با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه پیام نور تهران جنوب، تهران، ایران

2 استادیار، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور تهران جنوب، تهران، ایران

3 دانشیار، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور تهران جنوب، تهران، ایران

چکیده

هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر قصه درمانی بر کاهش اضطراب و بهبود عادات خواب کودکان مبتلا به سرطان که تحت شیمی درمانی بوده اند،می باشد.
روش: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری با هدف بررسی  تداوم اثرات قصه درمانی درگروه آزمایش بود. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه کودکان 7تا10 ساله مبتلا به سرطان تحت شیمی درمانی که در سال 1394 در مرکز طبی کودکان، بستری بودند. در این مطالعه برای هر گروه (آزمایش و کنترل) تعداد 12 نفر در نظر گرفته شد بنابراین در مجموع تعداد  24 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. به علت مشکلات مربوط به دسترسی به این کودکان از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شد. پرسشنامه های مقیاس چند بعدی اضطراب کودکان(مارچ، پارکر، سولیوان، استا لینگز و کانرز،1997) و مقیاس عادات خواب کودکان( اونز، اسپیریتو، مک،گوین و نوبیل،2000) با کمک والدین آنها تکمیل گردید.
یافته ها: نتایج آزمون تحلیل واریانس مکرر و آزمون تعقیبیLSD نشان داد که بین دو گروه کنترل و آزمایش از لحاظ متغیرهای اضطراب و عادات خواب تفاوت معنی داری وجود دارد واضطراب کاهش، و عادات خواب در گروه آزمایش بهبود یافته است، بنابراین می توان گفت که قصه درمانی موثر بوده است(p.
نتیجه گیری: قصه درمانی موجب کاهش نشانه های اضطراب و بهبود عادات خواب کودکان مبتلا به سرطان تحت شیمی درمانی شده است بنابراین می­توان قصه درمانی را به مثابه یک فن اثر بخش همراه با سایر درمانهای روانشناختی برای درمان اضطراب و عادات خواب نامناسب کودکان به خصوص کودکان بیمار بکار برد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Story therapy effect on reducing anxiety and improvement habits sleep in children with cancer under chemotherapy

نویسندگان [English]

  • Maryam Ajorloo 1
  • Ziba Irani 2
  • Mahnaz Aliakbari dehkordi 3

1 M.Sc. in Clinical Psychology, Payam Noor University South Tehran, Tehran, Iran

2 Assistant Professor, Department of Psychology, Payam Noor University South Tehran, Tehran, Iran

3 Associate Professor, Department of Psychology, Payam Noor University South Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

Aim:In this study we evaluated the effect of story therapy for reducing of anxiety and improving sleep habits on children with cancer who are undergoing chemotherapy.
Methods: This study was semi-experimental with pre-test, post-test and follows up-test with the aim of continuing the story therapy in these groups. The population of this study included 7 to 10 years old children with cancer chemotherapy who were hospitalized at Children's Medical center in 1394. In this study, for each group (experimental and control), were considered 12 persons (totally 24 persons). We used available samples because of the problems for reach to these children. The questionnaires of scale multidimensional children anxiety and the children sleep habits scale were completed with help of their parents.
Results: The results of Variance analysis and LSD tests shown there is a significant difference between two groups in terms of anxiety and sleep habits and in the excremental group anxiety reduced, and sleep habits improve, so we can say the story therapy has impacted(P
Conclusion: so the story therapy can be used with other psychological therapies to treatment of anxiety and poor sleep habits as a useful way especially in patient’s children.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Story therapy
  • Anxiety
  • habits sleep
  • children with cancer
  • chemotherapy
- احمدی، امیر (1390). بررسی تاثیر قصه گویی بر کاهش افسردگی کودکان. سومین کنگره سراسری هنر درمانی درایران، 5-13اسفند1390.
-اصغر زاده سلماسی، فرزانه و پورشریفی، حمید (1390). تاثیر قصه درمانی بر بهبود سازگاری اجتماعی کودکان مبتلا به اختلال سلوک. فصلنامه علوم تربیتی، سال چهارم، شماره 14، صص 13-24، تابستان 1390.
- افخم ابراهیمی، عزیزه؛ قلعه بندی، میرفرهاد؛ صالحی، منصور؛ کافیان تفتی، علیرضا؛ وکیلی، یعقوب و اخلاقی فارسی، الهه (1387). بررسی پارامترهای خواب و عوامل تاثیرگذار بر کیفیت خواب بیماران سرپایی مراجعه کننده به درمانگاههای منتخب بیمارستان رسول اکرم(ص). مجله دانشگاه علوم پزشکی ایران، دوره پانزدهم، شماره58، بهار1387، صص31-38.
- بانکی، یاسمن و امیری، شعله  (1385). اثر بخشی قصه درمانی گروهی بر اضطراب جدایی و افسردگی در کودکان والدین طلاق گرفته. اولین کنگره سراسری هنر درمانی در ایران(خلاصه). تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
- پلویسکی، آنا (1382). قصه گویی در خانه و خانواده. ترجمه مصطفی رحماندوست. تهران: مدرسه.
- تاج آبادی، رضا؛ رحیمی، محمد و شعبانی، سمیه (1392). تاثیر روش قصه گوی و قصه درمانی بر کاهش افسردگی کودکان. دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی تبریز.
- تامپسون، چارلز و  رودلف، لینداب (1384). مشاوره باکودکان.ترجمه جوادطهوریان. تهران.انتشارات رشد.
-دادستان، پریرخ (1382). روانشناسی مرضی تحولی از کودکی تا بزرگسالی. جلد اول، تهران: انتشارات سمت.
-رجب پور فرخانی، سمیه و جهانشاهی، فاطمه (1390). اثر بخشی قصه درمانی در کاهش اختلال رفتاری دانش آموزان پسر مقطع ابتدایی. تفکر و کودک، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال دوم، شماره 2، پاییز و زمستان 1390، صص 19-35.
-رحماندوست، مصطفی (1381). قصه گویی، اهمیت راه و رسم آن. تهران: رشد.
- رمضانی، فریدون؛ جهانیان، مهری و محمدی، یحیی (1391). بررسی تاثیر قصه درمانی در کاهش اضطراب کودکان عقب مانده ذهنی شهر تهران. چهارمین همایش بین المللی روان پزشکی کودکان و نوجوانان، 19 تا 21 مهرماه.
- زایپس، جک (بیتا). هنر قصه گویی خلاق. (ترجمه مینو پرنیانی، 1380 ). تهران: رشد.
- سلطانی، مریم؛ آرین، خدیجه و انگجی، لیلی (1392). اثر بخشی روش قصه گویی گروهی در افزایش عزت نفس دانش آموزان دختر پایه دوم ابتدایی در شهر تهران. فصلنامه روانشناسی تربیتی، شماره29، سال نهم، پاییز 1392.
-شعاری نژاد، علی اکبر (1387). ادبیات کودکان. چاپ 26. تهران: اطلاعات.
- شوقی، مهناز؛ خنجری، صدیقه؛ فرمانی، فرشته و حسینی، فاطمه (1384). عادات خواب در کودکان. فصلنامه پرستاری ایران، دوره هجدهم، شماره 41-42، بهارو تابستان.
- شیبانی، شهناز (1385). تاثیر قصه درمانی بر افسردگی کودکان و راهبردهای رویارویی کودکان افسرده. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
-صالحی، فریبا (1386). تاثیر قصه درمانی در کاهش نشانه های اضطرابی دختران با هراس اجتماعی 11تا19ساله شهر تهران. پایان نامه کاشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
- علی اکبری، مهناز؛ علیپور، احمد و درنجفی شیرازی، مهناز (1393). اثر بخشی قصه گویی بر مولفه های هوش اخلاقی کودکان دختر پیش دبستانی در شهر اصفهان. دو فصلنامه علمی – پژوهشی شناخت اجتماعی، سال سوم، شماره 2، پیاپی6، پاییز و زمستان 1393.
-کداسن، هایدی و  شفر، چالز (1998). برگزیده ای از روشهای بازی درمانی. ترجمه سوسن صابری و پریوش وکیلی (1382).تهران: انتشارات آگاه و ارجمند.
- کرمی، جهانگیر؛ مومنی، خدامراد؛ محمدی، فرشته و شهبازی راد، افسانه (1394). بررسی تاثیر قصه درمانی بر کاهش نشانه های اضطراب جدایی کودکان. مجله پرستاری کودکان، شماره 3، بهار 1394، صص 48-56.
-کلهر، فاطمه و  زاده محمدی، علی (1385). بررسی تاثیر قصه ـ نمایش درمانی بر اضطراب کودکان بی سرپرست و بد سرپرست. اولین کنگره سراسری هنر درمانی در ایران(خلاصه). تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
-گلدارد، کاترین و گلدارد، دیوید. (بیتا). راهنمای عملی مشاوره با کودکان. (ترجمه مینو پرنیانی، 1382). تهران: رشد.   
-گلدارد، کاترین؛ گلدارد، دیوید. (1389). راهنمای عملی مشاوره با کودکان با روش بازی درمانی. ترجمه زهرا ارجمندی. انتشارات اندیشه آور (تاریخ انتشار به زبان اصلی،2003).
-لطیفی، ز و  امیری، ش (1390). درمان اختلالات اضطرابی.اصفهان: انتشارات جهاد دانشگاهی واحد اصفهان.
- محمداسماعیل، الهه (1381). بازی درمانی در درمان کودکان مبتلا به اختلال رفتاری. تهران: سازمان آموزش و پرورش استثنایی.
- مشایخی،کریم (1388). اثر بخشی قصه درمانی جهت درمان افسرده خویی و سایر اختلالات روانی در کودکانی. دومین کنگره سراسری هنر درمانی درایران، 5-8آذر1388.
- مشهدی، علی؛ سلطانی،رضا؛ میر دورقی، فاطمه و بهرامی، بتول (1391). ویژگیهای روان سنجی مقیاس چند بعدی اضطراب کودکان. فصلنامه روانشناسی کاربردی، سال6، شماره1(21)، بهار 1391، 70-87.
-یاوند حسنی، اصغر؛ فرحبخش، کیومرث و شفیع آبادی، عبدالله (1393). بررسی اثر بخشی درمان شناختی رفتاری و قصه درمانی بر کاهش اختلالات رفتاری نوجوانان. پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره. دانشگاه فردوسی مشهد، سال 4، شماره 1، بهار و تابستان 1393، صص71-94.
-یوسفی لویه، معصومه (1386). تاثیر قصه درمانی بر مشکلات هیجانی(اضطراب)کودکان دبستانی. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
-Angus , I., Levitt, H., & Hardtke, K. (1999). The narrative process coding system:research application and implications for psychotherapy practices, 55(10), 70-255.
-Bełtkiewicz, D. (2013). A New Horizon in Logopaedics: Speech Therapeutic Story – Innovative Use of a Story in the Therapy of Children Speech Impediments. j Procedia - Social and Behavioral Sciences, 106(10), 149-163.
-Dilollo, A., Neimeyer, R.A. and Manning, W. H. (2002). Apersonal Construct Psychology View Of Relapse: Indications For A Narrative Therapy Component To Stuttering Treatment. Journal of FluencyDisorders. 27(1), 12-42.
-Freedman, J., Combs, G. (2009). Narrative ideas for consulting with communitics and organizations.Family process,48(3), 62-374.
-Fridberg, R.D., & Wilt, L.H. (2010). Metaphors and Stories in Cognitive Behavioral  Therapy With Ghildren.journal Rat-Emo Cognitive Behavior Therapy,28, 100-113.
-Furlonger, B.F. (1999)."Narrativetherapy and children with hearing impairments". Am Ann Deaf, 144, 325-33.
-Glanz, K., Lerman, C. (1992). Psychosocial impact of breast cancer a critical review.Bahav Med. 14:204-12.
-Goncalves, O. F., & Machado, P. P. (1999). Cognitive narrative psychotherapy:research foundations, J Oline psycho,55(10), 91-117.
-Hanney, L & Kozlowska, K. (2002). Healing traumatized children:Creating illustrated story books in family therapy.Family Process, 41, 37-65.
-Haris, D.,  Eilers, J.,  Harriman, A., Cashavelly, B.,  Maxwell, C. (2008). Evidence-Based Interventions for the Manangment of Oral Mucositis. Clin J oncol Nurs, 12,141-52.
-Howard, G.S. (1991). Culture tales. A narrative approach to thinking,cross-cultural psychology,and psychotherapy. American Psychol,46, 187-97.
-Ivarsson, T. (2006). Normative data for the Multidimensional AnxietyScale for Children (MASC) in Swedish adolescents. Nordic Journal Psychiatry, 60(2): 107-113.
-Jorngarden, A., Mattsson, E., Von Essen, L. (2007). Health related quality of life , anxiety and depression among adolescents and young adults with cancer; Aprospective longitudinal study. Eur J Cancer, 43 (19), 8-53.
-Lamarine, R. J. (1995). child and adolescent depression. J Sch Health, 65, 33--Howard, G.S. (1991). Culture tales. A narrative approach to thinking,cross-cultural psychology,and psychotherapy. American Psychol,46, 187-97.
-Lewis, J  &  Baneree, S. (2013).  An investigation of the therapeutic potential of stories in Dramatherapy with young people with autistic spectrum disorder j Dramatherapy and Autistic Spectrum Disorder,13(1).
-Lusting, Stuart, L Tennakoon, Lakshika. (2008). Testimonials,narratives storis.&Drawings.Child refugees as witnesses.Child and adolescent psychiatric clinics of North America, 17(3), 84-569.
-Machado J. M. (1995). Early Childhood Experiences in Language Arts: Emerging Literacy. New York: Delmar Publishers.
-March, J. S., Parker, J. D., Sullivan, K., Stallings, P., & Conners, C. K. (1997).The multidimensional anxiety scale for children (MASC): Factor structure, reliability and validity. Journal of the American academy of child &adolescent psychiatry, 36(4): 554–565.
-Melanie, C. G. (2004). Story telling in teaching.American Psychological Society, 17(4).
Memarzadeh M, Hosseinpor M, flakeian H. )2006). Effect of preoperative  nxiety in Children 2-6 years of game rooms in hospitals Zahra.The Journal of Surgery, 14(4). (Persian)
ـNeuner,F., Catani,C., Ruf,M., Schauer,E., Schauer,M., & Elbern,F. (2008). Narrative exposure therapy for the treatment of traumatized children adolescebt(KIDNET).From neuro cognitivetheory to field intertetion child and adolescent psychiatric clinics of North America,17(3), 64-641.
-Nordin, K. G. (1998). Reactions to gastrointestinal cancer-variations of mental adjust ments and emotional well-bing with time in patients with different prognosis.Psycho Oncology,7,413-23.
-Owens, J.A., Spirito, A., Mcguinn, M., & Nobile,C.H. (2000). Sleep habits and sleep disturbance in elementary school aged children. Journal of Developmental and Behavioral Pediatrics,21(1),27-36.
-Pezeshkian, N. (1996). Oriental stories as tools in Psychotherapy.New Delhi, Sterling Publishers Pvt.Ltd.
-Pirl, WF. (2004). Evidence report on the occurrence, assessment and treatment of depression in caner patients. J Natl Cancer Inst Monogr, (32), 32-9.
-Potter, P., & Porry, A. (2003). Basic Nursing Essential For Practice.UK : J.B. Lippincott Company ,890-900.
-Prasko, J. (2010). Narrative cognitive behavior therapy psychosis. Journal of Activitas Nervosa Superior Redivivva, 52(2), 135-146.
-Schang, R. C., & Abelscon, R. P. (1995). Knowledge and memory;the real story.In R.S.Wyer.Jr.(Ed)Advanc In social cognition 1-85.Hillsdale, NJ:Erlbaum
-Tjiam  A. M., Holtslag, G., Van Minderhout, H. M., Simonsz-Tóth, B.,. Vermeulen-Jong, M. H. L., Borsboom G. J. J. M.,…Simonsz,  H. J. (2013). Randomised comparison of three tools for improving compliance with occlusion therapy: an educational cartoon story, a reward calendar, and an information leaflet for parents. J Graefe's Archive for Clinical and Experimental Ophthalmology,251(1), 321-329.
-Willis, J. (2000).  Patient Compliance: Non Compliance with Treatment Regimes and Failure to Follow Health Advise is Widespread. Nurs Times, 96(35),  36-7.