روانشناسی سلامت

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

نقش واسطه‌ای پنج عامل شخصیت در رابطه آسیب‌پذیری ادراک‌شده نسبت به بیماری مسری و تجربه علائم اختلال استرس پس از سانحه در کادر درمان بیماران مبتلا به کووید-19

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خلیج‌فارس، بوشهر، ایران.

2 کارشناسی ارشد، گروه روانشناسی عمومی، دانشگاه اردکان، یزد، ایران.

3 دانشجوی دکتری روانشناسی سلامت، گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، البرز، ایران.

4 کارشناس پرستاری، بیمارستان میلاد، تهران، ایران.

چکیده

مقدمه: در زمان شیوع کروناویروس، پرستاران و کارکنان بخش‌های مرتبط با کووید-19 که به‌عنوان خط مقدم مواجهه با همه‌گیری کروناویروس حضور دارند، در معرض طیف وسیعی از استرس‌زاهای روانی- اجتماعی قرار گرفتند. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه‌ای پنج عامل شخصیت در رابطة بین آسیب‌پذیری ادراک‌شده نسبت به بیماری و تجربه علائم اختلال استرس پس از سانحه در کادر درمان بیماران مبتلا به کووید-19 بود. روش: پژوهش حاضر جزء پژوهش‌های کاربردی و از نوع توصیفی- همبستگی است. جامعة پژوهش را کادر درمان بیماران مبتلا به کووید-19 شاغل در بیمارستان‌های شهر تهران در ماه‌های خرداد و تیر سال 1400 تشکیل دادند که از بین آن‌ها به‌صورت در دسترس 677 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل فرم کوتاه پرسشنامه پنج‌عاملی شخصیت NEO، مقیاس شهروندی اختلال استرس پس از سانحه می‌سی‌سی‌پی، پرسشنامه آسیب‌پذیری ادراک‌شده نسبت به بیماری مسری به‌صورت آنلاین توسط کادر درمان تکمیل شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و تحلیل معادلات ساختاری به‌وسیله نرم‌افزارهای Amos و SPSS انجام شد. یافته‌ها: نتایج پژوهش حاکی از آن است که اثر غیرمستقیم آسیب‌پذیری ادراک‌شده بر تجربه علائم PTSD با واسطه‌گری روان‌رنجورخویی و توافق‌پذیری معنادار است. نتیجه‌گیری: غربال‌گری و شناسایی افرادی با ویژگی‌های روان‌رنجورخویی بالا و توافق‌پذیری پایین در کادر درمان و در نظر گرفتن مداخلاتی برای تعدیل این ویژگی‌های شخصیتی می‌تواند در پیشگیری از ابتلا به PTSD مؤثر باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Mediating Role of Five Personality Factors in the Relationship between Perceived Vulnerability to Infectious Disease and the Experience of Post-Traumatic Stress Disorder Symptoms among Health-Care Providers for Patient with Covid-19

نویسندگان [English]

  • afsaneh moradi 1
  • Samireh Karimi 2
  • elham hessami 3
  • Saeid Mozafari 4

1 Assistant Professor, Department of Psychology, Faculty of Literature & Humanities, Persian Gulf University, Boushehr, Iran.

2 M.A, Department of General Psychology, Ardakan University, Yazd, Iran.

3 Ph.D Student, Department of Psychology, Faculty of Psychology, Islamic Azad University, Karaj Branch, Alborz, Iran.

4 Nursing Expert of Milad Hospital, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Objective: During the outbreak of coronavirus, nurses and staff in Covid-19-related departments, which are at the forefront of the fight against pandemics, were exposed to a wide range of psychosocial stressors. The aim of this study was to investigate the mediating role of five personality factors in the relationship between perceived vulnerability to the disease and the experience of post-traumatic stress disorder symptoms among health-care providers for patient with Covid-19. Method: The present study is a descriptive-correlational applied research. The study population consisted of the treatment staff of patients with Covid-19 working in hospitals in Tehran in June and July 2021, from which 677 people were selected as an available sample. The research instruments include a short form of NEO Personality Five-Factor Questionnaire, Mississippi Traumatic Stress Disorder Citizenship Scale, and Perceived Vulnerability Questionnaire was completed online by care staff. Data were analyzed using Pearson correlation method and structural equation analysis using Amos and SPSS software. Findings: The results indicate that the indirect effect of perceived vulnerability on the experience of PTSD symptoms is mediated by neuroticism and agreeableness. Conclusion: Screening and identifying people with high neuroticism traits and low agreeableness in the treatment staff and considering interventions to modify these personality traits can be effective in preventing PTSD.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Personality Traits
  • Perceived Vulnerability
  • Post Traumatic Stress Disorder
  • Covid-19
مراجع
عسگری، محمد؛ چوبداری، عسگر؛ برجعلی، احمد (1400). تحلیل مضامین ابعاد سلامت روان متأثر از همه‌گیری ویروس کرونا: پژوهشی کیفی. روانشناسی بالینی، 13(2)، 97-110.
علی‌پور، احمد؛ قدمی، ابوالفضل؛ علیپور، زهرا؛ عبداله‌زاده، حسن. (1398). اعتباریابی مقدماتی مقیاس اضطراب بیماری کرونا (CDAS) در نمونه ایرانی. فصلنامه علمی- پژوهشی روانشناسی سلامت، 8(32)، 163-175.
گودرزی، محمدعلی (1382). بررسی اعتبار و روایی مقیاس اختلال تنیدگی پس از ضربه می‌سی‌سی‌پی (اشل). مجله روانشناسی، 7(2)، 153-178.
محمودیان، حسن؛ دلاور، علی؛ فرخی، نورعلی؛ برجعلی، احمد (1396). مقایسۀ رابطۀ ویژگی‌های شخصیتی و مطلوبیت اجتماعی در دانشجویان با پاسخ‌های وانمود و صادقانه. پژوهش در نظام‌های آموزشی، 11(37)، 229-242.
مرادی‌مطلق، مونا؛ نائینیان، محمدرضا؛ فتی، لادن؛ غلامی فشارکی، محمد؛ قائدی، غلامحسین (1399). ویژگی‌های روان‌سنجی نسخه فارسی پرسش‌نامه آسیب‌پذیری ادراک‌شده نسبت به بیماری مسری. آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، ۸ (۳)، 199-110.
Batra, K., Singh, T. P., Sharma, M., Batra, R., & Schvaneveldt, N. (2020). Investigating the psychological impact of COVID-19 among healthcare workers: a meta-analysis. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(23), 9096.
Biehl, R., Boecking, B., Brueggemann, P., Grosse, R., & Mazurek, B. (2020). Personality traits, perceived stress, and tinnitus-related distress in patients with chronic tinnitus: Support for a vulnerability-stress model. Frontiers in psychology, 10, 3093.
Boks, M. P., van Mierlo, H. C., Rutten, B. P., Radstake, T. R., De Witte, L., Geuze, E., ... & Vermetten, E. (2015). Longitudinal changes of telomere length and epigenetic age related to traumatic stress and post-traumatic stress disorder.  Psychoneuro- endocrinology, 51, 506-512.
Boyraz, G., Legros, D. N., & Tigershtrom, A. (2020). COVID-19 and traumatic stress: The role of perceived vulnerability, COVID-19-related worries, and social isolation. Journal of Anxiety Disorders, 76, 102307.
Bramsen, I., Dirkzwager, A. J., & Van der Ploeg, H. M. (2000). Predeployment personality traits and exposure to trauma as predictors of posttraumatic stress symptoms: A prospective study of former peacekeepers. American Journal of Psychiatry, 157(7), 1115-1119.
Chung, M.C., Berger, Z., Rudd, H. (2007). Comorbidity and personality traits in patients with different levels of posttraumatic stress disorder following myocardial infarction. Psychiatry Res, 152, 243–52.
Chung, M.C., Berger, Z., Jones, R., Rudd, H. (2006). Posttraumatic stress disorder and general health problems following myocardial infarction (Post-MI PTSD) among older patients: The role of personality. Int J Geriatr Psychiatry, 21, 1163–1174.
Costa, P. T., & McCrae, R. R. (1992). Reply to Eysenck. Personality and Individual Differences, 13(8), 861-865.
Cox, B. J., MacPherson, P. S. R., Enns, M. W., McWilliams, L.A. (2004). Neuroticism and self-criticism associated with posttraumatic stress disorder in a nationally representative sample. Behaviour Research and Therapy, 42(1), 105-14.
Duncan, L. A., Schaller, M., & Park, J. H. (2009). Perceived vulnerability to disease: Development and validation of a 15-item self-report instrument. Personality and Individual differences, 47(6), 541-546.
Evans, R.G., Stoddart, G.L. (1990). Producing health, consuming health care. Social Science and Education Monographs, 3, 354-386.
Greenberg, N., Weston, D., Hall, C., Caulfield, T., Williamson, V., & Fong, K. (2021). Mental health of staff working in intensive care during COVID-19. Occupational Medicine,  71(2), 62-67.
Huang, X., Wei, F., Hu, L., Wen, L., Liao, G., Su, J., & Chen, K. (2020). The Post-Traumatic Stress Disorder Impact of the COVID-19 Pandemic. Psychiatria Danubina, 32(3-4), 587-589.
Hyer, L., Braswell, L., Albrecht, B., Boyd, S., Boudewyns, P., Talbert, S. (1994). Relationship of NEO-PI to personality styles and severity of trauma in chronic PTSD victims. J Clin Psychol, 59, 1295–1304.
Keane, T. M., Caddell, J. M., & Taylor, K. L. (1988). Mississippi Scale for Combat-Related Posttraumatic Stress Disorder: three studies in reliability and validity. Journal of consulting and clinical psychology, 56(1), 85.
Lai, J., Ma, S., Wang, Y., Cai, Z., Hu, J., Wei, N,... & Hu, S. (2020). Factors associated with mental health outcomes among health care workers exposed to coronavirus disease 2019. JAMA network open, 3(3), e203976-e203976.
Laubmeier, K. K., & Zakowski, S. G. (2004). The role of objective versus perceived life threat in the psychological adjustment to cancer. Psychology & Health, 19(4), 425-437.  https://doi.org/10.1080/0887044042 000196719.
Lawrence, J.W., Fauerbach, J.A. (2003). Personality, coping, chronic stress, social support and PTSD symptoms among adult burn survivors: a path analysis. J Burn Care Rehabil, 24, 63-72.
Löckenhoff, C. E., Terracciano, A., Patriciu, N. S., Eaton, W. W., & Costa Jr, P. T. (2009). Self‐reported extremely adverse life events and longitudinal changes in five‐factor model personality traits in an urban sample. Journal of Traumatic Stress: Official Publication of The International Society for Traumatic Stress Studies, 22(1), 53-59.
Madamet, A., Potard, C., Huart, I., El-Hage, W., & Courtois, R. (2018). Relationship between the big five personality traits and PTSD among French police officers. European Journal of Trauma & Dissociation,  2(2), 83-89.
Mak, I. W. C., Chu, C. M., Pan, P. C., Yiu, M. G. C., & Chan, V. L. (2009). Long-term psychiatric morbidities among SARS survivors. General hospital psychiatry, 31(4), 318-326.
McCrae, R. R., & Sutin, A. R. (2018). A five–factor theory perspective on causal analysis. European journal of personality, 32(3), 151-166.
Mealer, M., Burnham, E. L., Goode, C.J., Rothbaum, B., Moss, M. (2009). The prevalence and impact of posttraumatic stress disorder and burnout syndrome in nurses. Depression and anxiety, 26(12), 1118-26.
Meli, L., Kautz, M., Julian, J., Edmondson, D., & Sumner, J. A. (2018). The role of perceived threat during emergency department cardiac evaluation and the age-posttraumatic stress disorder link. Journal of behavioral medicine, 41(3), 357-363
Mirhaghi, M., & Sarabian, S. (2016). Relationship between perceived stress and personality traits in emergency medical personnel.  Journal of Fundamentals of Mental Health, 18(5), 265-271.
Ogunsemi, J. O., Akinnawo, E. O., Akpunne, B. C., & Ariyo, J. O. (2020). Perceived vulnerability to COVID-19 infection and psychosocial well-being of Nigerian residents. International Journal of Innovative Research in Medical Science, 5(11), 533-541.
Oosterhoff, B., Shook, N. J., & Iyer, R. (2018). Disease avoidance and personality: A meta-analysis. Journal of Research in Personality, 77, 47-56.
Paris, J. (2000). Predispositions, personality traits, and posttraumatic stress disorder. Harvard Review of Psychiatry, 8(4), 175–183. https://doi.org/10.1093/hrp/8.4.175.
Park, T., Ju, I., Ohs, J. E., & Hinsley, A. (2021). Optimistic bias and preventive behavioral engagement in the context of COVID-19. Research in Social and Administrative Pharmacy, 17(1), 1859-1866.
Pasay-An, E. (2020). Exploring the vulnerability of frontline nurses to COVID-19 and its impact on perceived stress. Journal of Taibah University Medical Sciences, 15(5), 404
Psarros, C., Theleritis, C., Kokras, N., Lyrakos, D., Koborozos, A., Kakabakou, O., ... & Bergiannaki, J. D. (2018). Personality characteristics and individual factors associated with PTSD in firefighters one month after extended wildfires. Nordic journal of psychiatry, 72(1), 17-23.
Rademaker, A. R., van Zuiden, M., Vermetten, E., & Geuze, E. (2011). Type D personality and the development of PTSD symptoms: A prospective study. Journal of abnormal psychology, 120(2), 299.
Rothe, J. P. (2017). The Scientific Analysis of Personality. New York: Routledge.
Sheikhbardsiri, H., Sarhadi, M., Abdollahyar, A., Dastres, M., Sheikh, R. A., & Aminizadeh, M. (2015). The relationship between personality traits and post-traumatic stress disorder among EMS personnel and hospital emergency staffs. Iran J Crit Care Nurs, 8(1), 35-42.
Stangier, U., Kananian, S., & Schüller, J. (2021). Perceived vulnerability to disease, knowledge about COVID-19, and changes in preventive behavior during lockdown in a German convenience sample.  Current Psychology, 1-9.
Stevanović, A., Frančišković, T., & Vermetten, E. (2016). Relationship of early-life trauma, war-related trauma, personality traits, and PTSD symptom severity: a retrospective study on female civilian victims of war. European Journal of Psychotraumatology, 7(1), 30964.
Talbert, F.S., Braswell, L.C., Albrecht, J.W., Hyer, L.A., Boudewyns, P.A. (1993). NEO-PI profiles in PTSD as a function of trauma level. J Clin Psychol, 49, 663-9.
Wang, Y. X., Guo, H. T., Du, X. W., Song, W., Lu, C., & Hao, W. N. (2020). Factors associated with post-traumatic stress disorder of nurses exposed to corona virus disease 2019 in China. Medicine, 99(26).
Weinberg, M., Gil, S., Besser, A., & Bass, J. (2021). Personality traits and trauma exposure: The relationship between personality traits, PTSD symptoms, stress, and negative affect following exposure to traumatic cues. Personality and Individual Differences, 177, 110802.
Wu, P., Fang, Y., Guan, Z., Fan, B., Kong, J., Yao, Z., ... & Hoven, C. W. (2009). The psychological impact of the SARS epidemic on hospital employees in China: exposure, risk perception, and altruistic acceptance of risk. The Canadian Journal of Psychiatry, 54(5), 302-311.
روانشناسی سلامت
دوره 12، شماره 45
اردیبهشت 1402
صفحه 43-62
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار