با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روانشناسی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران

2 دانشیار، گروه روانشناسی دانشگاه پیام نور تهران، ایران

3 دانشیار، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

مقدمه: دیابت یکی از بیماری‌های شایع در جهان می­باشد که نه‌تنها هزینه­های زیادی را برای جوامع مختلف به همراه دارد، تأثیرات روانی بسزایی نیز بر جای می­گذارد. هدف این پژوهش، تعیین تأثیر مداخله مقابله­درمانگری بر خودمهارگری و HbA1c بیماران زن دیابتی نوع 2 بود. روش: این مطالعه یک طرح نیمه­آزمایشی و با طرح پیش­آزمون – پس­آزمون و پیگیری با گروه کنترل اجرا شد. جامعه آماری مطالعه حاضر، شامل کلیه بیماران زن دیابتی مراجعه‌کننده به آزمایشگاه طبی رسالت تهران بودند. نمونه پژوهش شامل 23 فرد مبتلا به دیابت بود که از میان مراجعه‌کنندگان به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جای گرفتند. برای جمع­آوری داده­ها قبل و بعد از اجرای پروتکل از مقیاس خودمهارگری تانجی و آزمایش قند خون سه‌ماهه HbA1c استفاده گردید. مداخله مبتنی بر مقابله­درمانگری طی 8 جلسه در گروه آزمایش اجرا گردید و گروه کنترل هیچ درمانی را دریافت ننمود. یافته‌ها: نتایج تحلیل واریانس مکرر نشان داد که مداخله مقابله‌درمانگری بر کاهش میزان HbA1c مؤثر بوده است (05/0P<)، اما اثری بر میزان خودمهارگری نداشته است. نتیجه‌گیری: با توجه به یافته­های پژوهش، می‌توان گفت مقابله­درمانگری می­تواند روش مؤثری در کاهش نشانگر زیستی (HbA1c) بیماران زن دیابتی باشد؛ بنابراین پیشنهاد می­گردد که این مداخله در بیماران دیابتی به کار گرفته شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Coping Therapy on Self-Control and HbA1c among Female Patients with Type II Diabetes

نویسندگان [English]

  • Farzaneh Shajari 1
  • Alireza Aghayousefi 2
  • Mojgan Agah heris 3

1 Department of Psychology, Saveh Branch, Islamic Azad University, Saveh, Iran

2 Associate professor, Department of psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran

3 Associate Professor, Department of Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Objective: Diabetes is one of the most common diseases in the world that not only costs a lot for different societies, it also has significant psychological effects. The aim of this study was to determine the effects of coping therapy on self-control and HbA1c among female patients with type II diabetic. Method: This study was a semi-experimental study with a pre-test, post-test, and follow-up design with a control group. The statistical population of this study included all diabetic female patients who have been referred to Resalat Medical Laboratory in Tehran. Subjects were screened using inclusion and exclusion criteria. The sample of this research was 23 persons, who had diabetes and were randomly divided into experimental and control groups. Data were collected using Tangney's Self-Control Scale (SCS) and Three-Month Blood Glucose Test HbA1c before and after protocol implementation. Coping Therapy was conducted during 8 sessions in the experimental group while the control group did not receive any treatment. Findings: The results of repeated measures analysis of variance showed that the intervention of the Coping Therapy was effective in decreasing HbA1c level (P <0.05), but it did not affect self-control. Conclusion: According to the research findings, Coping Therapy is an effective method to reduce HbA1c levels in diabetic female patients biomarkers (HbA1c) in female diabetic patients. Therefore, it is suggesting to be used this intervention in diabetic patients.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Coping Therapy
  • Self-Control
  • HbA1c
آقایوسفی، ع. (1391). «اثر مقابله درمانگری بر پرخاشگری کودکان عقب‌مانده ذهنی آنان». فصلنامه خانواده پژوهی، 8(31): 291- 304.
 آقایوسفی، ع. زارع، ح. (1388). «تأثیر مقابله درمانگری بر کاهش تنیدگی زنان مبتلا به اختلال عروق کرونر». مجله علوم رفتاری، 3(3): 187- 193.
آقایوسفی، ع. علاقبند، م. (1391). «اثر مقابله‌درمانگری بر روش‌های مقابله­ای مادران کودکان مصروع». نشریه علوم رفتاری، 6(4)؛ 363- 368.
آقایوسفی، علیرضا. (1380). «نقش شخصیت و راه‌های مقابله‌ای در افسردگی و کاربرد مقابله­درمانگری در شخصیت و افسردگی». رساله‌ی دکترای تخصصی روانشناسی. استاد راهنما: پریرخ دادستان. دانشگاه تربیت مدرس.
رفیعی­ هنر، ح. جان ­بزرگی، م. (1389). «رابطه جهت‌گیری مذهبی و خودمهارگری». مجله روانشناسی دین، 3(1): 31- 42.
رنجبر نوشری، ف. بشرپور، س. حاجلو، ن. نریمانی، م. (1396). «اثربخشی مداخله مبتنی بر روانشناسی مثبت‌نگر بر خودمهارگری، سبک‌های خوردن و شاخص توده بدنی در زنان دارای اضافه‌وزن». روانشناسی سلامت، 4 (24): 87- 105.
سپهریان، ف. رضایی، ز. (1389). «میزان شیوع اضطراب امتحان و تأثیر مقابله درمانگری بر کاهش میزان آن و افزایش عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر دبستانی». فصلنامه پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 7(25)؛ 65-80.
سعیدی، ض. بهرامی احسان، ه. علی‌پور، ا. (1395). «خودمهارگری و سلامت: نقش تعدیل‌کننده شفقت خود». روانشناسی سلامت، 5(19)؛ 85-98.
گودرزی، م. ع. رودبالی، ز. م. (1385). «بررسی رابطه سبک­های مقابله­ای و سلامت روانی دانش آموزان دبیرستانی». دو ماهنامه دانشور رفتار، 13(19)؛ 23-32.
هال، جان، ای. (1397). «فیزیولوژی پزشکی گایتون و هال». ترجمه: بابایی، پ. رستم‌پور واجاری، م. خاکپور طالقانی، ب. خاکپور، ش. گلستان جهرمی، م.  رفیعی، م. تهران: انتشارات ارجمند.
هینکل، جنیس ال. چیور، کری اچ. (۱۳۹۷). «غدد، کبد و اختلالات متابولیکی». ترجمه روزبهان، بابک. زندی، میترا. نحریر، بتول. نیک روان مفرد، ملاحت. داودآبادی، فهیمه. شالی، محبوبه. عبدی، محمد. موسوی سرچشمه، معصومه سادات. تهران: انتشارات حیدری.
American Diabetes Association. (2007). Diagnosis and Classification of Diabetes Mellitus. Diabetes Care, 30:42-47.
Baumeister, R. F. (2002). Yielding to temptation: Self-control failure, impulsive purchasing, and consumer behavior. Journal of Consumer Research, 28 (4), 670-676.
Baumeister, R. F., Vohs, K. D., & Tice, D. M. (2007). The strength model of self-control. Current Directions in Psychological Science, 16(6), 351-355.
Conner, B.T., Stein, J. A., Longshore, D. (2009). Examining self-control as a multidimensional predictor of crime and drug use in adolescents with criminal histories. The Journal of Behavioural Health Services & Research, 36(2), 137-149.
DeRider, T. D., DeBoer, B. J., Baker, A. B., VanHooft, A. J. (2011). Not doing bad things is not equivalent to doing the right thing: distinguishing between inhibitory self-control. Pers Individ Dif, 50:1006-1011.
Flynt, S. W., Wood, T. A. (1989). Stress and coping of mothers of children with moderate mental retardation. American Journal on Mental Retardation, 94(3): 278-83.
Gaab, J., Blattler, N., Menzi, T., Pabst,B., Stoyer, S., Ehlert, U. (2003). Randomized controlled evaluation of the effects of cognitive-behavioral stress management on cortisol responses to acute stress in healthy subjects. Psycho neuro endocrinology, 28(6): 767-79.
Hobfoll, S. E., Schwarzer, R., Chon, K. K. (1998). Disentangling the stress labyrinth interpreting the meaning of the term stress and it is studied in health context. Anxiety, Stress and Coping, 11(3):181-212.
Hofmann, W., Baumeister, R. F., Förster, G., & Vohs, K. D. (2012). Everyday temptations: an experience sampling study of desire, conflict, and self-control. Journal of Personality and Social Psychology, 102(6), 1318-1335.
International Diabetes Federation. IDF diabetes atlas. 8th ed. Brussels (Belgium): International Diabetes Federation; (2017). [Accessed 2018 May 28]. Available from: http: //www.diabetesatlas.org.
Inzlicht, M., Schmeichel, B. J., & Marcrae, C. N. (2014). Why Self-control seems (but may not be) limited. Trends in Cognitive Sciences. 18(3), 127-133.
Jaikrit, B., & Sukriti, B. (2014). Worldwide of burden diabetes. Indian Journal of Endocrinology and Metabolism, 18(6), 868e870. Retrieved from https://www.ncbi .nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4192997/.
Kaplan, H. I., & Sadock, B. J. (1998). Synopsis of psychiatry: behavioral Science/ clinical Psychiatry. NewYourk: Williams & Wilkins.
Metcalfe, J., & Mischel, W. (1999). A hot/cool-system analysis of delay of gratification: Dynamics of willpower. Psychological Review, 106(1):3-19.
Piko, B. (2001). Gender differences and similarities in adolescents' ways of coping. Psychological Record, 51: 223-36.
Saeedi, P., Petersohn, I., Salpea, P., Malanda, B., Karuranga, S., Unwin, N., Colagiuri, S., Guariguata, L., Motala, A.A., Ogurtsova, K., et al. (2019). Global and Regional Diabetes Prevalence Estimates for 2019 and Projections for 2030 and 2045: Results from the International Diabetes Federation Diabetes Atlas. Diabetes Res. Clin, Pr., 157, 107843.
Sarafino, E. (2002). Health psychology 4th edition. John Wiley and Sons.
Sharma, P., & Pareek, S. (2020). A Comparative Study of Self Control in Patients with Diabetes and Obesity. Indian Journal of Public Health Research & Development, 11(7): 664-669.
Thoits, P., A. (1995). Stress, coping and social support processes: where are we? What next. Journal of Health and Social Behavior, 35:53-79.
Uchendu, C., & Blake, H. (2017). Systematic Review or Meta-analysis Effectiveness of cognitive–behavioural therapy on glycaemic control and psychological outcomes in adults with diabetes mellitus: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Journal of Diabetic Medicine, UK; 34(3): 297-452.
World Health Organization (WHO). (2016). Global report on diabetes. Geneva, Switzerland: Author.