با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجو دکتری اقتصاد و مدیریت مالی آموزش عالی دانشگاه تهران،تهران ، ایران

2 استادیار علوم تربیتی دانشگاه محقق اردبیلی ،اردبیل، ایران.

چکیده

مقدمه: هدف این پژوهش بررسی رابطه بین کیفیت زندگی و سلامت معنوی با افسردگی بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور شهرستان آمل بود. روش: روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل 497 نفر از بیماران تالاسمی بودند. از بین جامعه آماری بر اساس فرمول کوکران تعداد 100 نفر از بیماران به روش نمونه­گیری تصادفی انتخاب گردید. ابزار پژوهش پرسشنامه‌های کیفیت زندگی، سلامت معنوی و افسردگی بود. داده­ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه به روش هم‌زمان و تحلیل مسیر تحلیل شد. یافته‌ها: بین مؤلفه‌های کیفیت زندگی و سلامت معنوی با افسردگی بیماران تالاسمی رابطه وجود دارد. به عبارتی می‌توان از طریق مؤلفه‌های کیفیت زندگی و سلامت معنوی، افسردگی بیماران مبتلا به تالاسمی را پیش‌بینی نمود. نتایج تحلیل مسیر نیز نشان داد که بعد جسمی کیفیت زندگی، سلامت مذهبی و سلامت وجودی از طریق متغیر بعد روانی کیفیت زندگی بر افسردگی بیماران تالاسمی اثر غیرمستقیم می‌گذارد ولی بعد روانی کیفیت زندگی بر افسردگی بیماران تالاسمی اثر مستقیم می‌گذارد. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج فوق بررسی کیفیت زندگی، افسردگی و سلامت معنوی بیماران مبتلا به تالاسمی می­تواند به برنامه­ریزی در جهت اتخاذ تدابیری به‌منظور پیشگیری از افسردگی و بهبود کیفیت زندگی و سلامت معنوی منجر گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Path analysis model between spiritual Health, quality of life with depression thalasemia major patients

نویسندگان [English]

  • MohammadMahdi Babaei Menghari 1
  • Ali khaleghkhah 2

1 Ph.D. student in economic and financial management Higher Education, University of Tehran, Tehran, Iran

2 Assistant Professor in Education, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran

چکیده [English]

Objective: The aim of this study was to investigate relationship between quality of life and spiritual Health and depression in thalasemia major patients in Amol city. Method: The research Method was correlation. The population was 497 of thalasemia patients. According to the Cochrane formula 100 thalasemia patients were selected by random sampling method. The research instruments were quality of life questionnaire, spiritual Health questionnaire and depression Questionnaire. Data were analyzed using Pearson correlation, multiple regression and path analysis. Findings: There is relationship between quality of life and spiritual Health and depression. Regression analysis showed that quality of life and spiritual Health predict thalasemia patients depression. The results of path analysis showed that physical domain quality of life, religious Health and existential Health through mental domain quality of life indirect effect on depression affects thalasemia patients But mental domain quality of life directly affects the impact on thalasemia patients depression. Conclusion: According to the results Quality of life, depression and spiritual well-being of patients with thalassemia can be scheduled to take appropriate measures to prevent depression and improve quality of life and lead to spiritual health.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quality of Life
  • spiritual Health
  • Depression
  • thalasemia major patients
الله­یاری، ا.؛ الحانی، ف.؛ کاظم نژاد، ا. و ایزدیار، م. (1385). بررسی تاثیر الگوی توانمندسازی خانواده-محور بر کیفیت زندگی کودکان سن مدرسه مبتلا به تالاسمی. مجله بیماریهای کودکان ایران، 4، 461-455.
 اورکی، م.؛ امیرآبادی، م. و حیدری، ش. (1394). بررسی رابطه بین کیفیت زندگی و شاخص­های خشم با سلامت روان در بیماران استومی تهران. فصلنامه علمی-پژوهشی روانشناسی سلامت، 16، 42-31.
ایمانی، س.؛ حبیبی، م.؛ پاشایی، س.؛ ظهیری سروری، م.؛ میرزایی، ج. و زارع، م. (1392). اثربخشی درمان ذهن آگاهی بر ارتقاء کیفیت زندگی سوء­مصرف­کنندگان مواد مخدر (تریاک): بهبود سلامت جسمانی و روانشناختی. فصلنامه علمی-پژوهشی روانشناسی سلامت، 1، 81-63.
بابائی منقاری، م.م.؛ معینی کیا، م.؛ خالق­خواه، ع. و زاهدبابلان، ع. (1393). مقایسه راهبردهای یادگیری، سخت کوشی و نگرانی مبتلایان به تالاسمی و افراد عادی. مجله نسیم تندرستی، 3 ، 22-28.
 برازپردنجانی، ش.؛ زارع، ک.؛ پدرام، م. و پاکباز، ز. (1388). مقایسه کیفیت زندگی کودکان مبتلا به تالاسمی مراجعه کننده به بخش تالاسمی بیمارستان شفا با والدین آنها. مجله علمی پزشکی، 4، 462-455.
پروینیان نسب، ع.م.؛ روستا، س.؛ وجدانی، م.ع.؛ دهقانی، ع.؛ کشتکاران، ز.؛ شمسی زاده، م.؛ آبشرشری، ن.؛ کشفی، ح. (1392). بررسی تاثیر مدل مراقبت مشارکتی بر افسردگی نوجوانان مبتلا به تالاسمی ماژور. مجله روان پرستاری، 4، 35-25.
جوکار، ز.؛ محمدی، ف.؛ خانکه، ح.ر.؛ فلاح تفتی، س.؛ کوشش، ف. (1393). مقایسه تاثیر مراقبت پرستاری توانبخشی ریوی مبتنی بر منزل بر خستگی و کیفیت زندگی مبتلا به COPD. مجله دانشگاه علوم پزشکی فسا، 2، 179-168.
 خضری، ل.؛‌ بحرینی، م.؛ روانی­پور، م. و میرزایی، ک. (1394). ارتباط سلامت معنوی با افسردگی و اضطراب مرگ در بیماران سرطانی شهر بوشهر در سال 1393. فصلنامه پرستاری گروه های آسیب­پذیر دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی بوشهر، 2، 28-15.
خادم­وطنی، ک.؛ آقاخانی، ن.؛ اسم حسینی، غ.؛ حضرتی، ا.؛ علینژاد، و.؛ نظری، ح.؛ قادری، چ.؛ اقتدار، س.؛ رهبر، ن.؛ مسگرزاده، م. و حاج احمدی رفسنجانی، م. (1393). بررسی ارتباط بین سلامت معنوی و اضطراب و افسردگی در بیماران دچار انفارکتوس میوکارد بستری در بیمارستان سیدالشهدا دانشگاه علوم پزشکی ارومیه. مجله پزشکی ارومیه، 12، 1101- 1092.
 زارع، ک.؛ براز پردنجانی، ش.، پدرام، م. و پاکباز، ز. (1391). بررسی کیفیت زندگی بیماران تالاسمی مرکز تالاسمی بیمارستان شفا و مراقبت کنندگان آنها. مجله مراقبت بیماری­های مزمن جندی شاپور، 1، 53-45.
شرقی، ا.؛ نبئی، ب.؛ پراک، م. و فرخی، علیرضا. (1384). افسردگی در مادران کودکان مبتلا به تالاسمی یا بدخیمی­های خونی مرکز طبی کودکان-1382. مجله دانشکده علوم پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، 7، 606-599.
رضایی، ا.م؛ ناجی اصفهانی، ه.؛ مومنی قلعه قاسمی، ط.؛ کریمیان، ج. و ابراهیمی، ا. (1391). ارتباط سلامت معنوی و ابعاد آن با استرس، اضطراب و افسردگی در مبتلایان به سرطان سینه. مجله دانشکده پزشکی اصفهان،195، 931-922.
ضیغمی محمدی، ش. و تجویدی، م. (1390). ارتباط سلامت معنوی با ناامیدی و مهارت اجتماعی نوجوانان مبتلا به تالاسمی ماژور (سال 1389). مراقبتهای نوین، 3، 116-124.
کسانی، ع.؛ نیازی، م.؛ منتی، ر.؛ محمدی، ی.ع. و  منتی، و. (1393). ارتباط افسردگی و کیفیت زندگی در پرستاران: کاربرد مدل تحلیل مسیری. فصلنامه مدیریت پرستاری، 2، 69-61.
فتحی آشتیانی، ع. (1388). آزمونهای روانشناختی (ارزشیابی شخصیت و سلامت روان). تهران: انتشارات بعثت.
منشئی، غ.؛ مظاهری، م.م. و خیام نیکویی، ز. (1390). رابطه بین هوش هیجانی و افسردگی در دانشجویان روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی شهر تهران. مجله یافته های نو در روانشناسی، 6 (18)، 46-35.
هادی، ن.؛ کرمی، د. و منتظری، ع. (1388). کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در بیماران تالاسمی ماژور. فصلنامه پایش، 8 (4)، 393-387.
Aydin, B., Yapark I. & Aarsu D. (1997). "Psychosocial aspects and psychiatric disorders in children with β-thalassemia major". Acta Pediatr Jpn, 39 (3), 354-357.
Baraz Pordanjani, S., Zare, K., Pedram, M. & Pakbaz Z. (2008). "Comparison of quality of life of thalassemic children with their parents". Journal Medicine Scientific, 8 (4): 455-462.
Bellardita, L., Rancati, T., Alvisi, M.F., Villani, D., Magnani, T., Marenghi, C., Nicolai, N., Procopio, G., Villa, S., Salvioni, R. & Valdagni, R. (2013). "Predictors of health-related quality of life and adjustment to prostate cancer during active surveillance". European Urology, 64(1), 30–36.
Beyrami, M., Movahedi, Y. & Movahedi, M. (2013). "The role of spiritual intelligence in predicting perceived stress, anxiety and depression, Lorestan Medical University students". J Babol Univ Med Sci; 16 (1): 56 -62. (In Persian).
Burke, P., Meyer, V., Kocoshis, S., Orenstein, D.M., Chandra, R., Nord, D.J. & et al (1989). "Depression and anxiety in pediatric inflammatory bowel disease and cystic fibrosis". J Am Acad Child Adoles Psychiat; 1 (28): 948-51.
Baetz, M. & Bowen, R. (2008). "Chronic pain and fatigue: Associations with religion and spirituality". Pain Res Manag; 13(5): 383-8.
Canatan, D., Ratip, S., Kaptan, S. & Cosan, R. (2003). "Psychosocial burden of thalassemia major in Antalya, south turkey". Soc Sci Med, 56(4):815-9.
Eiser, C. (1990). "Psychological effects of chronic disease". J Child Psychol Psychiat, 1 (31):85-98.
FasihiHarandy, T., Anoosheh, M., Ghofranipour, F., Montazeri, A., Ahmadi, F., Mohammadi, E. & Niknami, S. (2012). "Health-related quality of life in Iranian breast cancer survivors: a qualitative study". Payesh, 11(1): 73–81. [Persian]
Fuller, J. & Schaller-Ayers, J. (1999). Health assessment. 3rd ed. Philadelphia: Lippincott, Co; P. 1006.
Gortmaker, S.L., Walker, D.K., Weitzman. M. & Sobol, A.M. (1990). "Chronic conditions, socioeconomic risk and behavior problems in children and adolescents". J Pediatr, 85(3): 267-276.
Graydon J., Galloway S., Palmer-Wickham S., Harrison D., Rich-van der Bij L. West P., Burlein-Hall S. & Evans-Boyden, B. (1997). "Information needs of women during early treatment for breast cancer". Journal of Advanced Nursing 26, 5964.
Hasanpoor dehkordi, A. & azari S. (2006). "Quality of life and related factor in cancer patients". Behbood; 10(2):110-19. (Persian).
Hodgkinson, K., Butow, P., Fuchs, A., Hunt, G.E., Stenlake, A., Hobbs, K.M. & et al. (2007). "Long-term survival from gynecologic cancer: psychosocial outcomes, supportive care needs and positive outcomes". Gynecol Oncol. 104:381-9.
Jarman, F. & Oberklaid, F. (1990). "Children with chronic illness: Factors affecting psychosocial adjustment". Cur Opin Pediatr, 2(3): 868-72.
Kassani, A., Niazi, M., Menati, R., Alimohamadi, Y. & Menati, W. (2014). "Relationship between nurses’ depression and quality of life: applying path analysis model". Quarterly Journal of Nursing Management, 3 (3): 61-69.
Kaplan, S. (2003). Summary of psychiatry and behavioral sciences. Translator: NosratolahPour afkari. Tabriz: Shahrab publications.
Kaplan, H. & Sadock, B. (2003). Synopsis of psychiatry, 9th ed. Baltimore: Williams & Wilkins.
Kathleen, F. & Tennant, A.P.R.N. (2012). "Assessment of Fatigue in Older Adults: The FACIT Fatigue Scale (Version 4)". West Liberty University, West Liberty, West Virginia, Issue Number 30.
Luker, K.A., Beaver, K., Leinster, S.J. & Owens, R. (1996) "Information needs and sources of information for women with breast cancer: a follow-up study". Journal of Advanced Nursing 23, 487495.
Luker, K.A., Beaver, K., Leinster, S.J., Owens, R., Degner, L. & Sloan, J. (1995) "The information needs of women newly diagnosed with breast cancer". Journal of Advanced Nursing. 22, 134141.
Margreet, S., Robert, J. & et al, (2005). "Quality of life and illness perceptions in patients with recently diagnosed head and neck cancer". Article first published online: 19 AUG, DOI: 10.1002/hed.20251.
Mc Coubrie, R.C. & Davies, A.N. (2006). "Is there a correlation between spirituality and anxiety and depression in patients with advanced cancer"? Support Care Cancer, 14 (4): 379-85.
Missel, M. & Birkelund, R. (2011). "Living with incurable oesophageal cancer. A phenomenological hermeneutical interpretation of patient stories". Eur J Oncol Nurs; 15(4): 296-301.
Montazer, A., Hole, D.J., Milroy, R., McEwen, J. & Gillis, C.R. (2004). "Does knowledge of cancer diagnosis affect quality of life? A methodological challenge". BMC Cancer; 4:21-24.
Montazeri, A. & Sajadian, A. (2005). "A project Survivors' point of view after breast cancer". ACECR Academic center for Education, culture and research, ICBC.
Olivieri, N.F. (1999). "Medical progress: The beta-thalassemias". N England J Med, 1(8): 99-109.
Pakbaz, Z., Treadwell. M., Yamashita, R., Quirolo, K., Foote, D., Quill. L. & et al (2005). "Quality of life in patients with thalassemia intermedia compared to thalassemia major". Annals of the New York Academy of Sciences; 1054 (1): 457-61. (Persian).
Romero, C., Friedman, L.C., Kalidas, M., Elledge, R., Chang, J. & Liscum, K.R. (2006). "Self-forgiveness, spirituality, and psychological adjustment in women with breast cancer". J Behav Med; 29 (1): 29-36.
Roznhan, D. & Seligman, M. (1989). Psychopathology: abnormal psychology. Translator: Yahya Syed Mohammadi, Tehran: savalan, (In Persian).
Rezaie, A.M., Naji Esfahani, H., Momeni Ghaleghasemi, T., Karimian, J. & Ebrahimi, A. (2012). "The Relationship between Spiritual Wellbeing and Stress, Anxiety, and Depression in Patients with Breast Cancer". Journal of Isfahan Medical School, (195): 922-931.
Smucker, C.J. (2009). "Nursing, healing and spirituality". Complement Ther Nurs Midwifery, 4 (4): 95-7.
Sim, T.N. & Loh, B.S.M. (2011). "Attachment to God; measurement and dynamics". J Soc Pers Relat; 20 (7): 373-382.
Telfer, P., Constantinidou, G., Andreous, P., Chiristou, S., Modell, B. & Angastiniotis, G. (2005). "Quality of life in talassemia. Cooly Anemia. Eighth symposium". Published November, 1 (1054): 273-282.
Yang, K. & Mao, X. (2007). "A study of Murses spiritual intelligence: A cross-sectional questionnaire survey". International journal of nursing studies; 1 (44): 999-1010.
Youssef, N.M. (1988). "Scholl adjustment of children with congenital heart disease". Ment Child Nurs, 1 (17):217-30.
Zeighami Mohammadi, S. & Tajvidi, M. (2010). "Relationship between spiritual well-being with hopelessness and social skills in Beta-thalassemia major adolescents". Modern Care Journal,8(3):116-24.