با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

چکیده

مقدمه: ریفلاکس معده به مری از شایع‌ترین بیماری‌های دستگاه گوارش می‌باشد که با کاهش بهزیستی روانشناختی و افزایش استرس همراه است. هدفاز این پژوهشبررسیاثربخشیکاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر بهزیستی روانشناختی و استرس ادراک‌شده در زنان مبتلا به ریفلاکس معده به مری است. روش: این پژوهش، نیمه آزمایشی با پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری (دو ماه) است. جامعه آماری شامل کلیه زنان مبتلا به ریفلاکس معده می‌باشد که به بیمارستان‌های علوم پزشکی شهر تهران مراجعه نموده‌اند. نمونه شامل 30 زن که به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و سپس در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایشی در هشت جلسه به مدت دو ساعت تحت آموزش ذهن‌آگاهی مبتنی بر کاهش استرس قرار گرفتند. ابزارهای به‌کاررفته در این پژوهش شامل مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف (RSPWB-SF) و مقیاس استرس ادراک‌شده (PSS) بود. شرکت‌کنندگان پرسشنامه‌ها را در سه زمان (پیش‌آزمون، پس‌آزمون، پیگیری) پاسخ داده و اطلاعات بدست آمده با استفاده از نرم‌افزار اس‌پی‌اس تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج پژوهش حاکی از آن است که آموزش ذهن‌آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر افزایش بهزیستی روانشناختی و کاهش استرس ادراک‌شده تأثیر معناداری داشت. نتیجه‌گیری: اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی مبتنی بر کاهش استرس به‌عنوان یک روش مداخله‌ای می‌تواند جهت افزایش بهزیستی روانشناختی و کاهش استرس ادراک‌شده در زنان مبتلا به ریفلاکس معده به مری بکار رود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of mindfulness-based stress reduction therapy on psychological well-being and perceived stress in women with gastroesophageal reflux disease

نویسندگان [English]

  • mohammad oraki 1
  • azita asadpour 2

1 Associate Professor, Department of Psychology, Payame Noor University,Tehran, Iran.

2 M.A. of Psychology, Payame Noor University,Tehran, Iran.

چکیده [English]

