با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

دانشیار، گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران.

چکیده

مقدمه: سیر بالینی و جنبه‌های حسی یا هیجانی درد ادراک‌شده تحت تأثیر عوامل روانی و اجتماعی قرار دارد. بنابراین؛ هدف پژوهش حاضر بررسی مدل ساختاری ادراک درد در بیماران مبتلا به درد مفاصل مقاوم به درمان بر اساس ویژگی­های شخصتی و طرحواره­های ناسازگار اولیه با نقش تعدیل‌کننده حمایت اجتماعی، بود. روش: در این پژوهش توصیفی- همبستگی تعداد 371 بیمار مبتلا به درد مزمن مفاصل به روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه شخصیتی نئو - فهرست پنج عاملی کاستا و مک کری (NEO-FFI)، مقیاس طرحواره­های ناسازگار یانگ - فرم کوتاه (YSQ-SF)، مقیاس حمایت اجتماعی شربورن و استووارت (MOS-SSS ) و فرم کوتاه پرسشنامه درد مک گیل (SF‑MPQ) پاسخ دادند. تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها به روش تحلیل مسیر و با استفاده از نرم‌افزار SPSS ورژن 20 و Smart-PLS ورژن 3 انجام شد. یافته‌ها: نتایج حاکی از همبستگی معکوس و معنی‌دار ویژگی­های شخصیتی برون­گرایی، گشودگی به تجربه، توافق‌پذیری، با وجدان‌بودن و همه مولفه­های حمایت اجتماعی و همبستگی مثبت و معنادار ویژگی شخصیتی نروزگرایی و طرحواره­های ناسازگار اولیه با ادراک درد در بیماران مبتلا به درد مزمن مفاصل مقاوم به درمان بود. همچنین، اثر تعدیل‌کننده حمایت اجتماعی در تحلیل مسیر ارتباط بین متغیرهای پنهان مدل معنادار بود. نتیجه‌گیری: پزشکان و متخصصان بهداشت روان می‌توانند از این نتایج برای اهداف درمانی و پیشگیری از وضعیت هیجانی منفی بیماران مبتلا به درد مزمن در تصمیمات بالینی و غیر بالینی استفاده کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Structural Model of Pain Perception in Patients With Refractory Joint Pain Based on Personality Traits and Early Maladaptive Schemas: The Moderating Role of Social Support

نویسنده [English]

  • Fazlollah Mirdrikvand

Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Letters and Human Sciences, Lorestan University, Khorramabad, Iran.

چکیده [English]

Objective: The clinical course and sensory or emotional aspects of perceived pain are influenced by psychological and social factors. Therefore, the aim of this study was to investigate the structural model of pain perception in patients with refractory joint pain based on personality traits and early maladaptive schemas with a moderating role of social support. Method: In this descriptive-correlational study, 371 patients with chronic joint pain were selected by convenience sampling method and they answered self-reportedly to the NE0 Five-Factor Inventory of Costa & McCrae (NEO-FFI), Young Schema Questionnaire - Short Form (YSQ-SF), The MOS Social Support Survey of Sherbourne & Stewart (MOS-SSS) and Short‑Form McGill Pain Questionnaire (SF‑MPQ). Data analysis was performed by path analysis method with using SPSS version 20 and Smart-PLS version 3. Results: The results indicated a significant inverse correlation between the extraversion, openness to experience, agreeableness, conscientiousness personality traits and all components of social support; and there was a significant positive correlation between the neuroticism personality trait and early maladaptive schemas with pain perception in patients with refractory chronic joint pain. Also, the moderating effect of social support was significant in path analysis of the relationship between the latent variables of the model. Conclusion: Physicians and mental health professionals can use these results for therapeutic purposes and to prevent the negative emotional state of patients with chronic pain in clinical and non-clinical decisions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Personality Traits
  • Early Mal adaptive Schemas
  • Social Support
  • Chronic Joint Pain
آقایوسفی، ع؛ همایونی، ع؛ صحراگرد طوقچی، م؛ خان محمدی اطاقسرا، ا و نیکپور، غ. (1392). «بررسی ارتباط بین صفت‌های شخصیتی با  راهکارهای مقابله با درد در سوء مصرف‌کنندگان مواد». فصلنامه علمی- پژوهشی روانشناسی سلامت، 2(4)، 49-40.
امیری، س؛ عیسی زادگان، ع؛ محمود علیلو، م و بنفشه، م. (1395). «بررسی تجربه درد، حمایت اجتماعی و باورهای ادراکی در افراد مبتلا به دردهای مزمن». مجله دانشکده علوم پزشکی نیشابور، 4(2)، 68-58.
حشمتی، ر. (1395). «پیش‌بینی درد مزمن بر مبنای طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه». فصلنامه بیهوشی و درد، 7(3)، 60-49.
حشمتی، ر؛ زمانی زاد، ن و ستایشی، م. (1396). «مدل‌یابی معادلات ساختاری تعیین گرهای درد مزمن: نقش طرحواره‌های ناسازگار اولیه و بهوشیاری زمینه‌ای». فصلنامه بیهوشی و درد، 7(4)، 44-34.
حشمتی، ف؛ علمی منش، ن و حشمتی، ر. (1396). «مدل‌سازی معادلات ساختاری تعیین‌گرهای درد مزمن: نقش سیستم‌های فعال‌ساز/ بازداری رفتاری و بهوشیاری زمینه‌ای». فصلنامه علمی - پژوهشی روانشناسی سلامت، 6(4)، 137-120.
خجوی، ز؛ رستمی، ر؛ رستمیان، ع؛ قربانی، ن؛ فراهانی، ح؛ حسین‌زاده دهکردی، غ. (1398). «پیش‌بینی شدت درد بر اساس فاجعه‌سازی درد و اضطراب درد در زنان مبتلا به آرتریت روماتوئید». مجله علوم روانشناختی، 18(80)، 886-879.
خجوی، ز؛ رستمی، ر؛ هادی‌زاده شالدهی، م و پورخاقان، ف. (1398). «پیش بینی ترس از حرکت بر اساس فاجعه‌سازی درد و روان رنجورخویی در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید». فصلنامه علمی - پژوهشی روانشناسی سلامت، 8(4)، 40-25.
خرمائی، ف و فرمانی، ا. (1393). «بررسی شاخص‌های روانسنجی فرم کوتاه پرسشنامه پنج عامل بزرگ شخصیت». روش‌ها و مدل‌های روانشناختی، 4(16)، 39-29.
خسروی، م؛ صدیقی، ص؛ مرادی علمداری، ش و زنده دل، ک. (1392). «پرسشنامه فارسی درد مک گیل، ترجمه، انطباق و پایایی در بیماران مبتلا به سرطان: گزارش کوتاه». مجله دانشکده پزشکی، 71(1)، 58-53.
داودی، ا؛ زرگر، ی؛ مظفری پور سی سخت، ا؛ نرگسی، ف و مولا، ک. (1391). «رابطة فاجعه‌سازی درد، اضطراب درد، روان‌رنجورخویی، حمایت اجتماعی و راهبردهای مقابله با ناتوانی عملکردی در بیماران روماتیسمی». فصلنامه علمی - پژوهشی روانشناسی سلامت، 1(1)، 15-1.
سادات موسوی، ف و گلمکانی، ن. (1397). «مقایسه و همبستگی مقیاس دیداری درد و ابعاد مختلف فرم کوتاه شده پرسشنامه درد مک گیل در ارزیابی درد پس از سزارین». مجله پرستاری و مامایی، 16(9)، 630-622.
صدوقی، ز؛ آگیلار وفایی، م؛ رسول زاده طباطبایی، ک و اصفهانیان، ن. (1387). «تحلیل عاملی نسخه کوتاه پرسش‌نامه طرحواره یانگ در نمونه غیربالینی ایرانی». مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 14(2)، 219-214.
صلایانی، ف؛ اصغری ابراهیم‌آباد، م؛ مشهدی، ع؛ عطارزاده حسینی، س؛ مشهدی نژاد، ح؛ افتخارزاده، س و احمدزاده قویدل، ر. (1394). «بررسی اثربخشی گروه درمانی شناختی برکاهش اضطراب و پرخاشگری زنان مبتلا به درد مزمن». مجله بیهوشی و درد، 5(3)، 44-34.
عزیزپور، ی؛ همتی، ف و سایه میری، ک. (1392). «بررسی میزان شیوع کمر درد در طی زندگی در ایران: مطالعه مرور سیستماتیک و متاآنالیز». مجله دانشگاه علوم پزشکی کردستان، 18(4)، 112-102.
فرجی، ا؛ مقتدر، ل و اسدی مجره، س. (1397). «رابطه ویژگی‌های شخصیتی (برون‌گرایی- روان‌رنجوری) وحمایت اجتماعی با بهزیستی روان‌شناختی زنان مبتلا به درد مزمن». فصلنامه بیهوشی و درد، 6(4)، 40-29.
فرخی، ح؛ انصاری شهیدی، م؛ رضایی جمالویی، ح؛ ابراهیمی، ا و عرب خردمند، ج. «بررسی مقایسه اثر بخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و طرحواره درمانی بر پذیرش درد و خودکارآمدی درد در بیماران تحت جراحی ستون فقرات». فصلنامه علمی - پژوهشی بیهوشی و درد، 10(4)، 96-89
فرید، م؛ رحیمی، چ و محمدی، ن. (1397). «پیش‌بینی درد بر اساس ویژگی‌های شخصیتی، اضطراب و افسردگی در بیماران مبتلا به درد مزمن». فصلنامه علمی- پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی لرستان، 20(2)، 85-76.
محمدباقری، ف؛ محمودی، ه و صوفی، ص. (1398). «مقایسه اضطراب اجتماعی، افکار خودکشی و حمایت اجتماعی افراد تراجنسی تغییر جنسیت داده و تغییر جنسیت نداده». مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، 26(6)، 778-771.
یوسف‌زاده، م؛ طالبی، ه و نشاط دوست، ح. (1396). «اثربخشی طرحواره درمانی بر کاهش طرحواره‌های ناسازگار در بیماران مبتلا به کمردرد مزمن شهر تهران: پیگیری دو ماهه». پژوهش‌های علوم شناختی و رفتاری، 7(2)، 82-69.
Anastas, T. M., Meints, S. M., Gleckman, A. D., & Hirsh, A. T. (2019). Social Influences on Peer Judgments about Chronic Pain and Disability. The Journal of Pain20(6), 698-705.
Attridge, N., Crombez, G., Van Ryckeghem, D., Keogh, E., & Eccleston, C. (2015). The experience of cognitive intrusion of pain: scale development and validation. Pain156(10), 1978.
Beck, A. T., Davis, D. D., & Freeman, A. (Eds.). (2015). Cognitive therapy of personality disorders. Guilford Publications.
Bernstein, I. H., Jaremko, M. E., & Hinkley, B. S. (1995). On the utility of the West Haven-Yale Multidimensional Pain Inventory. Spine20(8), 956-963.
Bevers, K., Watts, L., Kishino, N. D., & Gatchel, R. J. (2016). The biopsychosocial model of the assessment, prevention, and treatment of chronic pain. US Neurol12(2), 98-104.
Boecking, B., Rose, M., Brueggemann, P., & Mazurek, B. (2021). Two birds with one stone.–Addressing depressive symptoms, emotional tension and worry improves tinnitus-related distress and affective pain perceptions in patients with chronic tinnitus. Plos one16(3), e0246747.
Canale, S. T., & Beaty, J. H. (2012). Campbell's operative orthopaedics: adult spine surgery e-book. Elsevier Health Sciences.
Campos, G. C., Pacca, D. M., Sonnewend, C. R., Zorzi, A. R., Chaim, E. A., & Miranda, J. B. (2017). Prevalence of joint pain and osteoarthritis in obese Brazilian population. Osteoarthritis and Cartilage25, S206-S207.
Caneiro, J. P., Smith, A., Bunzli, S., Linton, S., Moseley, G. L., & O’Sullivan, P. (2022). From fear to safety: a roadmap to recovery from musculoskeletal pain. Physical therapy102(2), pzab271.
Chang, M. C., Chen, P. F., & Lung, F. W. (2017). Personality disparity in chronic regional and widespread pain. Psychiatry Research254, 284-289.
Costa, P. T., & McCrae, R. R. (1989). NEO PI/FFI manual supplement for use with the NEO Personality Inventory and the NEO Five-Factor Inventory. Psychological Assessment Resources.
Engel, G. L. (1977). The need for a new medical model: a challenge for biomedicine. Science196(4286), 129-136.
Finney, A., Dziedzic, K. S., Lewis, M., & Healey, E. (2017). Multisite peripheral joint pain: a cross-sectional study of prevalence and impact on general health, quality of life, pain intensity and consultation behaviour. BMC Musculoskeletal Disorders18(1), 1-8.
Furquim, B. D., Flamengui, L. M. S. P., & Conti, P. C. R. (2015). TMD and chronic pain: a current view. Dental press journal of orthodontics20, 127-133.
Ghadampour, E., Khodarahimi, S., Rahmian Bougar, M., & Nahaboo, S. (2020). Single mothers’ attachment styles and personality influences on child psychopathology. The American Journal of Family Therapy48(4), 340-355.
Gosselin, M. H. M. (2021). An Exploration of the Relationships Among Early Maladaptive Schemas, Alexithymia and Pain-Related Outcomes in Irritable Bowel Syndrome (Doctoral dissertation, Fielding Graduate University). Ann Arbor, MI 48106 - 1346 The United States of America.
Holland, P., & Collins, A. M. (2020). Supporting and retaining employees with rheumatoid arthritis: the importance of workplace social support. The International Journal of Human Resource Management, 1-22.
Hou, W. H., Chang, K. C., Li, C. Y., & Ou, H. T. (2016). Dipeptidyl peptidase-4 inhibitor use is not associated with elevated risk of severe joint pain in patients with type 2 diabetes: a population-based cohort study. Pain157(9), 1954-1959.
International Association for the Study of Pain (IASP). (2016). Treating People With Joint Pain, No 1.
Katz, J., & Melzack, R. (2011). The McGill Pain Questionnaire: Development, psychometric properties, and usefulness of the long form, short form, and short form-2. In D. C. Turk & R. Melzack (Eds.), Handbook of pain assessment (pp. 45–66). The Guilford Press.
Khodarahimi, S., Veiskarami, H. A., Mazraeh, N., Sheikhi, S., & Bougar, M. R. (2021). Mental Health, Social Support, and Death Anxiety in Patients With Chronic Kidney Failure. The Journal of Nervous and Mental Disease209(11), 809-813.
Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling (3. Baskı). New York, NY: Guilford.
Krahé, C., Springer, A., Weinman, J. A., & Fotopoulou, A. K. (2013). The social modulation of pain: others as predictive signals of salience–a systematic review. Frontiers in human neuroscience7, 386.
McCracken, L. M., & Zhao-O’Brien, J. (2010). General psychological acceptance and chronic pain: There is more to accept than the pain itself. European Journal of Pain14(2), 170-175.
McCrae, R. R., & Costa Jr, P. T. (2004). A contemplated revision of the NEO Five-Factor Inventory. Personality and individual differences, 36(3), 587-596.
McCrae, R. R., & Costa Jr, P. T. (1989). Rotation to maximize the construct validity of factors in the NEO Personality Inventory. Multivariate Behavioral Research, 24(1), 107-124.
Meints, S. M., & Edwards, R. R. (2018). Evaluating psychosocial contributions to chronic pain outcomes. Progress in Neuro-Psychopharmacology and Biological Psychiatry87, 168-182.
Melzack, R. (1987). The short-form McGill pain questionnaire.  Pain30(2), 191-197.
Mercurio, M., Gasparini, G., Carbone, E. A., Galasso, O., & Segura-Garcia, C. (2020). Personality traits predict residual pain after total hip and knee arthroplasty. International Orthopaedics, 44(7), 1263-1270.
Mirdrikvand, F., Sepahvandi, M. A., Khodarahimi, S., Gholamrezaei, S., Rahimian Bougar, M., & Shafikhani, P. (2019). Early Maladjustment Schemas in Individuals with and without Type 2 Diabetes Mellitus. Journal of Mind and Medical Sciences6(1), 150-156.
Moser, A., Stuck, A. E., Silliman, R. A., Ganz, P. A., & Clough-Gorr, K. M. (2012). The eight-item modified Medical Outcomes Study Social Support Survey: psychometric evaluation showed excellent performance. Journal of clinical epidemiology65(10), 1107-1116.
Murray, C., Marshall, M., Rathod, T., Bowen, C. J., Menz, H. B., & Roddy, E. (2018). Population prevalence and distribution of ankle pain and symptomatic radiographic ankle osteoarthritis in community dwelling older adults: a systematic review and cross-sectional study. PLoS One13(4), e0193662.
Naylor, B., Boag, S., & Gustin, S. M. (2017). New evidence for a pain personality? A critical review of the last 120 years of pain and personality. Scandinavian Journal of Pain17(1), 58-67.
Nicholas, M. K., & Asghari, A. (2006). Investigating acceptance in adjustment to chronic pain: is acceptance broader than we thought?. Pain124(3), 269-279.
Saariaho, T. H., Saariaho, A. S., Karila, I. A., & Joukamaa, M. I. (2010). Early maladaptive schemas in Finnish adult chronic male and female pain patients. Scandinavian journal of pain1(4), 196-202.
Saariaho, T. H., Saariaho, A. S., Karila, I. A., & Joukamaa, M. I. (2011). Early maladaptive schemas in Finnish adult chronic pain patients and a control sample. Scandinavian Journal of Psychology52(2), 146-153.
Sadock, B. J., & Sadock, V. A. (2011). Kaplan & Sadock manual de bolsillo de psiquiatría clínica. Lippincott Williams & Wilkins.
Sherbourne, C. D., & Stewart, A. L. (1991). The MOS social support survey. Social science & medicine32(6), 705-714.
Rahimian Bougar, M., Veiskarami, H. A., Khodarahimi, S., Izadpanah, A., Sadeghi, M., & Nazari, N. (2022). Effectiveness of Three Physical Treatments on Pain Perception and Emotional State in Males with Chronic Joint Pain. Journal of Clinical Psychology in Medical Settings, 1-13.
Robins, R. W., Fraley, R. C., Roberts, B. W., & Trzesniewski, K. H. (2001). A longitudinal study of personality change in young adulthood. Journal of personality, 69(4), 617-640.
Roelofs, J., McCracken, L., Peters, M. L., Crombez, G., van Breukelen, G., & Vlaeyen, J. W. (2004). Psychometric evaluation of the Pain Anxiety Symptoms Scale (PASS) in chronic pain patients. Journal of behavioral medicine27(2), 167-183.
Terauchi, M., Odai, T., Hirose, A., Kato, K., Akiyoshi, M., & Miyasaka, N. (2020). Muscle and joint pains in middle-aged women are associated with insomnia and low grip strength: a cross-sectional study. Journal of Psychosomatic Obstetrics & Gynecology41(1), 15-21.
Thorn, B. E. (2017). Cognitive therapy for chronic pain: a step-by-step guide. Guilford Publications.
Tolk, J. J., Janssen, R. P., Haanstra, T. M., van der Steen, M. M. C., Zeinstra, S. M. B., & Reijman, M. (2020). Outcome expectations of total knee arthroplasty patients: the influence of demographic factors, pain, personality traits, physical and psychological status. The Journal of Knee Surgery33(10), 1034-1040.
Unger, D. N. (2017). Pain medication & regulation: It is personal. Journal of general internal medicine32(2), 228.
Turk, D. C., & Melzack, R. (Eds.). (2011). Handbook of pain assessment. Guilford Press.
Veiskarami, H. A., Mirdrikvand, F., Khodarahimi, S., & Bougar, M. R. (2019). Early maladjustment schemas in opioid abstainers, opioid abusers and normal individuals. Heroin Addiction And Related Clinical Problems, 21(1), 29-34.
Welburn, K., Coristine, M., Dagg, P., Pontefract, A., & Jordan, S. (2002). The Schema Questionnaire-Short Form: Factor analysis and relationship between schemas and symptoms. Cognitive therapy and research, 26(4), 519-530.
Williams, A. M., & Cano, A. (2014). Spousal mindfulness and social support in couples with chronic pain. The Clinical Journal of Pain30(6), 528.
Wolf, E. J., Harrington, K. M., Clark, S. L., & Miller, M. W. (2013). Sample size requirements for structural equation models: An evaluation of power, bias, and solution propriety. Educational and psychological measurement73(6), 913-934.
Wylde, V., Kunutsor, S. K., Lenguerrand, E., Jackson, J., Blom, A. W., & Beswick, A. D. (2019). Association of social support with patient-reported outcomes after joint replacement: a systematic review and meta-analysis. The Lancet Rheumatology, 1(3), e174-e186.
Young, J. E. (1999). Cognitive therapy for personality disorders: A schema-focused approach. Professional Resource Press/Professional Resource Exchange.
Young, J. E. (2014). Schema-focused therapy for personality disorders. In Cognitive behaviour therapy (pp. 215-236). Routledge.
Young, J. E., Klosko, J. S., & Weishaar, M. E. (2016). Schemagerichte therapie. Bohn Stafleu van Loghum.