با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، شبکه بهداشت و درمان خمین، دانشگاه علوم پزشکی اراک، اراک، ایران.

2 استادیار دانشگاه علوم پزشکی ایران؛ انستیتو روان‌پزشکی تهران ـ دانشکده علوم رفتاری و سلامت روان تهران، تهران، ایران.

3 استادیار، گروه روانشناسی و مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمین، خمین، ایران.

4 استادیار، گروه پزشکی پیشگیری و اجتماعی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اراک، اراک، ایران.

5 مربی بهداشت، آموزش‌وپرورش خمین ایران.

6 کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، گروه روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

چکیده

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه ویژگی‌های ابعاد شخصیت برون‌گرایی در برابر درون‌گرایی، صفات روان رنجور خویی در برابر ثبات هیجانی با تبعیت از درمان در بیماران دیابتی نوع 2 انجام شد. روش: در یک طرح پژوهشی مقطعی تعداد 100 بیمار دیابتی نوع 2 با استفاده از روش در دسترس انتخاب شدند. این بیماران پرسشنامه‌های تجدیدنظر شده شخصیت آیزنگ (فرم کوتاه) و پرسشنامه تبعیت از درمان را تکمیل کردند. در این مطالعه از آزمون همبستگی اسپیرمن و رگرسیون خطی و برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار spss استفاده شد. یافته‌ها: به جزء متغیر درون‌گرایی و برون‌گرایی بقیه متغیرها با تبعیت از درمان ارتباط معناداری داشتند. بدین‌صورت که بین صفات شخصیتی روان رنجوری با تبعیت از درمان رابطه معناداری وجود دارد و بر اساس تحلیل رگرسیونی خطی با افزایش روان رنجوری، تبعیت از درمان کاهش می‌یافت. بین صفات شخصیتی ثبات هیجانی با تبعیت از درمان رابطه معناداری وجود داشت که بر اساس تحلیل رگرسیونی خطی با افزایش باثبات بودن، تبعیت از درمان افزایش می‌یابد. نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش بر تأثیر صفات شخصیتی ثبات هیجانی و روان رنجوری بر پیروی و تبعیت از درمان در بیماران دیابتی تأکید می‌کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The relationship between personality dimensions adherence in patients with type 2 diabetes

نویسندگان [English]

  • abbas bayat asghari 1
  • banafsheh gharaee 2
  • hassan heydari 3
  • javad javaheri 4
  • sahar mousanejad 5
  • ahmad aramon 6

1 M.A in clinical psychology, Health and Medcare network of Khomein, Arak University of Medical Sciences, Arak, Iran

2 Assistant Professor, Iran University of Medical Sciences, Tehran Institute of Psychiatry- School of Behavioral Sciences and Mental Health, Tehran, Iran.

3 Assistant Professor, Department of Psychology and Counseling, School of Psychology and Educational Sciences, Islamic Azad University, Khomein branch, Khomein, Iran.

4 Assistant Professor, Department of Preventive and Social Medicine, Faculty of Medicine, Arak University of Medical Sciences, Arak, Iran.

5 Health educator, Khomein Educational Administration, Khomein, Iran.

6 MScof Educational Psychology, Department of Psychology, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Objective: The aim of this study was to investigate the characteristics and personality dimensions extraversion vs. introversion, neuroticism versus emotional stability characteristics with adherence in patients with type 2 diabetes. Methods: In this cross-sectional study, 100 type II diabetes' patients were recruitment by convenient sampling method. Patients checked-out revised questionnaire of Eysenck Personality (short form) and questionnaire to treatment adherence. The data were analyzed by Spearman correlation test and a linear regression model and for spss software was used for data analysis. Results: there was a significant inverse correlation between the personality neuroticism traits and adherence and a significant positive correlation between personality traits - emotional stability and consistency of treatment of modes. There was not correlation between introversion and extroversion. Conclusion: The results of this study emphasize the influence of personality traits, emotional stability, and neuroticism on the adherence and treatments follow-up among diabetic patients.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Diabetes
  • personality dimensions
  • Coping strategy
  • adherence
ابوالقاسمی، ع؛ نریمانی، م؛ عطاءدخت، ا؛ احدی، ب؛ و زاهدی، ع. (1384). «اثربخشی آموزش مدیریت استرس بر کاهش علائم روان‌شناختی و کنترل قند خون بیماران دیابتی». فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی سلامت. پائیز 1391، شماره 3،11-2
اسماعیل پور، خ؛ سودمند، م و نظری، م. (1390). «نقش ابعاد شخصیت و راه‌های مقابله‌ای در بیماران دیابتی نوع 2». پژوهش‌های نوین روان‌شناختی. دوره 6، شماره 21،17-2. اسنوک فرانک، یی. (2005). جنبه‌های روان‌شناختی بیماری دیابت،(ترجمه میترا حکیم شوشتری و سید مسعود ارزاقی). تهران: گروه سلامت روان، مرکز تحقیقات غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران، ف 1.
بخشی پوررودسری، ع؛ باقریان، ص و خسروشاهی، ص (1385). «ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه تجدیدنظر شده شخصیت آیزنک، فرم کوتاه (EPQ-RS)». مجله روانشناسی معاصر، دوره 1، شماره 2، 3-12. داوودی، ا؛ زرگر، ی؛ مظفری پورسی سخت، ا؛ نرگسی، ف و مولا، ک (1391).
 
«رابطه فاجعه سازی درد، اضطراب درد، روان رنجورخویی، حمایت اجتماعی و راهبردهای مقابله با ناتوانی عملکردی در بیماران روماتیسمی». مجله روانشناسی سلامت، شماره 1. 59-73.
سیدرسولی، ا؛ پروان، ک؛ رحمانی، آ و رحیمی، ژ (1392). «تأثیر مداخلات ارتقادهنده ادراک بیماری بر تبعیت از درمان بیماران تحت همودیالیز: یک کارآزمایی بالینی». مجله پرستاری مراقبت ویژه، دوره 6 شماره 2.77-86..
مردانی، م و شهرکی واحد، ع (1389). «ارتباط سلامت روان با کیفیت زندگی در بیماران سرطانی». مجله علمی ف پژوهشی دانشگاه علوم­پزشکی یزد. دوره 18، شماره 2، 111-117.
مولوی، پ؛ شرقی، ا؛ نریمانی، م؛ دیلمی، پ؛ رجبی، س؛ محمدنیا، ح و صادقی موحد، ف. (1389). «بررسی ارتباط شیوه‌های مقابله‌ای با سلامت روانی در بیماران دیابتی». مجله اصول بهداشت روانی. دوره 12، شماره 2،3-1.
هاویت، دی و کرامر، دی (1389). مقدمه‌ای بر کاربرد spss در روانشناسی و دیگر علوم رفتاری. (ترجمه حسن پاشا شریفی و دیگران). تهران: سخن
Antai-Otong, D. (1995). Psychiatric nursing: Biological and behavioral concepts. New York: W.B. Saunders Company.
Bos Worth, H.B., Seaganes, J.R., Vitaliano, P.P., Mark, D.B. & Saegler, I.C. (2001). "Personality and Coping with a Common stressor: Cardiac Catheterization". Journal of Behavioral Medicine, 24, 17- 31.
Brunner, L.S. & Suddarths, D.S. (2000). Medicals surgical nursing. Philadelphia: Lippincott (p.p. 41- 42).
Friedman, S., Vila, G., Timsit, J., Boitard, C. & Mc-Mouren, S. (1998). "Anxiety and depressive disorders in an adult insulin- dependent diabetic mellitus population". European Psychiatry, 3, 295-302.
Ghaddar, S. (2001). Diabetes. http:// www. mydietplan.com/ mdpshare/ Diabetes.htm. updated.
James, D., Lane, P.H.D., Cynthia, C., McCaskil, M.S.N. & Paula, G. Williams, P.H.D. (2000). "Diabetes Care, Personality correlates of glycemic control in type 2 diabetes". Volume 23, Number 9, September.
Polonsky, W.H. (2002). "Emotional and quality of life aspects of diabetes management". Curr Diab Rep; 2: 153-9.
Rhonda, S.O. (2000). "An update in diabetes management". Rehabilitation Nursing, 25: 177.
Van, J., Park, S. & Jones, P.  (2001). "Neuroticism, life events and mental health". British Journal of Psychiatry, 178, 72-77.
Wiener, J. & Breslin, N. (1995). Behavioral sciences in psychiatry. New York: Williams & Wilkins. (P.p.192- 195).
Wichowski, H.C. (1997). "The relationship of self-perception of illness and compliance with health care regimen". Journal of Advanced Nursing, 25, 548- 553