با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته ارشد روانشناسی بالینی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، ایران.

2 دانشیار بخش روانپزشکی، مرکز تحقیقات روانپزشکی‌و‌علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، ایران

چکیده

هدف: مطالعات مختلف نشان داده­اند که اضطراب مرگ در بسیاری از جنبه­های زندگی بیماران سخت العلاج (مانند سرطان) از قبیل کیفیت زندگی و ارتقاء رفتارهای سلامت بخش، مشکلات جسمی و روانشناختی تأثیرگذار است. بنابراین، شناخت عوامل روانشناختی تأثیرگذار بر اضطراب مرگ بیماران سرطانی می­تواند ما را در فهم مدیریت بهتر این نوع اضطراب وجودی کمک شایانی نماید. از این­رو، هدف از پژوهش حاضر بررسی اضطراب مرگ و الگوهای دلبستگی بیماران سرطانی بوده است که به­عنوان یکی از عوامل تعیین­کننده در نوع ارتباط با خود، دیگران و دنیا می­توانند به­عنوان سازه­ای در ایجاد و محافظت از اضطراب مرگ عمل نمایند.
روش­: به منظور مقایسه و بررسی رابطه اضطراب مرگ و الگوهای دلبستگی، 210 نفر شامل سه گروه 70 نفری از بیماران سرطانی تحت شیمی درمانی، کارکنان بیمارستان و افراد عادی که با یکدیگر در متغیرهای جمیعت­شناختی همتا شده­ بودند، انتخاب و پرسشنامه­های اضطراب مرگ تمپلر و الگوهای دلبستگی فینی و همکاران را تکمیل کردند. داده­ها با استفاده از مجموعه­ای از تحلیل­های واریانس و آزمون ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ­ها: نتایج نشان داد که در بیماران سرطانی اضطراب مرگ با هر چهار الگوی دلبستگی ناایمن رابطه­ مثبت و معنادار، و با الگو دلبستگی ایمن رابطه­ منفی و معنادار را نشان داد. نتایج دیگر تحقیق نشان داد که بیماران سرطانی(37/3 ± 78/8 =M) نسبت به افراد عادی  (93/2 ± 14/7 =M)، امّا نه کارکنان بیمارستان (06/3 ± 82/7 =M) اضطراب مرگ بالاتری دارند. مقایسه­ الگو­های دلبستگی بین گروه­ها نشان داد بیماران سرطانی به احتمال بیشتری نسبت به کارکنان بیمارستان از الگو­های دلبستگی ناایمنِ روابط به عنوان اولویت دوم و دل مشغولی نسبت به روابط برخوردار بودند. همچنین بیماران سرطانی و افراد عادی نسبت به کارکنان بیمارستان، الگوی دلبستگی ناایمنِ نیاز به تأیید بیشتری را گزارش کردند. 
نتیجه­ گیری: از آنجایی که نتایج نشان داد اضطراب مرگ و الگوهای دلبستگی ناایمن در بیماران سرطانی بالا است و با توجه به اینکه الگو­های دلبستگی ناایمن با اضطراب مرگ در گروه بیماران سرطانی با یکدیگر رابطه مثبت دارند، می­توان از این موضوع برای مدیریت اضطراب مرگ بیماران سرطانی به­وسیله مراقبت­های پرستاری بهره جست

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Examining Death Anxiety within the Framework of Attachment Styles in Cancer Patients: A Comparative Study

نویسندگان [English]

  • Ahmad Valikhani 1
  • Ali Firouzabadi 2

1 Department of Clinical Psychology, College of Education and Psychology, Shiraz University, Shiraz, Iran

2 Department of Psychiatry, Research Center for Psychiatry and Behavior Sciences, Shiraz University of Medical Science, Shiraz, Iran.

چکیده [English]

Objective: Various studies indicated that the death anxiety is more common in refractory disease (like, cancer); and it effects on many aspects of patients life such as their quality of life and promoting health behavior as well as physical and psychological problems. Thus, identifying effective psychological factors on death anxiety in cancer patients could us help to substantial contribute in understanding and managing this kind of existential anxiety.
Methods: In order to comparing and examining the relationship between death anxiety and attachment styles, 210 people, including 70 members of three groups of cancer patients under chemotherapy, hospital staff, and ordinary people who were matched the demographic variables were recruited and completed Templer Death Anxiety scale and Attachment Styles questionnaire. For analyzing Data series of variance analyses and Pearson correlation coefficients was used. 
Results: Results showed that death anxiety was positively and significantly linked with insecure attachment styles and was negatively and significantly correlated with secure attachment style in cancer group. Comparison of attachment styles among groups showed that there were significantly differences between the styles of relationship as secondary, preoccupation with relationship, and need for approval. So that, cancer patients had higher scores in insecure attachment styles (relationship as secondary and preoccupation with relationship) than hospital staff. Furthermore, there was significantly difference in the style of need for approval between hospital staff and cancer patients, also hospital staff and ordinary people. Hospital staff had less mean score than cancer patients group and ordinary people.
Conclusion: Since the results demonstrated that death anxiety is more common in cancer patients, and according to the relationship between death anxiety and attachment styles especially in the cancer group it can be said that we can use the issue for managing death anxiety of cancer patients.

کلیدواژه‌ها [English]

  • death anxiety
  • attachment styles
  • cancer patients
اکبری، مهرداد.، علیپور، احمد و زارع، حسین. (1394). بررسی اثربخشی آموزش مهارتهای مقابله با استرس بر کیفیت زندگی و میزان درد در بیماران مبتلا به سرطان پستان. علمی-پژوهشی روان شناسی سلامت، 4(15)، 30-20.
برقی ایرانی، زیبا.، بگیان کوله مرز، محمد جواد و فولادوند، شاپور. (1392). بررسی اثربخشی آموزش گروهی درمان متمرکز بر هیجان بر بهبود کیفیت زندگی و رضایت زناشویی مادران دارای فرزند سرطانی. فصلنامه علمی-پژوهشی روان شناسی سلامت، 2(6)، 94-79.
بهرامی، نسیم.، مرادی، محمد.، سلیمانی، محمدعلی.، کلانتری، زهرا و حسینی، فاطمه. (1392). اضطراب مرگ و ارتباط آن با کیفیت زندگی زنان مبتلا به سرطان. نشریه پرستاری ایران. 26(82). 61-51.
پیرخائفی، علیرضا و صالحی، فاطمه. (1392). اثربخشی معنا درمانی گروهی بر ارتقای سلامت روان زنان مبتلا به سرطان سینه. علمی-پژوهشی روان شناسی سلامت، 2(8)، 69-61.
تقوی،  سید تقی. (1389). زمینه­های ایجاد اضطراب مرگ و راه های پیشگیری از آن در تعالیم اسلام. راه تربیت، 11، 194-173.
رجبی، غلامرضا و بحرانی، محمد. (1380). تحلیل عاملی سوالهای مقیاس اضطراب مرگ. روانشناسی، 5(4)، 344-331.
روانبخش، اسمعیلی.، احمدی، فضل الله.، محمدی، عیسی.، تیرگری سراج، عبدالحکیم. (1391). تهدید حیات، دغدغه اصلی بیماران در مواجه با تشخیص سرطان: یک مطالعه کیفی. حیات، 18(5)، 22-12.
فیروزآبادی، ع.، عابدی، ز.، علیاری، ر.، ذوالفقاری، ب.، غنی­زاده، ا. (1392). ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه دلبستگی بزرگسالان فینی (پایان نامه کارشناسی ارشد)، دانشگاه علوم پزشکی شیراز.
وزیری، شهرام.، لطفی کاشانی، فرح.، زین­العابدینی، نیلوفر و زین­العابدینی، سیده نرگس. (1394). اثر بخشی نظم بخشی رفتار برکاهش اضطراب زنان مبتلا به سرطان پستان. فصلنامه علمی-پژوهشی روان شناسی سلامت، 4(13)، 45-30.
ولیخانی، احمد و یارمحمدی واصل، مسیب. (1393). رابطه سبک های دلبستگی با اضطراب مرگ در بیماران قلبی-عروقی. دانشگاه علوم پزشکی کرمان، 21(4)، 367-355.
Ainsworth, M. D., Blehar, M. C., Waters, E., & Wall, S. (1978). Patterns of attachment: A psychological study of the strange situation. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Attachment style may play role in cancer (2014). Retrieved from: URLhttp://www.thefreelibrary.com/Attachment+style+may+play+role+in+cancer.a0120185676.
Besser, A., & Priel, B. (2008). Attachment, depression, and fear of death in older adults: The roles of neediness and perceived availability of social support. Personality and Individual Differences44(8), 1711-1725.‏
Bowlby, J. (1969). Attachment and Loss: Attachment. London: Hogarth Press.
Bozo, Ö., Tunca, A., & Šimšek, Y. (2009). The effect of death anxiety and age on health-promoting behaviors: A terror-management theory perspective. The Journal of psychology143(4), 377-389.‏
Brewer, K. G. (2002). Differing death scenarios: Self Esteem and death anxiety (Master thesis). East Tennessee State University.   

Briggs, L., & Colvin, E. (2002). The nurse's role in end-of-life decision-making for patients and families. Geriatric Nursing23(6), 302-310.‏

Chelgren, K. D. (2000). Death anxiety in young adults: The predictive role of gender and psychological separation from parents (Master thesis). University of North Florida.
Chmoun, S. (2010). Exploring the relationship between losing a loved one and fearing death (Master thesis). University Utrecht.  
Colin, V. L. (1996). Human attachment. McGraw-Hill: New York, NY.
Domingue, P. (2011). An examination of attachment styles and distress among parents who have lost a child to cancer (Doctoral dissertation). The Catholic University of America.

Dunn, K. S., Otten, C., & Stephens, E. (2005). Nursing experience and the care of dying patients. Oncology Nursing Forum-Oncology Nursing Society, 32(1), 97-104

Fagundes, C. P., Jaremka, L. M., Malarkey, W. B., & Kiecolt‐Glaser, J. K. (2014). Attachment style and respiratory sinus arrhythmia predict post‐treatment quality of life in breast cancer survivors. Psycho‐Oncology23(7), 820-826.‏
Feeney, J. A., Noller, P., & Hanrahan, M. (1994). Assessing adult attachment. In M. B. Sperling & W. H. Berman (Eds.). Attachment in adults: Clinical and developmental perspectives (pp. 128-152). New York: The Guilford Press.
Fortner, V., Robert A., & Neimeyer, B. (1999). Death anxiety in older adults: A quantitative review. Death studies23(5), 387-411.‏
Garson, G. D. (2012). Testing statistical assumptions. Asheboro: Statistical Associates Publishing.
Grimm, D. (2011). Effects of marital satisfaction and attachment style on death anxiety (Master thesis). Cardinal Stritch University.
  Henrie, J. A. (2010). Religiousness, future time perspective, and death anxiety among adults (Master thesis). West Virginia University.
Hoelter, J. W. (1979). Multidimensional treatment of fear of death. Journal of consulting and clinical psychology47(5), 996.-9.
Kim, H. (2010). Understanding death anxiety in women with gynecologic cancer. (Doctoral dissertation). Virginia Commonwealth University.
Kim, K., & Yong, J. (2013). Spirituality, Death Anxiety and Burnout Levels among Nurses Working in a Cancer Hospital. The Korean Journal of Hospice and Palliative Care16(4), 264-273.‏
Kübler-Ross, E. (1969). On death and dying. New York: Macmillan.
Lehto, R. H., & Stein, K. F. (2009). Death anxiety: an analysis of an evolving concept. Research and theory for nursing practice23(1), 23-41.‏
Lo, C., Hales, S., Zimmermann, C., Gagliese, L., Rydall, A., & Rodin, G. (2011). Measuring death-related anxiety in advanced cancer: preliminary psychometrics of the Death and Dying Distress Scale. Journal of pediatric hematology/oncology33(2), 140-145.‏
Mikulincer, M., & Florian, V. (2000). Exploring individual differences in reactions to mortality salience: Does attachment style regulate terror management mechanisms?. Journal of personality and social psychology,79(2), 260.-73.
Mikulincer, M., Florian, V., & Hirschberger, G. (2003). The existential function of close relationships: Introducing death into the science of love. Personality and social psychology review7(1), 20-40.‏
Mikulincer, M., Florian, V., & Tolmacz, R. (1990). Attachment styles and fear of personal death: A case study of affect regulation. Journal of Personality and Social Psychology58(2), 273.-80.
   Mikulincer, M., Florian, V., Birnbaum, G., & Malishkevich, S. (2002). The death-anxiety buffering function of close relationships: Exploring the effects of separation reminders on death-thought accessibility. Personality and Social Psychology Bulletin28(3), 287-299.‏
Missler, M., Stroebe, M., Geurtsen, L., Mastenbroek, M., Chmoun, S., & Van Der Houwen, K. (2012). Exploring death anxiety among elderly people: A literature review and empirical investigation. OMEGA-Journal of Death and Dying64(4), 357-379.‏
Porter, L. S., Keefe, F. J., Davis, D., Rumble, M., Scipio, C., & Garst, J. (2012). Attachment styles in patients with lung cancer and their spouses: associations with patient and spouse adjustment. Supportive Care in Cancer, 20(10), 2459-2466.‏
Puig, J., Englund, M. M., Simpson, J. A., & Collins, W. A. (2013). Predicting adult physical illness from infant attachment: A prospective longitudinal study. Health psychology32(4), 409.-17.
Richardson, V., Berman, S., & Piwowarski, M. (1983). Projective assessment of the relationships between the salience of death, religion, and age among adults in America. The Journal of general psychology109(2), 149-156.‏
Rodin, G., Walsh, A., Zimmermann, C., Gagliese, L., Jones, J., Shepherd, F. A.,... & Mikulincer, M. (2007). The contribution of attachment security and social support to depressive symptoms in patients with metastatic cancer. Psycho‐Oncology16(12), 1080-1091.‏
Sherman, D. W., Norman, R., & McSherry, C. B. (2010). A comparison of death anxiety and quality of life of patients with advanced cancer or AIDS and their family caregivers. Journal of the Association of Nurses in AIDS Care, 21(2), 99-112.‏
Shields, C. G., Travis, L. A., & Rousseau, S. L. (2000). Marital attachment and adjustment in older couples coping with cancer. Aging & Mental Health4(3), 223-233.‏

Szymczak, J. (2004). [Adult attachment styles and depression in lung cancer patients undergoing surgery during and after hospitalization]. Przeglad lekarski, 62(8), 775-778.‏

Tacón, A. M., Caldera, Y. M., & Bell, N. J. (2001). Attachment style, emotional control, and breast cancer. Families, Systems, & Health19(3), 319-26.

Templer, D. I. (1970). The construction and validation of a death anxiety scale. The Journal of general psychology82(2), 165-177.‏
Wing, M. K. (2011). Predicting death anxiety with gratitude and friendship attachment: A correlational study (Master thesis). Hong Kong Baptist University.
World Health Organization. (2012). Are the number of cancer cases increasing or decreasing in the world?. Retrieved from: URL: http://www.who.int/topics/cancer/en/