با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، گروه روانشناسی بالینی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 دانشیار، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

3 استاد، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

چکیده

مقدمه: هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر نوسانات خلقی، کیفیت خواب و عملکرد جنسی در زنان یائسه بود. روش: در یک طرح توصیفی- همبستگی، تعداد 306 نفر (204 زن، 102 مرد) از روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه زنان یائسه مراجعه‌کننده به خانه‌های سلامت منطقه هفت شهر تهران در  سه ماهه اول سال 1397 بود. از بین این جامعه تعداد 30 نفر انتخاب و به دو گروه آزمایش و کنترل گمارش شدند. از جامعه آماری مورد نظر بر اساس روش نمونه‌گیری در دسترس تعداد 30 نفراز زنان برگزیده شدند، گروه آزمایشی شامل 15 نفر و گروه کنترل نیز شامل 15 نفر بود. برای جمع­آوری داده­ها از پرسشنامه ﺗﻮﺳﻂ واﺗﺴﻮن و ﻫﻤﮑﺎران (١٩٨٨)، شاخص عملکرد جنسی زنان روزن و همکاران (2000) و کیفیت خواب پیتزبورگ (1989)  استفاده شد. سپس با استفاده از روش کواریانس چند متغیری نسبت به تحلیل داده‌ها پرداخته شد. یافته‌ها: نشان داد، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بهبود عملکرد جنسی، کاهش خلق منفی و کیفیت خواب در زنان یائسه موثر می‌باشد. نتیجه‌گیری: این روش درمانی اجتناب ها را هدف درمانی خود قرار می‌دهد تا به‌منظور تجربه‌کردن به جای کنترل یا تغییر دادن ارزیابی‌های منفی یک بازگشایی اساسی بوجود آورد. بنابراین می‌توان گفت از درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد جهت بهبود عملکرد جنسی، خلق و افزایش کیفیت خواب در زنان یائسه می‌توان استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of Cognitive-Behavioral Therapy and Acceptance and Commitment Therapy in Reducing Mood Swings, Sleep Quality and Sexual Performance in Postmenopausal Women

نویسندگان [English]

