اصغر فولادی؛ علی خادمی؛ علی شاکر دولق
چکیده
مقدمه: پرستاران به علت مواجه گسترده با بیماران بیشتر در معرض بیماری سایبرکندریا قرار دارند. بنابراین مطالعه حاضر با هدف مقایسه اثربخشی فراشناخت درمانی و درمان مبتنی بر شفقت بر میزان علائم سایبرکندریا در پرستاران انجام گرفت. روش: روش پژوهش آزمایشی و با طرح پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری بوده است. نمونه آماری تحقیق شامل 60 نفر از ...
بیشتر
مقدمه: پرستاران به علت مواجه گسترده با بیماران بیشتر در معرض بیماری سایبرکندریا قرار دارند. بنابراین مطالعه حاضر با هدف مقایسه اثربخشی فراشناخت درمانی و درمان مبتنی بر شفقت بر میزان علائم سایبرکندریا در پرستاران انجام گرفت. روش: روش پژوهش آزمایشی و با طرح پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری بوده است. نمونه آماری تحقیق شامل 60 نفر از پرستاران بیمارستان‌های شهرستان تبریز در سال 1401 بودند که به روش تصادفی در سه گروه فراشناخت درمانی و درمان مبتنی بر شفقت و گروه گواه اختصاص یافتند. برای گردآوری دادهها از مقیاس سایبرکندریا مک الروی و شولین استفاده شد. سپس دادهها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس آمیخته، آزمون تعقیبی توکی و بنفرونی از طریق نرم‌افزار آماری SPSS (نسخه 22) مورد تحلیل قرار گرفتند. میزان P کمتر از 05/0 معنی‌دار در نظر گرفته شد. یافته‌ها: اثر عامل زمان بر میزان ابعاد متغیر سایبرکندریا معنادار به‌دست آمد، به‌عبارت دیگر میزان ابعاد سایبرکندریا از پیشآزمون تا پیگیری کاهش یافته است. همچنین اثر تعامل زمان و گروه نیز بیانگر این است که بین سه گروه (گروه فراشناخت‌درمانی، گروه شفقت‌درمانی و گروه کنترل) از لحاظ نمرات اجبار، پریشانی، افراط و اطمینان‌جویی تفاوت معنادار وجود داشت. به‌عبارت دیگر میزان ابعاد سایبرکندریا در پسآزمون و مرحله پیگیری گروههای مداخله پایین‌تر از گروههای کنترل بود. نتیجه‌گیری: با توجه به اثربخشی فراشناخت‌درمانی و درمان مبتنی بر شفقت بر میزان علائم بیماری سایبرکندریا، به‌نظر می‌رسد اعمال مداخله‌های فراشناخت درمانی و درمان مبتنی بر شفقت باعث کاهش و درمان علائم بیماری سایبرکندریا در پرستاران می‌شود.
کیمیا کارگر؛ شهرام وزیری؛ فرح لطفی کاشانی؛ مریم نصری؛ فاطمه شهابی زاده
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان فراتشخیصی یکپارچه‌نگر بر ابرازگری هیجانی و عملکرد جنسی زنان نابارور صورت پذیرفت. روش: روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه گواه انجام شد. دوره پیگیری نیز دوماهه اجرا شد. جامعه آماری شامل زنان نابارور مراجعه کننده به کلنیک ناباروری بیمارستان مادر و کودک، کلنیک ناباروری ...
بیشتر
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان فراتشخیصی یکپارچه‌نگر بر ابرازگری هیجانی و عملکرد جنسی زنان نابارور صورت پذیرفت. روش: روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه گواه انجام شد. دوره پیگیری نیز دوماهه اجرا شد. جامعه آماری شامل زنان نابارور مراجعه کننده به کلنیک ناباروری بیمارستان مادر و کودک، کلنیک ناباروری ثمر و کلینیک زنان و زایمان و درمان ناباروری دکتر کارگر شهر شیراز در فصل زمستان سال 1400 بود. در این پژوهش تعداد 36 زن نابارور با روش نمونهگیری داوطلبانه انتخاب و با گمارش تصادفی در گروههای آزمایش و گواه جایدهی شدند. زنان نابارور حاضر در گروه آزمایش درمان فراتشخیصی یکپارچه‌نگر را طی دو و نیم ماه در 10 جلسه دریافت نمودند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه ابرازگری هیجانی (EEQ) (کینگ و آمونز، ۱۹۹۰) و پرسشنامه عملکرد جنسی (SFQ) (کراسکیان موجمباری و کیب‌اله، 1393) بود. داده‌های جمع‌آوری‌شده به شیوه تحلیل واریانس آمیخته با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS23 مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که درمان فراتشخیصی یکپارچه‌نگر بر ابرازگری هیجانی (0001>P؛ 54/0=Eta؛ 82/39=F) و عملکرد جنسی (0001>P؛ 49/0=Eta؛ 88/31=F) زنان نابارور تأثیر معنادار دارد. نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش می‌توان چنین نتیجه گرفت که درمان فراتشخیصی یکپارچه‌نگر با بهره‌گیری از شناسایی هیجان‌ها، آگاهی هیجانی، ارزیابی مجدد شناختی و شناسایی الگوهای اجتناب از هیجان میتواند به عنوان یک درمان کارآمد جهت بهبود ابرازگری هیجانی و عملکرد جنسی زنان نابارور مورد استفاده قرار گیرد.
فضل الله میردریکوند
چکیده
مقدمه: سیر بالینی و جنبه‌های حسی یا هیجانی درد ادراک‌شده تحت تأثیر عوامل روانی و اجتماعی قرار دارد. بنابراین؛ هدف پژوهش حاضر بررسی مدل ساختاری ادراک درد در بیماران مبتلا به درد مفاصل مقاوم به درمان بر اساس ویژگیهای شخصتی و طرحوارههای ناسازگار اولیه با نقش تعدیل‌کننده حمایت اجتماعی، بود. روش: در این پژوهش توصیفی- همبستگی تعداد ...
بیشتر
مقدمه: سیر بالینی و جنبه‌های حسی یا هیجانی درد ادراک‌شده تحت تأثیر عوامل روانی و اجتماعی قرار دارد. بنابراین؛ هدف پژوهش حاضر بررسی مدل ساختاری ادراک درد در بیماران مبتلا به درد مفاصل مقاوم به درمان بر اساس ویژگیهای شخصتی و طرحوارههای ناسازگار اولیه با نقش تعدیل‌کننده حمایت اجتماعی، بود. روش: در این پژوهش توصیفی- همبستگی تعداد 371 بیمار مبتلا به درد مزمن مفاصل به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه شخصیتی نئو - فهرست پنج عاملی کاستا و مک کری (NEO-FFI)، مقیاس طرحوارههای ناسازگار یانگ - فرم کوتاه (YSQ-SF)، مقیاس حمایت اجتماعی شربورن و استووارت (MOS-SSS ) و فرم کوتاه پرسشنامه درد مک گیل (SF‑MPQ) پاسخ دادند. تجزیهوتحلیل دادهها به روش تحلیل مسیر و با استفاده از نرم‌افزار SPSS ورژن 20 و Smart-PLS ورژن 3 انجام شد. یافته‌ها: نتایج حاکی از همبستگی معکوس و معنی‌دار ویژگیهای شخصیتی برونگرایی، گشودگی به تجربه، توافق‌پذیری، با وجدان‌بودن و همه مولفههای حمایت اجتماعی و همبستگی مثبت و معنادار ویژگی شخصیتی نروزگرایی و طرحوارههای ناسازگار اولیه با ادراک درد در بیماران مبتلا به درد مزمن مفاصل مقاوم به درمان بود. همچنین، اثر تعدیل‌کننده حمایت اجتماعی در تحلیل مسیر ارتباط بین متغیرهای پنهان مدل معنادار بود. نتیجه‌گیری: پزشکان و متخصصان بهداشت روان می‌توانند از این نتایج برای اهداف درمانی و پیشگیری از وضعیت هیجانی منفی بیماران مبتلا به درد مزمن در تصمیمات بالینی و غیر بالینی استفاده کنند.
مرضیه رمضانخانی؛ رضا گل پور
چکیده
مقدمه: بیماری دیابت یکی از شایع‌ترین بیماری‌های متابولیکی است که بر ابعاد مختلف زندگی فرد مبتلا تاثیر می‌گذارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین باورهای فراشناختی و خوددلسوزی با مشکلات تغذیه‌ای بیماران مبتلا به دیابت انجام شده است. روش: روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود که تعداد 167 نفر از بیماران دیابتی مجتمع آموزشی - درمانی ...
بیشتر
مقدمه: بیماری دیابت یکی از شایع‌ترین بیماری‌های متابولیکی است که بر ابعاد مختلف زندگی فرد مبتلا تاثیر می‌گذارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین باورهای فراشناختی و خوددلسوزی با مشکلات تغذیه‌ای بیماران مبتلا به دیابت انجام شده است. روش: روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود که تعداد 167 نفر از بیماران دیابتی مجتمع آموزشی - درمانی امام علی (ع) در شهر کرج با روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. پرسشنامه مورد استفاده شامل سه پرسشنامه استاندارد اختلالات خوردن گارنر (۱۹۸۳)، پرسشنامۀ باورهای فراشناختی ولز (۱۹۹۷) و پرسشنامۀ خوددلسوزی نف (۲۰۰۳) می‌باشد. یافته‌ها: از آزمون همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون خطی چندمتغیری و از طریق نرم‌افزار SPSS 23 جهت تحلیل دادهها استفاده شد. بر اساس نتایج مشاهده‌شده رابطه بین باورهای فراشناختی و خوددلسوزی با مشکلات تغذیه‌ای بیماران مبتلا به دیابت معنادار است (01/0p<). در تحلیل رگرسیون گامبهگام، در گام اول، متغیر فراشناخت به میزان ۸/۱۱% و در گام دوم با اضافه‌شدن متغیر خوددلسوزی ۱۰% به توان پیشبینی معادله افزوده شد. در مجموع حدود ۸/۲۱% از واریانس مشکلات تغذیه‌ای از طریق باورهای فراشناختی و خوددلسوزی پیشبینی شد (۰۱/۰>p). نتیجه‌گیری: به‌طور کل نتایج نشان داد باورهای فراشناختی و خوددلسوزی در پیشبینی مشکلات تغذیه بیماران دیابتی موثر است. همچنین نتایج بیانگر این بود که باورهای فراشناختی اثر قوی‌تری بر مشکلات تغذیه‌ای دارد.
نازنین حمیدی نژاد؛ بهروز دولتشاهی؛ فریبرز باقری
چکیده
مقدمه: امروزه رفتارهای آشفته‌خوردن در میان جوانان رو به افزایش هستند و به دلیل پیامدهای منفیشان، منجر به نگرانیهای سلامتی شدهاند. بنابراین شناسایی عوامل مرتبط با این رفتارها، میتواند به پیشگیری از آن، کمک کند. در این راستا، هدف پژوهش حاضر، پیشبینی رفتارهای آشفته‌خوردن بر اساس کمالگرایی و ترومای دوران کودکی با نقش میانجی ...
بیشتر
مقدمه: امروزه رفتارهای آشفته‌خوردن در میان جوانان رو به افزایش هستند و به دلیل پیامدهای منفیشان، منجر به نگرانیهای سلامتی شدهاند. بنابراین شناسایی عوامل مرتبط با این رفتارها، میتواند به پیشگیری از آن، کمک کند. در این راستا، هدف پژوهش حاضر، پیشبینی رفتارهای آشفته‌خوردن بر اساس کمالگرایی و ترومای دوران کودکی با نقش میانجی نارضایتی از تصویر بدنی بود. روش: از میان تمامی دانشجویان دانشگاه های آزاد اسلامی شهر تهران، 400 دانشجو به شیوه نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند که 324 شرکت‌کننده وارد تحلیل شدند. ابزارهای این مطالعه شامل مقیاس رفتار آشفته‌خوردن (26EAT-)، کمالگرایی هیل (HPI) مقیاس ترومای دوران کودکی (CTQ)، نگرانی از تصویر بدنی (لیتلتون و همکاران، 2005) و پرسشنامه ترومای دوران کودکی (CTQ) بود. یافته‌ها: نتایج تحلیل مسیر حاکی از آن بود که نارضایتی از تصویر بدنی در رابطه بین کمالگرایی و ترومای دوران کودکی با رفتارهای آشفته‌خوردن نقش واسطهای دارد (05/0P<). نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد افرادی که در کودکی دچار تروما شدهاند، به‌دلیل تصویر تحریف‌شدهای که احتمالا از خود دارند، به تعیین استاندارهای بالا و اقدامات جبرانی همچون رفتارهای آشفته‌خوردن میپردازند. نارضایتی از تصویر بدنی همچنین میتواند تلاشهای کمالگرایانه را تقویت کرده و در جهت ایدهآل‌سازی اندام، رفتارهای جبرانی خوردن را تشدید کند.
مرضیه صادق زاده؛ مرضیه رمضانی؛ کاظم خرم دل
چکیده
مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ساختاری میان اشکال مختلف خودانتقادی و شرم از تصویر بدنی دانش‌آموزان دختر با واسطه جنبه‌های مختلف ترس از شفقت بوده است. روش: این پژوهش از نوع توصیفی - همبستگی و جامعه آماری آن شامل تمامی نوجوانان دختری است که در نیمسال تحصیلی دوم 1400 -1399 در مقطع متوسطه دوم دبیرستان‌های شهر کازرون به تحصیل اشتغال ...
بیشتر
مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ساختاری میان اشکال مختلف خودانتقادی و شرم از تصویر بدنی دانش‌آموزان دختر با واسطه جنبه‌های مختلف ترس از شفقت بوده است. روش: این پژوهش از نوع توصیفی - همبستگی و جامعه آماری آن شامل تمامی نوجوانان دختری است که در نیمسال تحصیلی دوم 1400 -1399 در مقطع متوسطه دوم دبیرستان‌های شهر کازرون به تحصیل اشتغال داشتند. گردآوری دادهها، بنا به محدودیت‌های ناشی از همه‌گیری کرونا، به صورت آنلاین و با استفاده از لینکی انجام گرفت که به گروههای مجازی کلاس‌ها ارسال شده بود. نمونه پژوهشی نیز شامل تمامی 581 دانش‌آموزانی است که به صورت داوطلبانه و با پاسخگویی به لینک پرسشنامه‌ها در این مطالعه شرکت نموده‌اند. این لینک از مجموعه گویه‌های مربوط به سه ابزار مقیاس شرم از تصویر بدن (BISS)، پرسشنامه ترس از شفقت (FCS) و پرسشنامه اشکال انتقادگری/خود-تازی و اطمینان‌بخشی به خود (FCSSS) تشکیل شده است. جهت آزمون مدل نیز از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری در نرم‌افزار ایموس-22 استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج تحلیل ضمن تایید اثرمستقیم اشکال خودانتقادی بر ترس از شفقت و شرم از تصویر بدنی، نقش واسطه‌گری دو جنبه ترس از شفقت، یعنی ترس از شفقت به خود و ترس از شفقت دیگران را در رابطه میان خودانتقادی و شرم از تصویر بدن مورد تایید قرار داده است. نتیجه‌گیری: یافته‌ها نویدبخش این موضوع است که می‌توان جهت پیشگیری از تجربه شرم از تصویر بدنی در نوجوانان دختر بر کاهش خودانتقادی و و به تبع آن کاهش ترس از شفقت تکیه نمود.
مسعود هاشمی؛ الهام فروزنده؛ مریم حیدرپور
چکیده
مقدمه: هدف این مطالعه بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر پریشانی هیجانی و پایبندی به درمان در بیماران دیابتی مبتلا به افسردگی است. روش: مطالعه حاضر یک مطالعه نیمه‌تجربی با طرح پیشآزمون - پسآزمون با گروه گواه و مرحله پیگیری سه ماهه بود. جامعه مورد مطالعه شامل افراد مبتلا به دیابت نوع 2 مبتلا به افسردگی مراجعه‌کننده به ...
بیشتر
مقدمه: هدف این مطالعه بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر پریشانی هیجانی و پایبندی به درمان در بیماران دیابتی مبتلا به افسردگی است. روش: مطالعه حاضر یک مطالعه نیمه‌تجربی با طرح پیشآزمون - پسآزمون با گروه گواه و مرحله پیگیری سه ماهه بود. جامعه مورد مطالعه شامل افراد مبتلا به دیابت نوع 2 مبتلا به افسردگی مراجعه‌کننده به مراکز درمانی شهر اصفهان در شش ماهه اول سال 1400 بود. در این مطالعه 33 بیمار دیابتی افسرده با روش نمونهگیری داوطلبانه و هدفمند انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارش شدند. گروه آزمایش به مدت 10 هفته تحت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (10 جلسه) قرار گرفتند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این مطالعه شامل پرسشنامه افسردگی (بک و همکاران، 1996) (DQ)، پرسشنامه پریشانی هیجانی (کسلر و همکاران، 2002) (EDQ) و پرسشنامه پایبندی به درمان (موریسکی، انگ، کراسول -وود و وارد، 2008) (TCQ) بود. دادهها با استفاده از تحلیل واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بونفرنی با بهره‌گیری از نرم‌افزار آماری SPSS23 مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افسردگی، پریشانی هیجانی و پایبندی به درمان در بیماران دیابتی افسرده تأثیر معناداری داشته است (0001>P) و توانسته افسردگی و پریشانی هیجانی را کاهش داده و پایبندی به درمان را در این بیماران بهبود بخشد. نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های حاصل از پژوهش حاضر، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با بهره‌گیری از شش فرایند اصلی پذیرش، گسلش، خود به‌عنوان زمینه، ارتباط با زمان حال، ارزش‌ها و عمل متعهدانه، میتواند روشی موثر برای کاهش پریشانی هیجانی و بهبود پایبندی به درمان بیماران دیابتی مبتلا به افسردگی باشد.
معصومه کاظمی؛ مژگان آگاه هریس؛ محمد جلالی؛ عزت اله کردمیرزا
چکیده
مقدمه: هدف مطالعه حاضر مقایسه اثربخشی آموزش اتوژنیک و تنشزدایی پیشرونده عضلانی بر درد و آنزیمهای قلبی زنان مبتلا به درد قفسه سینه بود. روش: پژوهش حاضر آزمایشی از نوع پیشآزمون -پسآزمون با گروه کنترل و پیگیری سه ماهه بود. جامعه‌ی آماری شامل تمامی زنان مبتلا به درد قفسه سینه در شهر کرج در سال 1400 بودند. روش نمونهگیری هدفمند ...
بیشتر
مقدمه: هدف مطالعه حاضر مقایسه اثربخشی آموزش اتوژنیک و تنشزدایی پیشرونده عضلانی بر درد و آنزیمهای قلبی زنان مبتلا به درد قفسه سینه بود. روش: پژوهش حاضر آزمایشی از نوع پیشآزمون -پسآزمون با گروه کنترل و پیگیری سه ماهه بود. جامعه‌ی آماری شامل تمامی زنان مبتلا به درد قفسه سینه در شهر کرج در سال 1400 بودند. روش نمونهگیری هدفمند بود و 60 نفر از بیماران مبتلا به درد قفسه سینه در بیمارستان شهید رجائی کرج انتخاب شدند و در سه گروه آموزش اتوژنیک، آموزش تنشزدایی پیش رونده عضلانی و گروه کنترل قرار گرفتند. آموزش اتوژنیک 12 جلسه 90 دقیقه ای و مداخله تنشزدایی پیشرونده عضلانی نیز شامل 8 جلسه 2 ساعته بود. برای ارزیابی متغیرهای پژوهش از پرسشنامه‌های شدت درد مک گیل و فاجعه سازی درد استفاده شد. برای اندازه گیری آنزیمهای قلبی از کیت تروپونین و کراتینین فسفوکیناز (CPK-MB) استفاده شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از روشهای تحلیل کوواریانس و آزمون تعقیبی انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد تنشزدایی پیشرونده عضلانی در مقایسه با آموزش اتوژنیک بر کاهش درد اثربخشی بیشتری دارد (05/0> p) و بین آموزش اتوژنیک و تنشزدایی پیشرونده عضلانی بر آنزیمهای قلبی، تفاوت معنیداری وجود نداشت (05/0p<). نتیجه‌گیری: با توجه به اثربخشی بیشتر تنشزدایی پیشرونده عضلانی بر کاهش درد پیشنهاد می‌شود کارشناسان مربوطه جهت کاهش شدت درد بیماران مبتلا به درد قفسه سینه از تنشزدایی پیشرونده عضلانی استفاده کنند.
فاطمه عبداله زاده؛ سیدرضا کامل طباخ فریضنی؛ یحیی فرقانی؛ مسعود نیازی ترشیز؛ حسن عبداله زاده
چکیده
مقدمه: با توجه به اهمیت سخنرانی در جمع و تاثیر منفی اضطراب سخنرانی در موقعیت‌های حرفه‌ای و روزمره، محققان برای کاهش این اضطراب به فناوری‌های جدید مثل واقعیت مجازی و توسعه‌یافته در کنار درمان‌های سنتی روانشناختی روی آورده‌اند. هدف از پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری و فناوری واقعیت توسعه‌یافته بر فاکتورهای جسمانی ...
بیشتر
مقدمه: با توجه به اهمیت سخنرانی در جمع و تاثیر منفی اضطراب سخنرانی در موقعیت‌های حرفه‌ای و روزمره، محققان برای کاهش این اضطراب به فناوری‌های جدید مثل واقعیت مجازی و توسعه‌یافته در کنار درمان‌های سنتی روانشناختی روی آورده‌اند. هدف از پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری و فناوری واقعیت توسعه‌یافته بر فاکتورهای جسمانی و اضطراب سخنرانی دانشجویان می‌باشد. روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیشآزمون - پسآزمون و گروه کنترل است. جامعه آماری، کلیه دانشجویان مبتلا به اختلال اضطراب سخنرانی مراجعه‌کننده به کلینیک‌های مازندران در سال 1400-1401 می‌باشند. نمونه پژوهش 45 بیمار بودند که با استفاده از نمونهگیری در دسترس و با تخصیص تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل (15 نفر گروه درمان شناختی رفتاری، گروه دوم 15 نفر فناوری واقعیت توسعه‌یافته و گروه سوم 15 نفر به‌عنوان گروه کنترل) جایگزین شدند. گروه اول، درمان شناختی رفتاری را با استفاده از پروتکل خدایاری‌فرد و عابدینی، (1381) دریافت کردند. در گروه دوم آزمایش، بیماران با استفاده از فیدبکهای فیزیولوژیکی حاصل از سنسورهای (ضربان قلب، دمای بدن و تعریق) متصل‌شده به بدن بیمار و استفاده همزمان از سناریوی پیشنهادی واقعیت توسعه‌یافته مورد ارزیابی قرار گرفتند. از پرسشنامه اضطراب سخنرانی بارسولومی و هولیهان (2016) برای هر سه گروه، قبل و بعد از درمان استفاده شده است. دادهها با آزمون‌های آماری تحلیل کواریانس تک متغیره و چند متغیره مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که درمان شناختی رفتاری بر اضطراب سخنرانی و مولفههای آن ازجمله خرده مقیاس شناختی (ضریب اتا 77/0)، رفتاری (ضریب اتا 74/0) و فیزیولوژیک (ضریب اتا 62/0) دانشجویان اثربخش است. همچنین نتایج بیانگر این است که فناوری واقعیت توسعه‌یافته بر فاکتورهای جسمانی از جمله تعریق (ضریب اتا 62/0)، دمای بدن (ضریب اتا 58/0) و ضربان قلب (ضریب اتا 61/0) دانشجویان اثربخش است. میانگین اضطراب سخنرانی گروه آزمایش روش فناوری واقعیت توسعه‌یافته (40/33) در مرحله پسآزمون پایین‌تر از روش شناختی - رفتاری (40/37) می‌باشد. همچنین درمان در گروه (روانشناس + سنسورها + سناریوی پیشنهادی واقعیت توسعه‌یافته) در مقایسه با درمان شناختی- رفتاری، مدت زمان بهبودی را کاهش داده است. نتیجه‌گیری: هر دو شیوه درمان (درمان شناختی رفتاری و فناوری واقعیت توسعه‌یافته) بر کاهش اضطراب سخنرانی و فاکتورهای جسمانی مرتبط اثربخش هستند؛ اما تأثیر فناوری واقعیت توسعه‌یافته به‌ویژه در کاهش مدت درمان، بیشتر از روش درمان شناختی رفتاری است. این نتایج ضرورت استفاده از فناوری واقعیت توسعه در درمان اضطراب سخنرانی را پیشنهاد می‌کند.
