با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روان‌شناسی سلامت، واحد بین‌المللی خرمشهر- خلیج فارس، دانشگاه آزاد اسلامی، خرمشهر، ایران.

2 استادیار، گروه روان‌شناسی، واحد دزفول، دانشگاه آزاد اسلامی، دزفول، ایران.

3 استادیار، گروه روان‌شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

چکیده

مقدمه: بیماری آسم یک مشکل عمده در اغلب نقاط دنیا می‌باشد که هنوز تشخیص و معالجه آن یک معضل بهداشتی است و سالانه تعداد زیادی از مبتلایان به آسم جان خود را از دست می‌دهند. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر استرس ادراک‌شده و ادراک از بیماری در افراد مبتلا به آسم بود. روش: جامعه آماری پژوهش شامل کلیه افراد مبتلا به آسم مراجعه‌کننده به کلینیک‌های آسم و آلرژی شهر بوشهر در سال 1398 بودند که تعداد 40 نفر از آنان به روش داوطلبانه انتخاب و در گروه آزمایشی و کنترل (هر گروه 20 نفر) قرار گرفتند. به‌منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه‌های استرس ادراک‌شده کوهن، کامارک و مرملستین (1983)و ادراک از بیماری موس-موریس و همکاران (2002) استفاده شد. روش پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه کنترل بود. گروه‌ آزمایشی تحت درمان پذیرش و تعهد قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ‌گونه مداخله­ای دریافت نکردند. داده‌ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل کوواریانس مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که درمان پذیرش و تعهد بر کاهش استرس ادراک‌شده و افزایش ادراک از بیماری افراد مبتلا به آسم اثربخش بود (05/0>p). نتیجه‌گیری: باتوجه به نتایج به‌دست‌آمده، می‌توان از این درمان در جهت کاهش استرس ادراک‌شده و افزایش ادراک از بیماری افراد مبتلا به آسم بهره برد و از این راه به کاهش تنش بیماران مبتلا به آسم کمک نمود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy on Perceived Stress and Illness Perception in Asthmatic Individuals

نویسندگان [English]

  • Forough Abbasi 1
  • fardin moradimaesh 2
  • Farah Naderi 3
  • saeed Bakhtiar Pour 3

1 Department of Health Psychology, Khorramshahr-Persian Gulf International Branch, Islamic Azad University, Khorramshahr, Iran

2 Assistant Professor, Department of Psychology, Dezfoul Branch, Islamic Azad University, Dezfoul, Iran

3 Department of Psychology, Ahvaz Bracnh, Islamic Azad University,, Ahvaz, Iran.

چکیده [English]

Objective: Asthma is a major problem in most parts of the world is still diagnosed and treated as a global health problem and many people die every year. The purpose of this study was to the effectiveness of acceptance and commitment therapy on perceived stress and illness perception in asthmatic individuals. Method: The statistical population of this study included all asthmatic individuals who referred to asthma and allergy clinics in Bushehr in year 2019, 40 of them were selected voluntarily and randomly assigned to experimental group and control group (each group of 20 person). To collect data Cohen, Kamarck, and Mermelstein’s perceived stress (1983) questionnaire and Mouss-Morris et. al.’s illness perception (2002) were used. This quasi experimental study was conducted with a pretest-posttest design with control group. The experimental group underwent acceptance and commitment therapy but the control group received no treatments. Data were analysed using covariance analysis. Findings: The results showed that acceptance and commitment therapy was effective to decrease perceived stress and increase illness perception in asthmatic individuals (p < .05). Conclusion: According to the results, this treatment can be used to decrease perceived stress and increase illness perception in asthmatic individuals. And help them to decrease their tentions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Asthmatic
  • Perceived Stress
  • Illness Perception
  • Acceptance and Commitment Therapy
باغبان باغستان، آ.، اعراب شیبانی، خ.، و جادوانی مسرور، م. (2017). درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به ادراک بیماری و سرمایه روانشناختی در افراد مبتلا به دیابت نوع دو. فصلنامه افق دانش، 23(2)، 140-135.
برقی ایرانی، ز.، دهخدایی، س.، و علی پور، ع. (1398). اثر درمان شناختی - رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در پیروی از درمان، ادراک بیماری و کیفیت زندگی در بیماران هموفیلی. فصلنامه پژوهشی مرکز تحقیقات انتقال خون ایران، 16(4)،      299-289.
داودی، م.، شاملی، ل.، و هادیان فرد، ح. (1398). تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر نشانگان خستگی مزمن و ادراک درد افراد مبتلا به مالتیپل اسکولوروزیس. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 25(3)، 265-250.
صفایی، م.، و شکری، ا. (1393). سنجش استرس در بیماران سرطانی: روایی عاملی مقیاس استرس ادراک‌شده در ایران. نشریه روان پرستاری، 2(1)، 22-13.
محمدی، ی.، و صوفی، ا. (1398). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کیفیت زندگی و استرس ادراک‌شده بیماران مبتلا به سرطان. فصلنامه علمی - پژوهشی روانشناسی سلامت، 8(32)، 72-57.
ولی پور، ف.، و رضاعی، ف.، (1392). بررسی ادراک بیماری در بیماران مبتلا به دیابت و ارتباط آن با کنترل قند خون در مراجعین به درمانگاه بیمارستان توحید سنندج در سال 1390. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، 18(2)، 17-9.
Achstetter, L. I., Schultz, K., Faller, H., & Schuler, M. (2019). Leventhal’s common-sense model and asthma control: Do illness representations predict success of an asthma rehabilitation?. Journal of health psychology, 24(3), 327-336.
Bidad, N., Barnes, N., Griffiths, C., & Horne, R. (2018). Understanding patients' perceptions of asthma control: a qualitative study. European Respiratory Journal, 51(6).
Bryan, A. E., Kim, H. J., & Fredriksen-Goldsen, K. I. (2017). Factors associated with high-risk alcohol consumption among LGB older adults: The roles of gender, social support, perceived stress, discrimination, and stigma. The Gerontologist, 57(suppl_1), S95-S104.
Cohen, S., Kamarck, T., & Mermelstein, R. (1983). A global measure of perceived stress. Journal of health and social behavior, 385-396.
Davis, J. P., Berry, D., Dumas, T. M., Ritter, E., Smith, D. C., Menard, C., & Roberts, B. W. (2018). Substance use outcomes for mindfulness based relapse prevention are partially mediated by reductions in stress: Results from a randomized trial. Journal of substance abuse treatment, 91, 37-48.
Frögéli, E., Djordjevic, A., Rudman, A., Livheim, F., & Gustavsson, P. (2016). A randomized controlled pilot trial of acceptance and commitment training (ACT) for preventing stress-related ill health among future nurses. Anxiety, Stress, & Coping, 29(2), 202-218.
Glassman, L. H., Forman, E. M., Herbert, J. D., Bradley, L. E., Foster, E. E., Izzetoglu, M., & Ruocco, A. C. (2016). The effects of a brief acceptance-based behavioral treatment versus traditional cognitive-behavioral treatment for public speaking anxiety: An exploratory trial examining differential effects on performance and neurophysiology. Behavior modification, 40(5), 748-776.
Hacker, T., Stone, P., & MacBeth, A. (2016). Acceptance and commitment therapy–do we know enough? Cumulative and sequential meta-analyses of randomized controlled trials. Journal of affective disorders, 190, 551-565.
Hayes, S. C., Levin, M. E., Plumb-Vilardaga, J., Villatte, J. L., & Pistorello, J. (2013). Acceptance and commitment therapy and contextual behavioral science: Examining the progress of a distinctive model of behavioral and cognitive therapy. Behavior therapy, 44(2), 180-198.
Kimura, T., Yokoyama, A., Kohno, N., Nakamura, H., & Eboshida, A. (2009). Perceived stress, severity of asthma, and quality of life in young adults with asthma. Allergology International, 58(1), 71-79.
Lambrecht, B. N., Hammad, H., & Fahy, J. V. (2019). The cytokines of asthma. Immunity, 50(4), 975-991.
Levental, M., Pretorius, D. H., Sklansky, M. S., Budorick, N. E., Nelson, T. R., & Lou, K. (1998). Three‐dimensional ultrasonography of normal fetal heart: comparison with two‐dimensional imaging. Journal of ultrasound in medicine, 17(6), 341-348.
Meyer, E. C., Walser, R., Hermann, B., La Bash, H., DeBeer, B. B., Morissette, S. B., ... & Schnurr, P. P. (2018). Acceptance and commitment therapy for co‐occurring posttraumatic stress disorder and alcohol use disorders in veterans: Pilot treatment outcomes. Journal of Traumatic Stress, 31(5), 781-789.
Moss-Morris, R., Weinman, J., Petrie, K., Horne, R., Cameron, L., & Buick, D. (2002). The revised illness perception questionnaire (IPQ-R). Psychology and health, 17(1), 1-16.
Norton, A. R., Abbott, M. J., Norberg, M. M., & Hunt, C. (2015). A systematic review of mindfulness and acceptance‐based treatments for social anxiety disorder. Journal of clinical psychology, 71(4), 283-301.
Pereira-Morales, A. J., Adan, A., & Forero, D. A. (2019). Perceived stress as a mediator of the relationship between neuroticism and depression and anxiety symptoms. Current Psychology, 38(1), 66-74.
Postma, D. S., & Rabe, K. F. (2015). The asthma–COPD overlap syndrome. New England Journal of Medicine, 373(13), 1241-1249.
Qu, Y., Zhang, C., Gao, W., Ning, Y., Chen, R., Zhang, S., ... & Bai, C. (2018). Validity of a Chinese version of the Mini Asthma Quality of Life Questionnaire (MiniAQLQ) and a comparison of completion by patients and relatives. Journal of Asthma, 55(3), 330-336.
Smits, D., Brigis, G., Pavare, J., Maurina, B., & Barengo, N. C. (2017). Factors related to good asthma control using different medical adherence scales in Latvian asthma patients: an observational study. NPJ Primary Care Respiratory Medicine, 27(1), 1-7.
Tliba, O., & Panettieri Jr, R. A. (2019). Paucigranulocytic asthma: uncoupling of airway obstruction from inflammation. Journal of Allergy and Clinical Immunology, 143(4), 1287-1294.
Unni, E., & Shiyanbola, O. O. (2016). Clustering medication adherence behavior based on beliefs in medicines and illness perceptions in patients taking asthma maintenance medications. Current medical research and opinion, 32(1),113-121.
Villatte, J. L., Vilardaga, R., Villatte, M., Vilardaga, J. C. P., Atkins, D. C., & Hayes, S. C. (2016). Acceptance and Commitment Therapy modules: Differential impact on treatment processes and outcomes. Behaviour research and therapy, 77, 52-61.
von Leupoldt, A., Chan, P. Y. S., Esser, R. W., & Davenport, P. W. (2013). Emotions and neural processing of respiratory sensations investigated with respiratory-related evoked potentials. Psychosomatic medicine, 75(3), 244-252.
Vowles, K. E., Sowden, G., Hickman, J., & Ashworth, J. (2019). An analysis of within-treatment change trajectories in valued activity in relation to treatment outcomes following interdisciplinary Acceptance and Commitment Therapy for adults with chronic pain. Behaviour research and therapy, 115, 46-54.
Wersebe, H., Lieb, R., Meyer, A. H., Hofer, P., & Gloster, A. T. (2018). The link between stress, well-being, and psychological flexibility during an Acceptance and Commitment Therapy self-help intervention. International Journal of Clinical and Health Psychology, 18(1), 60-68.
Wynne, B., McHugh, L., Gao, W., Keegan, D., Byrne, K., Rowan, C., ... & Dooley, B. (2019). Acceptance and commitment therapy reduces psychological stress in patients with inflammatory bowel diseases. Gastroenterology, 156(4), 935-945.
Barnes, P. J. (2016). Asthma-COPD overlap. Chest, 149.1: 7-8.