با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

گروه روانشناسی بالینی، واحد تربت جام، دانشگاه آزاد اسلامی، تربت جام، ایران

چکیده

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی روان‌درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر درماندگی روان­شناختی، پذیرش و شدت درد در افراد با علائم کمردرد انجام شد. روش: به‌منظور دستیابی به هدف پژوهش تعداد 28 نفر که از علائم کمردرد مزمن رنج می‌بردند، به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی به دو گروه کنترل و آزمایش گمارش شدند و با استفاده از پرسشنامه­های چندوجهی درد، پرسشنامه پذیرش درد و درماندگی روان­شناختی مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه آزمایش 8 جلسه تحت مداخله درمانی قرار گرفتند و داد‌ه­های گردآوری‌شده با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چند راهه مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج تحلیل کواریانس نشان داد روان‌درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر درماندگی روان­شناختی، پذیرش درد، شدت درد گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل تأثیر معناداری داشته است (05/0p<). نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاکی از تأثیر روان‌درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر درماندگی روان­شناختی، پذیرش و شدت درد در افراد با علائم کمردرد دارد و می­توان از آن به‌عنوان روشی کارآمد بهره برد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Mindfulness-Based Psychotherapy on Psychological Helplessness, Acceptance and Pain Intensity in People With Low Back Pain Symptoms

نویسندگان [English]

  • seyedeh fatemeh edalatian hoseini
  • saeed teimory
  • fereshteh yazdanpanah

Department of clinical Psychology, Torbat-e-Jam Branch, Islamic Azad University, Torbate-Jam, Iran

چکیده [English]

Objective: The aim of this study was to evaluate the effectiveness of mindfulness-based psychotherapy on psychological helplessness, acceptance and pain intensity in People with symptoms of back pain. Method: In order to achieve the research goal, 28 people suffered from chronic low back pain symptoms by sampling method were selected and randomly assigned to the control and experimental groups and were assessed using multidimensional pain questionnaires, pain acceptance questionnaire and Psychological helplessness questionnaires. The experimental group underwent 8 sessions of treatment intervention and the collected data were analyzed using multivariate analysis of covariance. Findings: The results of covariance analysis showed that mindfulness-based psychotherapy had a significant effect on pain severity, pain acceptance and Psychological helplessness of the experimental group compared to the control group. (p<0.05). Conclusion: The results of the study indicate that the effect of mindfulness-based psychotherapy on psychological helplessness, acceptance and pain intensity in people with back pain symptoms can be used as an effective method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mindfulness-Based Psychotherapy
  • Psychological Helplessness
  • Pain Acceptance
  • Pain Intensity
امیدی، ع و محمدخانی، پ. (1387). «آموزش حضور ذهن به‌عنوان یک مداخله بالینی: مروری مفهومی و تجربی». فصلنامه سلامت روان، 1(1)، 30-38.
بیرامی، م؛ موحدی، ی و علیزاده گورادل، ج. (1394). «اثربخشی درمان ذهن آگاهی مبتنی بر شناخت در کاهش اضطراب اجتماعی و نگرش‌های ناکارآمد نوجوانان». شناخت اجتماعی، 1(4)، 41-52.
حشمتی، ف؛ علمی منش، ن و حشمتی، ر. (1396). «مدلسازی معادلات ساختاری تعیین گرهای درد مزمن: نقش سیستم های فعال ساز و بازداری رفتاری و بهوشیاری زمینه‌ای». فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی سلامت، 6(24)، 120-137.
زارع، ح؛ محمدی، ن؛ متقی، پ؛ افشار، ح و پورکاظم، ل. (1393). «تأثیر درمان تعدیل شده شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر فاجعه پنداری، پذیرش و شدت درد بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا». فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی سلامت، 12(3)، 97-117.
شعبانی، م و خلعتبری، ج. (1397). «اثربخشی آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر دشواری‌های تنظیم هیجان و بهزیستی روان‌شناختی در سندرم پیش از قاعدگی». فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی سلامت، 8(29)، 134-152.
عبدالقادری، م؛ کافی، م؛ صابری، ع و آریا پوران، س. (1392). «اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان شناختی رفتاری بر کاهش درد، افسردگی و اضطراب بیماران مبتلا به کمردرد مزمن». مجله علمی و پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد،21(6)، 795-807.
فرهادی، ع؛ موحدی، ی؛ کریمی نژاد، ک و موحدی، م. (1392). «تأثیر شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر افسردگی مردان مبتلا به بیماری عروق کرونر». فصلنامه پرستاری قلب و عروق. ۱۳۹۲، ۲ (۴) ،۶-۱۴.
فریش، م (1389). «روان‌درمانی مبتنی بر بهبود زندگی»، ترجمه اکرم خمسه. تهران: ارجمند.
قرایی اردکانی، ش؛ آزاد فلاح، پ و تولانی، ع. (1391). «اثربخشی رویکرد پذیرش و تعهد درمانی در کاهش شدت تجربه درد در زنان مبتلا به اختلال سردرد مزمن». مجله روانشناسی بالینی، (4)2، 39-50.
کریمی ثانی، پ؛ مهدی لو، س؛ منصوری، س و سجادی زاده، ز. (1397). «تأثیر آموزش کمک‌های روان‌شناختی اولیه بر بهبود علائم چندوجهی درد و سبک مقابله با استرس در زنان مبتلا به بیماری ام‌اس». مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت، ۵ (۴)، ۸۷-۹۸
کرین، ر. (1390). «شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی»، ترجمه انیس خوش‌لهجه، تهران: بعثت.
گال، م؛ بورگ و گال، ج. (1398). «روش­های تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی»، ترجمه احمدرضا نصر اصفهانی و همکارن، تهران: انتشارات سمت.
 مسگریان، ف؛ اصغری مقدم، م؛ شعیری م؛ برومند، ا؛ معروفی، ن؛ ابراهیمی تکامچانی، ا و نایب آقایی، ح.(1391). «نقش پذیرش درد در کاهش شدت درد و ناتوانی بیماران مبتلا به درد مزمن». مجله تحقیقات علوم رفتاری، 10(3)، 194-203.
معصومیان، س؛ گلزاری، م؛ شعیری، م و مومن‌زاده، ش. (1391). «اثربخشی برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش افسردگی (MBSR) بیماران مبتلا به کمردرد مزمن». فصلنامه علمی پژوهشی بیهوشی و درد، 3(2)، 82-87.
میرزمانی، م؛ حلی ساز، م؛ سدیدی، ا و صفری، ا.(1387). «مقایسه میزان تأثیر درد بر ابعاد مختلف زندگی سالمندان و افراد مبتلا به درد مزمن». مجله سالمندی ایران ، 3(7)، 47-55.
نامنی، ا؛ عبداله­زاده، ح؛ جاجرمی، م و پیرانی، ح. (1397). «اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) به شیوة گروهی بر سرکوبی افکار منفی و درماندگی آموخته‌شده در زنان نابارور». مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، 25(5)، 600-607.
