نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

• آزاده فتحی دوکی ¹
• لیلا حسن‌نیا ²
• محمد کاظم فخری ³
• سیده علیا عمادیان ³
• الهه فتحی دوکی ³

¹ دانشجوی دکتری روان شناسی تربیتی، گروه روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

² گروه روانشناسی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران

³ گروه روان شناسی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران

چکیده

مقدمه: بیماری دیابت از جمله بیماری‌های مزمن می‌باشد که مشکلات هیجانی می‌تواند در روند درمان آن تداخل ایجاد کند. این پژوهش با هدف مقایسه اثر بخشی درمان شناختی رفتاری مذهب‌محور (RCBT) و آموزش تاب‌آوری در ابرازگری هیجان بیماران دیابت نوع دو انجام شده است. روش: این پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون و گروه کنترل می‌باشد که از میان بیماران دیابت نوع دو مراجعه‌کننده به مراکز خدمات جامع سلامت با روش نمونه‌گیری هدفمند تعداد 45 نفر به عنوان نمونه نهایی انتخاب شدند و سپس به طور تصادفی ساده در سه گروه 15 نفر شامل دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل گمارده شدند. یک گروه آزمایشی 10 جلسه 60 دقیقه‌ای RCBT و گروه دیگر 9 جلسه 60 دقیقه آموزش تاب‌آوری دریافت کردند. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیره و آزمون بنفرونی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین گروه‌های آزمایش و گروه کنترل در پس‌آزمون ابرازگری هیجان با کنترل پیش‌آزمون در سطح اطمینان 95 درصد تفاوت وجود دارد (05/p<). همچنین بین دو گروه درمان شناختی - رفتاری مذهب محور و آموزش تاب‌آوری نیز در سطح 95 درصد اطمینان تفاوت وجود ندارد (05/0P<). نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که درمان شناختی - رفتاری مذهب‌محور و آموزش تاب‌آوری در افزایش ابرازگری هیجان بیماران دیابتی موثر است و می‌تواند به عنوان یک درمان کمکی برای بیماران دیابتی مفید واقع شود.

کلیدواژه‌ها

• دیابت نوع دو
• درمان شناختی - رفتاری مذهب‌محور
• آموزش تاب‌آوری
• ابرازگری هیجان

عنوان مقاله [English]

Comparison of the Effectiveness of Resilience Training and Religious-Based Cognitive-Behavioral Therapy (RCBT) on Emotional Expression in type 2 Diabetes Patients

نویسندگان [English]

• Azadeh Fathi Dooki ¹
• laila Hassannia ²
• Mohammad Kazem Fakhri ³
• Seyedeh Olia Emadian ³
• Elahe Fathi Dooki ³

¹ PhD Student in Educational Psychology, Department of Psychology, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran

² Department of Psychology, Sari Branch, Islamic Azad University, Sari, Iran

³ Department of Psychology, Sari Branch, Islamic Azad University, Sari, Iran

چکیده [English]

Objective: Diabetes is one of the chronic diseases that emotional problems can interfere with its treatment. The aim of this study was to compare the effectiveness of religion-based cognitive-behavioral therapy (RCBT) and resilience training in expressing emotion in patients with type 2 diabetes. Method: This was a quasi-experimental study with pre-test and post-test design and control group. Among type 2 diabetic patients referred to comprehensive health care centers by purposive sampling, 45 people were selected as the final sample and then randomly selected in simple Three groups of 15 people including two experimental groups and one control group were assigned. One experimental group received 10 sessions of 60 minutes of RCBT and the other group received 9 sessions of 60 minutes of resilience training. Data were analyzed using multivariate analysis of covariance and benferroni test. Findings: The results showed that there was a difference between the experimental groups and the control group in the post-test of expression of emotion with the control of the pre-test  at 95% confidence level (P<0.05). Also, there is no difference between religion-based cognitive-behavioral therapy and resilience training  at 95% confidence level (P<0.05). Conclusion: The results showed that religion-based cognitive-behavioral therapy and resilience training is effective in increasing the expression of emotion in diabetic patients and can be useful as an adjunctive therapy for diabetic patients.

کلیدواژه‌ها [English]

• Diabetes Mellitus Type 2
• Religious-Based Cognitive-Behavioral Therapy
• Resilience Training
• Emotional Expression