Objective: Gastroesophageal reflux disease(GERD) is one of the most common diseases of the gastrointestinal tract, which is associated with reduced psychological well-being and increased stress. The aim of this study was to investigate the effectiveness of mindfulness-based stress reduction on psychological well-being and perceived stress in women with gastroesophageal reflux disease. Method: This research is semi-experimental with pre-test, post-test and follow-up )two-month). The statistical population includes all women with gastroesophageal reflux disease who have referred to Tehran's medical sciences hospitals. The sample consisted of 30 women selected by targeted sampling method and then divided into two groups of experiments and controls. In eight sessions, the experimental group was trained for two hours on stress-based mindfulness training. The tools used in this study included Ryff scale of psychological well-being(RSPWB-SF) and a perceived stress Scale (PSS). Participants answered the questionnaires in three times (pre-test, post-test, follow-up) and the information obtained was analyzed using SPSS software. Findings: The results show that mindfulness training based on stress reduction had a significant effect on increasing psychological well-being and reducing perceived stress. Conclusion: The effectiveness of mindfulness training based on stress reduction as an intervention method can be used to increase psychological well-being and reduce perceived stress in women with gastroesophageal reflux disease.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mindfulness-Based Stress Reduction
  • Psychological Well-Being
  • Perceived Stress
اورکی، م و سامی، پ. (1395). بررسی اثربخشی مداخله شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن‌آگاهی یکپارچه بر میزان بهزیستی روانشناختی و کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس، فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی سلامت، 20(4)،18-5.
پورمحسنی کلوری، ف و اسلامی، ف. (1395). بررسی اثربخشی شناخت درمانی گروهی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر سلامت روان و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر، فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی سلامت،20(5)،24-5.
تقی لو، ل؛ مکوند حسینی، ش و صداقت، م. (1396). بررسی اثربخشی شناخت درمانی
مبتنی بر ذهن‌آگاهی در کاهش استرس ادراک‌شده در بیماران مبتلا به ام‌اس.فصلنامه پرستار و پزشک در رزم، 5(15)،10-5.
حسن‌زاده لیف شاگرد، م؛ ترخان، م و تقی‌زاده، ا. (1392). اثربخشی ایمن‌سازی در مقابل استرس بر استرس ادراک‌شده زنان باردار با سابقه ناباروری. پرستاری و مامایی جامع‌نگر، 23(70)، 34-27. خانجانی، م؛ شهیدی، ش؛ فتح‌آبادی، ح؛ مظاهری، م.ع و شکری، ا. (1393). ساختار عاملی و ویژگی‌های روان‌سنجی فرم کوتاه (18 سؤالی) مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف در دانشجویان دختر و پسر. اندیشه و رفتار در روانشناسی بالینی،8(32)، 36-27.
رشادت، ر؛ فتاحی، ن؛ ایری، ر؛ سعیدی، ب؛ عباسپور، ز؛ امامی، ل و همکاران. (1396). بررسی شیوع ریفلاکس معده و ریسک فاکتورهای مؤثر بر آن در شهرستان سنندج در سال 1393. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، 22، 44-36.
رضوی‌زاده تبادکان، ز؛ جاجرمی، م و وکیلی، ی. (1397). اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر استرس ادراک‌شده، نشخوار فکری و دشواری تنظیم هیجانی زنان مبتلا به دیابت نوع 2 (پیگیری 3 ماهه). مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی، 24(3)، 383-370.
شعبانی، م و خلعتبری، ج. (1398). اثربخشی آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر دشواری‌های تنظیم هیجان و بهزیستی روانشناختی در سندرم پیش از قاعدگی. فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی سلامت، 8(29)، 152-134.
صناعی، ه؛ موسوی، ع.م؛ مرادی، ع؛ پرهون، ه و صناعی، س. (1396). اثربخشی درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر خود کارآمدی, استرس ادراک‌شده و جهت‌گیری به زنان مبتلا به سرطان پستان. اندیشه و رفتار در روانشناسی بالینی، 11(44)، 66-57.
عطاری، م؛ خلعتبری، ج و کلهر نیا گلکار، م. (1399). اثربخشی به خود دستوری باز پردازش (اسموکر) بر احساس تنهایی، نگرانی و استرس ادراک‌شده بیماران استرس پس از سانحه ناشی از زلزله کرمانشاه. مجله علوم روانشناختی،19(95)، 1474-1465.
علی‌پور، ا؛ اورکی، م؛ جان‌نثاری لادانی، ف و پورشمس، ا. (1393). مقایسه ابعاد روانشناختی عمومی مبتلایان به بیماری ریفلاکس معده به مری و افراد سالم. گوارش، 19(1)، 31-27.
قادری جاوید، ص؛ غلامرضایی، س و رضایی، ف. (1395). اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر کاهش استرس ادراک‌شده و اختلال خوردن در دانش آموزان مبتلا به علائم اختلال خوردن. مجله پزشکی ارومیه،27(9)، 810-801.
نادری، حسن؛ حسنی، ج؛ تقی‌زاده، م و رمضان‌زاده، ف. (1393). کارآمدی کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی در راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان زنان مبتلا به افسردگی اساسی. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران،24(122)، 63-53.
Abdi, R., Kheyrjoo, E., Javidfar, S., & Jabari, G. (2017). Effectiveness of Group Training of Mindfulness-Based Techniques on Improvement of Psychological Well-Being of Individuals With Spinal Cord Injury.
Journal of Modern Rehabilitation,
10(4): 155-162.doi: 10.18869/nirp. jmr.10.4.155.
Baime M.J. (2009). Mindfulness based stress reduction: Effect on emotional distress in diabetes. Practical Diabetes International, 26(6):222-224.
Bear, R., Smith, G., Hopkins, J.,& Krietemeyer,J. (2006).Using self-report assessment Methods to explore factes of mindfulness. Journal of Assesssment.13(1):27-45. doi: 10.1177/1073191105283504.
Crescentini, C., Matiz, A., Cimenti, M., Pascoli, E., Eleopra, R., & Fabbro, F. (2018).The effect of mindfulness meditation on personality and psychological well-being in patients with multiple sclerosis. International Journal of MS Care, 20 (3):101-108.
Dahl, C. J., Lutz, A., & Davidson, R. J. (2015). Reconstructing and deconstructing the self: cognitive mechanisms in meditation practice. Trends in Cognitive Sciences, 19(9):515-523. doi: 10.1016/j.tics. 2015.07 .001.
Dean, B., Crawley, A., Schmitt, M., & et al. (2003). The burden of illess of GERD: impact on work productivity.Aliment Pharmacol Ther, 17(10): 1309-1317. doi: 10.1046/j.1365-2036.2003. 01 5 88.x
Delavari, A., Moradi, G., Elahi, E., & Moradi Lakeh,M. (2015). Gastroesophageal Reflux Disease Burden in Iran. Archives of Iranian Medicine,18(2):85-88.
Dent, J. (1992). Long-term aims of treatment of reflux disease, and the role of non-drug measures. Digestion, 51: 30-34. doi: 10.7224/1537-2073.2016-093.
Favoretto, C. A., Nunes,Y.C., Macedo, G.C., Lopes,J.S.,&Quadros, I.M. (2020).Chronic social defeat stress Impact on ethanol-induced stimulation, corticosterone respone, and barin monoamine levels. Journal of Psychopharmacology, 34(4):412-419. doi: 10.1177/0269881 11990 0983.
Fennerty, M. B., Castell, D., Fendrick, A.M., Halpern, M., Johnson, D., Kahrilas, P.J.,& et al. (1996).The diagnosis and treatment of gastroesophageal reflux disease in a managed care environment, Suggested disease management guidelines. Arch Intern Med 156(5):477-484.doi: doi: 10.1001 /archinte.1996.00440050019003.
Goodnight, J. R. M. (2016). Returning to presence: the effects of mindfulness on emotion regulation following worry among individuals with analogue generalized anxiety disorder.Dissrrtation, Gorgia State University.http://scholarworks.gsu.edu/psych_diss/163.
Gruszczynski,W. (2008). Psychological factors in the course of gastroesophageal reflux disease and irritable bowel syndrome. Gastroenterology, 15(4): 213-217. https://doi.org/10.1016/j.bbi.2015.06.143.https://doi.org/10.1053/j.gastro.2017.07.045.
Janusek, L. W., Tell, D., & Mathews, H. L. (2015).Mindfulness based stress reduction improves psychological well-being and restores immune function in women with breast cancer, from diagnosis through 6-months post-cancer treatment. Brain, Behavior and Immunity, 49:e37-e38.
Kabat-Zinn, J. (2013). Full catastrophe living: Using the wisdom of yourbody and mind to face stress, pain, and illness. New York, NY:Delta.
Kamolz,T., Pointner, R., & Velanovich, V. (2003). The impact of gastroesophageal reflux disease on quality of life. Surgical Endoscopy and Other Interventional Techniques, 17(8): 1193-1199.
Khan, S., & Orenstein, S. R. (2018). Current and Future Developments in Surgery. Oesophago-gastric Surgery, 1:189-232.
Kim, Y. S., Kim, N.,& Kim, G .H. (2016).Sex and gender differences in gastroesophageal reflux disease. Journal of Neurogastroenterology and Motility, 22(4):575-588.doi:10.5056/ jnm 16 138.
Langer, Á. I., Schmidt, C., Mayol, R., Díaz, M., Lecaros, J., Krogh, E., & Villar, M. J. (2017). The effect of a mindfulness-based intervention in cognitive functions and psychological well-being applied as an early intervention in schizophrenia and high-risk mental state in a Chilean sample: study protocol for a randomized controlled trial. Trials, 18(1):233.doi:10. 1186 /s13063-017-1967-7.
Lindsay, E. K., & Creswell, J.D. (2019).Mechanisms of mindfulness training: Monitor and Acceptance Theory (MAT). Clinical Psychology Review, 28:120-125. https:// doi.org/10.1016/j.copsyc.2018.12.004.
Martinucci, I., Natilli, M., Lorenzoni ,V., Pappalardo,L., Monreale, A., Turchetti, G., Pedreschi,D., Marchi, S., Barale ,R.,& Bortoli,N. (2018). Gastroesophageal reflux symptomsamong Italian university students: epidemiology and dietary correlates using automatically recorded transactions. BMC Gastroentero,116.
McDonald, J. W., Feagan, B. G., Jalan, R., & Kahrilas, P. J. (2019). Evidencebased gastroenterology and hepatology. Wiley - Blackwell.
Nojkov, B., Rubenstein, JH., Adlis, SA., Shaw,MJ., Saad,R., Rai, J.,& et al. (2008).The influence of co-morbid IBS and psychological distress on outcomes and quality of life following PPI therapy in patients with gastro-oesophageal reflux disease. Aliment Pharmacol Ther, 27(6): 473-482. https://doi.org /1 0.1111/j.1365-2036.2008.03596.x.
Orzechowska, A., Wysokinski, A., Talarowska, M., Zboralski, K., &Gruszczynski,W. (2008). Psychological factors in the course of gastroesophageal reflux disease and irritablebowel syndrome. Gastroenterology, 15(4): 213-217.
Pourhoseingholi, A., Pourhoseingholi M., Moghimi-Dehkordi,B., Barzegar, F., Safaee,A., Vahedi,M.,& et al. (2012). Epidemiological features of gastro-esophageal reflux disease in Iran based on general population. Gastroenterogyl and Hepatology from Bed to Bench,5(1):54 -59.doi: doi:10.22037/ ghfbb .v5i1.228.
Putwain, D., Remedios, R., &Symes W. (2016). The appraisal of fear appeals as threatening or challenging: Frequency of use, academic selfefficacy and subjective value. Educational Psychology, 36(9):1670-1690. doi:10.1080/01443410. 2014 .963028.
Richter, J. E,& Rubenstein, J.H. (2018). Presentation and epidemiology of gastroesophageal reflux disease. Gastroenterology, 154:267-276.
Rubenstein, J. H., Nojkov, B., Korsnes,S., Adlis, S.A., Shaw, M.J., Weinman,B.,& et al. (2007). Oesophageal hypersensitivity is associated with features of psychiatric disorders and the irritable bowel syndrome. Aliment Pharmacol Ther,26(3):443-452. doi: 10.1111 /j.1365-2036.2007.03393.x.
Ruggeri, K., Garcia-Garzon, E., Maguire, A., Matz, S., & Felicia, A. (2020).Well-being is more than happiness and life satisfaction: a multidimensional analysis of 21 countries.Health and Quality of Life Outcomes 18, 192.
Sadeghi, K., Foroughi, A. A., Bazani, M., Amiri. S., &Parvizifard, A. (2019). Effectiveness of Self Help Mindfulness on Depression, Anxiety and Stress. International Journal ofApplied Behavioral Sciences )IJABS), 5, 4, 10-18.
Segel, R. D. (2010).The mindfulness solution. New York. Guilford. 
Shahidi, S., Akbari, H., & Zargar, F. (2017).Effectiveness of mindfulness-based stress reduction on emotion regulation and Shapiro,M.., Simantov, R., Yair ,M., Leitman, M., Blatt, A., Scapa,E., &Broide, E. (2012). Comparison of central and intraesophageal factorsbetween gastroesophageal reflux disease (GERD) patientsand those with GERD-related noncardiac chest pain. DisEsophagus,25(8):702-708. Doi :10 .1111/j.1442-2050.2011.0131 7. x.
Shapiro, S. L., &Carlson, L. E.,& Astin, J. A., & Freedman, B. (2006).Mechanisms of mindfulness. clinical psychology,62(3): 373-386.doi:10.1002/jclp.20237.
Sola-Carmona, J. J., Lopez-Liria, R., Padilla-Góngora, D., Daza, M. T., & Sánchez-Alcoba, M. A. (2013). Anxiety, psychological well-being and self-esteem in Spanish families with blind children. A change in psychological adjustment?. Research in developmental disabilities,34(6) :1886-1890.doi:10.1016 /j.ridd. 2013 .03.002.
Tennur Yerlish, L. (2015).Physical activity levels and psychological well- Being:A case study o university students.Procedia Social and Behavioral Sciences, 186:739-743.doi:10.1016/j.sbspro.2015.04.122 test anxiety in female high school students. Journal of Education and Health Promotion,6(1):87.doi: 10.4103/jehp.jehp_98_16.
Thurston, M. D., Goldin, P., Heimberg, R., & Gross, J. J. (2017). Self-views in social anxiety disorder: The impact of CBT versus MBSR. Journal of Anxiety Disorders,47:83-90.
Wang,Y.K., Hsu, W.H., Wang, S., Lu, C.Y., Kuo,F., Su, Y.,& et al. (2013). Current pharmacological management of gastroesophageal reflux disease. Gastroenterology Research and Practice, 2: 1-12.doi:10.1155/2013/983653.