روانشناسی سلامت

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

تأثیر آموزش تحلیل رفتار متقابل بر نگرش صمیمانه، عزت نفس و افسردگی زنان معلول جسمی-حرکتی

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم

2 گروه رفتار حرکتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

مقدمه: ناتوانی نه‌تنها در جسم، بلکه بیشتر در نگرش معلولین وجود دارد. نگرش‌های منفی و موانع اجتماعی سبب کاهش عزت نفس و افزایش افسردگی آنان می‌شود. هدف پژوهش بررسی اثر آموزش تحلیل رفتار متقابل بر نگرش صمیمانه، عزت نفس و افسردگی زنان معلول جسمی- حرکتی کاشان در سال 1398 بود. روش: پژوهش نیمه آزمایشی با دو گروه آزمایش و گواه با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون و پیگیری بود. جامعه آماری 48 زن معلول زیر نظر بهزیستی بود که 40 نفر به شیوه تصادفی انتخاب و در دو گروه مساوی قرار گرفتند. ابزار پژوهش، مقیاس‌های نگرش صمیمانه تریدول، عزت نفس آیزنک و افسردگی بک بود. پس از انجام پیش‌آزمون از گروه‌ها، آموزش تحلیل رفتار متقابل طی 8 جلسه، برای گروه آزمایش برگزار شد. سپس از دو گروه پس‌آزمون و یک ماه بعد آزمون پی گیری، گرفته شد. برای تحلیل داده­ها از تحلیل واریانس با اندازه­گیری مکرر استفاده گردید. یافته‌ها: آموزش گروهی سبب افزایش عزت نفس، نگرش صمیمانه، صمیمیت ذهنی، صمیمیت عاطفی و کاهش افسردگی معلولین گروه آزمایش نسبت به گروه گواه، شد (01/0≥ P). میانگین نمرات این متغیرها در گروه آزمایش، در پس‌آزمون و پی گیری، در یک سطح آماری بودند که نشان‌دهنده پایداری اثرات آموزش بود. نتیجه‌گیری: آموزش گروهی تحلیل رفتار متقابل از طریق شناخت ارزش‌های وجودی و بهبود ارتباط بین فردی در بهبود نگرش و عزت نفس و کاهش افسردگی معلولین مؤثر می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Transactional Analysis Training on Intimacy Attitude, Self-Esteem and Depression in Physically Disabled Women

نویسندگان [English]

  • Andisheh Golshan 1
  • Majid Zargham Hajebi 1
  • Nasser Sobhi-Gharamaleki 2

1 Department of Psychology, Qom Branch, Islamic Azad University, Qom, Iran

2 Department of Motor Behaviour, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Objective: Disability exists not only in the body of disabled but also in their attitudes. Negative attitudes and social barriers can lead to low self-esteem and depression in disabled people. This study was conducted to determine the effects of group training through Transactional Analysis on changing of intimacy attitude, self-esteem and depression of physically disabled women in Kashan in 2019. Method: The research was performed in semi-experimental method with two groups (training and control) with pre-test, post-test and follow up design. The statistical population was 48 disabled women under care of welfare center, which 40 people were selected and divided equally in each group randomly. The research instruments were intimacy attitude Treadwell, Eysenck’s self esteem and Beck depression inventories. First, pre-test was conducted. Then 8 sessions of Transactional Analysis, were administrated to test group. For both groups, post-test (after training), and follow-up test (one month later) were taken. Analysis of variance with repeated measures was used to analyze data. Findings:The results showed that group training, increased self-esteem and intimacy attitude and its component (mental attitude and emotional attitude) and decreased depression (р≤0.01), also there was no significant difference between post-test and follow-up in training group. It shows the sustainability of these effects. Conclusion: Transactional Analysis group training can effectively increase intimacy attitudes and self-esteem and decrease depression in disabled by recognizing existential values and improving interpersonal communication.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Transactional Analysis
  • Intimacy Attitude
  • Self-Esteem
  • Depression
  • Physically Disabled
مراجع
اکبری، ا.، خانجانی، ز.، عظیمی، ز.، پورشریفی، ح. و محمودعلیلو، م. (1391). اثربخشی درمان تحلیل رفتار متقابل بر حالات شخصیتی، عزت نفس و نشانگان بالینی افراد دچار شکست عاطفی. روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی، 2(8)،20-1.
اکبری، ا.، پورشریفی، ح.، عظیمی، ز.،  فهیمی، ص. و امیری پیچاکلایی، ا. (1391). اثربخشی گروه‌درمانی تحلیل رفتار متقابل بر افزایش رضایتمندی، سازگاری، احساسات مثبت و صمیمیت زوج‌های دارای تجربه طلاق عاطفی. دوفصلنانه روانشناسی و مشاوره خانواده، 2(4)، 485-455.
اورکی، م.، مهدی‌زاده، آ. و درتاج، ا. (1397). مقایسه اثربخشی درمان شناختی- رفتاری متمرکز بر تنظیم هیجان و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش علائم کمردرد، افسردگی و افزایش رضایت از زندگی در زنان مبتلا به کمردرد مزمن با اختلال افسردگی اساسی همبود. روانشناسی سلامت، 7(2)، 43-25.
بساک نژاد، س.، عارفی، ن. و ارشدی، ن. (1397). بررسی الگوی خوردن هیجانی، بد تنظیمی هیجان، عزت نفس و تکانشگری در بروز اعتیاد غذایی دانشجویان. روانشناسی سلامت، 7(2)، 145-132
بیابانگرد، ا. (۱۳90). روش‌های افزایش عزت نفس در کودکان و نوجوانان. تهران: انتشارات انجمن اولیا و مربیان.
پاشاشریفی، ح. و نیکخو، م. ر. (1394). راهنمای سنجش روانی: برای روان شناسان بالینی، مشاوران و روان‌پزشکان. تهران: انتشارات سخن.
حیدرپور، س.، دوکانه ای فرد، ف، و بهاری، س. (1387). تأثیر آموزش مهارت‌های برقراری ارتباط مؤثر بر افزایش عزت نفس و کاهش کم‌رویی معلولان جسمی- حرکتی استان تهران. فصلنامه اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی، 3(4)، 52-41
رضایی فر، ن.، دوستی، ی.ع. و میرزاییان، ب. (1397). اثربخشی روان‌درمانی مبتنی بر تحلیل رفتار متقابل بر صمیمیت زناشویی و رضایت جنسی زنان مبتلا به افسردگی غیر بالینی. نشریه روان پرستاری، 6(1)، 41-34.
سازمان بهزیستی کشور. (1398). سالنامه آماری 97. تهران: انتشارات سازمان بهزیستی.
شفیع‌آبادی، ع. و ناصری، غ. ر. (1398). نظریه‌های مشاوره و روان‌درمانی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
صدیقی، س.، مکوند حسینی، ش. و قنبری هاشم‌آبادی، ب. ع. (1395). اثربخشی گروه‌درمانی تحلیل رفتار متقابل بر بهبود الگوهای ارتباطی زوجین. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 17(3)، 44-36.
عطادخت، ا.، جوکار کمال‌آبادی، ن.، حسینی کیاسری، س. ط. و بشرپور، س. (1393). نقش حمایت اجتماعی ادراک‌شده در پیش‌بینی اختلالات روانشناختی افراد معلول جسمی حرکتی و مقایسه آن با افراد عادی. فصلنامه توان‌بخشی، 15(3)، 34-26.
قراچه داغی، م. (1398). روان‌شناسی عزت نفس. تهران: انتشارات نخستین. قربانی، م.، علیپور، ا. و علی‌اکبری دهکردی، م. (1396). اثربخشی مداخلات رویکرد مثبت‌گرا بر افسردگی، عزت نفس، امید به زندگی و تصویر بدنی زنان ماستوکتومی‌شده. روانشناسی سلامت، 6(3)، 167-151.
کاویانی، ح. و موسوی، ا. (1387). ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه اضطراب بک در طبقات سنی و جنسی جمعیت ایرانی. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، 66(2): 140-126.
گلشن، ا. (1396). تأثیر گروه‌درمانی به شیوه تحلیل تراکنشی بر افسردگی دانشجویان دانشگاه پیام نور. کنگره بین‌المللی بهداشت روان و علوم روان‌شناختی، تهران، ایران.
مرادی، ا.، کجباف، م. ب. و قمرانی، ا. (1386). بررسی رابطه نگرش‌های صمیمانه با سلامت روانی در زنان ناتوان جسمی اصفهان. مطالعات زنان، 5(3)، 108-95.
هرمزی نژاد، م.، شهنی ییلاق، م. و نجاریان، ب. (1379). رابطه ساده و چندگانه عزت نفس، اضطراب اجتماعی و کمال‌گرایی با ابراز وجود دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز. مجله علوم تربیتی و روانشناسی، 7(4-3)، 50-29.
American Psychological Association. (2019). Psychotherapy: Understanding group therapy. American Psychological Association.
Amidon, E., Kumar, V.K., Treadwell, T. (1983). Measurement of intimacy attitudes: The intimacy attitude scale-revisited. Journal of Personality Assessment, 47(6), 635–639.
Beck, A.T., & Alford, B.A. (2009). Depression: Causes and Treatment. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
Berne, E. (2001). Transactional analysis in psychotherapy: The classic handbook to its principles. United Kingdom: Souvenir Press.
Better Health Channel. (2019). Relationships-creating intimacy. State Government of Victoria, Australia. Cox, N.H., & Hill, A.P. (2018). Trait perfectionism and attitudes towards people with disabilities. Personality and Individual Differences, 122, 184-189.
Czyzowska, D., Gurba, E., Czyowska, N., Kalus, A., Sitnik-Warchulska, K., & Izydorczyk, B. (2019). Selected predictors of the sense of intimacy in relationships of young adults. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(22), 4447.
Ebadi, Z., Pasha, R., Hafezi, F., & Eftekhar, Z. (2018). The effectiveness of cognitive behavioral therapy on marital intimacy and identification of the basic psychological needs among couple referring to conseling centers. Avicenna Journal of Neuropsychology, 5(4), 189-196.
Feist, J., Feist, G.J., & Roberts, T.A. (2012). Theories of personality. New York: McGraw-Hill Education.
Gol, P., Farahbakhsh, K., & Rezaei, F. (2013). A social work study on the effect of transactional analysis on the improvement of intimacy attitude. Management Science Letters, 3(4), 1181-1186. Gregory, C. (2020). Depression in Women: Types, Causes, Symptoms, and Treatments. PSYCOM, Remedy Health Media, New York.
Hastbacka, E., Nygard, M., & Nyqvist. (2016). Barriers and facilitators to societal participation of people with disabilities: A scoping review of studies concerning European countries. Alter, 10(3), 201-220.
Hughes, R.B., Robinson-Whelen, S., Taylor, H.B., Petersen, N.J., & Nosek, M.A. (2005). Characteristics of depressed and nondepressed women with physical disabilities. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation, 86(3), 473-9.
Mushtagh, S., & Akhouri, D. (2016). Self esteem, anxiety, depression and stress among physically disabled people. The International Journal of Indian Psychology, 3(4), 125- 132.
Nosek, M.A., Hughes, R.B., Swedlund, N., Taylor, H.B., & Swank, P. (2003). Self-esteem and women with disabilities. Social Science and Medicine, 56(8),1737–1747.
Nota, L., Santilli, S., Ginevra, M.C., & Soresi, S. (2014). Employer attitudes towards the work inclusion of people with disability. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 27(6), 511-520.
Oppenheim, A.N. (2000). Questionnaire Design, Interviewing and Attitude Measurement. United Kingdom: Continuum.
Parvin, S.Z.R., Erfan Ahmed, K., & Hossain, M. (2019). Psychotherapy services based on transactional analysis played an important role in the case of depression. Women’s Health and Complications, 2(1), 1-5.
Patrick, S., Sells, J.N., Giordano, F.G., & Tollerud, T.N. (2007). Intimacy, differentiation, and personality variables as predictors of marital satisfaction. The Family Journal, 15(4), 359- 67.
Qin, X., Sun, J., Wang, M., Lu, X., Dong, Q., Zhang, L., Liu, J., Ju, Y., Wan, P., Guo, H., Zhao, F., Zhang, Y., Liu, B., & Li, L. (2020). Gender Differences in Dysfunctional Attitudes in Major Depressive Disorder. Frontiers in Psychiatry, 11, 1-8.
Sin, N.L., & Lyubomirsky, S. (2009). Enhancing Well-Being and Alleviating Depressive Symptoms with Positive Psychology Interventions: A Practice-Friendly Meta-Analysis. Journal of Clinical Psychology, 65(5), 467-487.
Sowislo, J., & Orth, U. (2013). Does Low Self-Esteem Predict Depression and Anxiety? A Meta-Analysis of Longitudinal Studies. Psychological Bulletin, 139(1), 213-240.
Sundah, J.A. (2018) The Effectiveness of Transactional Analysis Counseling to Increase Self Esteem. International Journal of Scientific Research and Management, 6(4), 266-273.
Tough, H., Siegrist, J., & Fekete, C. (2017). Social relationships, mental health and wellbeing in physical disability: a systematic review. BMC Public Health, 17(1), 414.
Torkaman, M., Farokhzadian, J., Miri, S., & Pouraboli, B. (2020). The effect of transactional analysis on the self-esteem of imprisoned women: a clinical trial. BMC Psychology, 8(3), 1-7.
United Nations. (2019). Disability and development report. United Nations, New York.
Widdowson, M. (2015). Transactional analysis for depression: A step-by-step treatment. England: Routledge publication.
World Health Organization. (2011). World report on disability. Geneva,  Switzerland.
World Health Organization. (2018). Disability and health. Geneva, Switzerland.
روانشناسی سلامت
دوره 9، شماره 36
اسفند 1399
صفحه 25-44
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار