روانشناسی سلامت

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

اثر افزایشی ترکیب برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی با پس‌خوراند زیستی بر ادراک از بیماری، سلامت روان و کاهش شدت نشانگان بالینی در مبتلایان به پسوریازیس

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی سلامت دانشگاه پیام نور،تهران ،ایران

2 استاد گروه روان شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

3 استادرشته پوست در مرکز تحقیقات و سلول های بنیادی، دانشگاه علوم پزشکی تهران،ایران

چکیده

مقدمه: نقش پریشانی ‌روانشناختی در سیر بالینی بسیاری از بیماری‌های پوستی مورد تائید قرارگرفته است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی و ترکیب آن با پس‌خوراند زیستی بر ادراک از بیماری، سلامت روان و شدت نشانگان بالینی در مبتلایان به پسوریازیس بود. روش: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری، شامل تمام بیماران مبتلا به پسوریازیس مراجعه‌کننده به مرکز تحقیقات پوست دانشگاه علوم پزشکی تهران بود که از این جامعه، با توجه به ملاک‌های ورود و خروج از تحقیق، 45 بیمار به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و به‌صورت تصادفی در سه گروه 15 نفره (دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل) جایگزین شدند. گروه آزمایشی اول، 8 جلسه پس‌خوراند زیستی و 8 جلسه کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی دریافت کردند. گروه آزمایشی دوم، فقط مداخله کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی دریافت کردند و گروه کنترل هیچ مداخله‌ای دریافت نکردند. ابزار تحقیق شامل پرسشنامه کوتاه ادراک بیماری برادبنت و همکاران (2006)، پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ (1988) و شاخص شدت و سطح پسوریازیس کورتی (2009) بود. یافته‌ها: طبق نتایج تحلیل SPANOVA، هر دو مداخلات، مؤثر واقع شده بودند؛ اما ترکیب برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی با پس‌خوراند زیستی، اثربخشی بیشتر و پایدارتری داشت. نتیجه‌گیری: این دو درمان، بخصوص به‌صورت ترکیبی، می‌تواند به‌عنوان روشی کارآمد در بیماران پسوریازیس مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Increasing Effect of Combining Mindfulness-based Stress Reduction Program with Biofeedback on Disease Perception, Mental Health and Reducing the Severity of Clinical Symptoms in Patients with Psoriasis.

نویسندگان [English]

  • shirin khatami 1
  • Mohammad Oraki 2
  • Ahmad Alipour 2
  • Parvin Mansouri 3

1 PhD student in Health Psychology Payame Noor University ،Tehran, Iran

2 Professor, Department of Psychology, Payam Noor University, Tehran, Iran

3 Professor of Dermatologist in Research Center and Stem Cells, Tehran University of Medical Sciences، Tehran, Iran.

چکیده [English]

Objective: The role of psychological distress has been approved in the clinical course of skin diseases. which. The aim of this study was to evaluate the effectiveness of mindfulness-based stress reduction program and its combination with Biofeedback on disease perception, mental health, and severity of clinical symptoms in patients with psoriasis. Method: The present research is a quasi-experimental study with an inter-subject design. The statistical population included all patients with psoriasis referred to the Dermatology Research Center of Tehran University of Medical Sciences. From this population, according to the inclusion and exclusion criteria, 45 patients were selected by purposive sampling method and replaced randomly in three groups of 15 people (two experimental groups and one control group). The first experimental group received 8 sessions of Biofeedback and 8 sessions of mindfulness-based stress reduction. The second experimental group received only mindfulness-based stress reduction intervention and the control group did not receive any intervention. The research instruments included Broadbent et al.'s (2006) Brief Illness Perception Questionnaire, Goldberg (1988) General Health Questionnaire, and Corti (2009) Psoriasis Area Severity Index. Findings: According to the results of SPANOVA analysis, both interventions were found to be effective. However, combining mindfulness-based stress reduction programs with Biofeedback was more effective and more sustainable. Conclusion: These two therapies, especially in combination, can be used as an effective method in psoriasis patients.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mindfulness-Based Stress Reduction
  • Biofeedback
  • Disease Perception
  • Mental Health
  • Psoriasis
مراجع
آگاه هریس، م.؛ رمضانی، ن. (1397). مقایسه ویژگی‌های شخصیتی و حساسیت پذیری به اضطراب در افراد با و بدون پسوریازیس. روانشناسی سلامت؛ 7(4): 82-67.
اورکی، م.، درتاج، الف.؛ مهدی‌زاده، آ. (1395). بررسی اثربخشی درمان نوروفیدبک بر افسردگی، اضطراب، استرس و دردهای شکمی بیماران مبتلا به دردهای شکمی روان‌تنی مزمن. عصب روانشناسی؛ 2(3): 58-42.
اورکی، م.؛ اسدپور، آ. (1399). اثربخشی ذهن‌آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر بهزیستی روانشناختی و استرس ادراک‌شده در زنان مبتلا به رفلاکس معده به مری. روانشناسی سلامت؛ 9(4): 168-151.
باقریان سراروری، ر.؛ گیلانی، ب.؛ بهرامی، ه.؛ صانعی، ح. (1388). رابطه افسردگی پس از سکته قلبی و عملکرد بطن چپ. فصلنامه روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران؛ 13(4): 327-320.
برقی ایرانی، ز.؛ علی‌اکبری دهکردی، م.؛ زارع، ح.؛ علی پور، ا.، شهیدی، غ. (1393). رابطه علی ادراک بیماری، پیروی دارویی و کیفیت زندگی در سالمندان مبتلا به پارکینسون. روان‌شناسی بالینی  و شخصیت؛ 21(10): 51-60.
بشرپور، س.؛ نصری نصرآبادی، ب.؛ حیدری، ف.؛ مولوی، پ. (1397). نقش باورهای سلامتی و ادراک بیماری در پیش‌بینی رفتارهای ارتقادهندۀ سلامتی بیماران مبتلا به سرطان. آموزش بهداشت و ارتقای سلامت؛ 6(2): 113-102.
تیزدیل، ج.؛ ویلیامز، م.؛ سگال؛ ز. (1396). کتاب کار توجه‌آگاهی: برنامه­ی 8 هفته­ای برای رهایی از افسردگی و آشفتگی هیجانی. ترجمه­ی انوشه امین­زاده. تهران: ارجمند.
جمشیدی، م.؛ لعلی، م. (1395). اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر افسردگی و اضطراب زنان مبتلا به بیماری پسوریازیس شهر اصفهان. اولین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در حوزه علوم تربیتی و روانشناسی و مطالعات اجتماعی ایران: 13-1.
حربی، ا.؛ اورکی، م.؛ علی‌پور، ا.؛ قائمی، ف. (1399). اثربخشی برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر خودمراقبتی و کیفیت زندگی وابسته به دیابت در بیماران زن مبتلا به دیابت نوع دو. مجلۀ علوم روانشناختی؛ 19(95): 1464-1453.
ذاکری، م.م؛ حسنی، ج.؛ اسماعیلی، ن. (1396). اثربخشی آموزش راهبردهای نظم جویی فرآیندی هیجان در ناگویی هیجانی افراد مبتلا به پسوریازیس. مجله روانشناسی بالینی؛ 9(2): 111-96.
زرگر، ف.؛ محمدی، ا.؛ امیدی، ع.؛ باقریان سرارودی،  ر. (1391). موج سوم رفتاردرمانی مبتنی بر پذیرش. مجله تحقیقات علوم رفتاری؛ 10(5): 390-383.
سپهوندی، م.؛ غلامرضایی، س. (1398). اثربخشی کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر تنظیم شناختی هیجان در پسوریازیس. پوست و زیبایی؛ 10(4): 213-201.
عابدی، ص.؛ دوازده امانی، م.ح.؛ احسانی، ا.ه.؛ جعفری، م. (1396). نقش شخصیت نوع D و دشواری تنظیم هیجان در پیش‌بینی علائم افسردگی افراد مبتلا به پسوریازیس. پوست و زیبایی؛ 8(2): 72-82..
عبدالله‌زاده، ح. (1393). اثربخشی ذهن‌آگاهی مبتنی بر کاهش استرس و درمان رفتاری شناختی گروهی بر عوامل جسمانی و روان شناختی بیماران پسوریازیس. پایان‌نامه دکتری، علوم انسانی، دانشگاه پیام نور.
علی‌بیگی بنی، ا.؛ جعفری، ف.؛ صالحی، ا.؛ سخنوری، ف. (1396). بررسی اثربخشی آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی، بر علائم جسمانی بیماران مبتلا به پسوریازیس. مجله دانشکده پزشکی اصفهان؛ 35(423): 302-297.
علی‌پور، ا.؛ زارع، ح.؛ عمادی، س.ن.؛ عبدالله‌زاده، ح. (1392). تأثیر درمان ‌شناختی رفتاری گروهی بر شدت بیماری و سلامت روان مبتلایان به پسوریازیس. پوست و زیبایی؛ 4(4): 204-196.
فرّ‌خ‌نیا؛ ا.؛ سلیمانی؛ م. (1393).  نقش ویژگی‌های شخصیتی و طرحوارههای ناسازگار اولیه در پیش‌بینی سلامت روان دانش‌آموزان دختر و پسر. مجله مطالعات ناتوانی؛ 4(4): 33-42.
کردلو؛ ا. (1396). رابطه مهارت‌های اجتماعی و تفکر انتقادی با سلامت روان در دانش آموزان مقطع ابتدایی اسلامشهر. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته روان‌شناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوئین‌زهرا.
کرمانی مامازندی، ز.؛ محمدی‌فر، م.ع.؛ طالع پسند، س.؛ نجفی، ع. (1398). مقایسۀ اثربخشی آموزش نوروفیدبک و ذهن‌آگاهی بر کیفیت زندگی دختران فراری: پژوهش مورد منفرد. روانشناسی بالینی و شخصیت؛ 57: 6-19.
کنترادا، ر.؛ باوم، ا. (1396). علم استرس از منظر زیست‌شناسی، روان‌شناسی و سلامت. ترجمه محمد اورکی و پوران سامی. تهران: انتشارات ارجمند.
معینی، ب.؛ بابامیری، م.؛ محمدی، ی.؛ براتی، م.؛ و رشیدی؛ س. (1395). بررسی رابطه بین شادکامی و وضعیت سلامت روان در دانش‌آموزان دختر دبیرستانی. مجله دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه؛ 14(8): 951-942.
مهدیزاده، آ.؛ علی‌اکبری دهکردی؛ م.؛ نیلفروشزاده، م.ع.؛ علی‌پور،  ا.، منصوری، پ .(1398). مقایسه اثربخشی درمانگری  ناختی- رفتاری هیجان مدار و شناخت درمانگری مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر اضطراب اجتماعی- جسمانی، خارش، و شدت پسوریازیس. مجلۀ علوم روانشناختی؛ 19(87): 359-349.
میری سرگزی، ت.؛ منصوری، ا. (1398). مقایسه درمان ذهن‌آگاهی مبتنی بر کاهش استرس و آموزش نوروفیدبک بر نشانگان بالینی اختلال اضطراب فراگیر: یک مطالعه کارآزمایی بالینی. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی گرگان؛ 21(2): 8-1.
Bazzano, A., Wolf, C.H., Zylowska, L., Wang, S., Schuster, E., Barrett, C.H., & Lehrer, D. (2015). Mindfulness based stress reduction (MBSR) for parenst and caregivers of individuals with developmental disabilities: A communitybased approach. Journal of Child and Family Studies; 15(5): 78-86.
Bkhshayesh, A. (2010). Biofeedback (generals, principles, methods and applications). Yazd: Yazd University.
Broadbent, E., Petrie, K.J., Main, J., Weinman, J. (2006). The brief illness perception questionnaire.  Jurnal of Psychosomatic Research.  60(6): 631-7.
Cardaciotto, L. (2005). A Mindfulness and Acceptance-based Perspective on Social a Anxiety Disorder. Drexel University, Philadelphia, PA (formerly MCP HahnemannUniversity).
Chen, J., X.T., Jing, J., Chan, R.C.K. (2011). Alexithymia and emotional regulation: A cluster analytical approach. BMC Psychiatry. 11(1): 33.
Dorrian, A., Dempster, M., Adair, P. (2009). Adjustment to inflammatory bowel disease: the relative influence of illness perceptions and coping. Inflamm Bowel Dis; 15: 47-55.
Feros, D.L., Lane, L., Ciarrochi, J., Blackledge, J.T. (2013). Acceptance and Commitment Therapy (ACT) for improving the Quality of life of cancer patients: a preliminary study. Psychooncology; 22(2): 459-64.
Folkman, S., & Moskowitz, J. (2000). Positive affect and the other side of coping. American Psychologist; 55: 647-654.
Gee, N.S., Keuthen, N., Kroshinsky, D., & Kimball, B.A. (2013). A survey assessment of the recognition and treatment of psychocutaneous disorders in the outpatient dermatology setting: How prepared are we? J Am Acad Dermatol; 68(1): 47-52.
Hamilton, N. A., Kitzman, H., & Guyotte, S. (2006). Enhancing health and emotion: Mindfulness as a missing link between cognitive therapy and positive psychology. Journal of Cognitive Psychotherapy: An International Quarterly; 20: 123-134.
Innamorati, M., Quinto, R. M., Lester, D., Iani, L., Graceffa, D., & Bonifati, C. (2018). Cognitive impairment in patients with psoriasis. Journal of Psychosomatic Research; 105: 99–105.
Janbozorgi, M. ) 2000 .(Reduce stress in migraine patient with biofeedback. Journal of Tazehaye Ravandarmani; 5(17): 90-105.
Leventhal, H., Leventhal, E.A., & Contrada R.J. (1998). Self-regulation, health and behavior: A perceptual-cognitive approach. Psychology and Health; 13: 717-33.
Meier, M., & Sheth, P. B. (2009). Clinical spectrum and severity of psoriasis. In Management of psoriasis; l (38): 1-20.
Niazi, A. K., & Niazi, S. K. (2011). Mindfulness-based stress reduction: a non-pharmacological approach for chronic illnesses. North American Journal of Medical Sciences; 3(1): 20–23.
Rieder, E., & Tausk, F. (2012). A model of dermatologic psychosomatic disease: psychiatric implications and treatments; 51: 12-26.
Schwartz, M.S., & Andrasik, F. (2015). Biofeedback: A practitioner's guide. Guilford Publications.
Sharma, S., Bassi, R., & Singh, A. (2016). A comparative study of depression and anxiety in psoriasis and other chronic skin diseases. Journal of Pakistan Association of Dermatology; 21(4): 235-240.
Shonin, E., Gordon, W. V. & Griffiths, M. D. (2016). Mindfulness as a Treatment for Behavioural Addiction. J Addict Research & Therapy; 5(1): 122.
Takeshita, J., Grewal, S., Langan, S.M., et al. (2017). Psoriasis And Comorbid Diseases: Epidemiology. J Am Acad Dermatol; 76(3): 377-90.
Veehof, M.M., Oskam, M.J., Schreurs, K.M. & Bohlmeijer, E.T. (2011). Acceptance-Based Interventions for the Treatment of Chronic Pain: A Systematic Review and Meta-Analysis. Pain; 152: 533-542.
Walker, C., Apadopoulos, L. (2005). Psychodermatology: The Psychological Impact of Skin Disorders. Cambridge University Press: New York.
Wichers, M. C., Myin-Germeys, I., Jacobs, N., Peeters, F., Kenis, G., Derom, C., Et al. (2007). Evidence that moment-to-moment variation in positive emotions buffer genetic risk for depression: A momentary assessment twin study. Acta psychiatrica Scandinavica; 115: 451-457.
روانشناسی سلامت
دوره 11، شماره 41
خرداد 1401
صفحه 47-66
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار