با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای تخصصی روانشناسی دانشگاه آزاد اصفهان

2 دانشیار روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مدیریت استرس و آرام سازی بر تغییر نگرش به تغذیه در نوجوانان دارای اختلال خوردن بود.  روش: تعداد 20 نفر از دانش‌آموزان دختر دبیرستانی به صورت تصادفی هدفمند انتخاب و در دو گروه گواه و آزمایش قرار گرفتند. با استفاده از یک طرح آزمایشی پیش‌‌آزمون ـ  پس آزمون با گروه گواه، گروه آزمایشی‌ طی 9 جلسه تحت آموزش مدیریت استرس و آرام سازی قرار گرفت در حالی که در این مدت گروه گواه مداخله‌ای دریافت نکرد. هر دو گروه در پیش آزمون ـ پس آزمون با استفاده از پرسشنامه Eat-26 مورد ارزیابی قرار گرفتند و نتایج با استفاده از آزمون تحلیل کُوواریانس تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که بین دو گروه در پیش آزمون تفاوت معناداری وجود ندارد اما آموزش مدیریت استرس و آرام‌سازی در گروه آزمایش نمرات نگرش به اختلالات تغذیه را به طور معنا‌داری کاهش داد. نتیجه‌گیری: نتایج حاکی از اثربخشی آموزش مدیریت استرس و آرام‌سازی بر تغییر نگرش اختلالات تغذیه در نوجوانان بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

the effectiveness of stress management and relaxation training on change attitude on nutrition in adolescents with eating disorder

نویسندگان [English]

  • Parisa aghagedi 1
  • Ahmad Etemadi 2

1 Ph.D. student in psychology, Azad university of Esfahan

2 Associate Professor in Psychology, Allame Tabatabaei university

چکیده [English]

Introduction: The present study aimed to the   effectiveness of stress management and relaxation training on change attitude on nutrition in adolescents with eating disorder. Methods:  Twenty   subjects of high school girls were selected using random sampling method and assigned into experimental and control groups. With a pre-test and post –test control group design, the subjects in the intervention group underwent 9 sessions of stress management and relaxation training, but the control group did not. Both groups were evaluated suing Eat-26, and data were analyzed by analysis of covariance. Results: Findings showed that there was no statistically significant   deference   between the two groups in pretest phase, but stress management and relaxation training, significantly decreased attitude of eating disorders in adolescent in the experimental group. Conclusions: The stress management and relaxation training has a positive effect on change attitude of eating disorders in adolescent

کلیدواژه‌ها [English]

  • Stress Management
  • Relaxation
  • eating disorders
ـ آذری، ش ؛پورشریفی، ح و فتی، ل .(1391). اثربخشی درمان شناختی ـ رفتاری کوتاه مدت بر اختلال پرخوری. مجله علوم رفتاری، 6 (4)، 382 – 377.
 - آخته، م ؛علی پور، ا و شریفی ساکی،ش .(1393). اثربخشی آموزش مدیریت استرس در کاهش اضطراب و فرانگرانی زنان دارای سقوط مکرر جنین. فصلنامۀ روانشناسی سلامت، 11(3)، 129-119.
-آقا یوسفی،ر و دهستانی، م و شریفی ساکی، ش.(1395). اثر بخشی آموزش شناختی _ رفتاری در کاهش خستگی سرطان زنان مبتلا به سرطان پستان، فصلنامۀ روانشناسی سلامت، 19(5)، 10-5.
- چوبفروش‌زاده، آ ؛کلانتری، م و مولوی، ح .(1389). اثربخشی درمان مدیریت تنش به شیوة شناختی ـ رفتاری بر رضایت زناشویی زنان نابارور.  مجله  اصول بهداشت روانی،‌ 12( 3)، 603 – 596.
- حبیبی‌، م ؛قنبر، ن ؛خدایی، 1 و قنبری، پ .(1392) .اثربخشی مدیریت استرس به روش شناختی ـ رفتاری بر کاهش اضطراب،  استرس و ا فسردگی زنان سرپرست خانوار. مجله تحقیقات علوم رفتاری، 11(3): 175- 166.
- دژکام، م؛ نوبخت، م .(1377). بررسی همه‌گیرشناسی اختلالات خوردن در ایران. مجله بین‌المللی اختلالات خوردن، 28 (3)، 78- 265.
- دمیری، ح ؛نیسی، ع ؛ارشدی، ن و نعامی، ع.(1394). اثر بخشی آموزش مدیریت استرس بر کاهش علایم افسردگی و علایم عمومی اختلالات روان تنی در کارکنان شرکت ملی حفاری ایران. فصلنامۀ روانشناسی سلامت، 16(4)،30-20.
- دوازده امامی، م ؛روشن، ر ؛محرابی، ع و عطاری، ع .(1388). اثربخشی آموزش مدیریت استرس به شیوة شناختی ـ رفتاری بر کنترل قندخون و افسردگی در بیماران دیابتی نوع 2. مجله غدد درون‌ریز و  متابولیسم ایران دانشگاه علوم پزشکی وخدمات  بهداشتی ـ درمانی شیهد بهشتی، 11(4)، 392- 385.
صفرزاده، س ؛ محمودی خوزندی، ز.(1394). بررسی اختلال خوردن (بی اشتهایی و پرخوری عصبی) در نوجوانان 18-13 ساله شهرستان گناباد. مجلۀ دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان ،5 (4)، 393-404.
- ضرغامی، م؛  چیمه، ن .(1382). بررسی نگرشهای غیرطبیعی نسبت به خوردن و عوامل همبسته آن در دانش‌آموزان دبیرستانی شهرسازی. مجله علوم پزشکی دانشگاه مازندران، 40(13)، 8-70.
- محرابی، آ ؛ فتی، ل ؛ دواز ده‌امامی، م و رجب، آ .(1386). اثربخشی آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی ـ رفتاری بر کنترل قند خون و کاهش مشکلات هیجانی در بیماران دیابتی نوع 1.  مجله غدد برون‌ریز و متابولیسم ایران،2، 14- 103.
- میرازیی، ف ؛ نشاط  دوست، ح ؛ جبل‌عاملی، ش ؛ دره‌کردی، ع ؛ ناظم کازرانی، ف .(1392). اثربخشی مدیریت استرس به شیوة شناختی ـ رفتاری بر افسردگی و تحریک‌پذیری زنان مبتلا به نشانگان پیش قاعدگی.  مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، 12(1)، 86- 79.   
- ولیزاده، آ ؛آریان‌پور، س .(1390). نقش  اضطراب فیزیکی اجتماعی، تصور بدنی و عزت نفس در پیش‌بینی اختلالات خوردن در زنان و رزشکار.  مجله تحقیقات علوم پزشکی زاهدان،  14 (1)، 60- 56.
- هاشمی، ف ؛ فیلی، ع ؛ صفاری نیا، م.(1393). اثربخشی آموزش مهارت مدیریت سترس (شناختی-رفتاری) بر سلامت روان زنان نابارور. فصلنامۀ روانشناسی سلامت ، 12(3)، 64-54.
- Antoni MH; Ironson G & schnneiderman N.  (2010). Cognitive Behavioral stress management. Ale mohannad SJ. (Persian translator). 3 rd ed. Tehran: publications university Jihad unit, 41-9.
- Ball K& Lee C. (2009). psychological stress, Coping and symptoms of disorders eating in a community sample of young Australian woman. International  Journal of Eating  Disorder, 31, 71-81.
- Bekker M. H & Bosehie K. A. H.  (2002). Gender and stress: in role stress? A re – examination of the relationship between feminine gender role stress? And disorders. Stress Health Journal, 18(9),141-149.
- Bibb J; Castle D & Newton R. (2015). The role of music Thrapy in reducing post meal related anxiety for patients with anorexia nervosa. Journal Eating Disorder, 3:50.
- Cosio D; Jinl, siddique J & Mohr DC. (2011). The effects of telephone – administered cognitive – behavioral therapy on quality of life among patients with multiple sclerosis. Behavior Medical, 41(2), 227- 34.
