نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسندگان
1 گروه روان شناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران
2 استادیار، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
3 استادیار، گروه روان شناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران
4 دانشیار، گروه روان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران
چکیده
مقدمه: خودمراقبتی در کنترل بیماری دیابت نوع 2 بسیار حائز اهمیت است و پژوهش حاضر درصدد ساخت و اعتباریابی پرسشنامه خودمراقبتی دیابت نوع 2 بود. روش: پژوهش حاضر از نوع ترکیبی اکتشافی متوالی هدایت‌شده با رویکرد آزمون‌سازی و طبقه‌بندی بود و در دو مرحله به صورت کیفی و کمّی انجام شد. جامعه آماری در مرحله اول عبارت بود از متخصصان، پزشکان و پژوهشگران حیطه بیماری دیابت نوع 2 در سال 1399-1400 که با روش نمونه‌گیری هدفمنـد،10نفر انتخاب گردیدند. در مرحله دوم، بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 شهر تهران در سال1400- 1399 با روش نمونه‌گیری در دسترس و با در نظر گرفتن ملاک‌هایی423 تن انتخاب شدند. به‌منظور گردآوری اطلاعات مرحله اول از مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته و پرسشنامه اولیه محقق ساخته استفاده شد. یافته‌ها: نشان داد از نتایج حاصل از مصاحبه‌ها، با کدگذاری باز تعداد 41 مفهوم در 4 بعد استخراج و بر اساس این مقاهیم تعداد 56 گویه اولیه طراحی شد. شاخص نسبت روایی محتوا و شاخص محتوایی روایی محاسبه و در تحلیل عامل اکتشافی 4 عامل مشخص شد. درنهایت پرسشنامه 34 سوالی، 76/58 درصد واریانس خودمراقبتی دیابت نوع 2 در بیماران 30 تا60 سال را تبیین نمود: عوامل مربوط به سواد سلامت (64/ 39%)، عامل روان‌شناختی (82/11%)، عامل جسمانی (19/4%) و عوامل مربوط با دسترسی به امکانات (11/3%). همچنین تحلیل عاملی تأییدی مرتبه اول 4 عامل فوق را تایید و آلفا کل 95/0 بدست آمد. نتیجه‌گیری: این پرسشنامه دارای اعتبار و روایی مناسبی است و استفاده از آن جهت پایش خودمراقبتی این بیماران و استفاده در تحقیقات پیشنهاد می‌شود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Development and Validation of a Type 2 Diabetes Self-Care Questionnaire
نویسندگان [English]
- Zahra Neamatizade 1
- Amin Rafiepoor 2
- mehrdad sabet 3
- Khadijeh Abolmaali Alhosseini 4
1 Department of Psychology, Roudehen Branch, Islamic Azad University, Roudehen, Iran
2 Assistant Professor, Department of Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Department of Psychology, Roudehen Branch, Islamic Azad University, Roudehen, Iran
4 Associate Professor, Department of Psychology, North Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]
Objective: Self-care is very important in controlling type 2 diabetes and the present study aimed to develop and validate a type 2 diabetes self-care questionnaire. Method: The present study was a series of consecutive exploratory experiments guided by the approach of testing and classification and was conducted qualitatively and quantitatively in two stages. The statistical population in the first stage consisted of specialists, physicians and researchers in the field of type 2 diabetes in 2020-2021 that 10 persons were selected by purposive sampling. In the second stage, 432 patients with type 2 diabetes in Tehran in 2020-2021 were selected by available sampling method and considering criteria. In order to collect the information of the first stage, an in-depth and semi-structured interview and a researcher-made initial questionnaire were used. Findings: It showed that from the results of the interviews, 41 concepts were extracted by open coding in 4 main dimensions. Content validity ratio index and content validity index were calculated and 4 factors were identified in the exploratory factor analysis. Finally, this 34-item questionnaire explained 58.76% of the variance of type 2 diabetes self-care in patients aged 30 to 60 years: factors related to health literacy (39.64%), psychological factors (11.82%), physical factors (4.19%) And factors related to access to facilities (3.11%). Also, the first-order confirmatory factor analysis confirmed the above 4 factors and a total alpha of 0.95 was obtained. Conclusion: This questionnaire has good validity and reliability and its use is recommended for self-care monitoring of these patients and use in research.
کلیدواژه‌ها [English]
- Self-Care
- Type 2
- Questionnaire
)