  • farzaneh ebrahimi 1
  • Ziba barghi irani 2
  • mahnaz ali akbari 3

1 M.A in Clinical Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran.

2 Associate Professor, Department of Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran.

3 Professor, Department of Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Objective: The aim of this study was to determine the effectiveness of acceptance and commitment therapy on mood swings, sleep quality and sexual function in postmenopausal women. Method: The research method was quasi-experimental type with pre-test and post-test design with experimental and control group. The statistical population of this study was all postmenopausal women referring to health centers in 7 District  of Tehran in the first quarter of 1397. From this community, 30 people were selected and assigned to two experimental and control groups. Thirty women were selected from the statistical population based on the available sampling method, the experimental group was 15 and the control group was 15. The data was collected using a questionnaire by Watson et al. (1988), The woman’s Sexual Function index of Rosen et al (2000). And Pittsburgh sleep Quality index (1989). Then, multivariate analysis of covariance (statistical) Method was used to analyze the data. Findings: The findings showed that acceptance and commitment therapy can improve sexual function, reduce negative mood and sleep Quality in postmenopausal women. Conclusion: This treatment in contrast to cognitive therapy targets avoidance for their therapies in order to experience rather than control or change the negative assessments and creates a major opening. Therefore, Acceptance and commitment therapy can be used for improving sexual function, improving people's mood and increasing sleep Quality in postmenopausal women.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Treatment of Acceptance and Commitment
  • Mood Swings
  • Sleep Quality
  • Sexual Function
  • Postmenopausal Women
ازگلی،گ. (1391). تاثیر طب فشاری بر کیفیت خواب زنان یائسه. فصلنامه علمی- پژوهشی طب مکمل.2(3)، 9-18.
محمد علیزاده، س. (1391). عملکرد جنسی زنان و عوامل پیش گویی کننده. مقاله پژوهشی سلامت. 15(23)، 1-9.
پورحقیقی، ط. (1394). اثربخشی درمان شناختی - رفتاری به شیوه گروهی بر ادراک بیماری و ادراک درد  در زنان  یائسه. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان.20(3)، 57-45.
اورکی، م؛ دورتاج، ا؛  مهدی‌زاده، آ.(1395). بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد  بر افسردگی، اضطراب، استرس و دردهای شکمی زنان یائسه. فصلنامه علمی  پژوهشی عصب روانشناسی. 23،58-43.
دلشاد نوقابی، ع. (1391). ارتباط شدت علائم یائسگی با افسردگی زنان یائسه. مجله زنان مامایی و نازایی. 16(43)،14-20.
شوهانی، م. (1386). مشکلات جسمی و روانی زنان  یائسه  مراجعه‌کننده به  مراکز  بهداشتی درمانی شهر ایلام. نشریه پژوهش پرستاری، 2(4)،57-65.
جعفری، ف. (1389).کیفیت زندگی و یائسگی: تبیین چند عاملی جسمی، پژوهشگاه علوم انسانی. 5، 40-22.
جان، ا. (2007). راهنمای عملی درمان شناختی رفتاری درد مزمن. ترجمه ندا علی‌بیگی. (1393). تهرات: انتشارات ارجمند.
صحتی شفاعی، ف.(1392).مقایسه فراوانی اختلالات قاعدگی بین زنان یائسه ورزشکار و غیر ورزشکار. مجله زنان مامایی و نازایی ایران. 16(51)، 21-14.
 ندیمی، م. (1394). اثربخشی درمان شناختی-رفتاری بر رضایت جنسی زنان یائسه. مجله روانشناسی اجتماعی. 4،20-22.
Addis, I.B., Ireland,  C.C., Vittinghoff, E., Lin, F., Stuenkel, C.A., Hulley, S. (2005). Sexual activity and function in postmenopausal women with heart diease. Obstetrics & Gynecology,106(1), 121-7.
Greber, J.R. (2004). A study of premenopausal sexualsatisfaction and other factors contributing to positive or negative expectation of natural menopause. Fertility and sterility, 76(3), 526.
Milanifar,  B. (2001). Mental health. Tehran: Ghumes Publications, 133.
Malacare, J.M., Bassol, S., Gonzalez, N. (2004). Symptoms at pre- and post menopause in rural and urban women from three states of mexico. Maturities, 43(1),9-11.
Basson, R. (2005). Women's sexual dysfunction: revised and expanded definitions. CMA edia Inc,172(10),1327-33.
Amberly, K.P., Daphne, A.D., Amanda, M.R., Nicole, A.S. and Norman, B.S. (2015). The role of cognitive processes of rumination. Personality and Individual Differences, 8(6), 277-281.
Alder, J., Urech, C., Fink,  N., Bitzer, J., Hoesli, I. (2011). Response to induced relaxation during regnancy: comparison of women with high versus low levels of anxiety.  J Clin Psychol Med Settings.18,13–21.
Areipour, M., EftekharArdabili, H., Kivanch, E, M.(2012). Study of Mental health and Relationship with Family Welfare in Pre-university Students in SalmasCity in. Journal of Research Development in Nursing &Midwifery.9(1),84-90.
Borkovec, T.D. (2015). "Life in the future versus life in the present". Clinical psychology: Scienceand practice. 9,76-80.
Berek, J. (2007). Berek & novak's gynecology.Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins.
Bar-Oz,  B., Einarson, T., Einarson,  A. (2009). Paroxetine and congenital malformations: meta-analysis and consideration of potential confounding factors. Clin Ther.29, 918-926.
Carver, C. S., Pozo, C., Harris, S. D., Noriega, V., Scheier, M.F., Robinson, D. S., Ketcham, A. S., Moffat, F. L., & Clarck, K. C. (2013). "How coping mediates the affect of optimism on distress: A study of woman with early stagebreast cancer". Journal of Personality and Social Psychology, 65, 375-390.
Carighead, W. E. (2010). "Behavioral & cognitive Behavioral psychotherapy". In G. Stricker & T. A.Widiger (vol. Eds.) & I. B. Weiner (Editor in chief) Handbook of psychology8, Clinical Psychology. NJ: Jone Wiley. & Sons.
Cunningham, F.G., Gant, N.F., Leveno, K. J., Gilstrap, L.C., Hauth, J.C. & Wenstrom, K.D. (2010). "Williams obstetrics. 21 st ed". New York: McGraw-Hil, 1361-5.
Chang, E. C., & Sanna, L. J. (2012). "Optimism-pessimism and positive and negative affectivity in middle-aged adults: A test of a cognitive-affective model of psychological adjustment". Psychology & Aging, 16, 524-531.
Christensen, J., Stuart, P. (2011). Unintended pregnancy and perinataldepression trajectories in low-income, high-risk Hispanic immigrants. Prev Sci,19(3), 289-99.
Cunningham, F., Leveno, K., Bloom S., Hauth, J., Rouse, D., Spong, C. (2010). Williams obstetrics.23rd edition .a NewyorkMCGraw-Hill.
Chang, S. R., Chen, K. H., Lin, H.H., Yu, H. J. (2011). Comparison of overall sexual function, sexual intercourse / activity, sexualsatisfaction, and sexual desire during the three trimesters of pregnancy and assessment of their determinants. JSex Med. 8(10),2859-67.
Corbacioglu,  A., Bakir, V.L., Akbayir, O., Cilesiz Goksedef,  B.P., Akca, A. (2012). The role of pregnancy awareness onfemale sexual function in early gestation. J Sex Med Jul,9(7),1897-903.
Diket, A., Nolan, T (1997). Anxiety and depression. Diagnosis and treatment during pregnancy. ObstetGynecol Clin North Am.  24(3), 535-58.
Gooneratne, N.S. (2008). Complementary and alternative medicine for sleep disturbances in older adults. Clin GeriatrMed,24(1),121-38.
Hartmut, P., Jacques, B. (2006). Standard practice insexual medicine. Philadelphia: Blackwell, 126.
Hayes, S.C., Luoma, J.B., Bond, F.W., Masuda,A., & Lillis, J. (2006). Acceptance and Commitment Therapy: Model, processes and outcomes. Behaviour research and therapy, 44(1),1-25
Kabat-zinn, J. (2002). "Mindfulness-based interventions in context: past, present, 13. Future". clinical psychology: Science and practice. 10, 144-156.
Kabat-Zinn, J. (2003). "Mindfulness-based interventions in context:Past, present, and future". Clinical Psychology: Science andPractice10. 144-156.
Serati, M., Salvatore, S., Siesto, G., Cattoni, E., Zanirato, M., Khullar, V (2010). Female sexual function duringpregnancy and after childbirth. J Sex Med, 7(8):2782-90.
Mc Carney, R.W., Schulz, J. & Grey, A.R. (2012). "Effectiveness of mindfulness-based therapies in reducing symptoms of depression: A meta-analysis". European Journal of Psychotherapy & Counselling, 14(3),279-99.
Michalak, J., Burg, J., & Heidenreich, T. (2012). "Don't Forget Your Body: Mindfulness, Embodiment, and the Treatment of Depression". Mindfulness, 3(3),190-9.
Olin, S., Sweeney, P.D. & Schoeffer, D. E. (1981). "The causality of causal attributions in depression: A cross-lagged panel correlational analysis". Journal of Abnormal Psychology, 90, 14-22.
Van Son, J., Nyklíček, I., Pop, V. & Pouwer, F. (2011). "Testing the effectiveness of a mindfulness-based intervention to reduce emotional distress in outpatients with diabetes (DiaMind): design of a randomized controlled trial". BMC Public Health. 11(1), 131.