با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی ،واحد رشت ،دانشگاه آزاد اسلامی ،رشت ،ایران

2 استاد گروه روانشناسی ، واحد رشت ، دانشگاه آزاد اسلامی ، رشت ، ایران

3 دانشیار مدعو گروه روانشناسی ، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران و دانشیار گروه مشاوره، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

4 استادیار گروه روانشناسی ، واحد رشت ،دانشگاه آزاد اسلامی رشت ، ایران

چکیده

مقدمه: بیماری سرطان بر جنبه­های مختلف کیفیت زندگی بیمار ازجمله وضعیت روحی، روانی، اجتماعی و اقتصادی تأثیر دارد. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی الگوی ارتباط ذهن­آگاهی و تاب­آوری با بهزیستی هیجانی با نقش واسطه­ای تنظیم هیجان در بیماران سرطانی بود. روش: روش اجرای این پژوهش توصیفی و طرح پژوهش همبستگی از نوع الگویابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری در این پژوهش شامل بیماران سرطانی در سال 1399 بود که به شکل نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. نمونه پژوهش شامل 200 نفر (زن و مرد) از بیماران سرطانی در بیمارستان­ امام حسین (ع) شهر تهران بود. برای جمع‌آوری داده­ها از فرم کوتاه مقیاس ذهن­آگاهی فرایبرگ سوئر و همکاران (2011)، فرم کوتاه مقیاس تاب­آوری (واگنیلد و یانگ، 2009)، پرسشنامه تنظیم هیجان گروس و جان (2002) و مقیاس بهزیستی ذهنی کی­یز و ماگیارمو (2003) استفاده گردید. جهت تحلیل روابط واسطه­ای از روش بوت­استرپ استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد ذهن­آگاهی و تاب­آوری بر بهزیستی هیجانی اثر مستقیم و معنی­دار دارد. اثر مستقیم ذهن­آگاهی و تاب­آوری بر تنظیم هیجان نیز معنادار بود. نقش واسطه­ای تنظیم هیجان در رابطه بین ذهن­آگاهی و تاب­آوری با بهزیستی هیجانی معنادار نبود. نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش برای متخصصان و روانشناسان حوزه سلامت تلویحات کاربردی داشته و می‌توان نتیجه گرفت که ذهن­آگاهی و تاب­آوری بر بهزیستی هیجانی بیماران سرطانی اثر مستقیم دارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The relationship between resilience and mindfulness with emotional well-being with the mediating role of emotion regulation in cancer

نویسندگان [English]

  • maryam abedini 1
  • bahman akbari 2
  • abbas sadeghi 3
  • samereh asadimajreh 4

1 Phd student in general psychology, Rasht Branch, Islamic Azad University, Rasht, Iran

2 Professor, Department of Psychology , Rasht Branch , Islamic Azad University , Rasht , Iran,

3 Invited associate professor, Department of psychology, Rasht Branch, Islamic Azad University, Rasht, Iran. Associate Professor, Department of Counseling, University of Guilan, Rasht, Iran.

4 Assistant Professor, Department of Psychology , Rasht Branch , Islamic Azad University, Rasht, , Iran.

چکیده [English]

Objective: Cancer affects various aspects of a patient's quality of life, including mental, psychological, social, and economic status. The aim of this study was to evaluate the relationship between mindfulness and resilience with emotional well-being due to the role of emotion regulation in cancer patients. Method: The method of this research is descriptive and the correlational research design is structural equation modeling. The statistical population in this study includes cancer patients in 1399 who were selected by purposive sampling. The sample consisted of 200 (male and female) cancer patients in hospitals in Tehran. To collect data from the Freiburg Sawer et al.'s (2011) Short Form of Mindfulness, Wagnild & Young (2009) Resilience Scale, the Gross and John Emotion Regulation Questionnaire (2002), and the emotional Well-Being Scale of Keys & Magyarmo (2003) was used. Bootstrap method was used to analyze the intermediate. Findings: The results showed that mindfulness and resilience have a direct and significant effect on emotional well-being. Also, the direct effect of mindfulness and resilience on emotion regulation was significant. the mediating role of emotion regulation in the relationship between mindfulness and resilience with emotional well-being was not significant. Conclusion: The results of the research have implications for health professionals and psychologists and it can be concluded that mindfulness and resilience have a direct effect on the emotional well-being of cancer patients.

کلیدواژه‌ها [English]

  • resilience
  • mindfulness
  • emotional well-being
  • emotion regulation
  • cancer
ارزانی، ن؛ باقری، ف؛ حاتمی، ح.ر؛ بنی جمالی، ش. (1397). تحلیل رابطه ساختاری بهزیستی ذهنی بر مبنای ذهن‌آگاهی و سختکوشی روان­شناختی با میانجی‌گری تنظیم هیجانی در زنان مبتلا به سرطان پستان. فصلنامه فرهنگی تربیتی زنان و خانواده، 12(42)، 79-95.
اسماعیلی، س؛ حسینی، ی. (1393). رابطه تاب‌آوری، تنظیم هیجان با بهزیستی روانشناختی. فصلنامه روانشناسی مدرسه،3(4)،72-51.
اسمخانی اکبری نژاد، ه؛ اعتمادی، ا؛ نصیر نژاد، ف. (1393). اثربخشی روان‌درمانی عقلانی – عاطفی – رفتاری به شیوه گروهی بر بهزیستی روان­شناختی زنان. فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی، 2(8)،25-13.
افکاری شهرستانی، ز؛ کشاورز، آ؛ درستکار، م. ع؛ تبریزی، ف؛ خزائی، ف. (1396). رابطه ذهن آگاهی و بهینه زیستی با رضایت زناشویی زوجین. فصلنامه مطالعات روان‌شناختی و علوم تربیتی، 2(15)، 43-51.
 بحرینی، ز و ثناگوی محرر، غ. (1398). اثربخشی درمان ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر تنظیم هیجان و کارکردهای اجرایی زنان باردار مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی. فصلنامه سلامت اجتماعی، 7(1)، 9-18.
بهرامی، ب؛ بهرامی، ع؛ مشهدی، ع؛ کارشکی، ح. (2015). نقش راهکارهای کنترل شناختی هیجان در کیفیت زندگی بیماران سرطانی. مجله دانشکده پزشکی علوم پزشکی مشهد، 58(2)، 96-105.
پیرخائفی، ع؛ صالحی، ف. (1392). اثربخشی معنادرمانی گروهی بر ارتقای سلامت روان زنان مبتلا به سرطان سینه، فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی سلامت، 2، 62-63.
حاتمیان، پ؛ حیدریان، س؛ احمدی فارسانی، م. (1399). تأثیر آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی، بر تنظیم هیجان و حساسیت اضطرابی سالمندان با سابقه بیماری قلبی. نشریه پژوهش توانبخشی در پرستاری. ۶ (۳)، ۵۹-۶۵.
حسینی بهشتیان، س. م؛ میرزازاده، ر. (1395). اثربخشی آموزش تاب‌آوری بر راهبردهای تنظیم هیجان و رضایت از زندگی زنان سرپرست خانوار. جامعه‌پژوهی فرهنگ، 7(3)، 19-36.
حکم‌آبادی، م. ا؛ بهمنی، ف؛ گودرزی، ن؛ بهنامی نیا، م؛ غفوری نسب، ج؛ صادقی خباز، م. م. (1399). اثربخشی ذهن‌آگاهی بر کنشهای اجرایی و راهبردهای مثبت تنظیم هیجان سرباز دانشجویان پدافند هوایی شمال شرق امام رضا (ع). مجله طب نظامی، ۲۲ (۱۲)، ۱۲۵۱-۱۲۵۹.
سلاجقه، س؛ امامی پور، س؛ نعمت‌الله زاده ماهانی، ک. (1398). الگوی ساختاری روابط بین ذهن آگاهی و بهزیستی روان‌شناختی بر اساس نقش میانجیگر راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در زنان دچار سرطان سینه. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 13(1)، 77-98.
شعبانی، م؛ خلعتبری، ج. (1398). اثربخشی آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر دشواری تنظیم هیجان و بهزیستی روانشناختی در سندرم پیش از قاعدگی. فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی سلامت، 8(29)، 134-152.
علی­پور، ا. (1390). معرفی روانشناسی سلامت. ترجمه یحیی سید محمدی. تهران: ارسباران.
فیضی، س. (1396). بررسی ابطه تاب­آوری و تنظیم هیجان با استحکام روانی در دانشجویان. پایان­نامه کارشناسی ارشد رشته روان­شناسی، دانشگاه پیام نور واحد بناب.
قاسمی­نژاد، م. ع؛ ابوالقاسمی، ع؛ حاجلو، ن؛ نریمانی، م. (1396). بررسی نقش بهزیستی و ذهن­آگاهی در پیش­بینی استحکام روانی دانشجویان ورزشکار. مجله فرهنگ در دانشگاه آزاد اسلامی،7 (2)، 169-182.
کرد، ب. (1395). پیش‌بینی بهزیستی ذهنی دانشجویان پرستاری بر اساس ذهن‌آگاهی و شفقت‌ورزی به خود. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 16، 273-282.
کردان، ز؛ عظیمی، ح؛ حیدری فرد، ج؛ موسوی نسب، س. (1398). رابطه تاب‌آوری و سرمایه اجتماعی با بهزیستی روانشناختی در میان بیماران سرطان. مجله علوم پرستاری و مامایی، 6 (3)، 137-131.
محمدزاده، م؛ جهانداری، پ. (1398). بررسی رابطه بین تاب‌آوری و تنظیم هیجانی با امید به زندگی در بین سربازان. علوم مراقبتی نظامی، 6(3)، 198-206.
میر مهدی، س؛ رضا علی، م. (1398). اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن­آگاهی بر تاب‌آوری، تنظیم هیجان و امید به زندگی در زنان مبتلا به دیابت نوع دو، مجله روانشناسی سلامت، 7 (28)، 167-183.
نریمانی، م؛ آریان­پور، س؛ ابوالقاسمی، ع؛ احدی، ب. (1390). مقایسه اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی و تنظیم هیجان بر سلامت عمومی جانبازان شیمیایی. مطالعات روانشناسی بالینی،1(2)، 93-117.
American Cancer Society. (2015). Cancer Facts & Figures 2015. Atlanta: American cancer Society.
Amundsen, R. Riby, L. M., Hamilton, C., Hope, M., McGann, D. (2020). Mindfulness in primary school children as a route to enhanced life satisfaction, positive outlook and effective emotion regulation. BMC Psychology, 1-15.
Bellin, Z. J. (2015). The Meaning Connection Between Mindfulness and Happiness. Humanistic counseling, 54(3) 221-235
Bester, E., Naidoo, P., Botha, A. (2016). The role of mindfulnwess in the relationship between life satisfaction and spiritual wellbeing among the eldery. Social Work/Maatskaplike Werk, 51(2), 244-265.
Brannon, L., Feist, J. & Updegraff, J. A. (2014). Health Psychology: An Introduction to Behavior and Health. USA: Wadsworth, Cengage Learning.
Britton, W. B., Shahar, B., Szepsenwol, O., & Jacobs, W. J. (2012). Mindfulness-based cognitive therapy improves emotional reactivity to social stress: results from a randomized controlled trial. Behavior therapy, 43(2), 365-380.
Burke, C. A. (2010). Mindfulness-based approaches with children and adolescents: A preliminary review of current research in an emergent field. Journal of child and family studies19(2),133-44.
Carmody, J., Bear, R. A. (2007). Relationshipe between mindfulness practice and level of mindfulnees, medical and psychology symptom and well-being in a mindfulness stress reduction program. Behav Med ,31, 23-33.
Coo, C., Salanova, M. (2018). Mindfulness Can Make You Happy-and-Productive: A Mindfulness Controlled Trial and Its Effects on Happiness, Work Engagement and Performanc. Happiness Studies, 19(6), 1691-1711.
Elliott. R., Watson. J. C., Goldman, R. N., & Greenberg, L. S. (2003). Learning emotionfocus therapy: The process-experiential approach to change. Washington, DC: American Psychological Association.
Emanuel, A. S., Updegraff, J. A., Kalmbach, A. D., Ciesla, J. A. (2010). The role of mindfulness facets in affective forecasting, Personality and Individual differences, 49, 815-818.
Janssen, M., Heerkens, Y., Kuijer, W., van der Heijden, B., Engels, J. (2018). Effects of Mindfulness-Based Stress Reduction on employees' mental health: A systematic review. PLoS One. 13(1):1-37.
Jones, T. M. (2018). The Effects of Mindfulness Meditation on Emotion Regulation, Cognition and Social Skills. European Scientific Journal May, 14(14), 18-32.
Gattsman, J. (2008). Running Head: Secondry Traumatic Stress and Resilience. Doctoral Dissertation of Psychology, University of the Rockies.
Keyes, C. L. M. (1998). Social well-being. Social Psychology Quarterly, 61, 121-140.
Keyes, C. L. M. & Magyar-Moe. Jeana.L. (2003).The measurment and utility of adult subjective well_being .p.411-425 in positive psychological assessment: Handbook of models and measures ,edited by S.J.Lopez and .R. Snyder. Washington, DC: American Psychological Association.
Kols, N., Sauer, S., Walach, H. (2009). Facet of mindfulness – Results of an online study investigating the Freiburg mindfulness inventory, Personality and Individual differences, 46, 224-230.
Lamond, A. J., Depp, C. A., Allison, M., Langer, R., Reichstadt, J., Moore, D. J., Golshan, S., Ganiats, T. G. and Jeste, D.
(2008). School of Medicine, University of California, San Diego. “Measurement and predictors of resilience among community-dwelling older women.” Journal of Psychiatric Research 43, no. 2, 148-154.
Lahtinen, O., Salmivalli, C. (2020). Realationship between mindfulness meditation And Weel-being durig 8 Weeks of Ecological Momentary Assesment. Mindfulness, 11, 255-263.
Li, Y., Wang, K., Yin, Y., Li, Y., & Li, S. (2018). Relationships between family resilience, breast. cancer survivors’ individual resilience, and caregiver burden: A cross-sectional study. International Journal of Nursing Studies, 88, 79-84.
Mace, C. (2007). Mindfulness and mental health: Therapy, theory and science. Routledge.
Malpass, A., Binnie, k., Robson, L. (2019). Medical Students’ Experience of Mindfulness Training in the UK: Well-Being, Coping Reserve, and Professional Development. Education Research International, 1-11. https://doi.org/ 10.1155/2019/4021729.
Matsuda, A., Yamaoka, K., Tango, T., Matsuda, T. & Nishimoto, H. (2014). "Effectiveness of psychoeducational support on quality of life in early-stage breast cancer patients: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials". Quality of Life Research, 23, 21–30.
Malinowski, P., & Lim, H. J. (2015). Mindfulness at work: Positive affect, hope, and optimism mediate the relationship between dispositional mindfulness, work engagement, and well-being.Mindfulness,6(6), 1250-1262.
Martin, R. C., & Dahlen, E. R. (2005). Cognitive emotion regulation in the prediction of depression, anxiety, stress, and anger. Personality and Individual Differences, 39, 1249–1260.
Per, M., Simundic,A.,  Argento, A., Khoury, B., Heath,N. (2021). Compassion, and Emotion Regulation in Self-Injury. Arch Suicide Res, 17, 1-16.
 Polizzi, C., & Lynn, S. J. (2021). Regulating Emotionality to Manage Adversity: A Systematic Review of the Relation Between Emotion Regulation and Psychological Resilience. Cognitive Therapy and Research. DOI:10.1007/s10608-020-10186-1.
Roberton, T., Daffern, M., & Bucks, R. S. (2012). Emotion regulation and aggression. Aggression and Violent Behavior, 17, 72–82.
Ryff, C. D., & singer, B. H. (2008). Know they self and become what you are : A Eudaimonic Approach to Psychological well-being journal of happiness studies, 9, 13-39.
Siegel, R. D. (2010). The mindfulness Solution (every day practices for every day problems, New York:Guilford.
Skehill, C. M. (2001). ‘Resilience, Coping with an Extended Stay Outdoor Education Program, and Adolescent Mental Health’, Canberra: University of Canberra, Dissertation for theDegree of honurs.
Smith, G. D., & Yang, F. (2017). Stress, resilience and psychological well-being in Chinese undergraduate nursing students. Nurse Education Today, 49, 90-95.
Tager, D., Good, G. E., & Brammer, S. (2010). An exploration of relations between emotion dysregulation, masculine norms, and intimate partner abuse in a clinical sample of men. Psychology of Men & Masculinity, 11(3), 233–239.
Yi, YT. Rongxiang, T., James, J. (2019). Promoting Psychological Well-Being Through an Evidence-Based Mindfulness Training program. 1-5, doi: 10.3389/ fnhum.2019.00237
Yıldırım, M., &  Arslan, G. (2020). Exploring the associations between resilience, dispositional hope, preventive behaviours, subjective well-being, and psychological health among adults during early stage of COVID-19. Current Psychology. DOI: 10.31234/osf.io/vpu5q.
Orion, E., & Wolf, R. (2014b). Psychologic consequences of facial dermatoses. Clinics in Dermatology, 32(6):767-771.
Picardi, A., Amerio, P., Baliva, G., Barbieri, C., Teofoli, P., Bolli, S., Salvatori, V., Mazzotti, E., Pasquini, P., Abeni, D. (2004). Recognition of depressive and anxiety disorders in dermatological outpatients. Acta Derm Venereol, 84(3): 213–7.
Thompson, R. A. (1994). Emotion regulation: A theme in search of definition. Monographs of the society for research in child development, 59(2‐3), 25-52.‏
Tran, G., & smith, G. P. (2004). Behavioral assessments in the measurement of treatment out-come. In S. N. Haynes, and E.M. Heiby (Eds).comprehensive Hand book of psychological Assessment. Newyork: wiley, p: 269-290.
 Wagnild, G.M. (2009). The Resilience Scale user’s guide for the US English version of the Resilience Scale and the 14-Item Resilience Scale (RS-14). Worden, MT: The Resilience Center, Available from: URL; http:// WWW.
Weiss, T., Weinberger, M. I., Holland, J., Nelson, C., & Moadel, A. (2012). Falling through the cracks: a review of psychological distress and psychosocial service needs in older Black and Hispanic patients with cancer. Journal of Geriatric Oncology3(2), 163-173.
Zhang, C., Gao, R., Tai, J., Li, Y., Chen, S., Chen, L., Cao, X., Wang, L., Jia, M., & Li, F. (2019). The relationship between self-perceived burden and posttraumatic growth among colorectal cancer patients: The mediating effects of resilience. BioMed Research International, https://doi.org/10.1155/2019/6840743