روانشناسی سلامت

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

اثربخشی آموزش حمایت اجتماعی مبتنی بر خانواده بر سازگاری اجتماعی و رفتارهای خودمراقبتی بیماران قلبی با علائم افسردگی (پس از عمل جراحی قلب باز)

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای تخصصی روان‌شناسی عمومی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.

2 استادیار گروه روان‌شناسی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران.

3 استادیار گروه جراحی عمومی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.

چکیده

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش حمایت اجتماعی مبتنی بر خانواده بر سازگاری اجتماعی و رفتارهای خودمراقبتی بیماران قلبی با علائم افسردگی (پس از عمل جراحی قلب باز) انجام گرفت. روش: روش پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل بیماران تحت جراحی قلب باز با علائم افسردگی مراجعه‌کننده به بیمارستان‌های تخصصی قلب (چمران، سینا و میلاد) شهر اصفهان در شش ماهه دوم سال 1398 بود. در این پژوهش تعداد 36 بیمار قلبی با علائم افسردگی با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه­های آزمایش و گواه جایدهی شدند (17 بیمار در گروه آزمایش و 19 بیمار در گروه گواه). خانواده بیماران حاضر در گروه آزمایش مداخله آموزش حمایت اجتماعی مبتنی بر خانواده را طی دو ماه در 8 جلسه 75 دقیقه‌ای دریافت نمودند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه افسردگی (بک و همکاران، 1996)، پرسشنامه سازگاری اجتماعی (بل، 1962) و پرسشنامه رفتارهای خودمراقبتی (گالینا و همکاران، 2015) بود. داده‌های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بونفرنی با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS23 مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که آموزش حمایت اجتماعی مبتنی بر خانواده بر سازگاری اجتماعی و رفتارهای خودمراقبتی بیماران قلبی با علائم افسردگی تأثیر معنادار دارد (p<0/001). نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان چنین نتیجه گرفت که آموزش حمایت اجتماعی مبتنی بر خانواده با بهره‌گیری از ایجاد حلقه‌های حمایت اجتماعی و تقویت و بازسازی گروه اجتماعی حمایت‌کننده می‌تواند به عنوان یک مداخله موثر جهت بهبود سازگاری اجتماعی و رفتارهای خودمراقبتی بیماران قلبی با علائم افسردگی مورد استفاده گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Efficacy of Family-Based Social Support Training on the Social Adjustment and Self-Care Behaviors of the Cardiac Patients with the Signs of Depression (After Open Surgery)

نویسندگان [English]

  • zahra azari ghahfarrokhi 1
  • mojtaba ansari shahidi 2
  • mehran shahzamani 3

1 PhD student in General Psychology, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Iran.

2 Assistant Professor, Department of Psychology, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Iran.

3 Assistant Professor, Department of General Surgery, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.

چکیده [English]

Objective: The present study was conducted to investigate the efficacy of family-based social support training on the social adjustment and self-care behaviors of the cardiac patients with the signs of depression (after open surgery). Method: The present study was quasi-experimental with pretest, posttest, control group and two-month follow-up period design. the statistical population of the study included patients undergoing open heart surgery with depressive symptoms referred to specialized heart hospitals (Chamran, Sina and Milad) in Isfahan in the second half of 2019. 36 cardiac patients with the signs of depression were selected through purposive sampling method and randomly accommodated into experimental and control groups (17 patients in the experimental group and 19 patients in the control group). The experimental group received eight seventy-five-minute sessions of family-based social support training during two months. The applied questionnaires in this study included depression questionnaire (Beck et al, 1996), social adjustment questionnaire (Bell, 1962) and self-care behaviors questionnaire (Galiana et.al, 2015). The data from the study were analyzed through Mixed ANOVA and Bonferren post hoc test via SPSS23 statistical software. Findings: The results showed that family-based social support training has significant effect on the social adjustment and self-care behaviors of the cardiac patients with the signs of depression (p<0.001). Conclusion: According to the findings of the present study it can be concluded that family-based social support training can be used as an efficient intervention to improve social adjustment and self-care behaviors of the cardiac patients with the signs of depression through employing techniques such as creating social support circles, strengthening and rebuilding the social support group.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Depression
  • Cardiac Patients
  • Family-based Social Support Training
  • Self-Care Behaviors
  • Social Adjustment
مراجع
آقائی‌پور، ه.، وطنخواه، ح.ر.، غلامی حیدرآبادی، ز. (1396). اثربخشی آموزش تحرک و جهت‌یابی بر مهارت‌های اجتماعی و سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان نابینا. فصلنامه توانمندسازی کودکان استثنایی، 8(21)، 75-84.
آوریده، س.، اسدی مجره، س.، مقتدر، ل.، عابدینی، م.، میربلوک بزرگی، ع. (1398). نقش واسطه ای حمایت اجتماعی ادراک شده در تأثیر بخشودگی بین فردی بر سلامت اجتماعی در دانشجویان. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 20(1)، 71-80.
آهنگرزاده رضائی، س.، اولادرستم، ن.، نعمت اللهی، ع. (1396). بررسی تأثیر آموزش مثبت اندیشی بر استرس، اضطراب و افسردگی بیماران عروق کرونر قلب. مجله پرستاری و مامایی، ۱۵(۵)، ۳۳۹-۳۴۸.
برقی ایرانی، ز.، رجبی، م.، ناظمی، م.، بگیان کوله‌مرز، م.ج. (1396). نقش سبک زندگی، سرمایه‌های روانشناختی و رفتارهای خودمراقبتی در پیش‌بینی بهزیستی ذهنی سالمندان دیابتی. فصلنامه روانشناسی سلامت، 6(23)، 17-38.
بهرامی احسان، ه.، امجدیان، م.، رستمی، ر.، واحدی، س. (1397). ارائه مدل نظری مداخله درمانی براساس آموزه‌های اسلامی جهت کاهش میزان افسردگی، استرس و اضطراب بیماران عروق کرونر قلب (مقاله مروری). مجله دین و سلامت، 6(2)، 52-40.
حاتمیان، پ.، حیدریان، س.، احمدی فارسانی، م. (1399). تاثیر آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر تنظیم هیجان و حساسیت اضطرابی سالمندان با سابقه بیماری قلبی. پژوهش توانبخشی در پرستاری, 6(3)، 59-65.
دهقان‌پور، ن.، مسیحی، ف.، ترانس، غ. (1397). پیش‌بینی میزان استفاده از شبکه‌های مجازی بر اساس سازگاری اجتماعی و کنترل عواطف در نوجوانان، مطالعات رسانه‌ای، 13(1)، 49-39.
رییسیان، ا.، گلزاری، م.، برجعلی، ا.(1390). اثربخشی امیددرمانی بر کاهش میزان افسردگی و پیشگیری از عود در زنان درمانجوی وابسته به مواد مخدر. فصلنامه اعتیادپژوهی، 5(17)، 40-21.
رئوفی عادگانی، نرگس. (1397). اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت بر تحمل پریشانی، خودمراقبتی، همدلی و خستگی از شفقت در مادران دارای کودکان سرطانی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان).