کوشکی، ف و هارون رشیدی؛ ه. (1398). «اثربخشی ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر کیفیت خواب و درماندگی روان­شناختی افراد مبتلا به دیابت نوع 2». فصلنامه علمی پژوهشی پرستاری دیابت زابل، 7(3)، 856-844.
Ahrens, M., & Schiltenwolf, H. (2010). WangHealth-related quality of life (SF-36) in chronic low back pain and comorbid depression. Der Schmerz, 24 , 251-256.
Anheyer, D., Haller, H., Barth, J., Lauche, R., Dobos, G., & Cramer, H. (2017). Mindfulness-Based Stress Reduction for Treating Low Back PainA Systematic Review and Meta-analysisMindfulness-Based Stress Reduction for Treating Low Back Pain. Annals of Internal Medicine, 166(11), 799-807.
Ashina, L., Bendtsen, A.., Lyngberg, R. B., Lipton, N., Hajiyeva, R., Jensen, R. (2015). Prevalence of neck pain in migraine and tension-type headache: a population study. Cephalalgia, 35(3), 211-219.
Baer, R. A. (2003). Mindfulness training as a clinical intervention: a conceptual and empirical review. Clinical psychology: Science and practice, 10(2), 125-143.
Cramer, H., Haller, H., Lauche, R., & Dobos, G. (2012). Mindfulness-based stress reduction for low back pain. a systematic review. BMC Complement Alternat Med, 25(12), 162-70.
Day, M. A., Thorn, B. E., Ehde,  D. M., Burns, J. W., Barnier, A., Mattingley, J. B., Matthews,  N., & Jensen, M. P.(2019). Moderators of Mindfulness Meditation, Cognitive Therapy, and Mindfulness-Based Cognitive Therapy for Chronic Low Back Pain: A Test of the Limit, Activate, and Enhance Model. The Journal of Pain, 25, 1526-5900. Demyttenaere.
Demyttenaere, R., Bruffaerts, S., Lee, J., Posada-Villa, V., Kovess, M. C., Angermeyer, D., Levinson, G., DeGirolamo, H., Nakane, Z., Mneimneh, C., Lara, R., deGraaf, K. M. Scott, O. Gureje, D. J. Stein, J. M. Haro, E. J., Bromet, R. C., Kessler, J., Alonso, M., & Von, K. (2007). Mental disorders among persons with chronic back or neck pain: results from the world mental health surveys. Pain, 129(3), 332–342.
Edvards, R., Augustson, E., & Fillingham, R. (2003). Defferential relationships between anxiety and treatment associated pain reduction among male and female chronic pain patients. The Clinical Journal of Pain, 19(4), 208-16.
Esteve, R., Ramirez-Maestre, C., & Lopez-Marinez, A. E. (2007). Adjustment to chronic pain: the role of pain acceptance, coping strategies, and pain-related cognitions. Annals of Behavioral Medicine, 33(2), 179-88.
Guo,Y. R., Chen, Y. L. H., Xing, C. H., & Liu, T. (2019). Pain regulation by gut microbiota: molecular mechanisms and therapeutic potential. British Journal of Anaesthesia, 123 (5), 637-654.
Herman, P. M., Anderson, M. L., Sherman, K. J., Balderson, B. H., Turner, J. A., & Cherkin, D. C. (2017). Cost-Effectiveness of Mindfulness-Based Stress Reduction vs Cognitive Behavioral Therapy or Usual Care among Adults with Chronic Low-Back Pain. Spine, 42(20),1511-1520.
Hilton, L., Hempel, S., Ewing, B. A., Apaydin, E., Xenakis, L., Newberry, S., & Maglione, M. A. (2017). Mindfulness meditation for chronic pain: systematic review and meta-analysis. Annals of Behavioral Medicine, 51(2), 199-213.
McCracken, L. M., & Zhao-O'Brien, J. (2010). General psychological acceptance and chronic pain: There is more to accept than the pain itself. European Journal of Pain, 14(2), 170-5.
Michalak, J., Hölz, A., & Teismann, T. (2011) Rumination as a predictor of relapse in mindfulness- based cognitive therapy for depression. Psychol Psychother Theory Res Pract, 84, 230–36.
Segal, z. v., Williams, J. M. G., & Teasdale, J. F. (2002). Mindfulness-based cognitive therapy for depression: A new approach to preventing relapse. New York: Guilford Press.
Ruskin, D. A., Gagnon, M. M., Kohut, S. A., Stinson, J. N., & Walker, K. S. (2017). A Mindfulness Program Adapted for Adolescents With Chronic Pain: Feasibility, Acceptability, and Initial Outcomes. The Clinical Journal of Pain, 33(11),1019-1029.
Ussher, M., Spatz, A., Copland, C., Nicolaou, A., Cargill, A., Amini-Tabrizi, N., & McCracken, L. M.      (2012). Immediate effects of a brief mindfulness-based body scan on patients with chronic pain. Journal of behavioral medicine, 37(1), 127-34.
Xu, Y., Wang, Y., Chen, J., He. Y., Zeng, Q., Huang, Y., etal. (2020). The comorbidity of mental and physical disorders with self-reported chronic back or neck pain: Results from the China Mental Health Survey. Journal of Affective Disorders, 1(260), 334-341.