روانشناسی سلامت

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

اثربخشی مقابله درمانگری بر نشانگرهای روانشناختی (استرس، کیفیت زندگی و راهبردهای مقابله‌ای) بیماران دیابتی نوع 2

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 متخصص بیهوشی، دانشگاه علوم پزشکی، کرمانشاه.

3 کارشناس ارشد، گروه مشاوره خانواده، دانشگاه علوم پزشکی، کرمانشاه.

4 دکترای تخصصی، گروه روانشناسی، مرکز تحقیقات توسعه اجتماعی و ارتقاء سلامت، پژوهشکده سلامت، دانشگاه علوم پزشکی، کرمانشاه.

چکیده

مقدمه: دیابت نوع 2 یکی از بیماری­های مزمن است که اثرات جسمی و روانی عدیده­ای برای فرد به دنبال دارد. پژوهش حاضر باهدف بررسیاثربخشی مقابله درمانگری بر نشانگرهای روانشناختیبیماراندیابتینوع 2 انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش‌-پس‌آزمون با گروه کنترل و آزمون پیگیری بود. جامعه­ی آماری بیماراندیابتی دارای پرونده پزشکی در مرکز دیابت شهر کرمانشاه در سال 1395 بود. از میان این بیماران 40 نفر با توجه به معیارهای شمول و به روش دردسترس انتخاب و به‌صورت جایگزینی تصادفی در دو گروه 20 نفره آزمایش و گواه قرار گرفتند. بیماران پرسشنامه راهبردهای مقابله‌ای فولکمن-لازاروس، رویدادها و تغییرات زندگی خانوادگی (FILE) و فرم کوتاه کیفیت زندگی بیماران دیابتی (DQOL-BCI) را تکمیل نمودند. یافته‌ها: نتایج نشان داد مقابله درمانگری به‌صورت معناداری منجر به افزایش کیفیت زندگی و راهبردهای مقابله جستجوی حمایت اجتماعی، مسئله گشایی برنامه‌ریزی‌شده، ارزیابی مجدد مثبت و کاهش استرس و دوری گزینی و خویشتنداری در گروه­ آزمایش، در مقایسه با گروه کنترل‌شده است (01/0˂Pو 05/0˂P)؛ اما نتایج حاکی از آن بود که در متغیر راهبرد مقابله‌ای گریز-اجتناب، تفاوت معناداری بین دو گروه آزمایش و گواه وجود ندارد (05/0<P). نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج می‌توان گفت که مقابله درمانگری می‌تواند در کاهش استرس، ارتقاء کیفیت زندگی و مهارت‌های مقابله‌ای، مبتلایان به بیماری‌های مزمن نظیر دیابت، اثرگذار باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Studying the Effectiveness of Coping Therapy on Psychological Markers (Stress, Quality of Life and Coping Strategies) in Type II Diabetic Patients

نویسندگان [English]

  • alireza aghayousefi 1
  • yarhosain safari 2
  • Sara Ahmadi 3
  • parastoo abaspour 4

1 Associate Professor, Department of Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran

2 Anesthetist Kermanshah, University of Medical Sciences.

3 M.A in family Counselling, University of Medical Sciences, Kermanshah

4 Ph.D, Department of Psychology, Social Development & Health Promotion Research Center, Health Institute, Kermanshah University of Medical Sciences.

چکیده [English]

Objective: type II diabetes is one of the chronic illnesses with various physical and psychological effects for patient. The purpose of the present research was to study the effectiveness of coping therapy on psychological markers (Stress, quality of life and coping strategies) in type II diabetic patients. Method: It was a semi-experimental research with pre-test, post-test, control group and follow up test. The population of the research includes all diabetic patients with registered medical records in diabetes center of Kermanshah in 2016. 40 individuals were selected by available and random sampling in experimental and control group (20 individuals per group). They have completed coping strategies questionnaire of Folkman- Lazarous, family life incidents and changes (FILE) and short form of diabetic patients' quality of life (DQOL-BCI). Findings: Data was analyzed by SPSS-20 and the results showed that coping therapy significantly increases the quality of life, adhere to treatment, coping strategies, social support, planned problem-solving, positive reevaluation, stress reduction and continence in experimental group than control group (p<0.01, p<0.05). however, the results indicated that there is no significant difference in the variable of escape-avoidance coping strategies between experimental and control group (p>0.05). Conclusion: according to the results, it can be said that coping strategies may reduce the problems of patients with chronic illnesses such as diabetes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Coping Therapy
  • Stress
  • Quality of Life
  • Coping Strategies
  • Type II Diabetes
مراجع
آقاجانی، س.، صمدی فرد، ح.، نریمانی، م. (1396). نقش مؤلفه‌های اجتناب شناختی و باور فراشناختی در پیش‌بینی کیفیت زندگی بیماران دیابت. فصلنامه علمی-پژوهشی روانشناسی سلامت، 6(21) 156-142.
آقایوسفی، ع. (1380). نقش شخصیت و راه‌های مقابله‌ای در افسردگی و کاربرد مقابله درمانگری در شخصیت و افسردگی. رساله دکتری، دانشگاه تربیت مدرس.
آقایوسفی، ع.، و زارع، ح. (1388). تأثیر مقابله درمانگری بر کاهش تنیدگی زنان مبتلا به اختلال عروق کرونر. مجله علوم رفتاری، ۳ (۳)، 187-193.
امینیان، ز.، محمدزاده، ش.، اسلامی، م.، و فشارکی، م. (1393). اثربخشی آموزش راه‌های مقابله با استرس بر کیفیت زندگی بیماران مبتلابه سندرم حاد کرونری بستری‌شده در بیمارستان‌های منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1392. مجله علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، 24(3)، 168-174.
بیات اصغری، ع.، موسی نژاد، س.، عسگری، م.، رمضانی فرانی، ع.، و جواهری، ج. (1393). رابطه سبک‌های مقابله‌ای با تبعیت از درمان در بیماران دیابتی نوع دو. مجله دیابت و متابولیسم ایران، 13(2)، 93-98.
حاتملوی سعدآبادی، م. و باباپورخیرالدین، ج. (1391). مقایسه کیفیت زندگی و روش‌های مقابله‌ای در افراد دیابتی و غیر دیابتی. مجله پزشکی شهید صدوقی، 20(5)،581-92.
حسن‌زاده، پ.، علی‌اکبری دهکردی، م.، خمسه، م. (1392). حمایت اجتماعی و راهبردهای مقابله‌ای در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو. فصلنامه علمی- پژوهشی روانشناسی سلامت، 1(2)، 2-12.
شریف، ن. (1391). رابطه زیست‌نشانگرهای ایمنی‌شناختی و قلبی- عروقی با ویژگی‌های شخصیتی و راه‌های مقابله‌ای در شرایط بهنجار و تنیدگی و اثر مقابله درمانگری بر پاسخ‌های زیستی. تهران: دانشگاه پیام نور. رساله دکتری روانشناسی.
گال، م؛ بورگ و؛ گال، ج. (1395). روشهای تحقیق کیفی و کمی در علوم رفتاری جلد 1 و 2. ترجمه: رضا نصر و همکاران. تهران: نشر سمت. مامن‌پوش، م.، آقایوسفی، ع.، ابراهیمی، ا.، و میرمهدی، ر. (1393). اثربخشی آموزش مهارت‌های مقابله‌ای بر کاهش تنیدگی بیماران مبتلا به صرع. مجله فیض، 18(2)، 116-121.
نجات، س. منتظری، ع. هلاکوئی نائینی، ک. محمد، ک. مجدزاده، س.ر. (1385).استانداردسازی پرسشنامه سازمان جهانی بهداشت (WHQOL-BREF): ترجمه و روان‌سنجی گونه ایرانی. مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی.
یوسفی نژاد، م.، و آقایوسفی، ع. (1389). تأثیر آموزش مهارت­های مقابله با تنیدگی بر سبک زندگی، کیفیت زندگی و کنترل قند خون بیماران دیابتی نوع دو مراجعه‌کننده به بیمارستان شریعتی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی. دانشگاه پیام نور تهران، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.
 
Alcubierre, N., Martinez-Alonso, M., Valls, J., Rubinat, E., Traveset, A., Hernandez, M., et al. (2016). Relationship of the adherence to the Mediterranean diet with health-related quality of life and treatment satisfaction in patients with type 2 diabetes mellitus: a post-hoc analysis of a cross-sectional study. Health Qual Life Outcomes, 14(1), 69.
Ambrosino, J. M., Fennie, K., Whittemore, R., Jaser, S., Dowd, M. F., & Grey, M. (2008). Short-term effects of coping skills training in school-age children with type 1 diabetes. Pediatr Diabetes, 9(3 Pt 2), 74-82.
Bralic Lang, V., Bergman Markovic, B., &Vrdoljak, D. (2015). The association of lifestyle and stress with poor glycemic control in patients with diabetes mellitus type 2: a Croatian nationwide primary care cross-sectional study. Croat Med J, 56(4), 357-365.
Decoster, V. A. (2005). Challenges of type 2 diabetes and the role ofhealth care social work: a neglected area of practice. In Social Work Diagnosis in Contemporary PracticeEdited by: Turner FC. USA:Oxford University Press, 395-406.
Deridder, D., &Schreurs, K. (2001). Developing interventions for chronically ill patients: is coping a helpful concept? ClinPsychol Rev, 21(2), 205-240.
Grey, M., Jaser, S. S., Whittemore, R., Jeon, S., &Lindemann, E. (2011). Coping skills training for parents of children with type 1 diabetes: 12-month outcomes. Nurs Res, 60(3), 173-181.
Grey, M., Whittemore, R., Jaser, S., Ambrosino, J., Lindemann, E., Liberti, L., et al. (2009). Effects of coping skills training in school-age children with type 1 diabetes.Res Nurs Health, 32(4), 405-418.
Hapunda, G., Abubakar, A., van de Vijver, F., &Pouwer, F. (2015). Living with type 1 diabetes is challenging for Zambian adolescents: qualitative data on stress, coping with stress and quality of care and life. BMC EndocrDisord, 15, 20.
Lazarus, R. S., Folkman, S. (1984). Stress,appraisal and coping. New York: Springer.
Lee, E. H., Lee, Y. W., & Moon, S. H. (2016). A Structural Equation Model Linking Health Literacy to Self-efficacy, Self-care Activities, and Health-related Quality of Life in Patients with Type 2 Diabetes. Asian Nurs Res (Korean SocNursSci), 10(1), 82-87.
Patnaik, L., Joshi, A., &Sahu, T. (2015). Mobile phone-based education and counseling to reduce stress among patients with diabetes mellitus attending a tertiary care hospital of India. Int J Prev Med, 6, 37.
Pisula, E., &Czaplinska, C. (2010). Coping with stress in adolescents with type 1 diabetes and their mothers. Eur J Med Res, 15 Suppl 2, 115-119.
Rubin, R. R., & Peyrot, M. (2001). Psychological issues and treatments for people with diabetes. J ClinPsychol, 57(4), 457-478.
Ryan, R. M., &Deci, E. L. (2001). On happiness and human potentials: a review of research on hedonic and eudemonic well-being. Annu. Rev. Psychol. 52, 141-166.
Saundankar, V., Peng, X., Fu, H., Ascher-Svanum, H., Rodriguez, A., Ali, A., et al. (2016). Predictors of Change in Adherence Status from 1 Year to the Next Among Patients with Type 2 Diabetes Mellitus on Oral Antidiabetes Drugs. J Manag Care Spec Pharm, 22(5), 467-482.
Strickland, O. L., Giger, J. N., Nelson, M. A., & Davis, C. M. (2007). The relationships among stress, coping, social support, and weight class in premenopausal African American women at risk for coronary heart disease. Journal of Cardiovascular Nursing, 22(4), 272-278.
Tuncay, T., Musabak, I., Gok, D. E., &Kutlu, M. (2008). The relationship between anxiety, coping strategies and characteristics of patients with diabetes. Health Qual Life Outcomes, 6, 79.
Wang, R., Zhang, P., Lv, X., Jiang, L., Gao, C., Song, Y., et al. (2016). Situation of Diabetes and Related Disease Surveillance in Rural Areas of Jilin Province, Northeast China.Int J Environ Res Public Health, 13(6).
Wiernik, E., Nabi, H., Thomas, F., Pannier, B., Hanon, O., Simon, T., et al. (2016). Association between current perceived stress and incident diabetes is dependent on occupational status: Evidence from the IPC cohort study. Diabetes. Metab.doi:10.1016/j.diabet.2016.01.004.
World Health Organization. (1998). Global tuberculosis control: WHO report 2010. World Health Organization.
روانشناسی سلامت
دوره 9، شماره 34
شهریور 1399
صفحه 25-40
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار