با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، گروه روان شناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

2 دانشیار گروه روان شناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران؛ عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

هدف: احقاق جنسی عاملی مهم در رضایت جنسی و زناشویی است. با توجه به اینکه بازماندگان سرطان پستان الگویی از فعالیت جنسی دارند که برای اغلب آنها رضایت بخش نیست، هدف این پژوهش بررسی اثربخشی روان درمانی چهار‌عاملی (رابطه‌درمانی، امید و انتظار درمان، آگاهی‌افزایی و نظم‌بخشی رفتار)، بر ارتقاء احقاق جنسی زنان مبتلا به سرطان پستان می‌باشد. روش: پژوهش حاضر یک مطالعۀ نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل و پیگیری 2/5 ماهه است. جامعۀ آماری، زنان متأهل مبتلا به سرطان پستان مراجعه‌کننده به بیمارستان شهدای تجریش در سال 1393 بودند که از آنها 30 نفر به صورت در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و کنترل جایگزین شدند. پرسشنامه احقاق جنسی هالبرت (HISA) در مراحل پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری توسط شرکت-کنندگان تکمیل گردید. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه 90 دقیقه‌ای تحت روان‌درمانی قرار گرفت. در پایان به منظور تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها از تحلیل واریانس عاملی استفاده شد. یافته ها: نشان می‌دهد گروه آزمایش و کنترل پس از اجرای درمان، تفاوت معناداری در متغیر احقاق جنسی ندارند. از سویی، این درمان توانسته احقاق جنسی زنانی که در پیش‌آزمون احقاق جنسی بالاتری داشته‌اند افزایش دهد اما این معناداری در پیگیری 2/5 ماهه ناپایدار بود. نتیجه گیری: روان‌درمانی چهار عاملی، روش موثری برای ارتقاء احقاق جنسی زنان مبتلا به سرطان پستان نمی‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The efficacy of four-factor psychotherapy on increasing sexual assertiveness in breast cancer survivors

نویسندگان [English]

  • M. Akbari 1
  • Farah Lotfi Kashani 2

2 Associate Professor of Psychology Department, Roudehen Branch, Islamic Azad University, Roudehen, Iran; Cancer Research Center, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran

چکیده [English]

Objective: One of the most important factors in sexual and marital satisfaction is sexual assertiveness. Recording to survivors of breast cancer shows unsatisfactory for most of them with a same pattern of sexual activity; this study was conducted to determine the efficiency of four-factor psychotherapy (therapeutic relationship, expectancy to therapy, increasing awareness and behavior regulation) on increasing sexual assertiveness survivors of breast cancer. Method: This research was performed using semi-experimental study with pre-test/post-test control group design and 2/5 months follow-up. The statistical population included all married breast cancer survivors who were referred to Shohada-e Tajrish hospital in 2015. The samples were 30 survivors who selected available and randomly divided into two groups of 15 (a control and an experimental group). Hurlbert index of sexual assertiveness (HISA) was completed as pre-test, post-test and follow up by participants. The experimental group attended in ten-weekly, 90 minutes sessions of psychotherapy. At the end, factorial analysis of variance was applied to analyze the data. Results: showed no significant difference between levels of sexual assertiveness in experimental and control group after treatment. On the other hand this psychotherapy could increase sexual assertiveness in survivors with high sexual assertiveness in pre-test tough this Significance was unstable in 2/5 months follow up. Conclusion: four-factor psychotherapy is not effective way to increasing sexual assertiveness in breast cancer survivors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Four-factor psychotherapy
  • sexual assertiveness
  • breast cancer
- اسفندیاری باغبمیدی، فاطمه. و رحیمی پور، سعید. (1393). بررسی رضایت از زندگی زناشویی در زنان شاغل از طریق تبیین نقش‌های احقاق حق جنسی و افسردگی. نخستین همایش ملی علوم تربیتی و روان­شناسی.
- بای، فاطمه. بهرامی، فاطمه. فاتحی زاده، مریم. احمدی، سید احمد. اعتمادی، عذرا. (1391). بررسی نقش جرئت ورزی و خودآگاهی در پیش‌بینی عملکرد جنسی زنان. اندیشه و رفتار، 7، (26): 7- 16
- بهمنی، بهمن. نقیائی، مائده. قنبری مطلق، علی. خراسانی، بیژن. دهخدا، آیدا. علی محمدی، فهیمه. (1394). رضایتمندی زناشویی زنان مبتلا به سرطان پستان در طی دوره نمایش تکمیلی پزشکی: یک مطالعه مقایسه ای. فصلنامه روانشناسی سلامت. 4، (14): 5 – 17
- ثنائی، باقر. علاقبند، ستیلا. فلاحتی، شهره. و هومن، عباس. (1387). مقیاس های سنجش خانواده و ازدواج. ویراست دوم. تهران: انتشارات بعثت.
- دشتستان نژاد، آمنه. عشقی، روناک. و افخمی، اینانه. (1393). بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های جنسی بر باورهای ناکارآمد جنسی زوجین در شرف ازدواج شهر اصفهان. مجله مراقبت‌های پیشگیرانه در پرستاری و مامایی، 8، (2): 14- 22
 
- قیصری، سهیلا. کریمیان، نادر. (1392). بررسی مدل علی رضایت جنسی بر اساس متغیرهای کیفیت زناشویی، رضایت از رابطه، اضطراب ارتباط جنسی، احقاق جنسی و دفعات آمیزش در دانشجویان زن متأهل بندرعباس. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی. 4، (16): 85- 106
- لطفی کاشانی، فرح. (1375). عوامل مشترک میان رویکردهای مختلف روان­درمانی و ارائه آن به عنوان یک رویکرد درمانی مؤثر. پایان نامه دکتری. دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
- لطفی کاشانی، فرح. (1377). راهبردهای یکپارچه­نگر در مشاوره و روان­درمانی. مجله روان­شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، 4، (1)
- لطفی کاشانی، فرح. و وزیری، شهرام. (1389). نقش آگاهی­افزایی در بهبود سلامت روانی افراد مبتلا به سرطان سینه تحت شیمی‌درمانی، خلاصه مقالات سومین کنگره بین‌المللی مراقبت‌های حمایتی و تسکینی در سرطان.
- لطفی کاشانی، فرح. وزیری، شهرام. اکبری، محمد اسماعیل. و موسوی، سید مهدی. (1389). نقش ایجاد آرمیدگی، آگاهی افزایی و امید افزایی در بهبود سلامت روانی افراد مبتلا به سرطان پستان، خلاصه مقالات سومین کنگره بین‌المللی مراقبت‌های حمایتی و تسکینی در سرطان، ص 122
- Arnow BA. Steidtmann D. Blasey C. Manber R. Constantino MJ. Klein DN. Markowitz JC. Rothbaum BO. Thase ME. Fisher AJ. Kocsis JH. (2013). The relationship between the therapeutic alliance and treatment outcome in two distinct psychotherapies for chronic depression. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 81, (4): 627 - 638
- Asadi M. Siavoshi H. Shiralipour A. Nazry AM. Miri MM. Shayad S. (2011). The relationship between aggression and communicational belief with sexual assertiveness on women. 3rd World Conference on Educational Sciences. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 15: 922 - 926
- Berhili S. Kadiri S. Bouziane A. Aissa A. Marnouche E. Ogandaga E. Echchikhi Y. Touil A. Loughlimi H. Lahdiri I. El Majjaoui S. El Kacemi H. Kebdani T. Benjaafar N. (2017).Associated factors with psychological distress in Moroccan breast cancer patients: A cross-sectional study. The Breast, 31: 26 - 33
- Brennan ME. Houssami N. (2011).Overview of long term care of breast cancer survivors. Journal Metrics,69, (2): 106 - 112
- Cardoso F. Harbeck N. Mertz S. Fenech D. (2016). Evolving psychosocial, emotional, functional, and support needs of women with advanced breast cancer: Results from the Count Us, Know Us, Join Us and Here & Now surveys. The Breast, 28: 5 - 12
- Dizon DS. Suzin D. Mcllvenna S. (2014).  Sexual Health as a Survivorship Issue for Female Cancer Survivors. The Oncologist, 19, (2): 202 - 210
- Falk SJ. Dizon DS. (2013).Sexual dysfunction in women cancer. Fertility and Sterility, 100, (4): 916 - 921
- Fallbjörk U. Rasmussen BH. Karlsson S. Salander P. (2013). Aspects of body image after mastectomy due to breast cancer – A two-year follow-up study. European Journal of Oncology Nursing, 17, (3): 340 - 345
- Goerling U. (2014). Psycho-Oncology. Recent Results in Cancer Research. Springer, 197: 105
- Graziottin A. (2008). How breast cancer can affect sexual function and intimacy. Sexologies, 17, (1):  22
- Harirchi I. Montazeri A. Zamani Bidokhti F. Mamishi N. Zendehdel K. (2012). Sexual function in breast cancer patients: a prospective study from Iran. Journal of Experimental & Clinical Cancer Research, 31, (1): p 20
 
- Moosavi Torkaman F. Hosein Falah M. (2016). Effectiveness of Cognitive-Behavioral Therapy on Sexual Satisfaction in Women Dissatisfied with Body Image. International Journal of Academic Research, 2: 886 - 893
- Morokoff PJ. Quina K. Harlow LL. Whitmire L. Grimley DM. Gibson PR. Burkholder GJ. (1997). Sexual Assertiveness Scale (SAS) for Women: Development and Validation. Journal of Personality and Social Psychology, 73, (4): 790 - 804
- Mosalanejad LAbdolahifard K. Jahromi MG. (2013). Therapeutic vaccines: hope therapy and its effects on psychiatric symptoms among infertile women. Global Journal of Health Science, 6, (1): 192 - 200
- Mousavi SM. Gouya MM. Ramazani R. Davanlou M. Hajsadeghi N. Seddighi Z. (2009). Cancer incidence and mortality in Iran, Annals of Oncology, 20, (3): 556 - 563
- Pumo V. Milone G. Iacono M. Giuliano SR. Mari AD. Lopiano C. Bordonaro S. Tralongo P. (2012). Psychological and sexual disorders in long-term breast cancer survivors. Journal of Cancer Management and Research, 4: 61 - 65
- Raggio GA. Butryn ML. Arigo D. Mikorski R. Palmer SC. (2014). Prevalence and correlates of sexual morbidity in long-term breast cancer survivors. Psychology & Health, 29, (6): 632 - 650
- Santos-Iglesias P. Sierra JC. Vallejo-Medina P. (2013). Predictors of Sexual Assertiveness: The Role of Sexual Desire, Arousal, Attitudes, and Partner Abuse. Archives of Sexual Behavior, 42, (6): 1043 - 1052