روانشناسی سلامت

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

رابطه ساختاری شرم از تصویر بدن و اشکال خودانتقادی/ اطمینان‌بخشی به خود در دانش‌آموزان دختر: نقش واسطه‌ای ابعاد ترس از شفقت

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روانشناسی، دانشگاه سلمان فارسی کازرون، کازرون، ایران.

2 موسسه آموزش‌عالی فاطمیه شیراز، شیراز، ایران.

چکیده

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ساختاری میان اشکال مختلف خودانتقادی و شرم از تصویر بدنی دانش‌آموزان دختر با واسطه جنبه‌های مختلف ترس از شفقت بوده است. روش: این پژوهش از نوع توصیفی - همبستگی و جامعه آماری آن شامل تمامی نوجوانان دختری است که در نیمسال‌ تحصیلی دوم 1400 -1399 در مقطع متوسطه دوم دبیرستان‌های شهر کازرون به تحصیل اشتغال داشتند. گردآوری داده‌ها، بنا به محدودیت‌های ناشی از همه‌گیری کرونا، به صورت آنلاین و با استفاده از لینکی انجام گرفت که به گروه‌های مجازی کلاس‌ها ارسال شده بود. نمونه پژوهشی نیز شامل تمامی 581 دانش‌آموزانی است که به صورت داوطلبانه و با پاسخگویی به لینک پرسشنامه‌ها در این مطالعه شرکت نموده‌اند.  این لینک از مجموعه گویه‌های مربوط به سه ابزار مقیاس شرم‌ از تصویر بدن (BISS)، پرسشنامه ترس از شفقت (FCS) و پرسشنامه اشکال انتقادگری/خود-تازی و اطمینان‌بخشی به خود (FCSSS) تشکیل شده است. جهت آزمون مدل نیز از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری در نرم‌افزار ایموس-22 استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج تحلیل ضمن تایید اثرمستقیم اشکال خودانتقادی بر ترس از شفقت و شرم از تصویر بدنی، نقش واسطه‌گری دو جنبه ترس از شفقت، یعنی ترس از شفقت به خود و ترس از شفقت دیگران را در رابطه میان خودانتقادی و شرم از تصویر بدن مورد تایید قرار داده است. نتیجه‌گیری: یافته‌ها نویدبخش این موضوع است که می‌توان جهت پیشگیری از تجربه شرم از تصویر بدنی در نوجوانان دختر بر کاهش خودانتقادی و و به تبع آن کاهش ترس از شفقت تکیه نمود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Structural Relationship between Body Image Shame and Forms of Self-Criticism/Self-Assurance in Female Students: The Mediating Role of Dimensions of Fear of Compassion

نویسندگان [English]

  • Marziyeh Sadeghzadeh 1
  • marziyeh ramezani 2
  • kazem Khoramdel 2

1 psychology department,, Kazerun Salman Farsi University, Kazerun, Iran.

2 Shiraz Fatemieh Higher Education Institute, Shiraz, Iran

چکیده [English]

Objective: This study aimed to investigate the structural relationship between different forms of self-criticism and female students' body image shame mediated by various aspects of fear of compassion. Method: This research is a descriptive-correlation study; its statistical population includes all adolescent girls who studied in the second semester of 2019-1400 in high schools of Kazeroon city. Acoording to the limitations caused by the Corona pandemic, data collection was done online using a link sent to the virtual groups of the classes. The research sample includes all 581 students who participated in this study voluntarily by answering the questionnaire link. This link consists of a set of items related to the three tools: Body Image Shame Scale (BISS), Fear of Compassion Scale (FCS), and Forms of Criticism/Self-Attacking and Self-Reassuring Scale (FCSSS). To test the research model, Structural Equation Modeling was used in AMOS-22 software. Findings: The results confirmed the direct effect of self-criticism on fear of compassion and body image shame. The results confirmed the mediating role of two aspects of fear of compassion, namely fear of self-compassion and fear of others' compassion, in the relationship between self-criticism and body image shame. Conclusion: The findings are hopeful; Because it suggests that to prevent the experience of body image shame in adolescent girls, it is possible to rely on the relieving of self-criticism and, consequently, the relieving of fear of compassion.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Body Image Shame
  • Fear of Compassion
  • Self-Criticism
مراجع
احمدی، ع؛ توکلی، ز؛ میرعلمی، س؛ محمدآبادی، ف. و اعزازی‌بجنوردی، ا. (1399). پیش‌بینی نگرانی از تصویربدنی بر اساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سبک‌های دلبستگی. پژوهشنامه تربیتی، 15(63)، 16-1.
احمدی‌گل‌سفیدی, ا؛ اسدی، ج؛ عبدالله‌زاده، ح. و خواجوندخوشلی، ا. (1400). مدل‌یابی نگرانی تصویربدنی دختران بر اساس کمال‌گرایی با میانجی‌گری نیازهای بنیادین روان‌شناختی. پژوهش‌نامه اسلامی زنان‌ و‌ خانواده 115-97.
اسکندرنژاد، م. (1397). نقش فعالیت‌بدنی در سوگیری توجه به تصاویر تیپ‌بدنی و نارضایتی از تصویربدنی در بانوان. شناخت اجتماعی، 14، 51-70.
خورشیدی، ف. و فتحی‌اقدم، ف. (1396). پیش‌بینی تصویربدنی نوجوانان دختر 17-16سال براساس سبک‌های دلبستگی. اولین همایش ملی روانشناسی ومشاوره خانواده، استان البرز،کرج.
جمشیدی، م؛ و هاشمی، س. (1398). رابطه‌ کمال‌گرایی و افسردگی با تصویربدنی در دختران داوطلب جراحی زیبایی. پوست و زیبایی،10(1)، ۱۱-۳.
دهقانی، ف؛ عطارنیا، م؛ و علوی‌لنگرودی، ک. (1396). پیش‌بینی نارضایتی از تصویربدن بر پایه‌ هوش‌معنوی و الگوهای فرهنگی ‌ـ اجتماعی در زنان مراجعه‌کننده به باشگاه‌های ورزشی شهر یزد. مجله آموزش و سلامت جامعه، 4(4)، ۵۵-۴۹.
رسولی‌مهین، ز. (1399). رابطه نارضایتی از تصویربدنی و ناگویی هیجانی با اعتیـاد بـه تلفن‌های هوشمند نوجوانان. رویش روان‌شناسی، 9(8)، ۷۰-۶۳.
زادحسن، ز. و سراج‌خرمی، ن. (1395). رابطه نگرانی از تصویربدنی، طرحواره‌های ناسازگار اولیه و ناگویی‌خلقی با اضطراب‌اجتماعی در بین دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی. روانشناسی اجتماعی، 3(38)، 80-61.
سراوانی، س. و شیرازی، م. (1397). نقش باورهای وسواسی و کمال‌گرایی در تصویربدنی دانش‌آموزان دختر پایه سوم دبیرستان‌های شهر زاهدان. مجله مطالعات روانشناسی تربیتی، 15(30)، 167-186.
صادق‌زاده، م؛ زارعی، ز. و خرمائی، ف. (1398). پیش‌بینی نارضایتی از تصویربدنی دانشجویان دختر براساس ابعاد شخصیت. مطالعات اجتماعی روان‌شناختی زنان، 17(2)، 125-99.
صادق‌زاده، م و شاملی، ل. (1399الف). اندازه‌گیری شرم‌اجتماعی مبتنی بر بدن: ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه شرم از تصویر بدن(BISS)  در دانشجویان دختر و پسر ایرانی. دوفصلنامه روانشناسی فرهنگی، 4(2)، 223-242.
صادق‌زاده، م و شاملی، ل. (1399ب). بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی نسخه فارسی پرسشنامه ترس از شفقت(FCS). فصلنامه پژوهش‌های نوین روانشناختی، 16(61)، 127-142.
عباسی،م؛ پرزور، پ؛ معاضدی، ک؛ و اصلانی، ط. (1394). اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر بهبود تصویربدنی دانش‌آموزان دختر مبتلا به پراشتهایی عصبی . مجله دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، 15(1)،۱۵-۲۴.
موسوی، و؛ رضائی، س؛ قربان‌پور‌لفمجانی، ا؛ و هاشمی، م. (1400). تأثیر نوع پوشش (حجاب کامل، حجاب متعارف و حجاب نامتعارف) بر اضطراب اجتماعی، نگرانی و نارضایتی از تصویربدنی دختران دانشجو. پیشرفت‌های نوین در علوم رفتاری، ۶ (۵۴)، ۱۳۵-۱۱۰.
میرز، ل. اس؛ گامست، گ و گارینو، ا. جی.(2006). پژوهش چندمتغیری کاربردی (طرح و تفسیر). ترجمه ح. پاشاشریفی، و. فرزادی، س.رضاخانی، ح.ر. حسن‌آبادی، ب.ایزانلو و م.حبیبی (1391). انتشارات رشد، تهران.
 
