روانشناسی سلامت

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

بررسی الگوی عدم تعادل تلاش-پاداش و تقاضا-کنترل-حمایت در بروز علایم روان‌تنی

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

2 دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

3 استادیار گروه روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

4 کارشناسی ارشد روانشناسی صنعتی و سازمانی دانشگاه شهید چمران اهواز

5 آموزش و پرورش

چکیده

هدف: با توجه به اینکه در محیط های کاری میزان استرس شغلی و به تبع آن میزان بیماری­های ناشی از استرس بسیار افزایش یافته است، بنابراین پژوهش حاضر نقش دو الگوی عدم تعادل تلاش-پاداش و تقاضا-کنترل-حمایت را در بروز علایم روان­تنی در کارکنان یک شرکت در اهواز مورد بررسی قرار داده است.
روش: جامعه آماری پژوهش شامل کارکنان یک شرکت در اهواز بودند که در سال 1392 در این شرکت مشغول بکار بودند که از میان آنها 202 نفر به روش تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند و به مقیاس عـدم تـوازن تـلاش-پـاداش، پرسشنامه محتوای شغل، و پرسشنامه­ی بروز علایم روان­تنی در محیط غیربالینی پاسخ دادند. ارزیابی الگوی پیشنهادی با استفاده از روش الگویابی معادلات ساختاری (SEM) و بااستفاده از نرم­افزارهای SPSSویراست 18 وAMOS  ویراست 18 انجام گرفت. جهت آزمودن اثرهای واسطه­ای در الگوی پیشنهادی نیز از روش بوت استراپ استفاده شد.
یافته­ها: یافته­های پژوهش نشان­دهنده برازش نسبتاً خوب الگوهای پیشنهادی با داده­ها بود. همچنین نقش میانجی­گر تعهدافراطی در الگوی عدم تعادل تلاش-پاداش و حمایت اجتماعی در الگوی تقاضا-کنترل-حمایت در بروز علایم روان­تنی مورد تأیید قرار گرفت.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج، متغیرهای بکاررفته در این پژوهش و به­ویژه متغیرهایی که دارای نقش میانجی بودند باید در برنامه­ریزی و سیاست­گذاری­های سازمانی، جهت کاهش بیماری­های شغلی و افزایش سلامت کارکنان، مورد توجه قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigate Effort-Reward Imbalance and Demand-Control-Support Model in Accession of Psychosomatic Symptoms

نویسندگان [English]

  • Mohammad Babamiri 1
  • Abdolkhazem Nesi 2
  • Nasrin Arshadi 3
  • Azita Zahiri 4
  • Afahin Talebyan 5

چکیده [English]

Objective: With respect to increase of job stress and disease that arise from stress in work environments, purpose of this study was investigated the role of effort-reward imbalance and demand-control-support model in accession of psychosomatic symptoms at staff of a company in Ahwaz.
 
Method: The statistical population comprised of all personnel of a company in Ahwaz who worked at 1392. The sample consisted of 202 employees, who were selected by simple random sampling method and answered to the effort-reward imbalance, job content, and psychosomatic symptoms in nonclinical context questionnaires. Fitness of the proposed model was examined through structural equation modeling (SEM), using SPSS-18 and AMOS-18 software packages. The indirect effects were tested using the bootstrap procedure.
 
Results: Findings indicated that the proposed model fit the data properly. Also mediating role of overcommitment in effort-reward imbalance model and mediating role of social support in demand-control-support model were confirmed.
 
Conclusion: With respect to the results, variables that apply at this study, special variables that had a mediating role should be regarded at schedules to reduce job ills and increase of staff health.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Job stress
  • Job Content
  • Effort-Reward Imbalance
  • Psychosomatic Symptoms
مراجع
ـ جوهری فرد، ر. (1390). مقدمه‌ای بر پزشکی روان‌تنی. اهواز: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی.
ـ سارافینو، ا.پی. (2002). روا­­ن­شناسی سلامت. ترجمه الهه میرزایی و همکاران (1384). تهران: انتشارات رشد.
 
- Andre-Peterson, L.; Engstrom, G.; Hedblad, B.; Janzon, L. & Rosvall, M. (2007). “Support at work and the risk of myocardial infarction and stroke in women and men”. Social Science & Medicine, 64, 830-841.
- Araujo, T.M. & Karasek, R. (2008). “Validity and reliability of the job content questionnaire in formal and informal jobs in Brazil”. Scandinavian Journal of Work, Environment and Health Supplements, 6, 52-59.
- Asnani, V.; Pandey, U.D. & Sawhney, M. (2004). “Social support and occupational health of working women”. Journal of Health Management, 6, 129-139.
- Brouwers, A.; Evers, W.J.C. & Tomic. W. (2000). Self-efficacy in eliciting social support and burnout among secondary-school teachers. Journal of Applied Social Psychology, 31(7), 1474-91.
 
69
- Chandru, M.S. (2011). Effectiveness of structured teaching program on knowledge regarding healthy life style to prevent selected psychosomatic disorders among selected industrial workers at Hasan. Unpublished dissertation, Government College of Nursing.
- Creed, F. & Barsky, A. (2004). “A systematic review of the epidemiology of somatization disorders and hypochondriasis”. Journal of Psychosomatic Research, 56, 391-408.
- Hiller, W. & Fichter, M.M. (2004). “High utilizers of medical care: a crucial sub-group among somatizing patients”. Journal of Psychosomatic Research, 56, 437-43.
- Huibers, M.J.H.; Beurskens, A.J.H. M.; Van Schayck, C.P.; Bazelmans, E.; Metsemakers, J.F.M.; Knottnerus, J. A. & Bleijenberg, G. (2004). “Efficacy of cognitive-behavioural therapy by general practitioners for unexplained fatigue among employees-randomised controlled trial”. British Journal of Psychiatry, 184, 240-246.
- Hurtienne, J. & Prumper, J. (2003). Stress in the Office: the influence of software-ergonomic quality. in: Harris, D., Duffy, V., Smith, M. & Stephanidis, C. (Eds.), Human Centred Computing. Cognitive, Social, and Ergonomic Aspects. (pp. 63-67). Mahwah, N.J., London: Lawrence Erlbaum Associates.
- Hutton, H.P. (2012). Wellness program variables and stress: An examination of the job demand-control model. Doctoral Thesis. Northcentral University.
- Jonge, J.; Vegchel, N.; Shimazu, A.; Schaufeli, W. & Dormann, C. (2010). “A longitudinal test of the demand-control model using specific job demands and specific job control”. Interactional Journal of Behavioral Medicine, 17 (2), 125-133.
- Karasek, R.; Brisson, C.; Kawakami, N.; Houtman, I.; Bongers, P. & Amick, B. (1998). “The job content questionnaire (JCQ): An instrument for internationally comparative assessments of psychosocial job characteristics”. Journal of Occupational Health Psychology, 3, 322-355.
- Kinman, G. & Jones, F. (2007). “Effort-reward imbalance, over commitment and work-life conflict: testing an expanded model”. Journal of Occupational Health Psychology, 1, 311-318.
- Li, J.; Yang, W. & Cho, S. (2005). “Gender differences in job strain, effort-reward imbalance, and health functioning among Chinese physicians”. Social Science & Medicine, 62, 1066-1077.
- Mein, G.; Martikainen, P.; Stansfeld, S.A.; Brunner, E.J.; Fuhrer, R. & Marmot, M. (2000). “Predictors of early retirement in British civil servants”. Age and Ageing, 29, 529-536.
- Mohr, G. (2000). “The changing significance of different stressors after the announcement of bankruptcy. A longitudinal investigation with special emphasis on job insecurity”. Journal of Organizational Behavior, 21(3), 337-359.
- Murphy, C. A. (2008). Working in a high-performance corporate culture: Effects on employee perspective and health. Doctoral Thesis. Fordham University.
- Niedhammer, I.; Tek, M.L.; Strake, D. & Siegrist, J. (2004). “Effort-reward imbalance model and self-reported health: cross-sectional and prospective findings from the GAZEL cohort”. Social Science Medicine, 58, 1531-1541.
- Ota. A.; Masue. T.; Yasuda, N.; Tsutsumi, A.; Mino, Y. & Ohara, H. (2005). “Association between psychosocial job characteristics and insomnia: an investigation using two relevant job stress models-the demand-control-support (DCS) model and the effort-reward imbalance model”. Sleep Medicine. 2005; 6: 353-8.
- Preckel, D.; Von kanel, R. & Kudielka, B.M. (2005). Overcommitment to work is associated with vital exhaustion. International Archives of Occupational and Environmental Health, 78, 117-122.
- Siegrist, J. (2005). “Social reciprocity and health: new scientific evidence and policy implications”. Psychoneuro- endocrinology, 30, 1033-1038.
 
70
- Siegrist, J.; Starke, D.; Chandola, T.; Godin, I.; Marmot, M.; Niedhammer, I. & Peter, R. (2004). The measurement of effort-reward imbalance at work: European comparisons. Social Science & Medicine, 58, 1483-1499.
- Vaananen, A.; Toppinen-Tanner, S.; Kalimo, R.; Mutanen, P.; Vahtera, J. & Peiro, J.M. (2003). “Job characteristics, physical and psychological symptoms, and social support as antecedents of sickness absence among men and women in the private industrial sector”. Social Science Medicine, 57(5), 807-824.
 
روانشناسی سلامت
دوره 3، شماره 11 - شماره پیاپی 11
مهر 1393
صفحه 55-87
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار