نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکترای تخصصی روانشناسی (سلامت)، گروه روانشناسی، واحد نجفآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.
2 استادیار گروه روانشناسی، واحد نجفآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.
3 استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
4 استاد، مرکز تحقیقات گوارش پورسینای حکیم، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
5 استادیار گروه روانشناسی، واحد نجفآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجفآباد، ایران.
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل پیشبینی سازشیافتگی روانی- اجتماعی با بیماری بر اساس رفتارهای ارتقادهنده سلامت با میانجیگری شفقت به خود در بیماران مبتلا به سندرم روده تحریکپذیر صورت پذیرفت. روش: روش پژوهش، توصیفی- همبستگی و تحلیل مسیر بود. جامعه آماری این پژوهش شامل بیماران مبتلا به سندرم روده تحریکپذیر بودند که در فصل پاییز و زمستان سال 1400 به مراکز درمانی و متخصصین گوارش شهر اصفهان مراجعه کرده بودند. نمونه آماری شامل 340 بیمار مبتلا به سندرم روده تحریکپذیر بود که با استفاده از روش نمونهگیری دردسترس انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل مقیاس سازشیافتگی روانی- اجتماعی با بیماری (دروگیتس، 1986) (PSADS)، پرسشنامه رفتارهای ارتقادهنده سلامت (والکر و همکاران، 1987) (HPLQ) و پرسشنامه شفقت به خود (نف، 2003 (SCQ) بود. تحلیل دادهها با استفاده از تحلیل مسیر و آزمون بوت استراپ صورت گرفت. یافتهها: نتایج نشان داد رفتارهای ارتقادهنده سلامت، شفقت به خود و سازشیافتگی روانی-اجتماعی با بیماری دارای رابطه معنادار است (01/0>p). همچنین رفتارهای ارتقادهنده سلامت و شفقت به خود بر سازشیافتگی روانی- اجتماعی با بیماری دارای اثر مستقیم معنادار است (01/0>p). علاوه بر این نتایج بوت استراپ نشان داد که شفقت به خود در رابطه بین رفتارهای ارتقادهنده سلامت با سازشیافتگی روانی- اجتماعی با بیماری دارای نقش میانجیگری معنادار است (01/0>p). همچنین مدل از برازش مناسبی برخوردار بود. نتیجهگیری: با توجه به نتایج پژوهش، شفقت به خود دارای نقش میانجی معنادار بین رفتارهای ارتقادهنده سلامت با سازشیافتگی روانی- اجتماعی با بیماری است.
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Model of Predicting Psychosocial Adaptation to Disease According to Health-Promoting Behaviors with the Mediation Role of Self-Compassion in the Patients with Irritable Bowel Syndrome
نویسندگان [English]
- farzaneh frozanfar 1
- sheida jabal ameli 2
- Mohammad Soltanizadeh 3
- seyyed mohammad hassan emami 4
- mojtaba ansari shahidi 5
1 PhD Student in Psychology (Health), Department of Psychology, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Iran
2 Assistant Professor, Department of Psychology, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran.
4 Professor, Poursina Hakim Gastroenterology Research Center, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.
5 Assistant Professor, Department of Psychology, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Iran.
چکیده [English]
Objective: The present study was conducted to offer the model of predicting psychosocial adaptation to disease according to health-promoting behaviors with the mediation role of self-compassion in the patients with Irritable Bowel Syndrome (IBS). Method: The research method was descriptive-correlational and path analysis. The statistical population of the study included the patients with IBS who referred to therapy centers and gastroenterologists in the city of Isfahan in the autumn and winter of 2020-21. The statistical population included 340 patients with IBS who were selected through Convenience sampling method. The applied instruments included Psycho-Social Adaptation to Disease Scale (PSADS) (Drogits, 1986), Health Promoting Lifestyle Questionnaire (HPLQ) (Walker et al, 1987) and Self-Compassion Questionnaire (SCQ) (Neff, 2003). The data analysis was conducted via path analysis and Bootstrap test. Findings: The results showed that health-promoting behaviors and self-compassion have significant relationship with psychosocial adaptation to disease (p<0.01). Moreover, health-promoting behaviors and self-compassion have direct significant effect on psychosocial adaptation to disease (p<0.01). Furthermore, the results of Bootstrap showed that self-compassion has a significant mediation role in the relationship of health-promoting behaviors with psychosocial adaptation to disease (p<0.01). Finally, the model had a suitable goodness of fit. Conclusion: According to the results of the research, self-compassion has a significant mediating role between health-promoting behaviors and psychosocial adaptation to illness
کلیدواژهها [English]
- Health-promoting behaviors
- psychosocial adaptation to disease
- irritable bowel syndrome
- self-compassion