- Coughlin J. W & Guarda A.S. (2006). Behavioral Disorders Affecting Food Intake: Eating Disorders and other psychiatric Conditions. In: Shils ME, Shike M, Ross AC, Caballero B, Cousing RJ, Editiors. Modern Nutrition in Health and Disease, 10 the Edition, 10th ed, P. 1354- 62. 
- Dejong H; Oldershaw A; Sternheim L; Samarawickrema N; Kenyon MD; Broadbent H, et al. (2013). Quality of life in anorexia nervosa, bulimia nervosa and eating disorder not-otherwise-specified. International Journal Eating Disorder, 1:43.
- Fassino S; Leombruni P; Piero A;  Abbate-Daga G & Giacomo Rovera G. (2003). Mood, Eating Altitudes and Anger in obese woman with and without Binge Eating Disorder Journal Psychosom Research, 54 ,559- 566.
- Garner DM & Garfinkey PE. (1979). The eating attitudes test: An index of the symptoms of anorexia nervosa. Psychology Medical, (9): 273- 279.
- Garner DM; Olmsted MP; Bohr Y & Garfinkel PE. (1982). The Eating Attitudes Test: Psychol metric Features and clinical correlates. Psychology Medical,(12), 871- 878.
- Golden NH.(2003). Eating disorders in adolescence and their sequelae. Best practic Research clinical obstet Gynaecol,17(1),57- 73.
Jung W; Sharron K & lemmon J. (2007), Mass media and self – Esteem, Body Image and eating Disorder Tendencies. Clothing and Texiles Research Journal, 5(1), 3-25.
- Kan koa M.  (2007). A correlation between the eating attitudes test and body shape questionnaire. For degree of educational specialist Department of counseling psychology & special Education, Brigham young university .
- Krik E & clarkes. (2011). Cognitive – behavior therapy. Ghasem Zadch H. (Persian translator). 7th ed. Tehran: Arjmand publications, 87- 93.
- Mac Gregor M & Lamborrn P. (2014). Personality assessment inventory profiles of university students with eating disorders. Journal Eating Disorder, 2(1),20.
- Mussap J. A.(2007). The relationship between feminine gender role stress and disordered eating symtomatology in women. Internatioal Journal of Eating Disorder, 31,25-31.
- Pedan B; Stiles K & Diekoff H.  (2008). the effects of External pressures and competitiveness on characteristics of Eating Disorders and Body Dissatisfaction. Journal of sports & social Issues,  32(4), 415-429.
- Pelg popco, s. (2004). Social learning of social behavior in addescence. Journal Adolescent, 21,402- 411.
- Sanler N ; ogretr A. D. (2008).  The relationship between stress and eating behaviors among Turkish adolescents. Applied science   Journal, 4(2), 233-237.
- sarafino EP. (2005). Health pscychology .Ahmadi Abhari S A. (translator). Tehran, Roshd, 177- 228.
- Strober M. (2009). Stress fun life events association with loulimia & anorexia nervosa. Empirical indings and theoretical speculations. International Journal of Eating Disorder,  3: 3-16.
- vanderlinenl J; Adriaensenl A; Vancampfortl D; pietersl G; probstl M, & vansteelant K.  (2012). A cognitive, Behavioral Therapeutic program for patients with obesity and Binge Eating Disorder: Short – and long –term follow-up Data of a prospective study. Behovior modification, 2,1-17.
- Werrij MQ; Jansen A; Mulkens S; Elgersma HJ; Ament A. J; H.A , & Hospers HJ. (2009). Adding cognitive therapy to dietetic treatment is associated with less relapse in obesity. Journal of psychosomatic Reserch, 67, 315- 324.
- Wichianson JR; Bughi SA; Unger JB; et al. (2008). perceived stress, coping and right – eating in college students. Instituted for Health promotion and Diseas prevention Research, University of Southern California keck school of medicine, LosAnyeles, CA, us.