختی زیربنایی در بروز چاقی و اضافه‌وزن در نوجوانان دختر حمایت می‌کند؛ بنابراین توجه به متغیرهای مذکور در پیشگیری و طراحی درمان‌های مناسب‌تر به پژوهشگران و درمانگران یاری می‌رساند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Mediating Role of Depression in Relation Between Attachment and Parenting Style with Overweight and Obesity of Girls Adolescent

نویسندگان [English]

  • Seyedeh zahra Alibakhshi 1
  • Ahmad Alipour 2
  • Valioallah Farzad 3
  • Mahnaz Aliakbari dehkordi 4

چکیده [English]

Objective: The aim of the present research was to investigate the mediating role of depression in relation between attachment and parenting style with overweight and obesity of girls adolescent. Method: This research method is descriptive and the population was all the students between ages 14-17 in the 92-93 education year in Tehran that 440 students chose according to cluster sampling. They took seven tests (Depression, Baum rind parenting style and Attachment). Data was analyzed through Pearson's correlation, path analysis and structural equation model. Result: Research findings indicate that there is positive correlation between emotional eating style and obesity and negative correlation between depression and obesity. There is an indirect relationship between Reactionary parenting style and obesity. The results of path analysis indicate that emotional eating is a mediator variant between parenting style, anxiety and depression with obesity and overweight and self-esteem is a mediator variant between parenting style with obesity. Conclusion: Research findings support that there are infrastructural and psychological mechanisms in creating obesity and overweight in girls adolescent. Therefore concern to above variants, help researchers and psychologist to prevent and make suitable treatments.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Obesity and Overweight
  • Girls Adolescent
  • Depression
  • Attachment
  • Parenting Style
سید امینی، ب؛ مالک، ا؛ مرادی، آ و ابراهیمی ممقانی، م (1388). «ارتباط چاقی و اضافه‌وزن با مشکلات رفتاری درونی سازی شده در دختران مدارس ابتدایی». مجله پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز، 31(4): 40-44.
علی­پور، ا (1391). «تأثیر مداخله تعدیل غذا خوردن هیجانی بر مدیریت وزن، خوردن هیجانی و شادکامی زنان چاق و دارای اضافه‌وزن». پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور مرکز تهران.
کشاورزیان، ن (1387). «مقایسه رابطه الگوهای فرزند پروری و کودک‌آزاری در کودکان عادی و کودکان دارای اختلال یادگیری». پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، دانشکده روانشناسی و علوم اجتماعی.
محمدپورکلده، م؛ فولادوند، م. ع و آوخ کیسمی، م (1391). «شیوع اضافه‌وزن و چاقی در دختران دبیرستانی 17-14 ساله شهر بوشهر». فصلنامه طب جنوب، 15، 232-221.
 
Allison, D.B., Heshka, S., Neale, M.C., Lykken, D.T., & Heymsfield, S.B. (1994). "A genetic analysis of relative weight among 4020 twin pairs". Health Psychology, 13, 362-365.
Birch, L. & Davison, K. (2001). "Childhood and adolescent obesity: Family environmental factors influencing the developing behavioral controls of food intake andchildhood overweight". Pediatric Clinics of North America, 48, 893-907.
Daniloski, K.M. (2011). "Adolescent Food Choice: Developing and Evaluating a Model of Parental Influence". Doctoral Dissertation. Virginia Polytechnic Institute and State University.
Daniloski, K.M. (2011). "Adolescent Food Choice: Developing and Evaluating a Model of Parental Influence". Doctoral Dissertation. Virginia Polytechnic Institute and State University.
Davison, K.K. & Birch, L.L. (2002). "Processes linking weight status and self-concept among girls from ages 5 to 7 years". Developmental Psychology, 38(5): 735–748.
Doherty, G.H. (2011). "Obesity and the ageing brain: could leptin play a role in neurodegeneration"? Curr. Gerontol. Geriatr. Res. 708154.
Faith, M. S., Matz, P. E., & Jorge, M. A. (2002). "Obesity– depression associations in the population". Journal of Psychosomatic Research, 53, 935 – 942.
Goossens, L., Bosmans, G., & Braet, C. (in press). "Loss of Control over Eating in Pre-adolescent Youth: The role of Attachment and Self-esteem". Eating Behaviors. 12(4): 289495.
Hearson, B.A., Utschig, A.C., Smits, J.A.J., Moshier, S.J., & Otto, M.W., (2012). "The Role of Anxiety Sensitivity and Eating Expectancy in Maladaptive Eating Behavior". Cognitive Therapy and Research, 37(5): 923-933.
Herva, A., Laitinen, J., Miettunen, J., Veijola, J., Karvonen, J.T., Laksy, K. et al. (2006). "Obesity and depression: results from the longitudinal Northern Finland 1966 Birth Cohort Study". Int J Obes (Lond); 30:520–7.
Hodge, E. (2003). "A primer on early childhood obesity and parental influence". Pediatric
Latzer, Y., Hochdorf, Z., Bachar, E. & Canetti, L. (2002). "Attachement style and family functioning as discriminating factors in eating disorders". Contemporary Family Therapy 24(4), December Human Sciences Press, Inc.
Lebow, J., Sim, L. A., & Kransdorf, L. N. (2015). "Prevalence of a History of Overweight and Obesity in Adolescents with Restrictive Eating Disorders". Journal of Adolescent Health, 56, 19-24.
Lse, A.C. Arnoldussena, I.A.C., Amanda J., Kiliaana, A. J., & Gustafson, D. (2014). "Obesity and dementia: Adipokines interact with the brain". European Neuropsychopharmacology, 24, 1982–1999.
Moilanen, K. L. (2005). "Parenting and self- regulation in adolescence: Associations with adolescent behavior". Doctoral Dissertation, University of Nebraska - Lincoln. Monitoring performance in the operating room environment". Anesthesiology 1990; 73: 995-1021.
Ogden, C.L., Carroll, M.D., Kit, B.K. & Flegal, K.M. (2010). "Prevalence of obesity and trends in body mass index among US children and adolescents". 1999-2010. Journal of the American Medical Association; 307(5):483-490.
Ogden, C.L., Carroll, M.D., Kit, B.K., & Flegal, K.M. (2014). "Prevalence of childhood and adult obesity in the United States". JAMA, 311, 806-814.
Orzolek-Kronner, C., (2002). "The Effect of Attachment Theory in the Development of Eating Disorders: Can Symptoms be Proximity-Seeking"? Child and Adolescent Social Work Journal, 19(6):421-435.
Phillips, A.L., Gibson, E.L. &S lade, L. (2012). "Anxious attachment predicts uncontrolled eating independently of emotional eating". Appetite, 59: 618–638.
Rhee, K.E., Lumeng, J.C., Appugliese, D.P., Kaciroti, N., & Bradley, R.H. (2006). "Parenting styles and overweight status in first grade". Pediatrics, 117, 2047–2054.
Schmitz, K.H., Lytle, L.A., Phillips, G. A., Murray, D. Birnbaum, A.S., & Kubik, M.Y. (2002). "Psychosocial correlates of physical activity and sedentary leisure habits in young adolescents: The Teens Eating for Energy and Nutrition at School Study". Preventive Medicine: An International Journal Devoted to Practice and Theory, 34, 266–278.
Sleddens, E.F.C., Gerards, S.M.P.L., Thijs, C., de Vries, N.K., & Kremers, S.P.F. (2011). "General parenting, child overweight and obesity-inducing behaviors. A review". International Journal of Pediatric Obesity, 6, 12–27.
Wake, M., Nicholson, J. M., Hardy, P., & Smith, K. (2007). "Preschooler obesity and parenting styles of mothers and fathers: Australian National Population Study". Pediatrics, 120, 1520–1527.
.