با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 دانشجوی دکترای روانشناسی سلامت، دانشگاه پیام نور واحد بین الملل، تهران، ایران

3 استاد گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور ، تهران، ایران

4 مرکز تحقیقات فیزیولوژی ورزشی، پژوهشکده سبک زندگی، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله، تهران، ایران

چکیده

مقدمه: این مطالعه با هدف تعیین اثربخشی طرحواره درمانی بر سبک‌های مقابله‌ای در بیماران آرتریت روماتوئید انجام شد. روش: روش تحقیق حاضر یک طرح نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون – پس‌آزمون  با گروه کنترل بود. تعداد 30 نفر بیمار آرتریت روماتوئید که ملاک‌های ورود به مطالعه را داشتند، به‌ روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به‌صورت تصادفی وارد مطالعه شدند. طرحواره درمانی بر اساس مدل ریزو و همکاران انجام شد. به‌‌منظور توصیف داده‌‌های از شاخص‌‌های آمار توصیفی و برای تحلیل داده‌های از شاخص‌‌های آمار استنباطی مانند تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر، کواریانس چند متغیری و کورایانس‌های یکراهه در متن مانکوا استفاده شد. یافته‌ها: اثربخشی طرحواره درمانی بر سبکهای مقابله‏ای بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید پایدار می‌باشد. در همه سبک‌های مقابله‌ای بین گروه‌های مورد پژوهش تفاوت معناداری وجود دارد. بین میانگین نمرات سبک‌های مقابله‏ای مسأله مدار، هیجان مدار و اجتنابی در مقایسه مراحل پیش‌آزمون - پس‏‌آزمون و پیش‌آزمون - پیگیری تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه‌گیری: انجام طرحواره درمانی برای بیماران آرتریت روماتوئید می‌توان تا حدودی درد و رنج این ییماران را کاهش داد.  پیشنهاد می‌شود در سیاست نظام بهداشتی درمانی کشور برنامه‌های برای بکارگیری طرحواره درمانی به منظور کاهش آلام این بیماران صورت گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Schema Therapy on Coping Styles in Rheumatoid Arthritis Patients

نویسندگان [English]

  • Mahnaz Ali Akbari 1
  • Maryam Hassanzadeh Hanoui 2
  • Ahmad Alipor 3
  • Noshin Bayat 4

1 Professor, Department of Psychology, Payam Noor University, Tehran, Iran

2 Doctoral student of health psychology, Payam Noor University, International Branch, Tehran, Iran

3 Professor, Department of Psychology, Payam Noor University,, Tehran, Iran

4 Exercise physiology research center, Life style institute, Baqiatallah University of Medical Sciences, Tehran, Iran

چکیده [English]

Objective: This study was conducted to determine the effectiveness of schema therapy on coping styles in rheumatoid arthritis patients. Method: The research method was semi-experimental with a pre-test-post-test and a control group design. The 30 patients with rheumatoid arthritis who met the study's inclusion criteria were selected by purposeful sampling and entered the study randomly. Schema therapy was performed based on the model of Rizzo et al. Descriptive statistics and inferential statistics indicators, including ANOVA with repeated measures, multivariate analysis of covariance, and one-way covariance in MANCOVA were used for data analysis. Findings: The effectiveness of schema therapy on the coping styles of patients with rheumatoid arthritis is stable. Comparing the pre-test-post-test and pre-test-follow-up stages showed a significant difference in all coping styles between the research groups. Also, the results showed a significant difference between the mean scores of problem-oriented, emotion-oriented, and avoidance coping styles. Conclusion: Performing schema therapy for rheumatoid arthritis patients can reduce the pain and suffering of these patients to some extent. It is suggested that in the policy of the country's health care system, plans be made to use schema therapy to reduce the pain of these patients.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Schema Therapy
  • Coping Styles
  • Rheumatoid Arthritis
احمدی، فرزانه، استادیان خانی، زهرا و آقایوسفی، علیرضا (1396). مقایسه راهبردهای مقابله با استرس و طرحواره‌های ناسازگار اولیه در بیماران مبتلا به انسداد عروق کرونر قلب و افراد سالم، مجله مطالعات ناتوانی.7(1):53 -62.
جوکار، سولماز (1388). اثربخشی مداخله مدیریت استرس شناختی - رفتاری -  برکاهش علائم افسردگی، اضطراب، استرس وبهبود وضعیت سلامت بیماران به آتریت و روماتوئید پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
رضایی ملاجق، رسول (1391). تأثیر طرحواره درمانی و رفتاردرمانی دیالکتیکی بر کاهش علائم مرضی مردان مبتلا به اختلال شخصیت مرزی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شهید چمران اهواز.
ریزو، لارنس پی، تویت، پیتر ال دو، استین، دان جی و یانگ، جفری. (2007). طرحواره‌های شناختی  و   باورهای   بنیادین   در   مشکلات روانشناختی راهنمای عملی برای متخصصان و درمانگران، ترجمه دکتر رضا مولودی و سیما احمدی، تهران، انتشارات ارجمند.
زره‌پوش، اصغر (1390). اثربخشی طرحواره درمانی بر افسردگی مزمن دانشجویان دانشگاه اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه اصفهان.
سعادت، نفیسه، آقایوسفی، علیرضا، خواجه وند، افسانه و رستمیان، عبدالرحمان (1400). اثربخشی شناخت درمانگری در شاخص‌های ایمنی‌شناختی و بهزیستی روانی بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید در بیمارستان امام خمینی تهران، مجله مطالعات ناتوانی. 11(1): 78-85.
خانبابائی، ناهید، زاهدی، راضیه، رفیعی پور، امین (1398). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر ترس از پیشرفت بیماری و پریشانی روانشناختی در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید. نشریه علمی روانشناسی سلامت. 8(2): 117-132.
خجوی، زینب، رستمی، رضا، هادی زاده شالدهی، مریم، پورخاقان، فاطمه(1398). پیش‌بینی ترس از حرکت بر اساس فاجعه‌سازی درد و روان رنجورخویی در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید. نشریه علمی روانشناسی سلامت. 8(4): 25 -40.
علی‌پور، احمد، نوربالا، احمد علی (2016). م‍ب‍ان‍ی‌ س‍ای‍ک‍ون‍وروای‍م‍ون‍ول‍وژی‌: (روان‌ - ع‍ص‍ب‌ ای‍م‍ن‍ی‌ش‍ن‍اس‍ی‌). ت‍ه‍ران‌: دان‍ش‍گ‍اه‌ ع‍ل‍وم‌ پ‍زش‍ک‍ی‌ و خ‍دم‍ات‌ ب‍ه‍داش‍ت‍ی‌ درم‍ان‍ی‌ ت‍ه‍ران‌، م‍ع‍اون‍ت‌ پ‍ژوه‍ش‍ی‌، اداره‌ ان‍ت‍ش‍ارات‌ و چ‍اپ‌ فرهادی، محمد. پاتولوژی بیماری‌های روماتیسمی، خود ایمنی. دهمین کنگره جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران (مجموعه مقالات علمی -تحقیقاتی). تهران، دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران.
 مردانی،  فرزانه،  تیشه کنی، زهرا،  رستمی، هدی، علیپور، الهه (1398). اثربخشی طرحواره درمانی بر سبک‌های مقابله‌ای اجتناب، جبران افراطی و ترس از ازدواج دانشجویان دختر. زن و فرهنگ.11(41): 71-86.
معنوی‌پور، داود، سادات میری، لعیا (1395). طرحواره‌های ناسازگار اولیه در بیماران با اختلال روان‌تنی و مالتیپل اسکلروز.  علوم اعصاب شفای خاتم . 5(1): 40-47.
مرادی زهرا، صادقی مسعود (۱۳۹۹). مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و روانشناسی مثبت‌نگر بر نشخوار فکری زنان مبتلا آرتریت روماتوئید. مجله علوم پزشکی رازی; ۲۷ (۶) :۷۵-۸۹.
یوسف‌زاده، مهدیه. هاشمی، سیدمسعود. طابی، هوشنگ، نشاط دوست حمیدطاهر، طاهری، مهرداد. مومن‌زاده سیروس (1396). اثربخشی طرحواره­درمانی بر کاهش طرحواره­های ناسازگار دربیماران شهر تهران مبتلا به کمردرد مزمن. پژوهش های علوم شناختی و رفتاری. 13(1): 69-82.
 همتی ثابت، وحید،  سادات، حسینی سعیده، افشاری‌نیا، کریم،  عارفی، مختار (1400). مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی و رفتاردرمانی دیالکتیک بر سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت بیماران مبتلا به HIV. مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک. 24(4): 152.
Contrada R J. Baum A. (2011). The handbook of stress science: Biology, psychology, and health. Springer Publishing Company.
Cormier A. Jourda B. Laros C. Walburg, V. Collahans S. (2010). Influence between early maladaptive schemas and depression. Encephale, 37(4),293-8.
 Davatchi F. Sandoughi M. Moghimi N. Jamshidi A. R. Tehrani A. Zakeri Z. Sadeghi  Abdollahi B. (2016). Epidemiology of rheumatic diseases in Iran from analysis of four COPCORD studies. 19(11): 1056-1062.
Freeman A. Fusco G. M. (2004). Borderline personality disorder- A therapist's guide to taking control. USA: Norton.
Freeman A. Fusco G. M. (2004). Borderline personality disorder- A therapist's guide to taking control. USA: Norton.
Gautam S. Kumar M. Kumar U. Dada R. (2020). Effect of an 8-Week Yoga-Based Lifestyle Intervention on Psycho-Neuro-Immune Axis, Disease Activity, and Perceived Quality of Life in Rheumatoid Arthritis Patients: A Randomized Controlled Trial.Front. Psychol. 11:2259.
Haren, E. Mitchell C.W. (2003). Relation ships between the five-factor personality model and coping styles. Psychology and education: and interdisciplinary journal: 40(1): 38-49.
Hayes SC. Strosahl KD. Wilson KG. Bisset R.T. Pistorello J. Toarm D. (2004). Measuring experimental avoidance: A preliminary test of a working model. The Psychological Record. 54(4):553-578.
Jill R. Johnson H. C. Emmons R. L. Rivard K. H. Griffin J. A.(2008). Resikience Training: A Pilot Study of a Mindfulness-Based Program with Depressed Healthcare Professionals. The Journal Science and Healing, 11(6), 433-444.
Koop S. M. W. Klooster P. M. Vonkeman H. E. Steunebrink L. M. M. VandeLaar, M. A. F. J. (2015). Neuropathic-like pain features and cross-sectional associations in rheumatoid arthritis. Arthritis Research & Therapy, 17(1), 20-29.
Kreuter E.A. Moltner K.M. (2014). Treatment and management of maladaptive schemas. New York.
Lazarus, R. S. Folkman, S. (1984). Stress, Appraisal, and Coping. New York: Springer.
Lee Y. C. Frits M. L. Iannaccone C. K. Weinblatt M. E. Shadick N. A. Williams D. A. Cui Shorey R.C. Stuart G.L. Anderson S. Strong D.R. (2013). Changes in early maladaptive schemas after residential treatment for substance use. Journal of clinical psychology, 69(9), 912-922.
Lee Y. C. Frits M. L. Iannaccone C. K. Weinblatt M. E. Shadick N. A. Williams D. A. Cui J. (2014). Subgrouping of Patients With Rheumatoid Arthritis Based on Pain, Fatigue, Inflammation, and Psychosocial Factors. Arthritis & Rheumatology, 66(8), 206–214.
Longo DL(2018). Harrison's principles of internal medicine. 20th ed. New York: McGraw-Hill.
Noorbala A.A. Erfan A. Mohammadi A. Abidi P. (2016). The effectiveness of emotional schema therapy on the severity and frequency of physical symptoms and life quality of patients with irritable bowel syndrome: single-subject design.
Pincus T. Williams A. (1999), Models and Measurements of Depression in Chronic Pain. Journal of Psychosomatic Research, 47, (3), 211-219.
Saariaho T. Saariaho A. Karila I. Joukamaa M. (2012). Early maladaptive schema factors, chronic pain and depressiveness: a study with 271 chronic pain patients and 331 control participants. Clinical psychology & psychotherapy. 19(3):214-23.
Sarriaho T.H. saariah A.S. Karila E.A. Joukamaa A. (2011). Early MaladaPtive Schemas in finish Adult Chronic Pain Patients and control sample. Scandinavain journal of psychology. 52 (2): 146-153.
Seirafi M.R. Namjoo S. Sabet M. (2018). Efficacy of cognitive-behavioral therapy for adherence, depression and negative illness representations in rheumatoid arthritis patients: A randomized controlled trial. The Journal of Qazvin University of Medical Sciences. 22(2):48-62.
Studenic P. Radner H. Smolen J. S. Aletaha D. (2012). Discrepancies between patients and physicians in the perception of rheumatoid arthritis disease activity. Arthritis & Rheumatology. 64(1): 2814–23.
Yoosefi, N.(1389). Comparind the efficacy of two family therapy approach according to schema therapy and Bowens emotional system in early maladaptive schemas, self differentiation, attachment styles and tendency to divorce in couple who wanted to be divorce in the city of Saghez. Phd thesis in family counseling . Esfahan university.
Young J. E. Klosko J. S. Weishaar M. E. (2003). Schema therapy: A practitioner's guide. New York: Guilford Press.
Zautra A.J. Smith & Bruce W. (2001). Depression and Reactivity to Stress in Older Women with Rheumatiod Arthritis and Osteoarthritis. Psychosomatic Medicine, 63(4), 687- 696.