با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی روان شناسی، گروه روان شناسی، دانشکده ی علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

2 دانشجوی دکتری تخصصی روان شناسی بالینی، گروه روان شناسی، دانشکده ی علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

3 استادیار، گروه علوم تربیتی، دانشکده ی علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

4 کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن، رودهن، ایران.

چکیده

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر خودشفقتی بر اجتناب تجربه­ای و آمیختگی شناختی بیماران سرطانی با علائم افسردگی صورت گرفت. روش: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و طرح آن به‌صورت پیش‌آزمون – پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه­ی آماری پژوهش، شامل تمامی بیماران مبتلا به سرطان مراجعه‌کننده به بیمارستان ولیعصر تبریز و مطب چندین نفر از متخصصان شهر تبریز در سه‌ماهه‌ سوم سال 1398، بودند که دارای علائم افسردگی بودند. نمونه­ی پژوهش 30 نفر بودند که به‌صورت نمونه­گیری در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی به گروه­های آزمایش و کنترل به‌صورت یکسان گمارش شدند. گروه آزمایش به‌صورت گروهی، در 8 جلسه دوساعته، تحت درمان مبتنی بر خودشفقتی قرار گرفتند، درحالی‌که اعضای گروه کنترل هیچ‌گونه مداخله­ی درمانی دریافت نکردند. ابزارهای جمع­آوری داده­ها، پرسشنامه­ی پذیرش و عمل برای سنجش اجتناب تجربه­ای و پرسشنامه­ی آمیختگی شناختی بودند. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های پژوهش حاضر از تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که درمان مبتنی بر خودشفقتی در کاهش اجتناب تجربه­ای (03/0>P) و آمیختگی شناختی (01/0>P) بیماران مبتلا به سرطان دارای علائم افسردگی تأثیر معناداری داشته است. نتیجه‌گیری: می­توان نتیجه گرفت که درمان مبتنی بر خودشفقتی، روشی مؤثر در کاهش اجتناب تجربه­ای و آمیختگی شناختی بیماران مبتلا به سرطان دارای علائم افسردگی بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Compassion-Focused Therapy on Experiential Avoidance and Cognitive Fusion of Cancer Patients with Depressive Symptoms

نویسندگان [English]

  • Maryam Parnian Khooy 1
  • Leila Kehtary 2
  • Ali gharadaghi 3
  • Maryam Eidi 4

1 Ph. D student of Psychology, Department of Psychology, Faculty of Education Sciences and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran.

2 Ph. D student of Clinical Psychology, Department of Psychology, Faculty of Education Sciences and Psychology, University of Tabriz,, Tabriz,, Iran.

3 Assistant Professor, Department of Education sciences, Faculty of Education Sciences and Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran.

4 M.A. in Clinical Psychology, Islamic Azad University of Rudehen, Rudehen, Iran.

چکیده [English]

Objective: The purpose of this study was to determining the effectiveness of Compassion-Focused therapy on experiential avoidance and cognitive fusion of cancer patients with depression symptoms. Method: The study was a quasi – experimental design with pre test - post test experimental and control groups. The statistical population of this study was all the cancer patients who refered to the Valiasr Hospital in Tabriz and the offices of several Specialists in Tabriz during the third quarter of 2019. The sample consisted of 30 patients, who were selected with available sampling method. The sample of 30 participants were placed randomly assigned to experimental and control groups, thus 15 patients in the experimental group and 15 patients in the control group. The experimental group received Compassion-Focused therapy in 8 sessions of two hours, while the control group did not receive any intervention. For collecting data, Acceptance and action Questionnaire-II for experiential avoidance measurement, cognitive fusion questionnaire were used. The Data were analyzed with Covariance method. Findings: The results showed that compassion-focused therapy had a significant effect on reducing the experiential avoidance (P<0.03) and cognitive fusion (P<0.01) in cancer patients with depression symptoms. Conclusion: Therefore, it can be concluded that compassion-focused therapy is an effective intervention to reduce the experiential avoidance and cognitive fusion in cancer patients with depression symptoms.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Compassion-Focused therapy
  • experiential avoidance
  • cognitive fusion
  • depression
  • cancer patients
اکبری، محبوبه؛ لطفی کاشانی، فرح (1396). اثربخشی روان‌درمانی چهار عاملی بر افزایش احقاق جنسی زنان مبتلا به سرطان پستان. نشریه علمی روانشناسی سلامت، 6 (3)، 73-57. حشمتی، رسول؛ ناصری، الهه؛ پرنیان خوی، مریم (1397). نقش سرکوبگری عاطفی و توانمندی ایگو در پیش‌بینی مصرف و عدم مصرف سیگار در بیماران مبتلا به سرطان. نشریه علمی روانشناسی سلامت، 7 (4)، 19-7.
 سادوک، بنجامین؛ سادوک، ویرجینیا (1387). خلاصه روانپزشکی. (ترجمه فرزین رضائی)، تهران: انتشارات ارجمند.
سلطانی، اسماعیل؛ مؤمن‌زاده، سیروس؛ حسینی، سیده زهره؛ بحرینیان، سید عبدالمجید (1395). مشخصات روان­سنجی پرسشنامه آمیختگی شناختی. پژوهنده، 21 (5): 297-290
سلیمی، آرمان؛ ارسلان ده، فرشته؛ زهرا کار، کیانوش؛ داورنیا، رضا؛ شاکرمی، محمد (1397). اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر سلامت روان زنان مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس. مجله افق دانش، 24 (2)، 131-125.
شریعتی، مریم؛ حمید، نجمه؛ هاشمی، سید اسماعیل؛ بشلیده، کیومرث؛ مرعشی، سید علی (1395). اثربخشی درمان مبتنی بر مهرورزی بر افسردگی و خود انتقادی دانشجویان دختر. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 17 (1)، 50-43.
کهتری، لیلا؛ حشمتی، رسول؛ پورشریفی، حمید (1397). بررسی روابط ساختاری افسردگی بر مبنای اجتناب تجربه­ای و سرکوبگری عاطفی: نقش میانجی شفقت بر خود. مجله روان­پزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 24 (3)، 296-284.
موسوی، سیده حکیمه؛ باقریان سرارودی، رضا؛ مسچی، فرحناز؛ خلعتبری، جواد؛ تاجری، بیوک (1399). نقش میانجی تاب‌آوری در رابطه بین سواد سلامت و کیفیت زندگی اختصاصی در بیماران مبتلا به سرطان پستان. نشریه علمی روانشناسی سلامت، 9 (1)، 94-79.
 
Association A. P. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM 5). American psychiatric publication.
Biglan, A., Gau, J. M., Jones, L. B., Hinds, E., Rusby, J. C., Cody, C., & Sprague, J. (2015). The role of experiential avoidance in the relationship between family conflict and depression among early adolescents. Journal of contextual behavioral science, 4(1), 30-36.‏
Bond F. W, Hayes S. C, Baer R. A, Canpenter K. M, Guenole N, Orcutt H. K, Walts T, Zettle R. D. (2011). Preliminary psychometric properties of the acceptance and action questionnaire-II: A revised measure of psychological inflexibility and experiential avoidance. Behavior therapy; 42 (4): 676-88.
Bond, F. W., Hayes, S. C., Baer, R. A., Carpenter, K. M., Guenole, N., Orcutt, H. K., & Zettle, R. D. (2011). Preliminary psychometric properties of the Acceptance and Action Questionnaire–II: A revised measure of psychological inflexibility and experiential avoidance. Behavior therapy, 42(4), 676-688.‏
Boyes, A.W., Girgis, A., D’Este, C. A., Zucca, A. C., Lecathelinais, C., Carey, M. L. (2013). Prevalence and predictors of the short-term trajectory of anxiety and depression in the first year after a cancer diagnosis: A population-based longitudinal study. Journal of Clinical Oncology, 31, 2724–2729. [Cross Ref] [PubMed].
Conley C, Bishop B, Andersen B. (2016). Emotions and emotion regulation in Breast cancer survivorship. HealthCare, 4, 56: 1-22.
Ferlay, J., Soerjomataram, I., Dikshit, R., Eser, S., Mathers, C., Rebelo, M., ...& Bray, F. (2015). Cancer incidence and mortality worldwide: sources, methods and major patterns in GLOBOCAN 2012. International journal of cancer, 136(5).
Gilbert P. (2010). The compassionate mind: A new approach to life’s challenges. Oakland: New Harbinger.
Gillanders D. T, Bolderston H, Bond F. W, Dempster M, Flaxman P. E, Campbell L, et al. (2014). The development and initial validation of the cognitive fusion questionnaire. Behavior therapy; 45(1): 83-101.
Gillanders D. T, Sinclair A. A. K, MacLean M, Jardine K. (2015). Illness cognitions, Cognitive fusion, avoidance and self-compassion as predictors of distress and quality of life in a heterogeneous of adults, after Cancer. Journal of contextual behavioral science; 4: 300-311.
Hayes S. C, Strosahl K. D, Wilson K. G. (2011). Acceptance and commitment therapy: The process and practice of mindful change. 2nd ed. New York: Guilford press.
Hinz, A., Herzberg, P. Y., Lordick, F., Weis, J., Faller, H., Brahler, E., Harter, M., Wegscheider, K., Geue, K., Mehnert, A. (2019). Age and gender differences in anxiety and depression in cancer patients compared with the general population. European Journal of cancer care, 1-11.
Kashdan T. B, Barrios V, Forsyth J. P, Steger M.F. (2006). Experiential avoidance as a generalized psychological vulnerability: Comparisons with cooping and emotion regulation strategies. Behavior research and therapy; 44 (9): 1301-2.
Mathews, A., Ridgeway, V., Warren, R., Britton, P. (2002). Predicting worry following a diagnosis of breast cancer. Psycho-Oncology, 11, 415-8.
Neff K.D, Germer C.K. (2013). A pilot study and randomized controlled trial of the mindful self-compassion program. Journal of clinical psychology; 69: 28-44.
Neff K.D, Mc Gehee P. (2010). Self-compassion and psychological resilience among adolescents and young adults. Self and identity; 9: 225-240.
NOORBALA, Fatemeh, et al. Effectiveness of compassionate mind training on depression, anxiety, and self-criticism in a group of Iranian depressed patients. Iranian journal of psychiatry, 2013, 8.3: 113.‏
Weinberger, M. I., Bruce, M., Roth, A., Breitbart, W., Nelson, C. (2011). Depression and barriers to mental health care in older cancer patients. International Journal of Geriatric Psychiatry, 26(1), 21-26.
World Health Organization (WHO). What is cancer? [Cited 2017 APR 21]. Available from: http://www. who.int/cancer/en.