7. نقش روان شناسی سلامت در ارتقای نظام بهداشتی
نازآفرین پاک نهاد؛ مجید صفاری نیا
چکیده
مقدمه: هدف از این مطالعه بررسی اثربخشی کاهش استرس مبتنی بر ذهنآگاهی بر استرس ادراک‌شده، خلق منفی، خودکارآمدی و ادراک درد در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید بود. روش: پژوهش نیمه‌آزمایشی از نوع پیشآزمون - پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید مراجعه‌کننده به بیمارستان شریعتی ...
بیشتر
مقدمه: هدف از این مطالعه بررسی اثربخشی کاهش استرس مبتنی بر ذهنآگاهی بر استرس ادراک‌شده، خلق منفی، خودکارآمدی و ادراک درد در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید بود. روش: پژوهش نیمه‌آزمایشی از نوع پیشآزمون - پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید مراجعه‌کننده به بیمارستان شریعتی تهران بود. از این جامعه، نمونهای به حجم 40 نفر (20 زن و 20 مرد) هدفمندانه انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (10 مرد و 10 زن) و گروه کنترل (10 مرد و 10 زن) گمارده شدند. گروه آزمایش تحت برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهنآگاهی در طول 8 جلسه به مدت 2 ماه، هفته ای یک جلسه 2 ساعته و گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. همچنین گروههای آزمایش و کنترل، مقیاس استرس ادراک‌شده کوهن و همکاران (1983)، مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس لوی بوند و لوی بوند (1995)، مقیاس خودکارآمدی شرر و همکاران (1982) و پرسشنامه درد مک گیل ملزاک (1975) را در مرحله پیشآزمون و پسآزمون تکمیل کردند. برای تجزیه‌وتحلیل دادهها از تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که در مرحله پسآزمون، درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهنآگاهی باعث افزایش معنیدار (001/0 p<) خودکارآمدی و کاهش معنیدار (001/0 p<) استرس ادراک‌شده، خلق منفی و ادراک درد در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید شد. نتیجه‌گیری: کاهش استرس مبتنی بر ذهنآگاهی میتواند در افزایش خودکارآمدی و کاهش استرس ادراک‌شده، خلق منفی و ادراک درد در این بیماران مؤثر واقع شود.
محمدرضا عبدلی بیدهندی
چکیده
مقدمه: مطالعه حاضر با هدف مقایسه اثربخشی روش درمان حساسیت‌زدایی با حرکت چشم و پردازش مجدد و شمارش پیشرونده بر کیفیت زندگی بیماران جراحی بای پس عروق کرونر انجام گرفت. روش: طرح پژوهشی نیمه تجربی و با پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه بیماران تحت جراحی بای پس عروق کرونر مراجعه‌کننده به کلینیک بازتوانی ...
بیشتر
مقدمه: مطالعه حاضر با هدف مقایسه اثربخشی روش درمان حساسیت‌زدایی با حرکت چشم و پردازش مجدد و شمارش پیشرونده بر کیفیت زندگی بیماران جراحی بای پس عروق کرونر انجام گرفت. روش: طرح پژوهشی نیمه تجربی و با پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه بیماران تحت جراحی بای پس عروق کرونر مراجعه‌کننده به کلینیک بازتوانی مرکز قلب تهران بود که نمونهای به تعداد 36 نفر از طریق نمونهگیری در دسترس انتخاب و به‌صورت گمارش تصادفی در گروههای آزمایش و کنترل قرار گرفتند. در گروههای آزمایشی، هر بیمار در 6 جلسه 45 دقیقه‌ای به‌صورت انفرادی تحت درمان قرار گرفت و در گروه کنترل هیچ مداخلهای صورت نگرفت. هر سه گروه مقیاس تأثیر رویداد و آزمون کیفیت زندگی SF-36 را قبل و بعد از مداخله و در پیگیری تکمیل نمودند. دادهها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیری تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج در مرحله پسآزمون نشانگر تفاوت معنادار بین گروه حساسیت‌زدایی و گروه کنترل در زیر مؤلفه مشکلات هیجانی و در مرحله پیگیری نشانگر تفاوت معنادار بین گروه حساسیت‌زدایی و گروه کنترل در مؤلفه‌های عملکرد جسمانی، مشکلات هیجانی، انرژی/ خستگی، بهزیستی هیجانی و درد و تفاوت معنادار گروه شمارش و گروه کنترل در مؤلفه‌های مشکلات هیجانی و بهزیستی هیجانی بود. نتایج هیچگونه تفاوت معناداری بین اثربخشی دو نوع مداخله، بر کیفیت زندگی افراد نشان نداد. نتیجه‌گیری: بنابراین، روش درمان حساسیت‌زدایی و روش شمارش در ارتقای کیفیت زندگی در بیماران جراحی بای پس عروق کرونر مؤثرند.
لیلا راضی؛ داریوش جلالی
چکیده
مقدمه: ادراک از بیماری که نقش مهمی در فرایند درمان و پیروی از دستورات بهداشتی دارد تحت تاثیر عوامل مختلف روانشناختی است. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی راهبردهای مقابله‌ای در رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی و عملکرد خانواده با ادراک از بیماری در بیماران مولتیپل اسکلروزیس (ام‌اس) بود. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی با طرح همبستگی مبتنی ...
بیشتر
مقدمه: ادراک از بیماری که نقش مهمی در فرایند درمان و پیروی از دستورات بهداشتی دارد تحت تاثیر عوامل مختلف روانشناختی است. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی راهبردهای مقابله‌ای در رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی و عملکرد خانواده با ادراک از بیماری در بیماران مولتیپل اسکلروزیس (ام‌اس) بود. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی با طرح همبستگی مبتنی بر تحلیل مسیر و جامعه آماری کلیه بیماران مبتلا به ام‌اس مراجعه‌کننده به مطب‌های متخصصان مغز و اعصاب و همچنین بیمارستان کاشانی شهر شهرکرد در سال 1399 بود که از میان آنها تعداد 250 نفر، به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار جمعآوری داده شامل پرسشنامه ادراک بیماری بردبنت و همکاران، پرسشنامه ویژگی‌های شخصیتی نئو، مقیاس عملکرد خانواده بیشاپ و بالدوین و پرسشنامه راهبردهای مقابله لازاروس و فولکمن بود. دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS-24 و Amos-19 و به روش تحلیل مسیر تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد مدل پژوهش از برازش مناسبی برخوردار است. همچنین نتایج نشان داد راهبردهای مقابله‌ای در رابطه بین روانرنجورخویی، وجدان‌گرایی، توافق‌پذیری، تجربه‌گرایی، برون‌گرایی و عملکرد خانواده با ادراک از بیماری نقش میانجی دارد. نتیجه‌گیری: عملکرد خانواده و ویژگی‌های شخصیتی میتوانند با تاثیرات مثبت بر اتخاذ راهبردهای مقابله‌ای موثر، ادراک بهتری از بیماری را برای فرد به دنبال داشته باشند.
زهرا سلگی؛ آمنه کمرخانی
چکیده
مقدمه: سندرم درد قاعدگی به عنوان یکی از شایعترین مشکلات زنانه علاوه بر پیامدهای بهداشتی - درمانی بر کیفیت زندگی تأثیر منفی می گذارد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر درماندگی روانشناختی و کیفیت خواب دختران دارای سندرم درد قاعدگی انجام شد. روش: پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیشآزمون - پسآزمون ...
بیشتر
مقدمه: سندرم درد قاعدگی به عنوان یکی از شایعترین مشکلات زنانه علاوه بر پیامدهای بهداشتی - درمانی بر کیفیت زندگی تأثیر منفی می گذارد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر درماندگی روانشناختی و کیفیت خواب دختران دارای سندرم درد قاعدگی انجام شد. روش: پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیشآزمون - پسآزمون و با گروه کنترل و پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه در سال 1400 بود، که با روش نمونهگیری در دسترس 40 نفر انتخاب و با انتساب تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 20 نفر) قرار گرفتند. برنامه ذهنآگاهی طی 8 جلسه 1 ساعته برای آزمودنیهای گروه آزمایش اعمال شد اما گروه کنترل مداخلهایی دریافت نکرد. دادهها با پرسشنامه غربالگری پیش از قاعدگی، پرسشنامه کیفیت خواب و پرسشنامه درماندگی روانشناختی گردآوری شد. جهت تحلیل دادهها از آمار توصیفی و تحلیل واریاس با اندازهگیری مکرر و نرمافزار آماری SPSS استفاده شد. یافته‌ها: برنامه آموزش ذهنآگاهی بر کاهش درماندگی روانشناختی در مرحله پسآزمون اثربخش بود (19/74=F، 002/0=P و 67/0=Eta). بین میانگین نمره کیفیت خواب آزمودنیهای دو گروه نیز در مرحله پسآزمون تفاوت معنادار بود (85/13=F، 001/0=P و 58/0=Eta). تأثیرات مثبت آموزش ذهنآگاهی در مرحله پیگیری برای متغیرهای پژوهش پایدار بود. نتیجه‌گیری: میتوان نتیجه گرفت که آموزش ذهنآگاهی روشی مؤثر در بهبود کیفیت خواب و سلامت روانشناختی مبتلایان به درد قاعدگی بوده است.
معصومه کاظمی؛ مژگان آگاه هریس؛ محمد جلالی؛ عزت اله کردمیرزا
چکیده
مقدمه: هدف مطالعه حاضر مقایسه اثربخشی آموزش اتوژنیک و تنشزدایی پیشرونده عضلانی بر درد و آنزیمهای قلبی زنان مبتلا به درد قفسه سینه بود. روش: پژوهش حاضر آزمایشی از نوع پیشآزمون -پسآزمون با گروه کنترل و پیگیری سه ماهه بود. جامعهی آماری شامل تمامی زنان مبتلا به درد قفسه سینه در شهر کرج در سال 1400 بودند. روش نمونهگیری هدفمند ...
بیشتر
مقدمه: هدف مطالعه حاضر مقایسه اثربخشی آموزش اتوژنیک و تنشزدایی پیشرونده عضلانی بر درد و آنزیمهای قلبی زنان مبتلا به درد قفسه سینه بود. روش: پژوهش حاضر آزمایشی از نوع پیشآزمون -پسآزمون با گروه کنترل و پیگیری سه ماهه بود. جامعهی آماری شامل تمامی زنان مبتلا به درد قفسه سینه در شهر کرج در سال 1400 بودند. روش نمونهگیری هدفمند بود و 60 نفر از بیماران مبتلا به درد قفسه سینه در بیمارستان شهید رجائی کرج انتخاب شدند و در سه گروه آموزش اتوژنیک، آموزش تنشزدایی پیش رونده عضلانی و گروه کنترل قرار گرفتند. آموزش اتوژنیک 12 جلسه 90 دقیقه ای و مداخله تنشزدایی پیشرونده عضلانی نیز شامل 8 جلسه 2 ساعته بود. برای ارزیابی متغیرهای پژوهش از پرسشنامههای شدت درد مک گیل و فاجعه سازی درد استفاده شد. برای اندازه گیری آنزیمهای قلبی از کیت تروپونین و کراتینین فسفوکیناز (CPK-MB) استفاده شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از روشهای تحلیل کوواریانس و آزمون تعقیبی انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد تنشزدایی پیشرونده عضلانی در مقایسه با آموزش اتوژنیک بر کاهش درد اثربخشی بیشتری دارد (05/0> p) و بین آموزش اتوژنیک و تنشزدایی پیشرونده عضلانی بر آنزیمهای قلبی، تفاوت معنیداری وجود نداشت (05/0p<). نتیجه‌گیری: با توجه به اثربخشی بیشتر تنشزدایی پیشرونده عضلانی بر کاهش درد پیشنهاد میشود کارشناسان مربوطه جهت کاهش شدت درد بیماران مبتلا به درد قفسه سینه از تنشزدایی پیشرونده عضلانی استفاده کنند.
علی افشاری؛ فاطمه کاظمی مهیاری
چکیده
مقدمه: این پژوهش با هدف مقایسه مؤلفه‌های شخصیت، نشخوار فکری و خودشفقتورزی در بیماران مبتلا به میاستنی گراویس و افراد عادی انجام شد. پژوهشحاضر از نوع کاربردی و علی-مقایسهای است. روش: جامعه آماری شامل کل بیماران دارای اختلال میاستنی گراویس شهر تهران بود. با استفاده از روش نمونهبرداری در دسترس 100 نفر (50 بیمار مبتلا به میاستنی ...
بیشتر
مقدمه: این پژوهش با هدف مقایسه مؤلفه‌های شخصیت، نشخوار فکری و خودشفقتورزی در بیماران مبتلا به میاستنی گراویس و افراد عادی انجام شد. پژوهشحاضر از نوع کاربردی و علی-مقایسهای است. روش: جامعه آماری شامل کل بیماران دارای اختلال میاستنی گراویس شهر تهران بود. با استفاده از روش نمونهبرداری در دسترس 100 نفر (50 بیمار مبتلا به میاستنی گراویس و 50 فرد عادی) در نظر گرفته شد. ابزارهای پژوهش شامل سیاهه شخصیتی نئو (کوستا و مککریف 1985)، سیاهه نشخوار فکری (نولن-هوکسما، 1991) و مقیاس خودشفقتورزی (نف و براتوس، 2003) بود. برای تحلیل دادهها از روش آزمون تحلیل واریانس یکراهه استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد بین بیماران مبتلا به میاستنی گراویس و افراد عادی از لحاظ مؤلفه‌های شخصیت، نشخوار فکری و خودشفقتورزی تفاوت معنادار وجود دارد (01/0>P). نتیجه‌گیری: بنابراین تلاش در راستای بررسی نشخوار فکری و روانآزرده میتواند گامی مهم جهت ارتقای سلامت روانی بیماران میاستنی /گراویس باشد.
سیاوش کیانی؛ پرویز صباحی؛ شاهرخ مکوند حسینی؛ پروین رفیعی نیا؛ محمودرضا آل بویه
چکیده
مقدمه: هدف این پژوهش مقایسه اثربخشی درمان مبتنیبر پذیرش و تعهد و درمان شناختی - رفتاری مثبتنگر بر آشفتگیهای روانشناختی بیماران مبتلا به درد مزمن بود. روش: پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی ﺑﺎ ﭘﻴﺶ ﺁﺯﻣﻮﻥ-ﭘﺲ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻭ پیگیری به مدت 3 ماه ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﮔﺮﻭﻩ گواه بود. نمونه این پژوهش شامل 45 نفر از بیماران مبتلا به درد مزمن مراجعه‌کننده ...
بیشتر
مقدمه: هدف این پژوهش مقایسه اثربخشی درمان مبتنیبر پذیرش و تعهد و درمان شناختی - رفتاری مثبتنگر بر آشفتگیهای روانشناختی بیماران مبتلا به درد مزمن بود. روش: پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی ﺑﺎ ﭘﻴﺶ ﺁﺯﻣﻮﻥ-ﭘﺲ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻭ پیگیری به مدت 3 ماه ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﮔﺮﻭﻩ گواه بود. نمونه این پژوهش شامل 45 نفر از بیماران مبتلا به درد مزمن مراجعه‌کننده به بیمارستان حضرت رسول اکرم شهر تهران بود؛ که به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی در ﺩﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ﻭ ﻳﻚ ﮔﺮﻭﻩ گواه ﮔﻤﺎﺷﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ. ﺳﻪ ﮔﺮﻭﻩ، مقیاس افسردگی، اضطراب، استرس (21DASS-) را ﺩﺭ ﺳﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﻴﺶﺁﺯﻣﻮﻥ، ﭘﺲﺁﺯﻣﻮﻥ ﻭ پیگیری ﺗﻜﻤﻴل نمودند. ﺩﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﻃﻲ 8 جلسه 90 دقیقه‌ای، هفتهای یک جلسه تحت مداخله درمان مبتنیبر پذیرش و تعهد و درمان شناختی-رفتاری مثبتنگر قرار گرفتند و گروه گواه هیچ مداخلهای صورت نگرفت. در پایان از هر سه گروه پسآزمون به عمل آمد. دادهها به کمک 25-SPSS و با استفاده از شاخصهای آمار توصیفی و روش اندازهگیری مکرر تجزیه‌وتحلیل شد. یافته‌ها: بین درمان مبتنیبر پذیرش و تعهد و درمان شناختی-رفتاری مثبتنگر با گروه گواه بر آشفتگیهای روانشناختی بیماران مبتلا به درد مزمن تفاوت معناداری وجود داشت (001/0>P). اما بین درمان مبتنیبر پذیرش و تعهد و درمان شناختی-رفتاری مثبتنگر بر آشفتگیهای روانشناختی بیماران مبتلا به درد مزمن تفاوت معناداری وجود نداشت (05/0<P). نتیجه‌گیری: درمان مبتنیبر پذیرش و تعهد و درمان شناختی - رفتاری مثبتنگر میتوانند به‌عنوان ﺭﻭﺵهای مداخلهای ﻣﺆﺛﺮﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﺎﻫﺶ آشفتگیهای روانشناختی ﺩﺭ ﺑﻴﻤﺎﺭﺍﻥ ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺩﺭﺩ ﻣﺰﻣﻦ بکار روند
7. نقش روان شناسی سلامت در ارتقای نظام بهداشتی
حسین زارع؛ آزاده ثابتی
چکیده
مقدمه: مطالعه‌ی حاضر با هدف پیش‌بینی سوگ پیچیده بر اساس انعطافپذیری شناختی با نقش میانجی تنظیم شناختی هیجان در بازماندگان کووید 19صورت گرفت.روش: این مطالعه توصیفی از نوع همبستگی با روش تحلیل مسیر بود. جامعهی آماری شامل کلیه‌ی افراد داغداری بود که از ابتدای شیوع کرونا در سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰یکی از بستگان نزدیک یا اعضای خانواده‌ی ...
بیشتر
مقدمه: مطالعه‌ی حاضر با هدف پیش‌بینی سوگ پیچیده بر اساس انعطافپذیری شناختی با نقش میانجی تنظیم شناختی هیجان در بازماندگان کووید 19صورت گرفت.روش: این مطالعه توصیفی از نوع همبستگی با روش تحلیل مسیر بود. جامعهی آماری شامل کلیه‌ی افراد داغداری بود که از ابتدای شیوع کرونا در سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰یکی از بستگان نزدیک یا اعضای خانواده‌ی خود را به‌دلیل ابتلا به کرونا از دست دادند. بر این اساس ۲۰۰ فرد بازمانده و عزادار نمونهی پژوهش را تشکیل داد. در این مطالعه از سه پرسشنامه؛ تنظیم شناختی- هیجانی گارنفسکی و همکاران، انعطافپذیری شناختی دنیس ووندروال و تجربه سوگ بارت و اسکات استفاده شد. آمار استنباطی به منظور تحلیل روابط همبستگی توسط نرمافزار SPSS-26 انجام شد و برای ارزیابی دستیابی به مدل برازش شده از نرمافزار ایموس نسخه‌ی 24 استفاده شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین انعطافپذیری شناختی و تجربه‌ی سوگ بازماندگان کووید 10 رابطه‌ی معنادار منفی وجود دارد. بین ابعاد انعطافپذیری شناختی و ابعاد راهبردهای سازش‌نایافته‌ی تنظیم شناختی هیجان بازماندگان کرونا رابطه معنادار منفی وجود دارد (01/0>P). همچنین انعطافپذیری شناختی از طریق نقش میانجی تنظیم شناختی هیجان بر سوگ پیچیده‌ی بازماندگان کرونا تاثیر معنادار دارد (01/0>P). نتیجه‌گیری: در سوگ پیچیده‌ی ناشی از حوادثی مانند کووید 19عوامل روانشناختی و شناختی گوناگونی مانند انعطافپذیری شناختی و تنظیم شناختی هیجان دخیل هستند که روان‌درمان‌گران خصوصاً درمانگران شناختی-رفتاری باید به این موارد توجه و بر عوامل مثبت تاثیرگذار بر کاهش سوگ پیچیده تمرکز کنند و روند درمان بیماران را با استفاده از این عوامل به بهترین صورت مدیریت نمایند.
فرهاد تنهای رشوانلو؛ حسین کارشکی؛ زهرا عسگری
چکیده
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر ارزیابی مدل انگیزشیِ پیش‌بینی رعایت توصیه‌های بهداشتی در همه‌گیری کووید-19 بود. روش: در یک طرح توصیفی-همبستگی، تعداد 306 نفر (204 زن، 102 مرد) از جمعیت عمومی بزرگتر از 18 سال به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. گردآوری دادهها با سیاهه رعایت توصیه‌های بهداشتی، مقیاس ارضا و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی، ...
بیشتر
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر ارزیابی مدل انگیزشیِ پیش‌بینی رعایت توصیه‌های بهداشتی در همه‌گیری کووید-19 بود. روش: در یک طرح توصیفی-همبستگی، تعداد 306 نفر (204 زن، 102 مرد) از جمعیت عمومی بزرگتر از 18 سال به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. گردآوری دادهها با سیاهه رعایت توصیه‌های بهداشتی، مقیاس ارضا و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی، مقیاس احساس عدم اطمینان و تهدید، مقیاس انگیزش رعایت توصیه‌های بهداشتی و مقیاس فشار روانی کسلر صورت گرفت. تجزیه‌وتحلیل داده با مدل‌سازی معادلات ساختاری بر اساس رویکرد حداقل مربعات جزئی انجام شد. یافته‌ها: نتایج حاکی از آن است که انگیزش در رابطه نیازهای روانی برآورده شده با فشار روانی، احساس عدم اطمینان و تهدید و رعایت توصیه‌های بهداشتی نقش واسطه‌ای دارد. فشار روانی و احساس عدم اطمینان و تهدید نیز در رابطه نیازهای روانی ناکام شده و رعایت توصیه‌های بهداشتی نقش واسطه‌ای منفی داشتند. سایر نتایج نشان می‌دهد که نیازهای روانی، انگیزش، فشار روانی و احساس عدم اطمینان و تهدید 33 درصد از تغییرات رعایت توصیه‌های بهداشتی را تبیین می‌کنند. نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد رعایت توصیه‌های بهداشتی در همه‌گیری کووید-19 از عوامل انگیزشی و هیجانی تأثیر می‌پذیرد. بر این اساس دادن فرصت مشارکت در تصمیم‌گیری‌های مرتبط و تدارک سیستم‌های بازخورد در برابر رعایت توصیه‌های بهداشتی با هدف افزایش احساس خودمختاری و شایستگی و کاهش فشارهای روانی مؤثر به نظر می‌رسد.
سیده فرناز صدیقیان؛ منصور حکیم جوادی؛ سجاد رضائی؛ عذرا زبردست
چکیده
مقدمه: نه‌تنها خود چاقی، بلکه آوردههای چاقی نیز مسائلی مؤثر بر سلامت روانی و اجتماعی است که گاهی در کمک به افراد، بر درمان چاقی مقدم شمرده میشوند. انگ چاقی به‌عنوان نگرشهای پیشداورانه نسبت به افراد چاق که میتواند با سلامت روان و نگرانی تصویر بدن زنان با انگ چاقی در ارتباط باشد، از آوردههای مقدم در درمان چاقی است. ورزش ...
بیشتر
مقدمه: نه‌تنها خود چاقی، بلکه آوردههای چاقی نیز مسائلی مؤثر بر سلامت روانی و اجتماعی است که گاهی در کمک به افراد، بر درمان چاقی مقدم شمرده میشوند. انگ چاقی به‌عنوان نگرشهای پیشداورانه نسبت به افراد چاق که میتواند با سلامت روان و نگرانی تصویر بدن زنان با انگ چاقی در ارتباط باشد، از آوردههای مقدم در درمان چاقی است. ورزش و به‌طور مشخص برنامه تمرین ورزش هوازی به‌عنوان تقویتکنندههای کارکردهای روانشناختی و فیزیولوژیک میتواند عاملی مؤثر بر سلامت روان و نگرانی تصویر بدن زنان دارای انگ چاقی تلقی شود. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی برنامه تمرین ورزش هوازی بر سلامت روان و نگرانی تصویر بدن زنان دارای انگ چاقی انجام شد. روش: روش تحقیق حاضر نیمه آزمایشی و از نوع پیشآزمون –پسآزمون تکگروهی است. بدین منظور، 20 نفر زن جوان دارای انگ چاقی بر طبق مصاحبه تشخیصی DSM-5 برای اختلالات خوردوخوراک و پرسشنامه انگ-خود مرتبط با وزن (لیلس و همکاران، 2010) با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس انتخاب و در ابتدا و انتها برنامه تمرین ورزش هوازی با پرسشنامه سلامت عمومی-28 گویه (گلدبرگ و هیلر، 1979) و پرسشنامه نگرانی تصویر بدن (لیتلتون، 2005) ارزیابی شدند. یافته‌ها: با استفاده از آزمون تحلیل واریانس تک و چند‌متغیری، نتایج نشان داد برنامه تمرین ورزش هوازی منجر به افزایش سلامت روان و کاهش نگرانی تصویر بدن زنان دارای انگ چاقی میشود. نتیجه‌گیری: ازاین‌رو میتوان نتیجه گرفت، برنامههای ورزشی میتوانند در کنار مداخلات روانشناختی، در انگ چاقی زنان و ابعاد مرتبط با آن تأثیرگذار باشند.
نرگس رئوفی عادگانی؛ ایلناز سجادیان؛ ناهید رئیسی دهکردی
چکیده
مقدمه: بروز بیماریهای خاص همچون سرطان در فرزندان، سلامت روان مادران را با آسیب جدی مواجه می‌سازد، لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر درمان مبتنی بر شفقت بر خودمراقبتی و خستگی از شفقت مادران دارای کودکان مبتلا به سرطان انجام گرفت. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیشآزمون - پسآزمون با گروه گواه و دوره پیگیری 45 روزه بود. بدین منظور ...
بیشتر
مقدمه: بروز بیماریهای خاص همچون سرطان در فرزندان، سلامت روان مادران را با آسیب جدی مواجه می‌سازد، لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر درمان مبتنی بر شفقت بر خودمراقبتی و خستگی از شفقت مادران دارای کودکان مبتلا به سرطان انجام گرفت. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیشآزمون - پسآزمون با گروه گواه و دوره پیگیری 45 روزه بود. بدین منظور 25 مادر دارای کودکان مبتلا به سرطان مراجعه‌کننده به مرکز آموزشی - درمانی امید اصفهان در سال 1397 به روش نمونهگیری دردسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند (12 مادر در گروه آزمایش و 13 مادر در گروه گواه). گروه آزمایش درمان مبتنی بر شفقت را 8 جلسه 90 دقیقه‌ای، در طی دو ماه و نیم دریافت نمودند اما گروه کنترل تا پایان مرحله پیگیری هیچ مداخلهای دریافت نکرد. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه خودمراقبتی (گالینا و همکاران، 2015) و پرسشنامه کیفیت زندگی حرفه‌ای (استم، ۲۰۰۵) بود. یافته‌ها: نتایج تحلیل کواریانس چندمتغیره نشان داد که درمان مبتنی بر شفقت بر خودمراقبتی و خستگی از شفقت مادران دارای کودکان مبتلا به سرطان در مراحل پسآزمون و پیگیری تأثیر معنادار دارد (001/0>p). نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر پیشنهاد میشود که از درمان مبتنی بر شفقت به عنوان یک روش کارآمد جهت بهبود خودمراقبتی و کاهش خستگی از شفقت مادران دارای کودک مبتلا به سرطان استفاده شود.
محبوبه کربلایی؛ کامران یزدانبخش؛ پروانه کریمی
چکیده
مقدمه: سرطان تهدیدکننده زندگی و چالشی بزرگ برای بهزیستی افراد مبتلا است. هدف این پژوهش پیش‌بینی بهزیستی روانشناختی براساس راهبردهای تنظیم هیجان، انعطافپذیری شناختی و ذهنآگاهی در بیماران سرطانی بود. روش: طرح پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش زنان مبتلا به سرطان مراجعه‌کننده به کمپین، مؤسسات و انجمن ...
بیشتر
مقدمه: سرطان تهدیدکننده زندگی و چالشی بزرگ برای بهزیستی افراد مبتلا است. هدف این پژوهش پیش‌بینی بهزیستی روانشناختی براساس راهبردهای تنظیم هیجان، انعطافپذیری شناختی و ذهنآگاهی در بیماران سرطانی بود. روش: طرح پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش زنان مبتلا به سرطان مراجعه‌کننده به کمپین، مؤسسات و انجمن سرطان در سه ماه اول سال 1398 شهر تهران بود که با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس 119 نفر انتخاب شدند. شرکت‌کنندگان به پرسشنامههای تنظیم شناختی هیجان (گراس و جان، 2003)، انعطافپذیری شناختی (دنیس و واندروال، 2010)، ذهنآگاهی (براوان و رایان، 2003) و بهزیستی روانشناختی (ریف، 1989) به‌صورت داوطلبانه پاسخ دادند. یافته‌ها به‌وسیله نرمافزار SPSS v.21 و روش آماری همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه به شیوه گام‌به‌گام مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که متغیرهای ارزیابی مجدد تنظیم هیجان، انعطافپذیری شناختی و ذهنآگاهی با بهزیستی روانشناختی رابطۀ مثبت و معنادار دارند و رابطۀ مؤلفه سرکوبی تنظیم هیجان با بهزیستی روانشناختی منفی و معنادار بود. نتیجه‌گیری: بهزیستی روانشناختی اثرات مثبتی بر سلامت روان و استقامت بیماران سرطانی در مقابله با بیماری دارد، ازآنجایی‌که تنظیم هیجان، انعطافپذیری شناختی و ذهنآگاهی با بهزیستی روانشناختی ارتباط دارند، ازاین‌رو لازم است این عوامل در درمان بیماران موردتوجه قرار گیرد و مداخلههای مؤثر در این زمینه طرح‌ریزی گردد.
مسلم اصلی آزاد؛ طاهره فرهادی؛ سعیده خاکی
چکیده
مقدمه: بیماری کووید-19 میتواند علاوه بر آسیب‌های فیزیولوژیک، به فرایندهای روانشناختی، شناختی و هیجانی بیماران نیز آسیب جدی وارد سازد. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی واقعیت‌درمانی آنلاین بر استرس ادراک‌شده و اجتناب تجربه‌ای بهبودیافتگان کووید-19 انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون ...
بیشتر
مقدمه: بیماری کووید-19 میتواند علاوه بر آسیب‌های فیزیولوژیک، به فرایندهای روانشناختی، شناختی و هیجانی بیماران نیز آسیب جدی وارد سازد. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی واقعیت‌درمانی آنلاین بر استرس ادراک‌شده و اجتناب تجربه‌ای بهبودیافتگان کووید-19 انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل بیماران بهبودیافته کووید-19 شهر اصفهان در سه‌ماهه تابستان سال 1399 بود. در این پژوهش تعداد 24 بیمار بهبودیافته کووید-19 با روش نمونهگیری گلوله‌برفی انتخاب و با گمارش تصادفی در گروههای آزمایش و گواه گمارده شدند (هر گروه 12 بیمار). گروه آزمایش واقعیت‌درمانی (گلاسر، 2013) را طی یک ماه در 10 جلسه 75 دقیقه‌ای به‌صورت آنلاین دریافت نمودند. پرسشنامههای مورداستفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه استرس ادراک‌شده (کوهن و همکاران، 1983) و پرسشنامه اجتناب تجربه‌ای (بوند و همکاران، 2011) بود. دادههای حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل کوواریانس مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که واقعیت‌درمانی آنلاین بر استرس ادراک‌شده و اجتناب تجربه‌ای بهبودیافتگان کووید-19 تأثیر معنادار داشته (001/0p<) و توانسته منجر به کاهش استرس ادراک‌شده و اجتناب تجربه‌ای بیماران این بیماران شود. نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر میتوان چنین نتیجه گرفت که واقعیت‌درمانی با بهره‌گیری از فنونی همانند تمرکز بر زمان حال، اجتناب از انتقاد افراطی و آموزش مسئولیت‌پذیری میتواند به‌عنوان یک درمان کارآمد در جهت کاهش استرس ادراک‌شده و اجتناب تجربه‌ای بهبودیافتگان کووید-19 مورداستفاده گیرد.
سیف اله آقاجانی؛ مریم پرنیان خوی
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت بر استرس ادراک‌شده و سرکوبگری عاطفی بیماران عروق کرونری قلب صورت گرفت. روش: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و طرح آن به‌صورت پیشآزمون – پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعهی آماری شامل تمامی بیماران عروق کرونر است که به مراکز درمانی شهر تبریز مراجعه کرده بودند و توسط پزشک ...
بیشتر
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت بر استرس ادراک‌شده و سرکوبگری عاطفی بیماران عروق کرونری قلب صورت گرفت. روش: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و طرح آن به‌صورت پیشآزمون – پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعهی آماری شامل تمامی بیماران عروق کرونر است که به مراکز درمانی شهر تبریز مراجعه کرده بودند و توسط پزشک متخصص، تشخیص را دریافت کرده بودند. نمونهی پژوهش 30 نفر بودند که به‌صورت نمونهگیری در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی به گروههای آزمایش و کنترل به‌صورت یکسان گمارش شدند. گروه آزمایش به‌صورت گروهی، در 8 جلسه دوساعته، تحت درمان مبتنی بر شفقت قرار گرفتند، درحالی‌که اعضای گروه کنترل هیچگونه مداخلهی درمانی دریافت نکردند. ابزارهای جمعآوری دادهها، مقیاس استرس ادراک‌شده و پرسشنامه سازگاری وینبرگر بودند. برای تجزیه‌وتحلیل دادههای پژوهش حاضر از تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که درمان مبتنی بر شفقت در کاهش استرس ادراک‌شده (01/0> P) و سرکوبگری عاطفی (01/0> P) بیماران عروق کرونری قلب تأثیر معناداری داشته است. نتیجه‌گیری: میتوان نتیجه گرفت که درمان مبتنی بر شفقت، روشی مؤثر در کاهش استرس ادراک‌شده و سرکوبگری عاطفی بیماران عروق کرونری قلب بوده است.
مداخلات روانشناختی در سلامت و بیماریها
مهناز علی اکبری؛ مریم حسن زاده هنویی؛ احمد علیپور؛ نوشین بیات
چکیده
مقدمه: این مطالعه با هدف تعیین اثربخشی طرحواره درمانی بر سبکهای مقابله‌ای در بیماران آرتریت روماتوئید انجام شد. روش: روش تحقیق حاضر یک طرح نیمه آزمایشی از نوع پیشآزمون – پسآزمون با گروه کنترل بود. تعداد 30 نفر بیمار آرتریت روماتوئید که ملاک‌های ورود به مطالعه را داشتند، به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب و به‌صورت تصادفی ...
بیشتر
مقدمه: این مطالعه با هدف تعیین اثربخشی طرحواره درمانی بر سبکهای مقابله‌ای در بیماران آرتریت روماتوئید انجام شد. روش: روش تحقیق حاضر یک طرح نیمه آزمایشی از نوع پیشآزمون – پسآزمون با گروه کنترل بود. تعداد 30 نفر بیمار آرتریت روماتوئید که ملاک‌های ورود به مطالعه را داشتند، به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب و به‌صورت تصادفی وارد مطالعه شدند. طرحواره درمانی بر اساس مدل ریزو و همکاران انجام شد. بهمنظور توصیف دادههای از شاخصهای آمار توصیفی و برای تحلیل دادههای از شاخصهای آمار استنباطی مانند تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر، کواریانس چند متغیری و کورایانس‌های یکراهه در متن مانکوا استفاده شد. یافته‌ها: اثربخشی طرحواره درمانی بر سبکهای مقابله‌ای بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید پایدار میباشد. در همه سبکهای مقابله‌ای بین گروههای مورد پژوهش تفاوت معناداری وجود دارد. بین میانگین نمرات سبکهای مقابله‌ای مسأله مدار، هیجان مدار و اجتنابی در مقایسه مراحل پیشآزمون - پسآزمون و پیشآزمون - پیگیری تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه‌گیری: انجام طرحواره درمانی برای بیماران آرتریت روماتوئید میتوان تا حدودی درد و رنج این ییماران را کاهش داد. پیشنهاد میشود در سیاست نظام بهداشتی درمانی کشور برنامههای برای بکارگیری طرحواره درمانی به منظور کاهش آلام این بیماران صورت گیرد.
آزاده فتحی دوکی؛ لیلا حسن‌نیا؛ محمد کاظم فخری؛ سیده علیا عمادیان؛ الهه فتحی دوکی
چکیده
مقدمه: بیماری دیابت از جمله بیماریهای مزمن میباشد که مشکلات هیجانی میتواند در روند درمان آن تداخل ایجاد کند. این پژوهش با هدف مقایسه اثر بخشی درمان شناختی رفتاری مذهب‌محور (RCBT) و آموزش تاب‌آوری در ابرازگری هیجان بیماران دیابت نوع دو انجام شده است. روش: این پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیشآزمون و پسآزمون و گروه کنترل میباشد ...
بیشتر
مقدمه: بیماری دیابت از جمله بیماریهای مزمن میباشد که مشکلات هیجانی میتواند در روند درمان آن تداخل ایجاد کند. این پژوهش با هدف مقایسه اثر بخشی درمان شناختی رفتاری مذهب‌محور (RCBT) و آموزش تاب‌آوری در ابرازگری هیجان بیماران دیابت نوع دو انجام شده است. روش: این پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیشآزمون و پسآزمون و گروه کنترل میباشد که از میان بیماران دیابت نوع دو مراجعه‌کننده به مراکز خدمات جامع سلامت با روش نمونهگیری هدفمند تعداد 45 نفر به عنوان نمونه نهایی انتخاب شدند و سپس به طور تصادفی ساده در سه گروه 15 نفر شامل دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل گمارده شدند. یک گروه آزمایشی 10 جلسه 60 دقیقه‌ای RCBT و گروه دیگر 9 جلسه 60 دقیقه آموزش تاب‌آوری دریافت کردند. دادهها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیره و آزمون بنفرونی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین گروههای آزمایش و گروه کنترل در پسآزمون ابرازگری هیجان با کنترل پیشآزمون در سطح اطمینان 95 درصد تفاوت وجود دارد (05/p<). همچنین بین دو گروه درمان شناختی - رفتاری مذهب محور و آموزش تاب‌آوری نیز در سطح 95 درصد اطمینان تفاوت وجود ندارد (05/0P<). نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که درمان شناختی - رفتاری مذهب‌محور و آموزش تاب‌آوری در افزایش ابرازگری هیجان بیماران دیابتی موثر است و میتواند به عنوان یک درمان کمکی برای بیماران دیابتی مفید واقع شود.
فاطمه عبداله زاده؛ سیدرضا کامل طباخ فریضنی؛ یحیی فرقانی؛ مسعود نیازی ترشیز؛ حسن عبداله زاده
چکیده
مقدمه: با توجه به اهمیت سخنرانی در جمع و تاثیر منفی اضطراب سخنرانی در موقعیت‌های حرفه‌ای و روزمره، محققان برای کاهش این اضطراب به فناوری‌های جدید مثل واقعیت مجازی و توسعه‌یافته در کنار درمان‌های سنتی روانشناختی روی آورده‌اند. هدف از پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری و فناوری واقعیت توسعه‌یافته بر فاکتورهای جسمانی ...
بیشتر
مقدمه: با توجه به اهمیت سخنرانی در جمع و تاثیر منفی اضطراب سخنرانی در موقعیت‌های حرفه‌ای و روزمره، محققان برای کاهش این اضطراب به فناوری‌های جدید مثل واقعیت مجازی و توسعه‌یافته در کنار درمان‌های سنتی روانشناختی روی آورده‌اند. هدف از پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری و فناوری واقعیت توسعه‌یافته بر فاکتورهای جسمانی و اضطراب سخنرانی دانشجویان میباشد. روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیشآزمون - پسآزمون و گروه کنترل است. جامعه آماری، کلیه دانشجویان مبتلا به اختلال اضطراب سخنرانی مراجعه‌کننده به کلینیک‌های مازندران در سال 1400-1401 می‌باشند. نمونه پژوهش 45 بیمار بودند که با استفاده از نمونهگیری در دسترس و با تخصیص تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل (15 نفر گروه درمان شناختی رفتاری، گروه دوم 15 نفر فناوری واقعیت توسعه‌یافته و گروه سوم 15 نفر به‌عنوان گروه کنترل) جایگزین شدند. گروه اول، درمان شناختی رفتاری را با استفاده از پروتکل خدایاری‌فرد و عابدینی، (1381) دریافت کردند. در گروه دوم آزمایش، بیماران با استفاده از فیدبکهای فیزیولوژیکی حاصل از سنسورهای (ضربان قلب، دمای بدن و تعریق) متصل‌شده به بدن بیمار و استفاده همزمان از سناریوی پیشنهادی واقعیت توسعه‌یافته مورد ارزیابی قرار گرفتند. از پرسشنامه اضطراب سخنرانی بارسولومی و هولیهان (2016) برای هر سه گروه، قبل و بعد از درمان استفاده شده است. دادهها با آزمون‌های آماری تحلیل کواریانس تک متغیره و چند متغیره مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که درمان شناختی رفتاری بر اضطراب سخنرانی و مولفههای آن ازجمله خرده مقیاس شناختی (ضریب اتا 77/0)، رفتاری (ضریب اتا 74/0) و فیزیولوژیک (ضریب اتا 62/0) دانشجویان اثربخش است. همچنین نتایج بیانگر این است که فناوری واقعیت توسعه‌یافته بر فاکتورهای جسمانی از جمله تعریق (ضریب اتا 62/0)، دمای بدن (ضریب اتا 58/0) و ضربان قلب (ضریب اتا 61/0) دانشجویان اثربخش است. میانگین اضطراب سخنرانی گروه آزمایش روش فناوری واقعیت توسعه‌یافته (40/33) در مرحله پسآزمون پایین‌تر از روش شناختی - رفتاری (40/37) میباشد. همچنین درمان در گروه (روانشناس + سنسورها + سناریوی پیشنهادی واقعیت توسعه‌یافته) در مقایسه با درمان شناختی- رفتاری، مدت زمان بهبودی را کاهش داده است. نتیجه‌گیری: هر دو شیوه درمان (درمان شناختی رفتاری و فناوری واقعیت توسعه‌یافته) بر کاهش اضطراب سخنرانی و فاکتورهای جسمانی مرتبط اثربخش هستند؛ اما تأثیر فناوری واقعیت توسعه‌یافته به‌ویژه در کاهش مدت درمان، بیشتر از روش درمان شناختی رفتاری است. این نتایج ضرورت استفاده از فناوری واقعیت توسعه در درمان اضطراب سخنرانی را پیشنهاد می‌کند.
امیرحسین افشاری؛ اسحق رحیمیان بوگر؛ محمود نجفی
چکیده
مقدمه: هدف از این پژوهش اثر ساختاری استرس مزمن، تاب‌آوری و جسمانی سازی بر ناتوانی کارکردی در نشانگان بدنی کارکردی با نقش واسطه‌ای ذهنی‌سازی بود. روش: پژوهش حاضربا استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری انجام شد. نمونه شامل 400 نفر از مردان و زنان در سنین 18 تا 45 سال بودند که با استفاده از فراخوانی اینترنتی، پرسشنامههای استرس مزمن، ...
بیشتر
مقدمه: هدف از این پژوهش اثر ساختاری استرس مزمن، تاب‌آوری و جسمانی سازی بر ناتوانی کارکردی در نشانگان بدنی کارکردی با نقش واسطه‌ای ذهنی‌سازی بود. روش: پژوهش حاضربا استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری انجام شد. نمونه شامل 400 نفر از مردان و زنان در سنین 18 تا 45 سال بودند که با استفاده از فراخوانی اینترنتی، پرسشنامههای استرس مزمن، تاب‌آوری، جسمانی سازی، ناتوانی کارکردی، ذهنی‌سازی و نشانگان بدنی کارکردی را تکمیل کردند. یافته‌ها: یافته‌ها با استفاده از آزمون تحلیل عاملی تأییدی، آزمون همبستگی و آزمون مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شدند. یافته‌ها در سطح معناداری (05/0>p) حاکی از برازش مناسب مدل داشت. (5/3=χ2/df، 91/0=GFI، 93/0=CFI، 84/0=RMSEA، 93/0=NFI، 89/0=IFI، 58/0=AGFI، 65/0=PGFI). نتیجه‌گیری: پیشنهاد میشود که برای بهبود و پیشگیری از ناتوانی کارکردی، علاوه بر نقش استرس، مداخلات و درمان‌های مبتنی بر ذهنی‌سازی و تاب‌آوری نیز در نظر گرفته شود.
محمد اورکی؛ آزیتا اسدپور
چکیده
مقدمه: ریفلاکس معده به مری از شایعترین بیماریهای دستگاه گوارش میباشد که با کاهش بهزیستی روانشناختی و افزایش استرس همراه است. هدفاز این پژوهشبررسیاثربخشیکاهش استرس مبتنی بر ذهنآگاهی بر بهزیستی روانشناختی و استرس ادراک‌شده در زنان مبتلا به ریفلاکس معده به مری است. روش: این پژوهش، نیمه آزمایشی با پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری ...
بیشتر
مقدمه: ریفلاکس معده به مری از شایعترین بیماریهای دستگاه گوارش میباشد که با کاهش بهزیستی روانشناختی و افزایش استرس همراه است. هدفاز این پژوهشبررسیاثربخشیکاهش استرس مبتنی بر ذهنآگاهی بر بهزیستی روانشناختی و استرس ادراک‌شده در زنان مبتلا به ریفلاکس معده به مری است. روش: این پژوهش، نیمه آزمایشی با پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری (دو ماه) است. جامعه آماری شامل کلیه زنان مبتلا به ریفلاکس معده میباشد که به بیمارستان‌های علوم پزشکی شهر تهران مراجعه نموده‌اند. نمونه شامل 30 زن که به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب و سپس در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایشی در هشت جلسه به مدت دو ساعت تحت آموزش ذهنآگاهی مبتنی بر کاهش استرس قرار گرفتند. ابزارهای به‌کاررفته در این پژوهش شامل مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف (RSPWB-SF) و مقیاس استرس ادراک‌شده (PSS) بود. شرکت‌کنندگان پرسشنامه‌ها را در سه زمان (پیشآزمون، پسآزمون، پیگیری) پاسخ داده و اطلاعات بدست آمده با استفاده از نرمافزار اس‌پی‌اس تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج پژوهش حاکی از آن است که آموزش ذهنآگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر افزایش بهزیستی روانشناختی و کاهش استرس ادراک‌شده تأثیر معناداری داشت. نتیجه‌گیری: اثربخشی آموزش ذهنآگاهی مبتنی بر کاهش استرس به‌عنوان یک روش مداخلهای میتواند جهت افزایش بهزیستی روانشناختی و کاهش استرس ادراک‌شده در زنان مبتلا به ریفلاکس معده به مری بکار رود.
مهدی آزاد؛ زهرا باقرزاده گلمکانی؛ احمد منصوری؛ محسن دوستکام
چکیده
مقدمه: پسوریازیس یک بیماری پوستی مزمن است که اثر زیادی بر سلامت روان بیماران دارد. ازاین‌رو، هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان فراشناختی بر نگرانی تصویر بدنی، اضطراب و افسردگی بیماران پسوریازیس بود. روش: این مطالعه به روش نیمه آزمایشی همراه با پیشآزمون، پسآزمون و گروه کنترل بر روی 30 نفر از افراد مبتلا به پسوریازیس شهر ...
بیشتر
مقدمه: پسوریازیس یک بیماری پوستی مزمن است که اثر زیادی بر سلامت روان بیماران دارد. ازاین‌رو، هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان فراشناختی بر نگرانی تصویر بدنی، اضطراب و افسردگی بیماران پسوریازیس بود. روش: این مطالعه به روش نیمه آزمایشی همراه با پیشآزمون، پسآزمون و گروه کنترل بر روی 30 نفر از افراد مبتلا به پسوریازیس شهر مشهد انجام شد. نمونه‌ها به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جای‌دهی شدند. گروه آزمایش تحت مداخله 8 جلسه‌ای درمان فراشناختی قرار گرفتند، درحالی‌که گروه کنترل هیچ مداخلهای را دریافت نکردند. پرسشنامه نگرانی تصویر بدنی (BICI)، مقیاس درجه‌بندی اضطراب همیلتون (HAM-A) و پرسشنامه افسردگی بک-II (BDI-II) در مورد شرکت‌کنندگان اجرا گردید. دادههای به‌دست‌آمده با استفاده از شاخصهای آمار توصیفی و آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره در نرمافزار SPSS مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که بین گروه آزمایش و کنترل در نمره‌های نگرانی تصویر بدنی، اضطراب و افسردگی تفاوت معنادار وجود دارد (05/0>p). نتیجه‌گیری: روش درمان فراشناختی تأثیر بسزایی بر کاهش نگرانی تصویر بدنی، اضطراب و افسردگی بیماران پسوریازیس دارد و درمانگران میتوانند از این روش در جهت کاهش نگرانی تصویر بدنی، اضطراب و افسردگی این بیماران استفاده نمایند.
صدیقه رضایی دهنوی؛ فائزه ارشک؛ آزاده سمسار کازرونی
چکیده
مقدمه: ابزارهای اندازهگیری انگ‌زنی اجتماعی برای بیماریهای واگیردار و تهدیدکننده سلامتی مانند ایدز ساخته شده است. در زمینه اندازهگیری انگ‌زنی اجتماعی عموم کووید-19 ابزار مشخص اندازهگیری وجود ندارد. هدف پژوهش حاضر ساخت و اعتباریابی انگ‌زنی اجتماعی عموم کووید-19 بر روی جمعیت ایرانی بود. روش: پژوهش حاضر کمی از نوع هنجاریابی بود. ...
بیشتر
مقدمه: ابزارهای اندازهگیری انگ‌زنی اجتماعی برای بیماریهای واگیردار و تهدیدکننده سلامتی مانند ایدز ساخته شده است. در زمینه اندازهگیری انگ‌زنی اجتماعی عموم کووید-19 ابزار مشخص اندازهگیری وجود ندارد. هدف پژوهش حاضر ساخت و اعتباریابی انگ‌زنی اجتماعی عموم کووید-19 بر روی جمعیت ایرانی بود. روش: پژوهش حاضر کمی از نوع هنجاریابی بود. تعداد 322 نفر از افراد بالای 18 سال ساکن در شهر اصفهان که تمایل به شرکت در پژوهش داشتند، از طریق فراخوان اینترنتی در پژوهش شرکت کردند. برای ساخت مقیاس، ابتدا با 40 نفر از افراد (20 نفر بدون سابقه ابتلا به کرونا و 20 نفر با سابقه ابتلا به کرونا)، مصاحبه‌های عمیقی انجام شد. بر اساس تحلیل محتوای مصاحبه‌ها و نظریه فلان و لینک (2013) پرسشنامه اولیه با 20 گویه طرح‌ریزی شد. برای بررسی روایی از روایی صوری، شاخص روایی محتوا و روایی سازه استفاده شد. برای بررسی پایایی از ضریب همسانی درونی آلفای کرونباخ استفاده شد. یافته‌ها: فرم نهایی پرسشنامه با 12 گویه و 3 عامل تصورات قالبی، احساس‌های منفی و رفتارهای اجتنابی از روایی صوری، شاخص روایی محتوا و روایی سازه مناسب برخوردار است. ضریب آلفای کرونباخ بالای 0.7 نشان‌دهنده‌ی پایا بودن این پرسشنامه است. نتیجه‌گیری: پرسشنامه انگ‌زنی اجتماعی عموم کووید-19 از اعتبار و روایی مناسبی برخوردار است و میتوان از آن به عنوان یک ابزار علمی و معتبر در سنجش انگ‌زنی اجتماعی کرونا استفاده نمود.
فاطمه صغری حجازی؛ رضایت پرویزی؛ زینب خانجانی
چکیده
مقدمه: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی درمان فعالسازی رفتاری بر انعطافپذیری شناختی و افسردگی در بیماران با سابقه جراحی قلب انجام شد. روش: پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیشآزمون - پسآزمون یا گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل همه بیماران قلبی جراحی شده در بیمارستان‌های قلب شهر تبریز بود. بر این اساس حدود 60 نفر در دو گروه 30 نفری ...
بیشتر
مقدمه: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی درمان فعالسازی رفتاری بر انعطافپذیری شناختی و افسردگی در بیماران با سابقه جراحی قلب انجام شد. روش: پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیشآزمون - پسآزمون یا گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل همه بیماران قلبی جراحی شده در بیمارستان‌های قلب شهر تبریز بود. بر این اساس حدود 60 نفر در دو گروه 30 نفری شامل گروه آزمایش (30=N) و گروه کنترل (30 =N) و به روش در دسترس انتخاب شدند. برای جمعآوری اطلاعات از پرسشنامههای استاندارد افسردگی بک، استیر و براون (1996) و پرسشنامه انعطافپذیری شناختی دنیس و واندر وال (2010) استفاده شد. برای تحلیل دادهها از کوواریانس چندمتغیره استفاده شد. یافته‌ها: نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیره درمان فعالسازی رفتاری بر افسردگی (05/0P>) و انعطافپذیری شناختی (01/0P>) و مولفههای آن از جمله جایگزینها (05/0P>)، کنترل (01/0P>)، جایگزینهایی برای رفتارهای انسانی (05/0P>)، موثر میباشد. بنابراین استفاده از درمان فعالسازی رفتاری بر افسردگی و انعطافپذیری شناختی و مولفههای آن از جمله جایگزینها، کنترل و جایگزینهایی برای رفتارهای انسانی گروه آزمایش تاثیر معناداری داشته است. نتیجه‌گیری: گروه درمان فعالسازی رفتاری باعث کاهش افسردگی و افزایش انعطافپذیری شناختی و مولفههای آن از جمله جایگزینها، کنترل و جایگزینهایی برای رفتارهای انسانی آن در بیماران جراحی قلب شده میباشد.
هیوا محمودی؛ زهرا کربلایی باقری
چکیده
مقدمه: بحرانهای ناشی از سرطان سبب عدم تعادل و ناهماهنگی فکر و جسم میشود، اما بیشترین حالت در این دوره برای بیمار حس یاس و ناامیدی است. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر احساس امیدواری و باور به جهان عادل در بیماران مبتلا به سرطان سینه انجام شد. روش: روش پژوهش نیمهتجربی، طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل ...
بیشتر
مقدمه: بحرانهای ناشی از سرطان سبب عدم تعادل و ناهماهنگی فکر و جسم میشود، اما بیشترین حالت در این دوره برای بیمار حس یاس و ناامیدی است. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر احساس امیدواری و باور به جهان عادل در بیماران مبتلا به سرطان سینه انجام شد. روش: روش پژوهش نیمهتجربی، طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی زنان مبتلا به سرطان سینه شهر تهران بودند که از بین آنها تعداد 40 نفر به‌صورت نمونهگیری در دسترس هدفمند انتخاب شدند.سپس به‌صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایشی جایگزین شدند. ابزار گردآوری دادهها شامل پرسشنامه باور به جهان عادل رابین و پپلاوفرنهام (2003) و پرسشنامه امید به زندگی هرث بودند. دادهها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چند متغیره تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج پژوهش حاکی از روند افزایشی پایدار در نمرات مقیاس امیدواری و باور به جهان عادل بیماران مبتلا به سرطان سینه بود که بیانگر اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در افزایش متغیرهای مذکور است. نتیجه‌گیری: ناامیدی نقشیمستعدکننده، تسریع‌کننده و تداوم‌بخش را در بیماریهای سرطانی بازی می‌کند و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد میتواند با افزایش آن نقش مهمی را به‌عنوان درمان‌های کمکی و توان‌بخشی در کنار درمان‌های پزشکی ایفا کند.
اصغر کامران؛ روشنک رستمی فر؛ کمال مقتدایی
چکیده
مقدمه: نشانگان روده تحریکپذیر یکی از شایعترین اختلالات دستگاه گوارشی است که با دردهای شکمی، نفخ، اختلالات در دفع و علائم روانشناختی همراه است. هدف این پژوهش بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اجتناب از تجربه و پردازش هیجانی در بیماران مبتلا به نشانگان روده تحریکپذیر بود. روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی بود و با ...
بیشتر
مقدمه: نشانگان روده تحریکپذیر یکی از شایعترین اختلالات دستگاه گوارشی است که با دردهای شکمی، نفخ، اختلالات در دفع و علائم روانشناختی همراه است. هدف این پژوهش بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اجتناب از تجربه و پردازش هیجانی در بیماران مبتلا به نشانگان روده تحریکپذیر بود. روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی بود و با طرح پیشآزمون-پسآزمون و پیگیری و گروه آزمایش و کنترل انجام گردید. جامعه آماری شامل تمامی زنان مبتلا به نشانگان روده تحریکپذیر شهر اصفهان در سال 1399 بودند که از بین آنها، تعداد 30 نفر به‌صورت در دسترس انتخاب به‌طور تصادفی به دو گروه 15 نفری آزمایش و شاهد جایگزین شدند. دادهها با استفاده از پرسشنامههای پردازش هیجانی (باکر، 2007) و پرسشنامه چندبعدی اجتناب از تجربه (گامز، 2011) جمعآوری گردید. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه برنامه 90 دقیقه‌ای درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد را شرکت نمودند ولی گروه شاهد تحت هیچ نوع مداخلهای قرار نگرفتند. اطلاعات به روش آماری تحلیل کوواریانس و تحلیل اندازهگیری مکرر انجام شد. یافته‌ها: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر پذیرش هیجانی و اجتناب از تجربه در دو مرحله پیگیری و پسآزمون اثربخش بود 0/01) P<). نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در اجتناب از تجربه و پردازش هیجانی در بیماران مبتلا به سندرم روده تحریکپذیر مؤثر بوده و پیامدهای مهمی برای بیماران مبتلا به سندرم روده تحریکپذیر دارد.
محمد اورکی؛ فاطمه عیسی زاده
چکیده
مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی کاهش استرس مبتنی بر ذهنآگاهی (MBSR) بر تنظیم هیجانی، استرس ادراک‌شده و پیروی از درمان بر بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 دارای اضافه وزن بود. روش: جامعۀ آماری، شامل مردان مبتلا به دیابت نوع 2 و دارای اضافه وزن شهر تهران بود که از طریق نمونهگیری در دسترس 40 نفر از مردان مبتلا به دیابت که دارای اضافه وزن ...
بیشتر
مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی کاهش استرس مبتنی بر ذهنآگاهی (MBSR) بر تنظیم هیجانی، استرس ادراک‌شده و پیروی از درمان بر بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 دارای اضافه وزن بود. روش: جامعۀ آماری، شامل مردان مبتلا به دیابت نوع 2 و دارای اضافه وزن شهر تهران بود که از طریق نمونهگیری در دسترس 40 نفر از مردان مبتلا به دیابت که دارای اضافه وزن بوده و در انجمن دیابت ایرانیان عضویت داشتند، انتخاب شدند و به‌طور داوطلبانه در مرحله پیشآزمون پرسشنامههای پژوهش که شامل مقیاس دشواری تنظیم هیجان گرتز و رومر (2004)، استرس ادراک‌شده کوهن، کامارک و مرسلستین (1983) و پیروی از درمان موریسکی (1992) میباشد را تکمیل کرده و به‌طور تصادفی در طرح مطالعاتی قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه تحت درمان MBSR قرار گرفت، سپس در مرحلۀ پسآزمون هر دو گروه، به پرسشنامههای پژوهش پاسخ دادند. دادهها با آزمون آماری تحلیل کوواریانس چند متغیری (MANCOVA) با اندازهگیری مکرر مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که درمان MBSR، باعث بهبود تنظیم هیجانی، استرس ادراک‌شده و پیروی از درمان در گروه آزمایش و مرحلۀ پسآزمون شد (0001/0P<). نتیجه‌گیری: با توجه به اثربخشی درمان MBSR بر تنظیم هیجانی، استرس ادراک‌شده و پیروی از درمان در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 دارای اضافه وزن میتوان از این درمان جهت کاهش مشکلات روانشناختی مبتلایان به دیابت بهره گرفت. علاوه بر این سازمان‌ها و انجمن‌های مرتبط با دیابت نیز میتوانند از نتایج پژوهش حاضر بهمنظور ارتقای کیفیت زندگی مبتلایان به دیابت بهره گیرند.
