با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، گروه روانشناسی بالینی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

2 استادیار، گروه روانشناسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

چکیده

مقدمه: در سال‌های اخیر مفهوم جدیدی که به‌عنوان یک سازه مؤثر در سندروم روده تحریک‌پذیر توجه زیادی را به خود جلب کرده حساسیت اضطرابی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی واقعیت درمانی به شیوه گروهی بر حساسیت اضطرابی زنان مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر انجام شد. روش: این پژوهش از نوع مطالعات نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش، بیماران زن مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر مراجعه‌کننده به بیمارستان خاتم‌الانبیاء شهر میانه در فاصله زمانی مهر تا دی‌ماه 1396 بودند که طبق معاینات متخصص گوارش تشخیص قطعی سندرم روده تحریک‌پذیر دریافت کرده بودند. از این جامعه، نمونه‌ای به حجم 30 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. شرکت‌کنندگان دو گروه در مراحل پیش و پس‌آزمون پرسشنامه حساسیت اضطرابی ریس و پترسون (1985) را تکمیل و گروه آزمایش طی 8 جلسه 90 دقیقه‌ای تحت آموزش واقعیت درمانی قرار گرفتند. یافته‌ها: تحلیل داده‌ها نشان داد که به‌کارگیری مبتنی بر واقعیت درمانی بطور معنی‌داری منجر به کاهش میانگین نمرات شرکت‌کنندگان گروه آزمایش در حساسیت اضطرابی (75/0=2, h67/82F=) و مؤلفه‌های ترس از نگرانی بدنی، ترس از نداشتن کنترل شناختی و ترس از مشاهده اضطراب نسبت به گروه کنترل شده است (01/0Pنتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، استفاده واقعیت درمانی به شیوه گروهی در حوزه‌های بالینی برای رفع مشکلات مرتبط با حساسیت اضطرابی زنان مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر سودمند خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Group Reality Therapy on Anxiety Sensitivity Patients with Irritable Bowel Syndrome (IBS)

نویسندگان [English]

  • Mahsa Hoseini 1
  • Roghayeh kiyani 2

1 M.A in Clinical Psychology, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran

2 Assistant Professor, Department of Psychology, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.

چکیده [English]

Objective: In recent years, a new concept that has gained much attention as an effective construct in irritable bowel syndrome is anxiety sensitivity. The purpose of this study was to investigate the Effectiveness of Group Reality Therapy on Anxiety Sensitivity Patients with irritable bowel syndrome. Method: The present study is a semi-experimental study with pretest-posttest with control group design. The research population included women with irritable bowel syndrome who referred to khatam-ol-anbia hospital in the Miyane city during the period from september to december 2012 who received definite diagnosis of irritable bowel syndrome according to a gastroenterologist. From this population, a sample of 30 people was selected by available sampling method and randomly assigned to two experimental and control groups. Participants of the two groups completed the pre-test and post-test stages of Reiss & Peterson (1985) anxiety sensitivity index.  The subjects of the experimental group were placed under the training of reality therapy during 8 sessions of 90 minutes. Findings: Data analysis showed that the use of group reality therapy significantly led to decrease in the average scores of the expremental group participants in the anxiety sensitivity (F=82/67, h2=0/75) and its components fear of physical anxiety, fear of lack of cognitive control and fear of anxiety view compared to the control group. conclusion: According to the results, Applying Group reality therapy in clinical practice will be helpful in resolving anxiety sensitivity-related problems in women with Irritable Bowel Syndrome

کلیدواژه‌ها [English]

  • Reality Therapy
  • Anxiety Sensitivity
  • Irritable Bowel Syndrome (IBS)
  • Women
آدرویشی، سارا.، اسدی، معصومه.، زارع، کوروش.، قاسمی ده، چشمه.، احمدنیا، مهدیه.، حردانی، فاطمه. (1394). تأثیر آموزش مهارت حل مساله بر اضطراب بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر. مجله مراقبت‌های پیشگیرانه در پرستاری و مامایی، 5 (2)، 32-22.
آگاه هریس، مژگان.، رمضانی، ناهید. (1397). مقایسه ویژگیهای شخصیتی و حساسیت پذیری به اضطراب در افراد با و بدون پسوریازیس. فصلنامه علمی- پژوهشی روانشناسی سلامت، 7(28)، 82-67.
احمدنیا، سیده طاهره. (1393). اثربخشی زوج درمانی گروهی مبتنی بر واقعیت درمانی بر افزایش صمیمت زناشویی و امنیت روانی زوجین. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد.
اسدی، سهیلا.، وکیلی، پریوش. (1394). اثربخشی واقعیت درمانی بر اضطراب و افزایش امید به زندگی در بیماران مبتلا به HIV مثبت مراجعه‌کننده به مرکز بیماری‌های رفتاری شبکه بهداشت شمیرانات. سلامت اجتماعی، 2 (4)، 245-238.
اسمخانی اکبری نژاد، هادی.، اعتمادی، احمد.، نصیرنژاد، فریبا. (1393). اثربخشی واقعیت درمانی به شیوه گروهی بر اضطراب زنان. مجله مطالعات روانشناختی، 10 (2)، 87-74.
ایری، رحمت الله.، شیخ اسماعیلی، فرشاد.، فتاحی، نیما.، رشادت، رومینا.، سعیدی، بهزاد.، شاه‌عباس‌پور، زهرا.، و همکاران. (1396). بررسی اپیدمیولوژیک سندرم روده تحریک‌پذیر و عوامل مرتبط با آن در شهر سنندج در سال 93-1392: یک مطالعه مبتنی بر جمعیت. مجله دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، 22 (1)، 71-61.
بشارت، محمدعلی.، دهقانی، سپیده.، غلامعلی لواسانی، مسعود.، ملک‌زاده، رضا. (1394). نقش واسطه‌ای تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی در رابطه بین روان سازه های ناسازگار اولیه و شدت نشانه ها در بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر. روانشناسی معاصر، 10 (1)، 84-73.
پاشا، غلامرضا.، امینی، سهیلا. (1387). تأثیر واقعیت درمانی بر امید به زندگی و اضطراب همسران شهدا. یافته‌های نو در روانشناسی، 3 (9)، 50-37.
پور محسنی کلوری، فرشته.، اسلامی، فینا. (1395). بررسی اثربخشی شناخت درمانی گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی بر سلامت روان و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر. فصلنامه علمی- پژوهشی روانشناسی سلامت، 5(20)، 67-48.
رجب‌زاده، فرزانه.، مکوند حسینی، شاهرخ.، طالبیان شریف، جعفر.، قنبری هاشم‌آبادی، بهرامعلی. (1394). تأثیر واقعیت درمانی نوین گروهی مبتنی بر تئوری انتخاب بر اختلال اضطراب اجتماعی دانشجویان. مجله دست آوردهای روانشناختی، 22 (1)، 152-133.
سلیمانی، اسماعیل.، بابایی، کریم. (1395). اثربخشی آموزش واقعیت درمانی گروهی مبتنی بر نظریه انتخاب بر اضطراب و امیدواری افراد وابسته به مواد در حین ترک. فصلنامه علمی-پژوهشی اعتیادپژوهی، ۱۰ (۳۷)، 150-137.
شفیع‌آبادی، عبدالله.، دلاور، علی.، سدرپوشان، نجمه. (1384). تأثیر شیوه واقعیت درمانی گروهی بر کاهش اضطراب دانش آموزان نوجوان دختر. دانش و پژوهش در روانشناسی، 25، 31-21.
شیخی، سمیه. (1393). بررسی اثربخشی واقعیت درمانی به شیوه گلاسر بر کاهش اضطراب حالت-صفت زنان در سه‌ماهه سوم بارداری. پایان نامه کارشناشی ارشد، دانشگاه علم و فرهنگ تهران.
صاحبی، علی. (1391). نظریه انتخاب و واقعیت درمانی (بخش دوم). رشد آموزش مشاور مدرسه، 7 (4)، 14-10.
صداقت، مستوره.، صاحبی، علی.، شهابی مقدم، شهره. (1395). اثربخشی واقعیت درمانی به شیوه موردی بر افراد مبتلا به افسردگی اساسی دارای سابقه اقدام به خودکشی. مجله طب انتظامی، 5 (5)، 378-371.
علی مهدی، منصور.، احتشام زاده، پروین.، نادریف فرح.، افتخار صعادی، زهرا.، پاشا، رضا. (1394). اثربخشی درمان شناختی-رفتاری بر عدم تحمل بلاتکلیفی و حساسیت اضطرابی افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر. مجله اندیشه و رفتار، 10 (38)، 90-78.
قاسمی، نوشاد. (1391). مقایسه حساسیت اضطرابی و شادکامی بیماران سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) با افراد سالم در شهر شیراز. مجله دانشگاه علوم فسا، 2 (6)، 312-301.
کارسازی، حسین.، نصیری، محمد.، عصفوری، میعاد.، محمودعلیلو، مجید. (1395). پیش‌بینی سایرکندوریا براساس مؤلفه‌های حساسیت اضطرابی و عدم تحمل بلاتکلیفی بین دانشجویان دانشگاه‌های تبریز در سال 1394. مجله دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، 18 (4)، 56-46.
کاظمی مجرد، ملیحه.، بحرینیان، عبدالمجید.، محمدی آریا، علیرضا. (1393). نظریه انتخاب: اثربخشی آموزش نظریه انتخاب بر میزان کیفیت زندگی و شادکامی در ترک‌کنندگان مواد مخدر. فصلنامه آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، 2 (2)، 174-165.
کیامنش، علیرضا.، علیزاده اصلی، افسانه.، احدی، حسن. (1395). اثربخشی مداخله گروهی مبتنی بر واقعیت درمانی بر پرخاشگری دانشجویان با توجه به سبک دلبستگی آنها. فصلنامه پژوهش‌های نوین روانشناختی، 11 (43)، 204-180.
گال، دامین. مردیت.، بورگ، والتر.، گال، جویس. (1391). روش های تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روان‌شناسی (جلد اول)، ترجمه احمد رضا نصر و همکاران. تهران: انتشارات سمت.
مشیریان فراحی، سیده مریم.، مشیریان فراحی، سید محمدمهدی، آقامحمدیان شعرباف، حمیدرضا.، سپهری شاملو، زهره. (1396). اثربخشی واقعیت درمانی به شیوه گروهی مبتنی بر تئوری انتخاب بر کیفیت زندگی افراد پرخاشگر. نشریه روانپرستاری، 5 (1)، 52-47.
مواسات، ریحانه. (1392). بررسی مقایسه‌ای اثربخشی واقعیت درمانی و درمان وجود به شیوه موردی بر اضطراب، افسردگی و عزت نفس جوانان مبتلا به صرع. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد.
نریمانی، محمد.، شربتی، انوشیروان. (1394). مقایسه حساسیت اضطرابی و عملکرد شناختی در دانش آموزان با و بدون نارسانویسی. فصلنامه ناتوانی‌های یادگیری، 4 (4)، 100-85.
 
Changhyun, L., Eunyoung, D., Ji Min, Ch., Seung-ho, J., Han-Seung, R., Ju Yup, L., Jung Hwan, O., Jung Ho, P., Yong Sung, K. (2017). The Increased Level of Depression and Anxiety in Irritable Bowel Syndrome Patients Compared with Healthy Controls: Systematic Review and Meta-analysis. Journal of Neurogastroenterology and Motility, 23(3), 349-362.
Cai W, Dong W, Pan Y, Wei C, Zhang S, Tian B, et al. (2018) Reliability, validation and norms of the Chinese version of Anxiety Sensitivity Index 3 in a sample of military personnel. PLoS ONE, 13(8), e0201778.
Feizi Manesh, B., Yarahmadi, Y. (2017). The Relationship between Locus of Control and Self-Efficacy with Marital Conflicts among University Students. MEJDS, 7, 9-9.
Ghaziof, B. (2017). The Efficacy of group reality therapy on elder people's anxiety in Isfahan. 3rd International Conference on Depression, Anxiety and Stress Management June 21-22, 2017 London, UK.
Golubovic, S. T., Miljkovic, S.,  Nagorni, A., Lazarevic, D., Nikolic, G. (2010). Irritable bowel syndrome, anxiety, depression and personality characteristics. Psychiatria Danubina. 22 (3), 418-424.
Gros, D. F., Antony, M. M., McCabe, R. E., & Swinson, R. P. (2009). Frequency and severity of the symptoms of irritable bowel syndrome across the anxiety disorders and depression. Journal of Anxiety Disorders, 23,290-296.
Khaleghi, N., Amiri, M., Taheri, E. (2017). Effectiveness of group reality therapy on symptoms of social anxiety, interpretation bias and interpersonal relationships in adolescents. Journal of Fundamentals of Mental Health, 19 (2), 77-83.
Richeya, J. A., Schmidtc, N. B., Hofmannd, S. G., & Timpano. K. R. (2010). Temporal and structuraldynamics of anxiety sensitivity in predicting fearful responding to a 35% CO2 challenge. Journal of Anxiety Disorders, 24, 423-432.
Shokri, K., Aliabadi, J., Saleh, M., Etivand, M., Fathi, P. (2016). Effect of Reality Therapy Interventions by Group Work on Reducing the Anxiety Behavior in Adolescents. The Caspian Sea Journal, 10 (1), 620-625.
Sommers-Flanagan, J., Sommers-Flanagan, R. (2015). Counseling and psychotherapy theories in context and practice: Skills, strategies, and techniques. USA: John Wiley & Sons.
Videlock, E. J., Chang, L. (2007). Irritable bowel syndrome: current approach to symptoms, evaluation, and treatment. Gastroenterol Clin North Am, 36 (3), 665-685.