محمد علی بشارت؛ نسرین زمانی فروشانی؛ علیرضا معافی؛ هادی بهرام احسانی
دوره 5، شماره 17 ، فروردین 1395، صفحه 7-22
چکیده
مقدمه: سرطان کودکی، تهدیدکننده زندگی و چالشی بزرگ برای خانواده است و سازگاری و سلامت روانی اعضای خانواده را تحت تأثیر قرار میدهد. عوامل بسیاری در بهزیستی افراد در شرایط استرس‌زا نقش دارند. آسیب پرهیزی و راهبردهای تنظیم هیجان ازجمله عوامل تأثیرگذار محسوب می‌شوند. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش واسطهای راهبردهای تنظیم شناختی هیجان ...
بیشتر
مقدمه: سرطان کودکی، تهدیدکننده زندگی و چالشی بزرگ برای خانواده است و سازگاری و سلامت روانی اعضای خانواده را تحت تأثیر قرار میدهد. عوامل بسیاری در بهزیستی افراد در شرایط استرس‌زا نقش دارند. آسیب پرهیزی و راهبردهای تنظیم هیجان ازجمله عوامل تأثیرگذار محسوب می‌شوند. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش واسطهای راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در رابطه بین آسیب پرهیزی و بهزیستی روانشناختی در والدین کودکان مبتلا به سرطان بود. روش: این پژوهش، یک مطالعه اکتشافی از نوع همبستگی است. از میان والدین کودکان سرطانی مراجعه‌کننده به سه بیمارستان،140 نفر (70 مرد، 70 زن) به روش در دسترس انتخاب شدند. از شرکت‌کنندگان خواسته شد که پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان (CERQ)، زیرمقیاس آسیب پرهیزی از مقیاس مزاج و منش (TCI) و زیرمقیاس بهزیستی روانشناختی از مقیاس سلامت روانی (MHI) را تکمیل کنند. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که آسیب پرهیزی و بهزیستی روانشناختی با راهبردهای تنظیم شناختی هیجان رابطه دارند. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که رابطه بین آسیب پرهیزی و بهزیستی روانشناختی تحت تأثیر راهبردهای تنظیم شناختی هیجان قرار می‌گیرد. نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که رابطه آسیب پرهیزی و بهزیستی روانشناختی یک رابطه خطی ساده نیست و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در این رابطه نقش واسطهای دارند. بررسی تأثیر راهبردهای تنظیم هیجان و ویژگی‌ها شخصیتی بر یکدیگر تبیین دقیق‌تری از نقش هر یک در رفتار و نهایتاً سلامت روانی در اختیار پژوهشگران قرار خواهد داد.
علیرضا آقایوسفی؛ مرتضی ترخان؛ نرگس محمدی؛ حمید افشار
دوره 5، شماره 17 ، فروردین 1395، صفحه 23-38
چکیده
مقدمه: انعطاف‌ناپذیری روانشناختی و پذیرش دو سازه مهم از نسل جدید درمان‌های شناختی رفتاری است که در سال‌های اخیر توجه پژوهشگران بسیاری را به‌ویژه در حوزه مشکلات مزمن سلامتی به خود جلب کرده است. لذا، هدف مطالعه حاضر نیز بررسی ارتباط انعطاف‌ناپذیری روانشناختی و پذیرش درد با تاب‌آوری بیماران مبتلا به درد مزمن بود. روش: پژوهش حاضر ...
بیشتر
مقدمه: انعطاف‌ناپذیری روانشناختی و پذیرش دو سازه مهم از نسل جدید درمان‌های شناختی رفتاری است که در سال‌های اخیر توجه پژوهشگران بسیاری را به‌ویژه در حوزه مشکلات مزمن سلامتی به خود جلب کرده است. لذا، هدف مطالعه حاضر نیز بررسی ارتباط انعطاف‌ناپذیری روانشناختی و پذیرش درد با تاب‌آوری بیماران مبتلا به درد مزمن بود. روش: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است. 218 بیمار مبتلا به درد مزمن (155 زن و 63 مرد) با روش تمام شماری طی 7 ماه از 4 مرکز درمانی و تصویربرداری در شهر اصفهان انتخاب شدند و سه پرسشنامه پذیرش درد مزمن (CAPQ)، مقیاس انعطاف‌ناپذیری روانشناختی درد (PIPS) و مقیاس تاب‌آوری کانر و دیویسون (CD-RISC) را تکمیل کردند. دادهها با روش آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج تحقیق نشان داد که انعطاف‌ناپذیری روانشناختی درد رابطه معکوس و پذیرش درد رابطه مستقیم و معناداری با تاب‌آوری بیماران مبتلا به درد مزمن دارند. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که انعطاف‌ناپذیری روانشناختی درد 20 درصد و پذیرش 30 درصد نمرات تاب‌آوری را در این بیماران پیشبینی می‌کند. نتیجه‌گیری: یافته‌های تحقیق از نقش فرایندهای درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به‌ویژه انعطاف‌ناپذیری روانشناختی و پذیرش درد در تاب‌آوری بیماران مبتلا به درد مزمن حمایت می‌کند.
سعید پورنقاش تهرانی؛ فریناز تافته؛ مهدی صابری؛ داوود کاظمی صالح
دوره 5، شماره 17 ، فروردین 1395، صفحه 39-50
چکیده
مقدمه: استرس و دیگر ناراحتیهای هیجانی شیوع بالایی در میان بیماران قلبی ـ عروقی دارد. لذا پژوهش حاضر اثربخشی ارائه مشاوره پزشکی را بر میزان استرس و عملکردهای جسمانی بیماران قلبی بعد از دو مداخله درمانی قلبی آنژیوپلاستی کرونری و عمل جراحی بای پس عروق کرونر بررسی نموده و این دو گروه بیمار قلبی را با هم مقایسه کرده است. روش: این پژوهش ...
بیشتر
مقدمه: استرس و دیگر ناراحتیهای هیجانی شیوع بالایی در میان بیماران قلبی ـ عروقی دارد. لذا پژوهش حاضر اثربخشی ارائه مشاوره پزشکی را بر میزان استرس و عملکردهای جسمانی بیماران قلبی بعد از دو مداخله درمانی قلبی آنژیوپلاستی کرونری و عمل جراحی بای پس عروق کرونر بررسی نموده و این دو گروه بیمار قلبی را با هم مقایسه کرده است. روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با پیشآزمون و پس‌آزمون و گروه کنترل است. گروه نمونه شامل 60 نفر بیمار قلبی بود که به روش در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمایشی و کنترل جایگزین شدند. سنجش استرس بیماران در دو مرحله پیشآزمون (قبل از درمان) و پس‌آزمون (بعد از درمان) با استفاده از پرسشنامه استرس ادراک شده صورت گرفت و عملکردهای جسمانی نیز از پرونده پزشکی بیماران طی دو نوبت استخراج و ثبت گردید. یافته‌ها: مقادیر استرس پس‌آزمون در گروه آزمایشی کمتر از گروه کنترل بود، اما این ارقام به لحاظ آماری معنادار نبود. دادهها با استفاده از روش MANCOVA تجزیه و تحلیل شد. نتیجه‌گیری: ارائه مشاوره پزشکی بر میزان استرس بعد از مداخله درمانی بیماران قلبی و همین‌طور عملکردهای فیزیولوژیک آنان تأثیر دارد هرچند به لحاظ آماری معنادار نیست. بر اساس یافته‌های این پژوهش، به نظر می‌رسد استرس این بیماران خاص و متفاوت بوده، نیازمند بررسی و اندازه‌گیری توسط ابزار مخصوص است.
فاطمه نوربالا؛ هادی بهرام احسان؛ احمد علیپور
دوره 5، شماره 17 ، فروردین 1395، صفحه 51-62
چکیده
مقدمه: طبق مدل طرح‌واره درمانی یانگ، سه سبک مقابله‌ای اجتناب، تسلیم و جبران افراطی در مقابل فعال شدن طرح‌واره‌ها بکار می‌روند. نوع سبک مقابله‌ای غالب در مواجهه با رویدادها، بر میزان سلامت عمومی افراد مؤثر است. هدف از پژوهش حاضر پیشبینی وضعیت سلامت عمومی (جسم و روان) افراد بر اساس نوع سبک مقابله‌ای غالب (اجتناب و جبران افراطی) ...
بیشتر
مقدمه: طبق مدل طرح‌واره درمانی یانگ، سه سبک مقابله‌ای اجتناب، تسلیم و جبران افراطی در مقابل فعال شدن طرح‌واره‌ها بکار می‌روند. نوع سبک مقابله‌ای غالب در مواجهه با رویدادها، بر میزان سلامت عمومی افراد مؤثر است. هدف از پژوهش حاضر پیشبینی وضعیت سلامت عمومی (جسم و روان) افراد بر اساس نوع سبک مقابله‌ای غالب (اجتناب و جبران افراطی) است. روش: به این منظور فرم کوتاه پرسشنامه زمینه‌یابی سلامت، پرسشنامه جبران افراطی یانگ ـ رای و پرسشنامه اجتناب یانگ ـ رای توسط 120 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران که با نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند، تکمیل گردید. تحلیل نتایج با روش همبستگی و تحلیل رگرسیون چندگانه با استفاده از نسخه ۱8 نرم‌افزار spss صورت گرفت. یافته‌ها: نتایج بیانگر رابطه‌ی معنادار سبک‌های مقابله‌ای اجتناب و جبران افراطی با وضعیت سلامت عمومی افراد بود (05/0p≤). همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد سبک مقابله‌ی جبران افراطی بیشترین نقش را در پیشبینی میزان سلامت عمومی افراد دارد. نتیجه‌گیری: هر دو سبک مقابله‌ای اجتناب و جبران افراطی تأثیر منفی بر سلامت عمومی دارند، اما در صورت غلبه‌ی سبک مقابله‌ای جبران افراطی در مواجهه با مشکلات، آسیب بیشتری ازنظر جسمانی و روانی به افراد وارد می‌شود.
تاثیر هیجانات بر سلامت و رفتارهای مرتبط با سلامت
نسترن علاقه‌بندها؛ سیده منور یزدی؛ سیمین حسینیان
دوره 5، شماره 17 ، فروردین 1395، صفحه 63-78
چکیده
مقدمه: این پژوهش با هدف بررسی اثر ترس القاشده بر سطوح فشارخون سیستولیک و دیاستولیک ضمن حل مسائل طبقه‌بندی شده کشف مفهوم انجام شد که تعداد 60 نفر از دانشجویان که ازلحاظ هیجانی خنثی بودند در این پژوهش مشارکت داده شدند. روش: پژوهش حاضر از نوع آزمایشی و از طرح پیشآزمون ـ پس‌آزمون با گروه‌های کنترل استفاده شد. روش نمونهگیری تصادفی خوشه‌ای ...
بیشتر
مقدمه: این پژوهش با هدف بررسی اثر ترس القاشده بر سطوح فشارخون سیستولیک و دیاستولیک ضمن حل مسائل طبقه‌بندی شده کشف مفهوم انجام شد که تعداد 60 نفر از دانشجویان که ازلحاظ هیجانی خنثی بودند در این پژوهش مشارکت داده شدند. روش: پژوهش حاضر از نوع آزمایشی و از طرح پیشآزمون ـ پس‌آزمون با گروه‌های کنترل استفاده شد. روش نمونهگیری تصادفی خوشه‌ای بود که از بین 8 دانشکده دانشگاه الزهرا (س) 200 دانشجو به‌طور تصادفی انتخاب شده و با پرسشنامه شخصیتی درون‌گرایی ـ برون‌گرایی آیزنک مورد ارزیابی قرار گرفتند که از این تعداد 60 نفر آن‌ها که ازنظر درون‌گرایی ـ برون‌گرایی خنثی بودند انتخاب شده و به‌طور تصادفی به 6 گروه 10 نفره (3 گروه آزمایشی و 3 گروه کنترل) تقسیم شدند. سپس هر گروه تحت تأثیر یک سطح از مسائل طبقه‌بندی شده کشف مفهوم (ساده، نیمه پیچیده و پیچیده) طی دو مرحله قرار گرفتند و بین دو مرحله هیجان ترس به گروه‌های آزمایشی القا گردید. ابزار آزمایشی علاوه بر پرسشنامه شخصیتی آیزنک، کارت‌های محقق ساخته جهت کشف مفهوم، برنامه القای ترس، دستگاه فشارسنج و کرونومتر بود؛ و دادهها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس دوعاملی و به وسیله نرم‌افزار آماری spss مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: یافته‌ها نشان دادند که ترس بر فشارخون سیستولیک گروه‌ها در هر سه سطح تکلیف و بر فشارخون دیاستولیک گروه‌ها در دو سطح تکلیف ساده و پیچیده تأثیر معناداری داشته (05/0>P)؛ ولی بین میانگین فشارخون دیاستولیک گروه‌های تکلیف نیمه پیچیده این تفاوت معنادار نبود. نتیجه گیری: با توجه به تأثیر ترس بر فشارخون، اهمیت متغیرهای روانشناختی در پیشگیری و درمان فشارخون مشخص است.
فریدون رمضانی؛ قاسم آهی
دوره 5، شماره 17 ، فروردین 1395، صفحه 79-92
چکیده
مقدمه: شواهد قابل‌توجه موجود نشان میدهد که بیماران مبتلا به سرطان از ناراحتیهای روانشناختی طولانی‌مدت و اساسی مرتبط با اشکال متفاوت سرطان و درمان طبی آن رنج میبرند. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی مداخلات روانی آموزشی بر بهبود بهزیستی روانشناختی بیماران مبتلا به سرطان انجام شد. روش: در یک پژوهش نیمه آزمایشی با پیشآزمون ...
بیشتر
مقدمه: شواهد قابل‌توجه موجود نشان میدهد که بیماران مبتلا به سرطان از ناراحتیهای روانشناختی طولانی‌مدت و اساسی مرتبط با اشکال متفاوت سرطان و درمان طبی آن رنج میبرند. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی مداخلات روانی آموزشی بر بهبود بهزیستی روانشناختی بیماران مبتلا به سرطان انجام شد. روش: در یک پژوهش نیمه آزمایشی با پیشآزمون ـ پس‌آزمون و گروه کنترل، 12 نفر از بیماران 20 تا 40 ساله مبتلا به سرطان به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. افراد گروه آزمایش در معرض مداخلات 12 جلسهای روانی آموزشی قرار گرفتند، در حالی که گروه کنترل در معرض چنین مداخلهای قرار نگرفتند. مقیاس تظاهر بهزیستی روانشناختی در مورد شرکت‌کنندگان اجرا گردید. دادههای پژوهش به کمک نرم‌افزار آماری SPSS16 و با استفاده از روش تحلیل کوواریانس یکراهه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که مداخلات روانی آموزشی سبب افزایش بهزیستی روانشناختی بیماران گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل می‌شوند. نتیجه‌گیری: مداخلات روانی آموزشی نقش قابلتوجهی در بهبود بهزیستی روانشناختی بیماران مبتلا به سرطان دارد.
سمیرا خانی؛ نرگس باباخانی
دوره 5، شماره 17 ، فروردین 1395، صفحه 93-104
چکیده
مقدمه: هدف مقایسه رابطه رشد معنوی و استرس ادراک شده با شادکامی در زنان بارور و نابارور شهر تهران است. روش: جامعه شامل کلیه زنان نابارور و باروری است که به 25 مرکز درمان ناباروری شهر تهران مراجعه کرده بودند. از میان این مراکز دو مرکز ناباروری به‌صورت تصادفی انتخاب شد. نمونه مطالعه شامل 105. زن نابارور و نمونه مقایسه شامل 106. زن بارور، به‌صورت ...
بیشتر
مقدمه: هدف مقایسه رابطه رشد معنوی و استرس ادراک شده با شادکامی در زنان بارور و نابارور شهر تهران است. روش: جامعه شامل کلیه زنان نابارور و باروری است که به 25 مرکز درمان ناباروری شهر تهران مراجعه کرده بودند. از میان این مراکز دو مرکز ناباروری به‌صورت تصادفی انتخاب شد. نمونه مطالعه شامل 105. زن نابارور و نمونه مقایسه شامل 106. زن بارور، به‌صورت در دسترس از این مراکز انتخاب شدند. افراد انتخاب شده به سه پرسشنامه سنجش معنویت (SAI)، استرس ادراک شده (PSS) و شادکامی آکسفورد (OHI) پاسخ دادند. ضرایب اعتبار آزمون‌ها با استفاده از آلفای کرونباخ به ترتیب 77/0 و 73/0 و 78/0 محاسبه شد. یافته‌ها: نتایج تجزیه تحلیل دادهها با فرض همگنی واریانس‌ها با آزمون‌های رگرسیون، پیرسون و فیشر نشان داد، در زنان نابارور شادکامی با رشد معنوی رابطه مثبت و با استرس ادراک شده رابطه منفی و معنادار دارد (001/0>P)؛ اما در زنان بارور شادکامی تنها با استرس ادراک شده رابطه منفی و معنادار دارد (001/0>P). آزمون فیشر نشان داد رابطه رشد معنوی و شادکامی در زنان نابارور و بارور از تفاوت معناداری برخوردار است (05/0>P). تحلیل رگرسیون بیانگر آن بود که در زنان بارور استرس ادراک شده تنها متغیری است که میتواند به‌طور معناداری 17 درصد شادکامی را پیشبینی کند اما در زنان نابارور دو متغیر استرس ادراک شده و معنویت با هم قادرند 52 درصد از واریانس شادکامی را پیشبینی کنند. نتیجه‌گیری: به نظرمی‌رسد که تقویت معنویت و یافتن معنایی خاص برای زندگی در خلال رنج ناباروری میتواند باعث کاهش استرس ادراک شده و افزایش شادکامی‌شود.
مژگان پاتو؛ عباس علی الهیاری؛ علیرضا مرادی؛ مهرداد پاینده
دوره 5، شماره 17 ، فروردین 1395، صفحه 105-118
چکیده
مقدمه: مقیاس ارزیابی کارکردی درمان سرطان ـ پستان (FACT-B)، به‌طور گسترده‌ای برای اندازه‌گیری کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در بیماران مبتلا به سرطان مورد استفاده قرارمی‌گیرد. هدف از مطالعه حاضر، اعتباریابی B FACT- در یک نمونه از زنان ایرانی مبتلا به سرطان پستان است. روش: نمونه متشکل از 300 زن مبتلا به سرطان پستان از بیمارستان‌ها و کلینیک‌های ...
بیشتر
مقدمه: مقیاس ارزیابی کارکردی درمان سرطان ـ پستان (FACT-B)، به‌طور گسترده‌ای برای اندازه‌گیری کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در بیماران مبتلا به سرطان مورد استفاده قرارمی‌گیرد. هدف از مطالعه حاضر، اعتباریابی B FACT- در یک نمونه از زنان ایرانی مبتلا به سرطان پستان است. روش: نمونه متشکل از 300 زن مبتلا به سرطان پستان از بیمارستان‌ها و کلینیک‌های آنکولوژی در کرمانشاه و شیراز بود که به شیوه در دسترس انتخاب شدند. از افراد خواسته شد تا نسخه فارسی از مقیاس FACT-B، مقیاس اضطراب و افسردگی بیمارستانی و پرسشنامه کیفیت زندگی متعلق به سازمان اروپایی تحقیق و درمان سرطان EORTC QLQ30 را تکمیل کنند. برای روایی عاملی از روش‌های آماری تحلیل عاملی تأییدی، روایی هم‌زمان و روایی تشخیصی و برای همسانی درونی از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد. یافته‌ها: همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ بین 63/0 تا 93/0 برای خرده مقیاس‌ها و کل پرسشنامه نیز 92/0 به دست آمد. همبستگی‌های معنادار بین B FACT- و سایر مقیاس‌ها نیز نشان میدهد که این مقیاس از روایی هم‌زمان و تشخیصی برخوردار است. مقادیر شاخص‌های برازش نیز در حد متوسط قرار داشتند. نتیجه‌گیری: نسخه فارسی مقیاس FACT-B ابزاری روا و معتبر است و بنابراین، این مقیاس را می‌توان در موقعیت‌های پژوهشی و بالینی برای ارزیابی کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در بیماران ایرانی مبتلا به سرطان پستان مورد استفاده قرار داد.
محمد مهدی بابائی منقاری؛ علی خالق خواه
دوره 5، شماره 17 ، فروردین 1395، صفحه 119-134
چکیده
مقدمه: هدف این پژوهش بررسی رابطه بین کیفیت زندگی و سلامت معنوی با افسردگی بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور شهرستان آمل بود. روش: روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل 497 نفر از بیماران تالاسمی بودند. از بین جامعه آماری بر اساس فرمول کوکران تعداد 100 نفر از بیماران به روش نمونهگیری تصادفی انتخاب گردید. ابزار پژوهش پرسشنامه‌های ...
بیشتر
مقدمه: هدف این پژوهش بررسی رابطه بین کیفیت زندگی و سلامت معنوی با افسردگی بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور شهرستان آمل بود. روش: روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل 497 نفر از بیماران تالاسمی بودند. از بین جامعه آماری بر اساس فرمول کوکران تعداد 100 نفر از بیماران به روش نمونهگیری تصادفی انتخاب گردید. ابزار پژوهش پرسشنامه‌های کیفیت زندگی، سلامت معنوی و افسردگی بود. دادهها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه به روش هم‌زمان و تحلیل مسیر تحلیل شد. یافته‌ها: بین مؤلفه‌های کیفیت زندگی و سلامت معنوی با افسردگی بیماران تالاسمی رابطه وجود دارد. به عبارتی می‌توان از طریق مؤلفه‌های کیفیت زندگی و سلامت معنوی، افسردگی بیماران مبتلا به تالاسمی را پیشبینی نمود. نتایج تحلیل مسیر نیز نشان داد که بعد جسمی کیفیت زندگی، سلامت مذهبی و سلامت وجودی از طریق متغیر بعد روانی کیفیت زندگی بر افسردگی بیماران تالاسمی اثر غیرمستقیم می‌گذارد ولی بعد روانی کیفیت زندگی بر افسردگی بیماران تالاسمی اثر مستقیم می‌گذارد. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج فوق بررسی کیفیت زندگی، افسردگی و سلامت معنوی بیماران مبتلا به تالاسمی میتواند به برنامهریزی در جهت اتخاذ تدابیری به‌منظور پیشگیری از افسردگی و بهبود کیفیت زندگی و سلامت معنوی منجر گردد.