ظهورپرونده، و.، پاسبان، س. (1398). رابطه حمایت اجتماعی و تاب آوری با اضطراب اجتماعی و درماندگی روانشناختی مادران کودکان استثنایی. خانواده پژوهی، 15(58)، 283-301.
فتحی آشتیانی، ع. (1388). آزمون‌های روان‌شناختی: ارزشیابی شخصیت و سلامت روان. تهران: بعثت.
فتحی، ا.، حاتمی ورزنه، ا.، اصلی‌آزاد، م.، فرهادی، ط.(1395). تاثیر آموزش گروهی خودبخشودگی مبتنی بر مفاهیم قرآنی بر افسردگی دانش‌آموزان پسر دوره دوم متوسطه. اندیشه‌های نوین تربیتی، 12(3)، 110-130.
فرنام، ع.، میرشکاری، ح.ر.، صابریان بروجنی، ل.، کرمی مهاجری، ز. (1398). اثربخشی درمان ذهن‌آگاهی مبتنی بر خوردن (MB-EAT)  بر مراقبت از خود (خودمراقبتی) افسردگی در زنان مبتلا به دیابت نوع دو، مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 62(2)، 527-538.
کربلایی هرفته، ف.، کرمی مهاجری، ز.، کیا، س. (1399). تاثیر آموزش خودمراقبتی بر استرس ادراک شده، سواد سلامت و رفتارهای خودمراقبتی در زنان مبتلا به دیابت بارداری. سلامت جامعه، 14(2)، 30-39.
گل‌محمدیان، م.، نظری، ح.، پروانه، آ. (1395). اثربخشی معنادرمانی گروهی بر اضطراب مرگ و سازگاری اجتماعی سالمندان. مجله روانشناسی پیری، 2(3)، 167-150.
ملک‌پور گلسفیدی، ز.، نصرالهی، ب.، دارندگان، ک. (1396). رابطه اضطراب و افسردگی با بیماری‌های قلبی عروقی بعد از عمل جراحی قلب، نشریه جراحی ایران، 25(2)، 61-54.
میکاییلی منیع، ف.، مددی امام‌زاده، ز. (1387). بررسی رابطه هوش هیجانی - اجتماعی و سازگاری اجتماعی در دانشجویان دارای حکم انضباطی و مقایسه آن با دانشجویان بدون حکم دانشگاه ارومیه. پژوهش‌های نوین روانشناختی، 3(11)، 99-121.
Aguayo, E., Lyons, R., Sanaiha, Y., Benharash, P. (2020). Response to: Depression and Its Association With Better Coronary Artery Bypass Grafting Outcomes in Patients Readmitted to the Hospital. Journal of Surgical Research, 246, 628-633.
Cao, X., Chair, S.Y., Wang, X., Chew, S.H.J., Cheng, H.Y.(2019). Self-care in Chinese heart failure patients: Gender-specific correlates. Heart & Lung, 48(6), 496-501.
Chan, C.K., Neufeld, K.J. (2019). Commentary on “Depression Predicts Delirium After Coronary Artery Bypass Graft Surgery Independent of Cognitive Impairment and Cerebrovascular Disease: An Analysis of the Neuropsychiatric Outcomes After Heart Surgery Study”. The American Journal of Geriatric Psychiatry, 27(5), 487-489.
Chunkai, L., Shan, J., Xinwen, Z. (2019).Intergenerational relationship, family social support, and depression among Chinese elderly: A structural equation modeling analysis, Journal of Affective Disorders, 248, 73-80.
Farquhar, J.M., Stonerock, J.L., Blumenthal, J.A. (2018). Treatment of Anxiety in Patients With Coronary Heart Disease: A Systematic Review. Psychosomatics, 59(4), 318-332.
Galiana, L., Oliver, A., Sansó, N.,  Benito, E. (2015). Validation of a New Instrument for Self-care in Spanish Palliative Care Professionals Nationwide. Spanish Journal of Psychology, 18(67), 1–9.
Gnilka, P.B., Broda, M.D. (2019). Multidimensional perfectionism, depression, and anxiety: Tests of a social support mediation model. Personality and Individual Differences, 139, 295-300.
Gulact, F. (2010). The effect of perceived social support on subjective well-being. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2(3), 3844–49.
Hohls, J.K., Beer, K., Arolt, V., Haverkamp, W.,  Kuhlmann, S.L., Martus, P., Waltenberger, J., Rieckmann, N., Müller-Nordhorn, J., Ströhle, A. (2020). Association between heart-focused anxiety, depressive symptoms, health behaviors and healthcare utilization in patients with coronary heart disease. Journal of Psychosomatic Research, 131, 1099-1106.
Jalali, D., Abdolazimi, M., Alaei, Z., Solati, K. (2019). Effectiveness of mindfulness-based stress reduction program on quality of life in cardiovascular disease patients. IJC Heart & Vasculature, 23(2), 1003-1007.
Jhang, F. (2019). Life satisfaction trajectories of junior high school students in poverty: Exploring the role of self-efficacy and social support, Journal of Adolescence, 75, 85-97.
Jiang, X., Asmaro, R., O'Sullivan, D.M., Modi, J., Budnik, E., Schnatz, P.F. (2018). Depression may be a risk factor for coronary heart disease in midlife women <65 years: A 9-year prospective cohort study. International Journal of Cardiology, 271, 8-12.
Kav, S., Yilmaz, A.A., Bulut, Y., Dogan, N. (2017). Self-efficacy, depression and self-care activities of people with type 2 diabetes in Turkey. Collegian, 24(1), 27-35.
Kong, L., Hu, P., Yao, Y., Zhao, Q.(2019). Social support as a mediator between depression and quality of life in Chinese community-dwelling older adults with chronic disease. Geriatric Nursing, 40(3), 252-256.
Lai, C.C.W., Ma, C.M.S. (2016). The mediating role of social support in the relationship between psychological well-being and health-risk behaviors among Chinese university students. Health Psychology Open, 3(2), 1-11.
Liu , R.T., Hernandez , E.M., Trout, Z.M., Kleiman , E.M., Bozzay, E.M. (2019). Depression, social support, and long-term risk for coronary heart disease in a 13-year longitudinal epidemiological study. Psychiatry Research, 251, 36-40.
Liu , R.T., Hernandez , E.M., Trout, Z.M., Kleiman , E.M., Bozzay, E.M. (2019). Depression, social support, and long-term risk for coronary heart disease in a 13-year longitudinal epidemiological study. Psychiatry Research, 251, 36-40.
Lo, J. (2019). Exploring the buffer effect of receiving social support on lonely and emotionally unstable social networking users, Computers in Human Behavior, 90, 103-116.
Lu, J., Zhang, C., Xue, Y., Mao, D., Zheng, X., Wu, S., Wang, X.(2019). Moderating effect of social support on depression and health promoting lifestyle for Chinese empty nesters: A cross-sectional study. Journal of Affective Disorders, 256, 495-508.
Mei, J., Tian, Y., Chai, X., Fan, X. (2019). Gender differences in self-care maintenance and its associations among patients with chronic heart failure. International Journal of Nursing Sciences, 6(1), 58-64.
Moran, K.E., Ommerborn, M.J., Blackshear, C.T., Sims, M., Clark, C.R. (2019). Financial Stress and Risk of Coronary Heart Disease in the Jackson Heart Study. American Journal of Preventive Medicine, 56(2), 224-231.
Poole, L., Kidd, T., Ronaldson, A., Leigh, E., Jahangiri, M., Steptoe, A. (2016). Depression 12-months after coronary artery bypass graft is predicted by cortisol slope over the day. Psychoneuroendocrinology, 71, 155-158.
Pushkarev, G., Kuznetsov, V., Yaroslavskaya, E., Bessonov, I. (2019). Social support for patients with coronary artery disease after percutaneous coronary intervention. Journal of Psychosomatic Research, 119: 74-78.
Ramesh, C., Nayak, B.S., Pai, V.B., George, A., George, L.S., Devi, E.S. (2017). Pre-operative anxiety in patients undergoing coronary artery bypass graft surgery – A cross-sectional study, International Journal of Africa Nursing Sciences, 7, 31-36.
Root, A.E., Wimsatt, M., Rubin, K.H., Bigler, E.D., Dennis, M., Gerhardt, C.A., Stancin, T., Taylor, H.G., Vannatta, K., Yeates, K.O.(2016). Children with traumatic brain injury: Associations between parenting and social adjustment. Journal of Applied Developmental Psychology, 42, 1-7.
Pakaya, R.E., Syam, Y., Syahrul, S. (2021). Correlation of self-efficacy and self-care of patients undergoing hemodialysis with their quality of life. Enfermería Clínica, 31, 797-801.
Sforzini, L., Pariante, C.M., Palacios, J.E., Tylee, A., Carvalho, L.A., Viganò, C.A., Nikkheslat, N. (2019). Inflammation associated with coronary heart disease predicts onset of depression in a three-year prospective follow-up: A preliminary study. Brain, Behavior, and Immunity, 81, 659-664.
Traill, L.L. (2020). Depression and Its Association With Better Coronary Artery Bypass Grafting Outcomes in Readmitted Patients. Journal of Surgical Research, 246, 626-627.
Wright, K. (2016). Social Networks, Interpersonal Social Support, and Health Outcomes: A Health Communication Perspective. Frontiers in Communication, 1(3), 1-10.
روانشناسی سلامت
دوره 12، شماره 45
اردیبهشت 1402
صفحه 95-112
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار