روانشناسی سلامت

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

نقش رژیم غذایی بر بهزیستی ذهنی با میانجی‌گری سرسختی سلامت در زنان مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روانشناسی، واحد بین‌الملل کیش، دانشگاه آزاد اسلامی، جزیره کیش، ایران.

2 گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

3 استادیار گروه روانشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

4 استادیار گرروه روانشناسی، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان ایران.

چکیده

مقدمه: بیماری مالتیپل اسکلروزیس به­عنوان یک بیماری مزمن با بروز ناگهانی و غیرقابل‌پیش‌بینی سبب کاهش بهزیستی ذهنی در ابعاد هیجانی، روان­شناختی و اجتماعی می‌گردد. این پژوهش با هدف بررسی نقش رژیم غذایی بر بهزیستی ذهنی با میانجی­گری سرسختی سلامت در زنان مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس انجام شد. روش: روش این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و معادلات ساختاری بود. جامعه پژوهش شامل تمامی زنان مبتلا به ام­اس مراجعه‌کننده به کلینیک­های تخصصی شهر تهران در سال 1399 بود که از بین آن‌ها 60 نفر به روش نمونه­گیری در دسترس به­عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار جمع­آوری داده­ها، پرسشنامه­های نگرانی درمورد وزن و رژیم غذایی کاگان و اسکوایزر، سرسختی سلامت گیبهاردت و همکاران بهزیستی ذهنی کییز و ماگیارمو، بود. فرضیه­های این پژوهش بااستفاده از روش مدل­سازی معادلات ساختاری حداقل مجذورات جزئی مورد آزمونقرار گرفت. یافته‌ها: نتایج حاصل از بررسی تأثیرات مستقیم متغیرهای پژوهش نشان داد که رژیم غذایی بر بهزیستی ذهنی، بهزیستی ذهنی بر سرسختی سلامت و سرسختی سلامت بر بهزیستی ذهنی، تأثیر مستقیم و معناداری داشتند (05/0P<). در نقش غیرمستقیم، رژیم غذایی بر بهزیستی ذهنی با میانجی­گری­ سرسختی سلامت به میزان 25/0 تأثیر معناداری داشت (05/0P<). نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج تحقیق پیشنهاد می­شود در جهت افزایش بهزیستی ذهنی بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس به نقش رزیم غذایی و عوامل روانشناختی همچون سرسختی سلامت توجه شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigation of Diet on Mental Well-Being by Health Hardiness Mediation among Women Suffering from Multiple Sclerosis

نویسندگان [English]

  • Maryam Malekan 1
  • majid saffarinia 2
  • mehrdad sabet 3
  • Mastooreh Sedaghat 4

1 Department of Psychology, Kish International Branch, Islamic Azad University, Kish Island, Iran.

2 Professor of Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran,

3 Assistant Professor, Department of Psychology, Roudehen branch, Islamic Azad University, Roudehen, Iran

4 Assistant Professor and Faculty Member of Psychology,Semnan Branch,Islamic Azad University,Semnan,Iran.

چکیده [English]

Objective: Multiple Sclerosis (MS) as a chronic disease with sudden and unpredictable onset reduces the mental well-being in different emotional, psychological and social dimensions. The present study aims at investigating of diet on mental well-being by health hardiness mediation among women suffering from MS. Method: The present study used descriptive research method from correlation and Structural Equation Model (SE) type. The statistical population of the study are all women suffering from MS referred to Tehran specialized clinics in 2018. The number of 60 women selected through convenience sampling method. Concern Over Weight and Dieting Scale (COWD) by Kagan and Squires, Health Hardiness Inventory (HHI) by Gebhardt and colleagues and Subjective Well-being Scale (SWS) by Kiz and Magiarmo were data collecting instruments. The hypotheses of this study tested by means of Partial Least Squares-Structural Equation Modeling (PLS-SEM) method. Findings: Results out of investigating the direct effects of variables showed that there is a direct and significant relationship between diet and mental well-being, between mental well-being and health hardiness and between health hardiness and mental well-being (p<0/05). Considering indirect effect, there is a significant relationship between diet and mental well-being by health hardiness mediation to 0/25 (p<0/05). Conclusion: According to the results of the study, in order to increase the mental well-being of patients with multiple sclerosis, it is recommended to pay attention to the role of diet and psychological factors such as health hardiness mediation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mental Well-Being
  • Health Hardiness
  • Multiple Sclerosis
مراجع
آراسته، ز و آزادی، م. (1398). بررسی اثربخشی نوروفیدبک بر کیفیت زندگی و اضطراب بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس. مجله علوم پزشکی رازی، 26(9)، 101-88.
آقایوسفی، ع. ر و شاهنده، م. (1391). رابطه علی خشم، سرسختی روان­شناختی و کیفیت زندگی در بیماران عروق کرونری. فصلنامه روا­ن­شناسی سلامت، 1(3)، 49-39.
بابایی امیری، ن؛ حقیقت دوست، س و عاشوری،ج. (1395). ارتباط فرسودگی شغلی، حمایت اجتماعی ادراک‌شده و سرسختی روانشناختی با سلامت روان پرستاران. مجله مراقبت پرستاری و مامایی ابن‌سینا، 24(2)، 128-120.
پارسا، م؛ صباحی، پ و محمدی‌فر، م. ع. (1397). اثربخشی درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر ارتقای کیفیت زندگی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس. مجله روانشناسی بالینی، 10(1)، 28-21.
پهلوان، ف و مطهری­نژاد، ح. (۱۳۹۴). رژیم غذایی مبتنی بر سلامت جسم و روان، همایش بین­المللی روان­شناسی و فرهنگ زندگی، استانبول، موسسه سفیران فرهنگی مبین.
ترشابی، م و بهرامی، ه. (1389). مقایسه ویژگی سرسختی در بیماران مزمن و افراد سالم. مجله روان­شناسی، 14(4)، 356-338.
جعفری، ع؛ حاجلو، ن؛ فغانی، ر و خزان، ک. (1391). رابطه بهزیستی معنوی و سرسختی روانشناختی با سلامت روانی سالمندان. مجله تحقیقات علوم رفتاری، 10(6)، 21-13.
چراغی, م و نصری، ص. (1396). مقایسۀ سبک‌های مقابله‌ای و بهزیستی روانشناختی در مبتلایان به مولتیپل ‌اسکلروزیس و افراد سالم. مجله دانش و پژوهش در روان­شناسی کاربردی، 17(2)، 61-55.
دهنوی، س؛ زاده محمدی، ع؛ هاشمی، ف و باجلان، م. (1397). اثربخشی روان ‌نمایشگری مبتنی بر رویکرد وحدت‌‌مدار بر تاب‌‌‌آوری بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروز. مجله علوم اعصاب شفای خاتم، 6(3)، 18-10.  
رضایی دهنوی، ص؛ حیدریان، ف؛ اشتری، ف؛ شایگان‌نژاد و رضایی کوخدان، ف. (1396). مقایسه رابطه بین سخت‌رویی و بهزیستی روانشناختی در افراد با بیماری مولتیپل‌اسکلروزیس و سالم. مجله مطالعات ناتوانی، 7، 55-45.
سعادت س؛ کلانتری، م؛ کجباف، م. ب و حسینی‌نژاد، م. (1398). بررسی مقایسه­ای نشانگان روان­شناختی در بیماران مولتیپل اسکلروزیس و افراد بهنجار. مجله علوم پزشکی رازی، 26(6)، 83-73.  
شهرکی، م و امیرپور، م. (۱۳۹۶). بررسی ارتباط وضعیت تغذیه­ای با اضطراب و افسردگی، دومین کنگره ملی روان­شناسی و آسیب­های روانی - اجتماعی، چابهار، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی زاهدان.
شیرازی، م؛ طالبان، ف. ا و غفارپور، م. (1385). مقایسه دریافت درشت‌مغذی‌ها در مبتلایان به مولتیپل اسکلروز با نیازهای تغذیه‌ای در شهر تهران. مجله اپیدمیولوژی ایران، 2(3 و 4)، 18-11.
نجم‌آبادی، ش و نجومی، م. (1389). مصرف مکمل‌های تغذیه‌ای در بزرگسالان مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی - درمانی مناطق مختلف غرب تهران. مجله‌ی غدد درون‌ریز و متابولیسم ایران، 12(4)، 375-365.
نقوی، س؛ انیسی، ج؛ توکلی، ح. م؛ رحمتی نجارکلائی، ف و جهان بخشی، ز. (1392). بررسی ارتباط بین الگوی تغذیه و سلامت روان کارکنان مراکز بهداشتی و درمانی یک دانشگاه علوم پزشکی. مجله طب نظامی، 15(2)، 156-149.
هاشمیان، ک؛ پورشهریاری، م؛ بنی جمالی، ش. ا و گلستانی بخت، ط. (1386). بررسی رابطه بین ویژگی­های جمعیت شناختی با میزان بهزیستی ذهنی و شادمانی در جمعیت شهر تهران. مجله مطالعات روان­شناختی، 3(3)، 163-139.
یزدانی عبدالملکی، م. ع؛ صبحی قراملکی، ن و ملیحی الذاکرینی، س. (1397) اثربخشی آموزش سرسختی روانشناسی بر بهزیستی روانشناختی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس. مجله روان­سنجی، 7(27)، 54-43.
Abramson, L. (2000). Optimistic cognitive style and invulnerability to depression. In j. Gillham(ed) The Science of Optimism and Hope(pp. 79-98). Philadelphia: De Gruyter.
Akhtar, S., Dolan, A., & Barlow, J. (2017). Understanding the relationship between state forgiveness and psychological wellbeing: A qualitative study. Journal Religion Health, 56(2), 450-463.
Barker, AB., Nair, R.D., Lincoln, NB., & Nigel, H. (2014). Social identity in people with multiple sclerosis: a meta-synthesis of qualitative research. Social Care and Neurodisability, 5(4), 256-267.
Bohle P. (2008). D0se hardiness Predict adaptation to shiftwork?. Journal Work and Stress, 11(2), 369-376.
Bolton, B. (2009). A longitudinal, structural equation analysis of stress, hardiness social support, and illness. Multivariate Experimental Clinical Research, 11, 109-120.
Boulter, L.T. (2006). Self-concept as a predictor of college freshman academic adjustment. College Journal, 36(5), 234-246.
Brooks, MV. (2008). Health-related hardiness in individuals with chronic illnesses. Clinical of Nurse Resarch, 17(2), 98-117.
Contrada, RJ. (2001). Type a behavior, personality hardiness and cardiovascular response to stress. Journal of Personality and Social Psychology, 89(8), 898-966.
Crowleyh, B j. (2003). Psychological hardiness and adjustment to life events in adulthood. Journal of Adult Development, 10(7), 237-248.
Deborah, H., Wiebe, N., & Debra, M M. (2009). Health practices and hardiness as mediators in the stress, illness, relationship. Journal of Personality and Social Psychology, 12, 34-35.
Escott-Stump, S. (2015). Nutrition and diagnosis-related care. 8th ed. New York, NY: Wolters Kluwer, Lippincott Williiams & Wilkins.
Feinstein, A. (2003). Mood disorders in multiple sclerosis and the effects on cognition. Journal of the Neurological Sciences, 245(1), 63-66.
Feinstein, A., & Pavisian, B. (2017). Multiple sclerosis and suicide. Mult Scler, 23(7), 923-927.
Gebhardet, WA., Vander Doef, MP., & Paul, LB. (2001). The revised health hardiness inventory (RHHI-24): psychometric properties and relationship with self-reported health and health behavior in two Dutch samples. Health Education Research, 16(5), 579-592.
Ghasemi, Z., & Kajbaf, M B. (2019). Comparison of personality characteristics, psychological hardiness and depression in young people aged 18-24 years in four groups of nourishment with natural milk at different intervals. Social Behavior Research & Health, 9(2), 75-87.
Hardt, S M. (2009). The relationship between hardness, supervision support, group cohesion and job Stress as predictors of job satisfaction university of Texas. Journal of Educational Research, 7, 129-136.
Kagan, D.M., & Squires, R L. (1984). Eateing disorders among adolescents: Patterns and prevalence. Adolescence, 19, 15-29.
Keyes, CLM., & Magyar-Moe, JL. (2008). The measurement and utility of adult subjective well-being. In S. J. Lopez & and C. R. Snyder (Eds.), Positivepsychological assessment: A handbook of models and measures (pp. 411-425). Washington, DC: American Psychological Association.
 Lakhan, SE., & Vieira KF. (2008). Nutritional therapies for mental disorders. Nutr J, 7, 2-6.
Mahan, LK., Raymond, JL., & Krause, MV. (2017). Krause's food & the nutrition care process. Elsevier Health Sciences.
Michel, L. (2018). Environmental factor in the development of multiple sclerosis. Revue Neurologique. doi:https://doi.org/10.1016/j.neurol. 2018. 03.010.
Morris, G., Reiche, EM., Murru, A., Carvalho, AF., Maes, M., Berk, M., et al. (2018). Multiple immuneinflammatory and oxidative and nitrosative stress pathways explain the frequent presence of depression in multiple sclerosis. Molec Neurobi, 2, 1-25.
Pollock, S E. (1989). The hardiness characteristic: a motivation factor in adaption. Advanced in Nursing Scienes, 11(2), 53-62.
Thompson, AJ., Baranzini, SE., Geurts, J., Hemmer, B., & Ciccarelli, O. (2018). Multiple sclerosis. The Lancet, 391(10), 1622-1636.
Wetzels, S., Wouters, K., Miyata, T., Scheijen, JLJM., Hendriks, JJA., Schalkwijk, CG., et al. (2018). Advanced glycation endproducts are increased in the animal model of multiple sclerosis but cannot be reduced by pyridoxamine treatment or glyoxalase 1 overexpression.International Journal of Molecular Sciences, 19(5), 11-13.
Zarazaga, LA., Celi, I., Guzman, JL., & Malpaux, B. (2011). The effect of nutrition on the neural mechanisms potentially involved in melatonin-stimulated LH secretion in female Mediterranean goats. JEndocrinol, 211(3), 263-272.
روانشناسی سلامت
دوره 10، شماره 37
خرداد 1400
صفحه 161-188
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار