جنبه های روانشناختی در سلامت و بیماریها
رزیتا گوهرشاهی؛ عبدالله مفاخری؛ محمد محمدی پور
چکیده
مقدمه: هدف این پژوهش مقایسه اثربخشی آموزش طرحواره درمانی در مقایسه با درمان پذیرش و تعهد (ACT) با خویشتن‌پذیری و نشخوار فکری زنان با دیابت و پراشتهایی عصبی بود.
روش: این مطالعه از نوع نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون و گروه گواه با پیگیری دو ماهه می‌باشد. جامعه آماری همه زنان با اختلال همزمان دیابت و پر اشتهای روانی شهر مشهد ...
بیشتر
مقدمه: هدف این پژوهش مقایسه اثربخشی آموزش طرحواره درمانی در مقایسه با درمان پذیرش و تعهد (ACT) با خویشتن‌پذیری و نشخوار فکری زنان با دیابت و پراشتهایی عصبی بود.
روش: این مطالعه از نوع نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون و گروه گواه با پیگیری دو ماهه می‌باشد. جامعه آماری همه زنان با اختلال همزمان دیابت و پر اشتهای روانی شهر مشهد در نیمه اول سال 1402بود که به مراکز درمانی، مراجعه کرده بودند. تعداد 45 نفر به صورت نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به‌طور تصادفی درسه گروه طرحواره درمانی ( 15 نفر)، درمان پذیرش وتعهد ( 15 نفر) و گروه گواه ( 15 نفر) تقسیم شدند. برای ارزیابی خویشتن‌پذیری از پرسشنامه چمبرلند و هاگا (2001) و جهت سنجش نشخوار فکری از آزمون تری نور و همکاران (۲۰۰۳) در مراحل پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری استفاده شد. گروه آزمایش طرحواره درمانی تحت مداخله بسته آموزشی یانگ و همکاران (2003) و گروه آزمایش پذیرش و تعهد تحت مداخله درمانی هیز و همکاران (2012) به مدت ده جلسه یک ساعته قرار گرفتند. داده‌ها با روش آماری تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد مداخله طرحواره درمانی و پذیرش و تعهد بر نشخوار ذهنی (P<0/01)، (63/29F=) و خویشتن‌پذیری (P<0/01)، (83/49F=) مؤثر است و این تأثیر در مرحله پیگیری پایدار است. نتایج آزمون تعقیبی شفه نشان داد بین دو گروه پذیرش و تعهد و طرحواره درمانی تفاوت معناداری در خویشتن‌پذیری و نشخوار فکری وجود دارد (P<0/05)؛ بنابراین پذیرش وتعهد تأثیر بیشتری بر کاهش نشخوار فکری و افزایش خویشتن‌پذیری زنان داشته است.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج می‌توان گفت: با آموزش رویکردهای درمانی روانشناختی مانند طرحواره و درمان پذیرش و تعهد به زنان می‌توان در کنترل دیابت و پیشگیری از پرخوری عصبی آنان کمک کرد. همچنین با کنترل پرخوری عصبی می‌توان آنان را از عوارض جانبی آسیب های جسمانی، روانی و اجتماعی پرخوری عصبی حفظ کرد و بدین ترتیب مادران سالم‌تر و جامعه سالم‌تری داشت.
