با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری، گروه روانشناسی. دانشگاه محقق اردبیلی.

2 استاد، گروه روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.

3 دانشیار، گروه روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.

4 استاد، گروه روانشناسی، دانشگاه گیلان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.

5 استاد، گروه اعصاب و روان، دانشگاه علوم پزشکی گیلان.

چکیده

مقدمه: هدف پژوهش حاضر اثر رویکرد درمان مثبت‌نگر بر بهبود خواب و کاهش درد بیماران مبتلا مولتیپل اسکلروزیس بود. روش: این پژوهش، نیمه‌آزمایشی، با طرح پیش ­آزمون و پس­آزمون انجام شد. جامعه پژوهش شامل کلیه بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس مراجعه‌کننده به انجمن مالتیپل اسکلروزیس شهرستان رشت در سال 1397 بود. نمونه پژوهش 24 بیمار مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس بودند که از میان بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس مراجعه‌کننده به انجمن مالتیپل اسکلروزیس شناسایی و به‌صورت تصادفی به دو گروه 12 نفری (گروه آزمایشی و گروه کنترل) گمارده شدند. برای جمع‌آوری داده­ ها از پرسشنامه­ های کیفیت خواب پترزبورگ، مدیریت درد، استفاده شد. برای گروه­های آزمایش 8 جلسه درمانی 60 دقیقه­ای برگزار شد، در حالی که گروه کنترل مداخله­ ای دریافت نکردند و در لیست انتظار قرار گرفتند. برای تجزیه‌وتحلیل داده ­ها از تحلیل واریانس یک‌راهه استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که روان‌درمانی مثبت‌نگر بر مدیریت درد و کیفیت خواب بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس مؤثر بوده است (001/0>P). نتیجه‌گیری: این یافته­ ها حاکی از آن است که روان‌درمانی­مثبت­نگر بر متغیرهای روان­شناختی مؤثر و از آن­ها به‌عنوان درمان­های مکمل در کنار درمان­های دارویی برای بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس می­ توان استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of a Positive Treatment Approach on Improving Sleep and Reducing Pain in Patients with Multiple Sclerosis

نویسندگان [English]

  • marie abdolghaderi 1
  • mohammad narimani 2
  • Akbar atadokht 3
  • Abbas Abolghasemi 4
  • mousa kafie 4
  • hamodreza hatamian 5

1 Ph.D of Psychology, Mohaghegh Ardabili University

2 Professor, Department of Psychology, Mohaghegh Ardabili University, Faculty of Psychology and Educational Sciences.

3 Associate Professor, Department of Psychology, Mohaghegh Ardabili University, Faculty of Psychology and Educational Sciences.

4 Professor, Department of Psychology, University of Guilan, Faculty of Literature and Humanities.

5 Professor of Guilan University of Medical Sciences, Department of Neurology.

چکیده [English]

Objective: The effect of a positive treatment approach on improving sleep and reducing pain in patients with multiple sclerosis. Method: This quasi-experimental study was conducted with pre-test and post-test design. The study population consisted of all patients with multiple sclerosis referred to Multiple Sclerosis Association in Rasht city in 2018. The sample were 24 multiple sclerosis patients which assigned to three group ( experimental and control group) by random sampling. For data gathering used to PETERSBURG Sleep Quality Questionnaire and Pain Management. The experiment groups received 8 sessions of positive psychotherapy and no intervention was done for control group. Findings: Multivariate analysis of covariance was used to analyze the data Results showed that positive psychotherapy therapy increases quality of sleep and pain management in MS patients (001/0>P). Conclusion: These findings suggest that positive psychotherapy is effective on psychological variables and can be used as complementary therapies in addition to drug therapies for patients with multiple sclerosis.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Positive Treatment Approach
  • Improving Sleep
  • Reducing Pain
  • Multiple Sclerosis
اصغری‌مقدم، محمدعلی. (1390). درد و سنجش آن بررسی رویکردهای نوین به روانشناسی درد. تهران، انتشارات رشد.
اورکی، م؛ سامی، پ. (1395). بررسی اثربخشی مداخله شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی یکپارچه بر میزان سلامت.  فصلنامه  علمی -پژوهشی روانشناسی سلامت, 5(20), 34-47.
براتی سده، فریده. (1388). اثربخشی مداخلات روانشناسی مثبت‌گرا جهت افزایش نشاط، خشنودی از زندگی، معناداری زندگی و کاهش افسردگی: تدوین مدلی.
ثاقبی سعیدی، کرامه؛ ابوالقاسمی، عباس؛ اکبری، بهمن. (1398). مقایسه اثربخشی آموزشهای مثبت نگری و مهربانی با خود بر برخی از متغیرهای عصب-روانشناختی در دختران مبتلا به دیسمنوره. رساله دکتری گروه روان شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد واحد رشت.
ثمین، طاهره؛ اخلاقی کوهپایی، حسین. (1398). پیش بینی امید به زندگی بر مبنای کیفیت زندگی، استرس ادراک شده و خستگی در بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس. فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی سلامت. 8، 1، (29).
حیدری، علیرضا؛ اتهام زاده، پروین؛ مرعشی، ماندانا. (1389). ارتباط بین شدت خواب، کیفیت خواب، خواب‌آلودگی و اختلال عملکرد روانی با عملکرد تحصیلی دختران. مجله زنان و فرهنگ، 1(4)، 76-65.
حیدری سرشجاعی، سعید؛ اسلامی، احمدعلی؛ حسن‌زاده، اکبر. (1390). بررسی کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به ام.اس شهر اصفهان، مجله‌ تحقیقات نظام سلامت، 7(5)، 579-571.
خیر، غزاله؛ منشئی، غلامرضا. (1400). اثربخشی درمان دهن آگاهی کودک محور بر خودکارآمدی درد و اضطراب درد کودکان مبتلا به رماتیسم. فصلنامه علمی روانشناسی سلامت. 10(2) (38) 85-100.
رسولی، محسن؛ بهرامیان، جاسم؛  زهراکار، کیانوش. (1392). تأثیر امید درمانی گروهی بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس. روان پرستاری، 1(4)، 65-54.
رحیمی، سحر؛ برجعلی، احمد؛ سهرابی، فرامرز. (1394). اثربخشی مداخلات روانشناسی مثبت­گرا بر تاب آوری بیماران زن مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس. پژوهش‌نامه روانشناسی مثبت. 1(3)، 1-10.
صدیق قره اونه، زهرا؛ اشک تراپ، طاهره؛ زهرا انبوهی، سیما؛ رحیم زاده، میترا. (1396). مقایسه کیفیت خواب بیماران و وضعیت گزارش های پرستاری در بیماران بخش ویژه مرافبت‌های قلبی. نشریه پرستاری ایران،30(105)، 10-1.
قاسمی، ندا؛ گودرزی، میترا؛ میردریکوند، فضل الله؛ غلامرضایی، سیمین. (1397). اثربخشی روان‌درمانی مثبت نگر بر انعطاف‌ناپذیری روان‌شناختی و خودکارآمدی درد زنان مبتلا به درد مزمن. فصلنامه علمی پژوهشی بیهوشی و درد. 9(4).
عبدخدایی، زهرا؛ شهیدی، شهریار؛ مظاهری، محمدعلی؛ پناغی، لیلی؛ نجاتی، وحید. (1396). راه کارهای روانشناختی رویارویی با بیماری در مبتلایان به مولتیپل اسکلروزیس: بررسی پدیدارشناسانه. فصلنامه علمی-پژوهشی روانشناسی سلامت. 6، 4 (24).
عریضی، حمیدرضا؛ عسگرِی، آزاده؛ اخبارِی، مریم السادات. (1387). اثربخشی خطا بر روی خلاقیت  برنامه‌ریزی و تفکر مستقل از میدان دانشجویان رشته‌های مهندسی. فصلنامه آموزش مهندسی ایران، (37)،49-31.
Abdolghaderi,M; Narimani,M; atadokht,A; abolghasemi, A; hatamia, H. kafie , M; Ghalyanchi Langroudi , H. (2020). The effectiveness of dialectical Behavior Therapy on Sleep Quality and pain Management in Multiple sclerosis. Caspian J Neurol Sci. 6(4):205-213. https://doi.org/10.32598/CJNS.6.23.1
Anthony M, Harrison. Lance M. McCracken, Angeliki Bogosian, Rona Moss-Morris.(2015). Towards a better Understanding of MS poain: A Systematic Review of potentially modifiable psychosocial factors. J Psychosom Res. 78(1): 12-24.
Beck SL.(2004). Psychometric evaluation of the Pittsburgh sleep quality index in cancer patients. J pain Symptom Manag, 27(2). 140-8.
Benito-Leo NJ, Morales JM, Rivera-Navarro J.(2002). Health-related quality of life and its relationship to cognitive and emotional functioning in multiple sclerosis patients European, Journal of Neurology, 9(5): 497-502.
Bjarnadottir OH, Konradsdottir AD, Reynisdottir K, Olafsson E. Multiple sclerosis and brief moderate exercise. A randomized study. Multiple Sclerosis 2007; 13(6): 776-82.
Brass SD.(2010). Sleep disorders in patients with multiple sclerosis. Sleep Med Rev, 14(2): 121-9.
Bruld, B. (2006). Income and happiness: Towards a unified theory. Economic journal, 111, july, 465-484, reprinted in Richard Easterlin, ed., Happiness in Ecomices, cheltenham: Edward Elgar.
Brunner, L. S., Smeltzer, S. C. O., & Suddarth, D. S. (2010). Brunner & Suddarth's textbook of medical-surgical nursing; Vol. 1. Language, 27, 1114-2240p.
Dennison, L., Moss-Morris, R., &Chalder, T. (2009). A review of psychological correlates of adjustment in patients with multiple sclerosis.Clinical Psychology Review, 29(2), 141-153.
Emmons RA., & McCullough, ME.(2003). Counting Blessings Versus Burdens: A Experimental Investigation of Gratitude and SubjectiveWell-Being in Daily Life. Journal of Personality and Social Psychology, 84, 377-389.
Feinstein, A. (2006). Mood disorders in multiple sclerosis and the effects on cognition. Journal of the Neurological Sciences, 245(1), 63-66.
Flink IK, Smeets E, Bergbom S, Peters ML.(2015). Happy despite pain: Pilot sudy of a positive psychology intervention for patients with chronic pain. Scandinavian Journal of pain. 1; 7: 71-9.
Fredrickson, B. L. (2001). The role of positive emotions in positive psychology: The broaden-and-build theory of positive emotions. American Psychologist , 56(3), 218-226.
Fredrickson, B.L. (2009). Positivity. New York: CrownPublishers.
Jensen MP, Chodroff MJ, Dworkin RH. (2007). The impact of neuropathic pain on health related quality of life: review and implicatio,Neurology, 68(15), 1178-82.
Jolaeha S.(2006). the Investigation of self efficacy angerperception on chronic pain adjustment. Tehran: Shahed University.
Kaminska M, Kimoff Rj, Benedetti A, Robinson A, Bar-or A, Lapierre Y, Schwartzman,K; Trojan, D.(2012). Obstructive sleep apnea is associated with fatigue in multiple sclerosis.  Mult Scler ; 18(8): 1159-69. https://doi.org/10.1177/1352458511432328.
Khameneh, R. S., Bahari, f., Hamidpour, R. (2014). Effectiveness of solution-focused Group therapy on the resiliency of patients with multiple sclerosis (MS) in tehran. European online journal of Natural and social sciencs, 3(3), 801-809.
Italian REMS Study Group, Manconi, M., Ferini-Strambi, L., Filippi, M., Bonanni, E., Iudice, A., & Londrillo, F. (2008). Multicenter case-control study on restless legs syndrome in multiple sclerosis: the REMS study. Sleep, 31(7), 944-952.
Lyubomirsky S., & Layous K.(2013). How do simple positive activities increase wellbeing? Association for Psychological Science, 22 (1), 57– 62.
Manconi M. Multicenter case-control study on restless legs syndrome in multiple sclerosis: the REMS study. Sleep 2008; 31(7): 940-4.      
McCabe MP, Firth L, O’Connor. A comparison of mood and quality of life among people with progressive neurological illnesses and their caregivers. J Clin Psychol Med Settings2009;(4)16: 355-62.
Merlino,G; Fratticci,L; Lenchig, C; Valente,M; Cargnelutti,D; Picello,M; Serafini,M; Dolso,P; Gigli, GL. (2009). prevalence of poor sleep among patient with multiple sclerosis : an independent predictor of mental and physical status. Sleep Med 10(1):26-34. https://doi.org/10. 1016/j.sleep.2007.11.004.
Mitchell AJ, Benito-leon J, Gonzalez JM, Rivera-Navarro J(2005). Quality of life and its assessment in multiple sclerosis: integrating psychological components of wellbeing, Lancet Neural. 1(4): 556-66.
Mishel D.R.(2005). Premenstrual disorder: epidemiology and disease burden, American journal of Management care, 16, 437-479.
Peterson C., Park N., & Seligman M.(2005). Orientations to happiness and life satisfaction: The full life versus the empty life. Journal of Happiness Studies, 6(1), 25-41.
Peterson C., &Seligman M.(2004). Character strengths and virtues: a handbook and classification. Oxford: Oxford University Press.
Pietrowsky, R., & Mikutta, J. (2012). Effects of positive psychology intervention in depressive patients: A randomized control study. Psychology, 3(12), 1067-1073.
Rashid T.(2008). Positive psychotherapy Positive psychology: Exploring the best in people. In Lopez Shane, J. (Ed)Pursuing human flourishing, 4, 188–217.
Rebecca A Lorenz, Jantana Koedbangkham, samantha Auerbach, Nouf. S. Alanazi, Helen Lach, Pamela Newland, Krupa Pandey.(2019). The relationships between circadian Rhythm, sleep quality, fatigue, and depressive symptoms Among Adults with Multiple sclerosis. Sleep research society. 42, 381-382.
Seligman, M.E.P. (2002). Authentic happiness: Using the new positive psychology to realize your potential for lasting fulfillment. New York: Free Press.
Seligman, M. E. P., Rashid. T., & Parks, A. (2006). Positive psychotherapy. American Psychologist, 61(8), 86-774.
Seligman MEP, Rashid T, Parks AC.(2006). Positive Psychotherapy. Am psychol, 61: 774-788.
Seligman ME., Ernst RM., Gillham J., Reivich K., & Linkins M.(2009). Positive education: Positive psychology and classroom interventions. Oxford review of education, 35(3), 293-311.
Seligman ME., Rashid T., & Parks AC.(2006). Positive psychotherapy. American psychologist, 61(8), 774-788.
Stanton B, Barners F, Silber E.(2006). Sleep and fatigue in multiple sclerosis. Multiple sclerosis. 12(4), 481-6.
Sunnhed R., & Jansson-Fröjmark M. (2013). Are changes in worry associated with treatment response in cognitive behavioral therapy for insomnia? Cognitive Behaviour Therapy, 53(5), 5-55.
Wood AM., Joseph S., Lloyd J., & Atkins S.(2009). Gratitude influences sleep through the mechanism of pre-sleep cognitions. Journal of Psychosomatic Research, 66, 43–8.
Yozbatiran NBaskurt FBaskurt ZOzakbas SIdiman E. Motor assessment of upper extremity function and its relation with fatigue, cognitive function and quality of life in multiple sclerosis patients.  J Neurol Sci 2006; 246(1-2): 117-22.