In collaboration with Payame Noor University and Iranian Health Psychology Association

Document Type : Scientific Research

Authors

1 M.A. in Clinical Psychology, Ferdowsi University of Mashhad.

2 Professor, Department of Psychology, Ferdowsi University of Mashhad.

Abstract

Objective: The purpose of this study was to investigate the effectiveness of mindfulness-integrated cognitive behavior therapy on quality of life, psychological distress and adherence to therapy in patients with type II diabetes mellitus. Method: The method of research was quasi-experimental with pretest-posttest control group. The sample included 30 persons who were selected by purposeful sampeling among people with type II diabetes mellitus that were divided randomly into two group (experimental and control, N=15). After that an 8 session of MiCBT was done for the experimental group but The control group did not received any intervention. Measures included: world health organization quality of life (WHOQOL), depression, anxiety and stress scale (DASS-21) and Modanloo adherence to therapy test. Findings: result of univariate covariance analysis was statistically significant on quality of life (p<0/05, F=151/65), psychological distress (p<0/05, F=69/178) and adherence (p<0/05, F=36/146). Conclusion: It is suggested that mindfulness-integrated cognitive behavior therapy decreased psychological distress symptoms and improved quality of life and adherence to therapy in patients with type II diabetes mellitus.

Keywords

آقاجانی، سیف اله؛ صمدی فرد، حمیدرضا؛ نریمانی، محمد. (1396). نقش مؤلفه‌های اجتناب شناختی و باور فراشناختی در پیش‌بینی کیفیت زندگی بیماران دیابتی. فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی سلامت،  6 (1): 156-142.
اسماعیلی، احمد؛ اسدنیا، سعید؛ عیسی‌زاده، افشین؛ امیرسرداری، لیلی؛ عیسی‌زادگان، علی؛ انصاری، بهجت. (1392). بررسی اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر کاهش سطح افسردگی و بهبود سبک زندگی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2، اداره مشاوره و راهنمایی دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، 24 (10): 822-812.
اورکی، محمد؛ سامی، پوران. (1395). بررسی اثربخشی مداخله شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن‌آگاهی یکپارچه بر میزان بهزیستی روان‌شناختی و کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس، فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی سلامت، 5 (20): 18-5.
بیات اصغری، عباس؛ غرایی، بنفشه؛ حیدری، حسن؛ جواهری، جواد؛ موسی‌نژاد، سحر؛ آرامون، احمد. (1394). بررسی رابطه ابعاد شخصیت با تبعیت از درمان در بیماران دیابتی نوع دو. فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی سلامت، 4 (4): 68-59.
حسنی، جعفر؛ شاهمرادی فر، طیبه. (1394). اثر‌بخشی آموزش راهبرد‌های نظم جویی فرایندی هیجان در پریشانی روان‌شناختی، فصلنامه شخصیت و تفاوت‌های فردی، 10 (4): 65-80.
ده‌نمکی، وحیده. (1392). اثربخشی آموزش مهارتهای حل مساله بر تبعیت از درمان، کیفیت زندگی و سبک زندگی در افراد مبتلا به دیابت نوع دو بیمارستان شریعتی تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه پیام نور استان تهران.
رامش، سمیه؛ علیزاده مقدم، اکرم؛ صفری، علیرضا؛ فیضی، مرضیه. (1397). رابطه‌ی اضطراب، افسردگی و استرس با شدت بیماری دیابت: نقش واسطه‌ای کیفیت زندگی، مجله دیابت و متابولیسم ایران، 18(2): 89-80.
سهرابی، فرهاد. (1392). اثربخشی درمان شناختی-رفتاری یکپارچه‌شده با حضور ذهن بر افسردگی، تعهد به درمان و کنترل قندخون بیماران دیابتی نوع دو، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه کردستان.
صباغ کرمانی، لیدا. (1396). اثربخشی مداخله شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن‌آگاهی و طرحواره درمانی بر حالات عاطفی و کیفیت زندگی افراد مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان.
علینقی لو، شیوا. (1394). مقایسه تأثیر درمان شناختی-رفتاری گروهی و شناخت‌درمانی گروهی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر استرس، اضطراب، افسردگی و کاهش وزن افراد چاق، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه الزهرا (س).
غلامی، ثریا. (1396). عملکرد جنسی، کیفیت زندگی و رضایت زناشویی در زنان مبتلا و غیر مبتلا به دیابت نوع 2 مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی شهر سنندج 1394-1395، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تبریز.
فتحی آشتیانی، علی. (1395). آزمون‌های روان‌شناختی: ارزشیابی شخصیت و سلامت روان، تهران: نشر بعثت، چاپ سیزدهم.
قشقایی، سحر؛ نظیری، قاسم؛ فرنام، رابرت. (1393). اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر کیفیت زندگی بیماران دیابتی نوع دو، مجلهدیابتومتابولیسمایران، 13(4): 319-330. کایون، برونو. ای. (2011). شناخت رفتار درمانگری یکپارچه‌شده با ذهن آگاهی: اصول و روش اجرا، محمد خدایاری فرد، کورش محمدی حاصل، مریم دیده دار، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
کیوان، شیما. (1396). اثربخشی کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی (MBSR) بر سازگاری روانی-اجتماعی با بیماری، فعالیت‌های خود‌مراقبتی و امید به زندگی در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان.
لاریجانی، باقر؛ زاهدی، فرزانه. (1380). همه‌گیرشناسی دیابت در ایران، مجله دیابت و لیپید ایران،1 (1): 1-8.
مفید، علیرضا؛ سید علی‌نقی، احمد؛ زندیه، سعید؛ مفید، رزا. (1388). بیماری دیابت: راهنمای جامع تشخیص، پایش و درمان، تهران: اوسانه. چاپ دوم.
ملاجعفر، همدم؛ پورشریفی، حمید؛ مسچی، فرحناز؛ برماس، حاحد؛ تاجری، بیوک. (1396).بررسی اثربخشی پروتکل مبتنی بر یکپارچه نگری بر کاهش پریشانی روان‌شناختی در سالمندان، مجلهعلمیپژوهشیدانشگاه علومپزشکیاراک،20 (3): 97-88.
میرمهدی، رضا؛ رضاعلی، مرضیه. (1397). اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر تاب‌آوری، تنظیم هیجان و امید به زندگی در زنان مبتلا به دیابت نوع دو. فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی سلامت، 7(4): 183- 167.
نوروزی، زهرا. (1390). اثربخشی درمان‌ شناختی-رفتاری به شیوه گروهی بر افسردگی و کیفیت زندگی زنان دارای دیابت نوع دو مراجعه‌کننده به انجمن دیابت اهواز، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
Babapur J, Zeinali S, Nejati V. Structural Relationship of Religious Attitude and Paper Strategies with Quality of Life and Psychological Fatigue in Cancer Patients. J Health Care. 2016;15(1):46-56.
Bahrani, S., Zargar, F., Yousefipour, G., & Akbari, H. (2017). The effectiveness of mindfulness-integrated cognitive behavior therapy on depression, anxiety, and stress in females with multiple sclerosis: a single blind randomized controlled trial. Iranian Red Crescent Medical Journal, 19(4).
Barnard, K. D., Lloyd, C. E., & Holt, R. I. (2012). Psychological burden of diabetes and what it means to people with diabetes. In Psychology and Diabetes Care (pp. 1-22). Springer, London.
Bogusch, L. M., & O'Brien, W. H. (2018). The Effects of Mindfulness-Based Interventions on Diabetes-Related Distress, Quality of Life, and Metabolic Control Among Persons with Diabetes: A Meta-Analytic Review. Behavioral Medicine, 1-11.
Bullard, K. M., Cowie, C. C., Lessem, S. E., Saydah, S. H., Menke, A., Geiss, L. S., ... & Imperatore, G. (2018). Prevalence of Diagnosed Diabetes in Adults by Diabetes Type—United States, 2016. Morbidity and Mortality Weekly Report, 67(12), 359.
Cayoun, B. A. (2011). Mindfulness-integrated CBT: Principles and practice. John Wiley & Sons.
Cayoun, B. A., & O'Shea, E. (2012). Mindfulness-integrated cognitive behavioural therapy: Rationale for integration and the MiCBT model.
Centers for Disease Control and Prevention. (2011). National diabetes fact sheet: national estimates and general information on diabetes and prediabetes in the United States, 2011. Atlanta, GA: US department of health and human services, centers for disease control and prevention, 201(1).
Centers for Disease Control and Prevention. (2017). National diabetes statistics report, 2017. Atlanta, GA: Centers for Disease Control and Prevention.
Chatterjee, S., Khunti, K., & Davies, M. J. (2017). Type 2 diabetes. The Lancet, 389(10085), 2239-2251.
Darby, M., & Beavan, V. (2017). Grist to the Mill: A Qualitative Investigation of Mindfulness‐Integrated Cognitive Behaviour Therapy for Experienced Health Professionals. Australian Psychologist, 52(6), 491-502.
De Groot, M., Golden, S. H., & Wagner, J. (2016). Psychological conditions in adults with diabetes. American Psychologist, 71(7), 552.
Delamater, A. M., Marchante, A., & Hernandez, J. (2015). Psychological problems and management of patients with diabetes mellitus. International Textbook of Diabetes Mellitus, 846-852.
Egede, L. E., & Ellis, C. (2010). Diabetes and depression: global perspectives. Diabetes research and clinical practice, 87(3), 302-312.
Ekong, G., & Kavookjian, J. (2016). Motivational interviewing and outcomes in adults with type 2 diabetes: A systematic review. Patient education and counseling, 99(6), 944-952.
Ellis, D. A., Carcone, A. I., Slatcher, R., Naar‐King, S., Hains, A., Graham, A., & Sibinga, E. (2019). Efficacy of mindfulness‐based stress reduction in emerging adults with poorly controlled, type 1 diabetes: A pilot randomized controlled trial. Pediatric diabetes, 20(2), 226-234.
Fatemi, N. S., Rafii, F., Hajizadeh, E., & Modanloo, M. (2018). Psychometric properties of the adherence questionnaire in patients with chronic disease: a mix method study. Koomesh, 20(2).
Fisher, L., Skaff, M. M., Mullan, J. T., Arean, P., Glasgow, R., & Masharani, U. (2008). A longitudinal study of affective and anxiety disorders, depressive affect and diabetes distress in adults with type 2 diabetes. Diabetic medicine, 25(9), 1096-1101.
Hashemi S M, Bouya S. Treatment Adherence in Diabetic Patients: An Important but Forgotten Issue. J Diabetes Nurs. 2018; 6 (1):341-351.
Kasper, D. L., Fauci, A. S., Hauser, S. L., Longo, D. L., Jameson, J. L., & Loscalzo, J. (2015). Harrison's principles of internal medicine. McGraw Hill Education.
Li, C., Xu, D., Hu, M., Tan, Y., Zhang, P., Li, G., & Chen, L. (2017). A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials of cognitive behavior therapy for patients with diabetes and depression. Journal of psychosomatic research, 95, 44-54.
Lindsay, M. (2007). Mindfulness Integrated Cognitive Behaviour Therapy: A Pilot Program for Developing Mindfulness-based Self-efficacy and Self-compassion for People with Type 2 Diabetes Mellitus (Doctoral dissertation, University of Auckland).
Mason, J., Meal, A., Shaw, I., & Adams, G. G. (2018). Outcomes of mindfulness-based stress reduction and mindfulness-based cognitive therapy in adults with diabetes: a systematic review. Journal of Diabetes and Treatment, 2018(2).
Minet, L., Møller, S., Vach, W., Wagner, L., & Henriksen, J. E. (2010). Mediating the effect of self-care management intervention in type 2 diabetes: a meta-analysis of 47 randomised controlled trials. Patient education and counseling, 80(1), 29-41.
Mohammadpour, Y., Ebrahimi, H., Mogadasian, S., & Haririan, H. (2008). Surveying the quality of life and its dimensions among the type 2 diabetes patients referred to the Diabetes center of Tabriz university of medical sciences–1386. The Journal of Urmia Nursing and Midwifery Faculty, 6(1), 37-42.
Morris, T., Moore, M., & Morris, F. (2011). Stress and chronic illness: the case of diabetes. Journal of Adult Development, 18(2), 70-80.
Mousavinejad, S. M., Sanagouye Moharer, G., & Zarban, A. (2018). The Effectiveness of Mindfulness-Based Cognitive Therapy on Cognitive Flexibility and Perceived Stress of Type II Diabetic patients. Middle Eastern Journal of Disability Studies, 8, 10-10.
Nematpour, S., Shahbazian, H. B., & GHOLAMPOUR, A. (2010). Evaluation of psychological problems in diabetic patients.
Olokoba, A. B., Obateru, O. A., & Olokoba, L. B. (2012). Type 2 diabetes mellitus: a review of current trends. Oman medical journal, 27(4), 269.
Osborn, R., Girgis, M., Morse, S., Sladakovic, J., Kneebone, I., Shires, A., ... & Roberts, L. (2018). Mindfulness-Integrated CBT (MiCBT) for Reducing Distress in Parents of Children with Intellectual Disability (ID): a Case Series. Journal of Developmental and Physical Disabilities, 1-10.
Pearson, S., Wills, K., Woods, M., & Warnecke, E. (2018). Effects of Mindfulness on Psychological Distress and HbA 1c in People with Diabetes. Mindfulness, 1-12.
Rajput, R., Gehlawat, P., Gehlan, D., Gupta, R., & Rajput, M. (2016). Prevalence and predictors of depression and anxiety in patients of diabetes mellitus in a tertiary care center. Indian journal of endocrinology and metabolism, 20(6), 746.
Rani, M., Kumar, R., & Krishan, P. (2018). Metabolic Correlates of Health-Related Quality of Life in Patients With Type 2 Diabetes Mellitus. Journal of pharmacy practice, 089719001876 0622.
Renn, B. N., Feliciano, L., & Segal, D. L. (2011). The bidirectional relationship of depression and diabetes: a systematic review. Clinical psychology review, 31(8), 1239-1246.
Saifi Y, Jan-Bozorgi M, Alipour A, Ali Akbari M. The Effectiveness of Islamic Psychotherapy Based on Quality of Life on Quality of Life and Depression in Depressed Students of Payame Noor University, Chaharmahal Bakhtiari. Toluh Health. 2016;11(1):33-9.
Segal, Z.V.,Williams, J.M.G., & Teasdale, J.D. (2013). Mindfulness-based cognitive therapy for depression: A new approach to preventing relapse. 2nd eds NY: The Guildford Press.
Shomaker, L. B., Bruggink, S., Pivarunas, B., Skoranski, A., Foss, J., Chaffin, E., ... & Broderick, P. (2017). Pilot randomized controlled trial of a mindfulness-based group intervention in adolescent girls at risk for type 2 diabetes with depressive symptoms. Complementary therapies in medicine, 32, 66-74.
Sun, N., Lou, P., Shang, Y., Zhang, P., Wang, J., Chang, G., & Shi, C. (2016). Prevalence and determinants of depressive and anxiety symptoms in adults with type 2 diabetes in China: a cross-sectional study. BMJ open, 6(8), e012540.
Tavakoli, Z., & Kazemi-Zahrani, H. (2018). Effect of Mindfulness-Based Stress Reduction Intervention on Distress Problems and Self-Regulation in Patients with Type 2 Diabetes.
Tovote, K. A., Fleer, J., Snippe, E., Peeters, A. C., Emmelkamp, P. M., Sanderman, R., ... & Schroevers, M. J. (2014). Individual mindfulness-based cognitive therapy (MBCT) and cognitive behavior therapy (CBT) for treating depressive symptoms in patients with diabetes: results of a randomized controlled trial. Diabetes care, DC_132918.
Trikkalinou, A., Papazafiropoulou, A. K., & Melidonis, A. (2017). Type 2 diabetes and quality of life. World journal of diabetes, 8(4), 120.
Uchendu, C., & Blake, H. (2017). Effectiveness of cognitive–behavioural therapy on glycaemic control and psychological outcomes in adults with diabetes mellitus: a systematic review and meta‐analysis of randomized controlled trials. Diabetic Medicine, 34(3), 328-339.
Vala, M., Razmandeh, R., Rambol, K., Nasli Esfahani, E., & Ghodsi Ghasemabadi, R. (2016). Mindfulness-based stress reduction group training on depression, anxiety, stress, self-confidence and hemoglobin A1C in young women with type 2 diabetes. Iranian Journal of Endocrinology and Metabolism, 17(5), 382-390.
Van Son, J., Nyklíček, I., Nefs, G., Speight, J., Pop, V. J., & Pouwer, F. (2015). The association between mindfulness and emotional distress in adults with diabetes: Could mindfulness serve as a buffer? Results from Diabetes MILES: The Netherlands. Journal of behavioral medicine, 38(2), 251-260.