Bentler, P. M. (2006). EQS 6 Structural Equations Program Manual. Encino. CA: Multivariate Software Inc.
Dunkley, D., Masheb, R., & Grilo, C. (2010). Childhood maltreatment, depressive symptoms, and body dissatisfaction in patients with binge eating disorder: The mediating role of self‐criticism. International Journal of Eating Disorders, 43(3), 274-281.
Dias, B., Ferreira, C., & Trindade, I. (2020). Influence of fears of compassion on body image shame and disordered eating. Eating and Weight Disorders-Studies on Anorexia, Bulimia and Obesity, 25(1),99-106. https://doi.org/10.1007/s40519-018-0523-0.
Duarte, C., & Ferreira, C. (2021). Body image shame in men: Confirmatory Factor Analysis and psychometric properties of the Body Image Shame Scale. Eating and Weight Disorders-Studies on Anorexia, Bulimia and Obesity, https://doi.org/10.21203/rs.3.rs-262066/v1.
Duarte, C., Ferreira, C., & Pinto-Gouveia, J. (2016). At the core of eating disorders: Overvaluation, social rank, self-criticism and shame in anorexia, bulimia and binge eating disorder. Comprehensive psychiatry, 66,123-131. https://doi.org/10.1016/j.comppsych.2016.01.003.
Ferreira, C., Dias, B., & Oliveira, S. (2019). Behind women's body image-focused shame: Exploring the role of fears of compassion and self-criticism. Eating behaviors, 32, 12-17. https://doi.org/10.1016/j.eatbeh.2018.11.002.
Ferreira, C., Matos, M., Duarte, C., & Pinto‐Gouveia, J. (2014). Shame memories and eating psychopathology: The buffering effect of self‐compassion. European Eating Disorders Review, 22(6), 487-494. https://doi.org/10.1002/erv.2322.
Gilbert, P. (2014). Body shame: A biopsychosocial conceptualization and overview with treatment implications. In: Gilbert P, Miles J (eds) Body shame: Conceptualization, research and treatment (pp 3-54). Brunner Routledge, New York.
Gilbert, P. (2015a). An evolutionary approach to emotion in mental health with a focus on affiliative emotions. Emotion Review, 7(3), 230-237. https://doi.org/10.1177/1754073915576552.
Gilbert, P. (2015b). The evolution and social dynamics of compassion. Social and personality psychology compass, 9(6), 239-254.  https://doi.org/10.1111/spc3.12176.
Gilbert, P. (2019). Explorations into the nature and function of compassion. Current opinion in psychology, 28, 108-114. https://doi.org/10.1016/j.copsyc.2018.12.002.
Gilbert, P. (2020). Compassion: From its evolution to a psychotherapy. Frontiers in Psychology, 11, 1-33. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2020.586161.
Gilbert, P., Clarke, M., Hempel, S., Miles, J., & Irons, C. (2004). Criticizing and reassuring oneself: An exploration of forms, styles and reasons in female students. British Journal of Clinical Psychology, 43(1),31-50. https://doi.org/10.1348/014466504772812959.
Gilbert, P., McEwan, K., Gibbons, L., Chotai, S., Duarte, J., & Matos, M. (2012). Fears of compassion and happiness in relation to alexithymia, mindfulness, and self‐criticism. Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 85(4),374-390. https://doi.org/10.1111/j.2044-8341.2011.02046.x.
Gilbert, P., McEwan, K., Matos, M., & Rivis, A. (2011). Fears of compassion: Development of three self-report measures. Psychology and Psychotherapy, 84, 239-255. https://doi.org/10.1348/147608310X526511.
Gilbert, P., & Procter, S. (2006). Compassionate mind training for people with high shame and self‐criticism: Overview and pilot study of a group therapy approach. Clinical Psychology & Psychotherapy: An International Journal of Theory & Practice, 13(6), 353-379. https://doi.org/10.1002/cpp.507.
Gioia, F., Griffiths, M., & Boursier, V. (2020). Adolescents’ body shame and social networking sites: The mediating effect of body image control in photos. Sex Roles, 83(11), 773-785. https://doi.org/10.1007/s11199-020-01142-0.
Goss, K., & Allan, S. (2009). Shame, pride and eating disorders. Clinical Psychology & Psychotherapy: An International Journal of Theory & Practice, 16(4), 303-316. https://doi.org/10.1002/cpp.627.
Grabe, S., Ward, L., & Hyde, J. (2008). The role of the media in body image concerns among women: a meta-analysis of experimental and correlational studies. Psychological bulletin, 134(3), 460-476. https://doi.org/10.1037/0033-2909.134.3.460.
Hooper, D., Coughlan, J., & Mullen, M. (2008). Structural Equation Modelling: Guidelines for determining model fit. Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53-60.
Jarman, H., Marques, M., McLean, S., Slater, A., & Paxton, S. (2021). Social media, body satisfaction and well-being among adolescents: A mediation model of appearance-ideal internalization and comparison. Body Image, 36, 139-148. https://doi.org/10.1016/j.bodyim.2020.11.005.
Joeng, J., & Turner, S. (2015). Mediators between self-criticism and depression: Fear of compassion, self-compassion, and importance to others. Journal of Counseling Psychology, 62(3),453–463. https://doi.org/10.1037/cou0000071.
Kaslow, N. (2018). Compassion-based meditation in African Americans: Self-criticism mediates changes in depression. Suicide and Life-threatening Behavior, 48(2), 160–168. https://doi.org/10.1111/sltb.12347.
Kelly, A., Carter, J., Zuroff, D., & Borairi, S. (2013). Self-compassion and fear of self-compassion interact to predict response to eating disorders treatment: A preliminary investigation. Psychotherapy Research, 23(3), 252-264. https://doi.org/101080/10503307.2012.717310.
Kelly, A., Vimalakanthan, K., & Carter, J. (2014). Understanding the roles of self-esteem, self-compassion, and fear of self-compassion in eating disorder pathology: An examination of female students and eating disorder patients. Eating behaviors, 15(3), 388-391. https://doi.org/10.1016/j.eatbeh.2014.04.008.
Kenny, D. A. (2020). Measuring model fit. Retrieved from http://davidkenny.net/cm/fit.htm.
Kim, S., Thibodeau, R., & Jorgensen, R. (2011). Shame, guilt, and depressive symptoms: a meta-analytic review. Psychological bulletin, 137(1), 68-96. https://doi.org/10.1037/a0021466.
Kline, R. B. (2011). Principles and Practice of Structural Equation Modeling. New York: Guilford Press.
Krieger, T., Reber, F., von Glutz, B., Urech, A., Moser, C. T., Schulz, A., & Berger, T. (2019). An internet-based compassion-focused intervention for increased self-criticism: A randomized controlled trial. Behavior Therapy, 50(2),430–445. https://doi.org/10.1016/j.beth.2018.08.003.
Leary, M., Tate, E., Adams, C., Batts Allen, A., & Hancock, J. (2007). Self-compassion and reactions to unpleasant self-relevant events: the implications of treating oneself kindly. Journal of personality and social psychology, 92(5), 887. https://doi.org/10.1037/0022-3514.92.5.887.
Matos, M., Pinto-Gouveia, J., Gilbert, P., Duarte, C., & Figueiredo, C. (2015). The Other As Shamer Scale–2: Development and validation of a short version of a measure of external shame. Personality and individual differences, 74, 6-11. https://doi.org/10.1016/j.paid.2014.09.037.
Momeñe, J., Estévez, A., Griffiths, M. D., Macia, P., Herrero, M., Olave, L., & Iruarrizaga, I. (2022). Childhood trauma and body dissatisfaction among young adult women: the mediating role of self-criticism. Current Psychology, 1-8. https://doi.org/10.1007/s12144-022-03495-z.
Monks, H., Costello, L., Dare, J., & Reid Boyd, E. (2021). “We’re Continually Comparing Ourselves to Something”: Navigating Body Image, Media, and Social Media Ideals at the Nexus of Appearance, Health, and Wellness. Sex Roles, 84, 221-237. https://doi.org/10.1007/s11199-020-01162-w.
Mosewich, A. D., Kowalski, K. C., Sabiston, C. M., Sedgwick, W. A., & Tracy, J. L. (2011). Self-compassion: A potential resource for young women athletes. Journal of sport and exercise psychology, 33(1), 103-123. https://doi.org/10.1123/jsep.33.1.103
Neff, K., Kirkpatrick, K., & Rude, S. (2007). Self-compassion and adaptive psychological functioning. Journal of research in personality, 41(1), 139-154. https://doi.org/10.1016/j.jrp.2006.03.004.
Oliveira, V., Ferreira, C., Mendes, A., & Marta-Simões, J. (2017). Shame and eating psychopathology in Portuguese women: Exploring the roles of self-judgment and fears of receiving compassion. Appetite, 110, 80-85. https://doi.org/10.1016/j.appet.2016.12.012.
 Perloff, R. (2014). Social media effects on young women’s body image concerns: Theoretical perspectives and an agenda for research. Sex roles, 71(11), 363-377. https://doi.org/10.1007/s11199-014-0384-6.
Pinto‐Gouveia, J., Ferreira, C., & Duarte, C. (2014). Thinness in the pursuit for social safeness: An integrative model of social rank mentality to explain eating psychopathology. Clinical Psychology & Psychotherapy, 21(2), 154-165. https://doi.org/10.1002/cpp.1820.
Swan, S., & Andrews, B. (2003). The relationship between shame, eating disorders and disclosure in treatment. British journal of clinical psychology, 42(4), 367-378. https://doi.org/10.1348/014466503322528919.
Turk, F., & Waller, G. (2020). Is self-compassion relevant to the pathology and treatment of eating and body image concerns? A systematic review and meta-analysis. Clinical Psychology Review, 79, 101856. https://doi.org/10.1016/j.cpr.2020.101856-.
Woods, H., & Proeve, M. (2014). Relationships of mindfulness, self-compassion, and meditation experience with shame-proneness. Journal of Cognitive Psychotherapy, 28(1),20-33. https://doi.org/10.1891/0889-8391.28.1.20.
Zhang, H., Watson-Singleton, N. N., Pollard, S. E., Pittman, D. M., Lamis, D. A., Fischer, N. L., ... & Kaslow, N. J. (2019). Self-criticism and depressive symptoms: Mediating role of self-compassion. OMEGA-Journal of Death and Dying, 80(2), 202-223. https://doi.org/10.1177/0030222817729609.
 
روانشناسی سلامت
دوره 12، شماره 46
مرداد 1402
صفحه 93-110
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار